24.1.1927: Τo Νoμoθετικό Συμβoύλιo απoδέχεται όπως στηv αvτιφώvηση πρoς τov Σερ Ρόvαλvτ Στoρρς πρoστεθεί πρόvoια για παραχώρηση στoυς Κυπρίoυς της Αιγύπτoυ βρετταvικής υπηκoότητας

S-427

24.1.1927: ΤΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΠΟΔΕΧΕΤΑΙ ΟΠΩΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΦΩΝΗΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΣΕΡ ΡΟΝΑΛΝΤ ΣΤΟΡΡΣ ΠΡΟΣΤΕΘΕΙ ΠΡΟΝΟΙΑ ΓΙΑ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΒΡΕΤΤΑΝΙΚΗΣ ΥΠΗΚΟΟΤΗΤAΣ ΣΤΟΥΣ ΚΥΠΡΙΟΥΣ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ

Το Νομοθετικό συνέχισε τη συζήτηση της αντιφώνησης προς τον Κυβερνήτη Σερ Ρόναλντ Στορρς και στη συνεδρία της Δευτερας 24 Ιανουαρίου. Ενα από τα θέματα που ηγέρθη ήταν εκείνο της παραχώρηση βρεττανικής ιθαγένειας στους Κυπρίους της Αιγύπτου ο δε αντιπρόσωπος του Κυβερνήτη δέχθηκε όπως η έκκληση περιληφθεί στην αντιφώνηση.

Τα πρακτικά της συνεδρίας έχουν ως εξής:

ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΔΕΥΤΕΡΑΣ

24 Ιανουαρίου 1927, ώρα 2,30 μ.μ

(Προεδρία Αποικ. Γραμματέως)

Είτα το Συμβούλιον εισέρχεται εις την ημερησίαν διάταξιν ήτις είναι η περαιτέρω συζήτησις επί της αντιφωνήσεως.

Λναγινώσκεται η 4η παράγραφος και ο βουλευτής Δευτεράς κ. Χ" Ευτύχιος προτείνει απάλειψιν της μνείας διά τον νόμον περί αγροφυλάκων.

Ο Εγιούπ υποστηρίζει την πρότασιν, διότι ο νόμος ούτος λέγει απεδείχθη χρησιμώτατος.

Ο Κιτίου δεν συμφωνεί με την προταθείσαν τροποποίησιν και επιμένει όπως η παράγραφος παραμείνη ως έχει.

Ο κ. Ρωσσίδης λέγει ότι η κατάστασις της αγροτικής περιουσίας υπό έποψιν ασφαλείας είναι χειροτέρα ή άλλοτε, διότι και κηρύσσεται υπέρ της παραγράφου. Ερωτά δε αν οι 800 αγροφύλακες είναι ασυνείδητοι;

Ο κ. Μιχαηλίδης λέγει ότι εφ' όσον δέχονται να εργάζωνται με λίρας 2 είναι ασυνείδητοι.

Ο κ. Παυλίδης υποστηρίζει ότι η περί νόμου αγροφυλάκων φράσις δέον να μείνη ως έχει εις το σχέδιον, διότι εκφράζει με τους επικρατέστερους όρους ότι ο νόμος ως έχει σήμερον δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα της γεωργίας και κτηνοτροφίας, τα οποία εσκόπει να εξυπηρετήση. Ο μισθός των αγροφυλάκων είναι βεβαίως μικρός, αλλ' αύξησις του άνευ αναθεωρήσεως του νόμου δεν θα καλυτερεύση την κατάστασιν.

ΑΠΟΙΚΙΑΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΥΣ: Δεν δύναμαι να συμφωνήσω με την φράσιν ήτις αποτελεί το θέμα της συζητήσεως. Η πληροφορία μου είναι ότι ο νόμος δεν προσαρμόζεται δυσμενώς προς την ψυχολογίαν των κατοίκων, αλλά παρέχει προστασίαν. Είναι εν τούτοις πιθανόν να υπάρχη ανάγκη τροποποιήσεως. Εάν συνετάττετο κατά τοιούτον τρόπον ώστε να εγίνετο σύστασις να τροποποιηθή ίσως δεν θα είχον ένστασιν.

Τίθεται ακολούθως εις ψηφοφορίαν η πρότασις του κ. Χ" Ευτυχίου, όπως απαλειφθή κάθε μνεία εναντίον του νόμου περί αγροφυλάκων και ψηφίζεται υπό των επισήμων και οθωμανικών μελών και των κ.κ. Χ" Ευτυχίου και Σταυρινάκη.

Ο κ. Παυλίδης προτείνει όπως γίνει η ακόλουθος προσθήκη εις την παράγραφον: "Νομοι ως ο περί Αγροφυλάκων απεδείχθησαν υπό της πείρας ότι δεν παρέχουσιν αρκετήν προστασίαν εις την γεωργίαν και δενδροφυτείαν και το Συμβούλιον φρονεί ότι δέον να αναθεωρηθώσι και τροποποιηθώσι".

Η τροποποίησις του κ. Παυλίδη γίνεται ομοφώνως δεκτή.

Αναγινώσκεται η 4η παράγραφος και ψηφίζεται ως έχει.

Ψηφίζονται επίσης αι παράγραφοι 5 (πρώην 6) και 6 (πρώην 7).

Ο Εγιούπ και ο Μουνίρ προτείνουν όπως αντί της εκφράσεως "η φθίσις μαστίζει την νήσον" να γίνη χρήσις της εκφράσεως "είναι ενοχλητική εις την νήσον".

Οι κ.κ. Πιερίδης και Μιχαηλίδης και Κιτίου ενίστανται.

Αναγινώσκεται η 7η παράγραφος.

Ο κ. Παυλίδης προτείνει όπως προστεθή η ακόλουθος παράγραφος ως 7η παράγραφος:

"Το ζήτημα της υπηκοότητος των εν τω εξωτερικώ κυπρίων απησχόλησεν ήδη τα μέλη του Συμβουλίου τούτου. Καλούντες επί τούτω την προσοχήν της Υμετέρας Εξοχότητος παρακαλούμεν όπως λάβη τα αναγκαία διαβήματα παρά τη Κυβερνήσει της Α. Μεγαλειότητος προς ευνοϊκήν λύσιν του ζητήματος τούτου, το οποίον κρατεί εν αναμονή χιλιάδας αδελφών κυπρίων εν τω εξωτερικώ".

Εξηγών ο κ. Παυλίδης λέγει ότι έχει σκοπόν να καλέση την προσοχήν του νέου Κυβερνήτου επί του ζητήματος το οποίον απησχόλησε πάντα τα αιρετά μέλη και επί του οποίου εγένοντο διαβήματα άνευ δυστυχώς αποτελεσματος μέχρι σήμερον.

Προ της προσαρτήσεως οι Κύπριοι εθεωρούντο οθωμανοί υπήκοοι απολαύοντες αμφιβόλου προστασίας των Αγγλικών Προξενικών αρχών. Από της προσαρτήσεως δυνάμει προκηρύξεως 1915 και διατάγματος 1917 οι ευρεθέντες εν Κύπρω πρώην οθωμανοί υπήκοοι κατά την 5 Νοεμβρίου 1914 και όσοι απουσίαζον διά προσωρινούς σκοπούς εγένοντο βρεττανοί υπήκοοοι, του ευεργετήματος τούτου απήλαυσαν πρόσωπα τελείως ξένα προς την νήσον μόνον και μόνον διότι έτυχε να ευρεθούν εν Κύπρω την ημέραν της προσαρτήσεως. Η υπόθεσις Court vs Cimitian παρουσιάζει

χαρακτηριστικόν παράδειγμα. Ο Cimitian Αρμένιος πρόσφυξ ξένος προς την Κύπρον απέκτησε πιστοποιητικόν βρετανικής ιθαγενείας διότι ευρέθη εδώ κατά την προσάρτησιν και το Privy Council απεφάσισεν ότι ο Αγγλος πρόξενος εν Αιγύπτω δεν είχε δικαίωμα να του αρνηθή ανανέωσιν του διαβατηρίου του ως βρεττανού υπηκόου διότι ούτος ευρεθείς εν Κύπρω την 5 Νοεμβρίου 1914 εγένετο βρεττανός υπήκοος και θα παρέμενε τοιούτος εις το μέλλον.

Και εν τούτοις του ευεργετήματος τούτου στερούνται κύπριοι και τέκνα κυπρίων εν τω εξωτερικώ διότι είχον την ατυχίαν να ευρίσκωνται κατά την ημέραν της προσαρτήσεως εν τω εξωτερικώ.

Οι Κύπριοι ούτοι συνδέονται με ημάς διά δεσμών αίματος και κοινής γενετείρας ευρισκόμενοι δε εν τω εξωτερικώ δεν απέκοψαν τους δεσμούς τούτους, αλλά βοηθούν τους εν Κύπρω γονείς και συγγενείς των, εξακολουθούν να θεωρούν την Κύπρον ως την ιδικήν των πατρίδα, κάμνουν δωρεάς εις τα χωρία και πόλεις των, ιδρύουν ειδικούς συλλόγους προστασίας των εν τω εξωτερικώ Κυπρίων και βοηθούν και κυπρίους βρεττανούς υπηκόους ταξειδεύοντας εις το εξωτερικόν.

Πλείστοι εξακολουθούν να έχουν υλικά συμφέροντα εν τη νήσω, έχουν δε περιουσίας και γαίας διά τας οποίας φορολογούνται. Εγιναν επανειλημμέναι εκκλήσεις προς τα μέλη του Συμβουλίου από Κυπρίους εν τω εξωτερικώ και ιδιαίτερα από τους εν Αιγύπτω.

Τα μειονεκτήματα ως εκ της στερήσεως ωρισμένης υπηκοότητος είναι τόσον πρόδηλα ώστε να μη είναι ανάγκη να απασχοληθή το Συμβούλιον.

Η απαίτησις των και παράκλησις των όπως θεωρώνται βρεττανοί υπήκοοοι είναι δικαία και πηγάζει από την ζωηράν των επιθυμίαν να διατηρήσουν τους δεσμούς των με την νήσον μας, ήτις είναι και ιδική των νήσος αποκτώντες την υπηκοότητα την οποίαν έχομεν σήμερον και οι εν Κύπρω αδελφοί των. Ελπίζω ότι η παράγραφος αύτη θέλει γίνει δεκτή και η Α. Εξοχότης θα γίνη θερμός υποστηρικτής της απόψεως ην αύτη εκφράζει.

ΑΠΟΙΚΙΑΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΥΣ: Η Κυβέρνησις δεν ενίσταται.

Η παράγραφος γίνεται ομοφώνως δεκτή.

Αναγινώσκεται η 8η παράγραφος και γίνεται δεκτή, καθώς και η 9η παράγραφος καθ' ην ομιλεί ο κ. Χατζηπαύλου περί εργατών και εργατικής νομοθεσίας.

Μεθ' ο η συνεδρία αναβάλλεται διά την επαύριον.

ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΤΡΙΤΗΣ

25 Ιανουαρίου 1927

Επιψήφισις Αντιφωνήσεως.

Συνεχίζεται η επί των 3 τελευταίων παραγράφων της αντιφωνήσεως εργασίας καταψηφίζονται άνευ ενστάσεως ή τροποποιήσεως.

Μετά τούτο ο Αποικιακός Γραμματεύς υπέδειξεν ότι εις άλλας αποικίας το νομοθετικόν εκλέγει αντιπρόσωπον όπως επιδώση την αντιφώνησιν εις τον Κυβερνήτην.

Ο κ. Μιχαηλίδης παρετήρησεν ότι άλλοτε προσήρχετο ο Κυβερνήτης εις το Νομοθετικόν και ο Γραμματεύς ανεγίνωσκε τη αντιφώνησιν. Το Συμβούλιον τότε εξέφρασε την επιθυμίαν όπως παρουσιασθή σήμερον Τετάρτην ο Κυβερνήτης εις το Νομοθετικόν και λάβη επίσημον γνώσιν της αντιφωνήσεως.

ΨΗΦΙΣΙΣ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΩΝ.

Μετά τούτο το Συμβούλιον εξηκολούθησε κατ' απαίτησιν των αιρετών μελών τας εργασίας του και εψήφισε τους εξής νόμους:

1. Περί αναθέσεως εξουσιών του Κυβερνήτου αντιπροσωπευτικώς εις άλλα πρόσωπα,

2). Περί τροποποιήσεως του περί Προστασίας του κυνηγίου νόμου,

3). Περί τροποποιήσεως του περί εκλογής Δημοτικών Συμβουλίων νόμου,

4) Περί τροποποιήσεως του νόμου διά την ασύρματον τηλεγραφίαν.

Μεθ' ο το Συμβούλιον ανεβλήθη διά σήμερον Τετάρτην 10,30 π.μ.