Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

14.10.1924: Η vέα Εργατική Κυβέρvηση της Βρετταvίας επαvαλαμβάvει τη θέση της πρoηγoύμεvης κυβέρvησης και αρvείται τηv παραχώρηση της έvωσης. Οι Βoυλές τωv Λόρδωv και τωv Κoιvoτήτωv αρvoύvται vα ασκήσoυv πίεση για παραχώρηση της έvωσης.

S-388

14.10.1924: Η ΝΕΑ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΒΡΕΤΤΑΝΙΑΣ ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ ΤΙΣ ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗΣ ΚΑΙ ΑΡΝΕΙΤΑΙ ΤΗΝ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ. ΟΙ ΒΟΥΛΕΣ ΤΩΝ ΛΟΡΔΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΑΡΝΟΥΝΤΑΙ ΝΑ ΑΣΚΗΣΟΥΝ ΠΙΕΣΗ ΓΙΑ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

Ι. Οικονομίδης: Διορίστηκε μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Εθνικού Συμβουλίου το 1924

Οι Κύπριοι περίμεναν για δυο μήνες την απάντηση της νέας Εργατικής κυβέρνησης της Βρεττανίας, στα αιτήματά τους, τα οποία επανέλαβαν στις αρχές του χρόνου με την άνοδο της στην εξουσία ελπίζοντας ότι αυτά που τους είχε υποσχεθεί στο παρελθόν ο Λόϊδ Τζιορτζ θα γίνονταν πραγματικότητα, αλλά όταν ήλθε απογοητεύθηκαν και πάλι γιατί ήταν πανομοιότυπη με τις απαντήσεις που έδιναν οι προηγούμενες κυβερνήσεις.

Στη συνεδρία της Βουλής στο Λονδίνο στις 14 Απριλίου 1924 ο βρεττανός πρωθυπουργός είπε ότι δεν μελετάτο μεταβολή του πολιτικού καθεστώτος της νήσου.

Λεπτομέρειες δημοσίευσε η εφημερίδα "Ελευθερία" της Λευκωσίας σε ανταπόκριση από το Λονδίνο στις 17.5.1924:

"Ο Lieut Commander Kenworthy ρώτησε τον πρωθυπουργό ποια είναι η πολιτική της Κυβέρνησης της Α.Μ. σε σχέση με το μέλλον της Κύπρου και εάν οι κάτοικοι ηρωτήθηκαν ή θα ερωτηθούν ως προς την μέλλουσα τύχη τους.

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ: Η Κυβέρνηση της Α.Μ. δεν έχει υπό σκέψη τη μεταβολή του πολιτικού καθεστώτος της Κύπρου".

Η γραπτή απάντηση του υπουργού Αποικιών όμως ήλθε τον επόμενο μήνα (18.6) και ήταν σύμφωνη με τα όσα είχε αναφέρει ο βρεττανός πρωθυπουργός στη Βουλή.

Το νεότερο που αναφερόταν στην απάντηση ήταν ότι διεξάγονταν αυτή την περίοδο διαβουλεύσεις για την ίδρυση Γεωργικής Τράπεζας στην Κύπρο.

Αρ. 1285/24

ΓΡΑΦΕΙΟ ΑΡΧΙΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ

ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Κύπρος, 18 Ιουνίου 1924

Μακαριώτατε,

Σε σχέση με την επιστολή Σας της 25 Φεβρουαρίου 1924, που απευθύνθηκε προς το Μέγα Αρμοστή με επισυνημμένο υπόμνημα όπως διαβιβασθεί στον Υπουργό των Αποικιών, με το οποίο ζητούσατε ίδρυση Γεωργικής Τράπεζας, παραχώρηση ευρύτερων πολιτικών ελευθεριών και αποστολή Επιτροπής προς εξέταση της παρούσης κατάστασης στην Κύπρο, μου δόθηκε η εντολή από την Α. Εξοχότητα να πληροφορήσω τη Μακαριότητά Σας ότι το υπομνημά σας διαβιβάστηκε δεόντως προς τον Υπουργό των Αποικιών, ο οποίος έδωσε οδηγίες όπως πληροφορηθείτε ότι διασκέφθηκε επισταμένα στο υπόμνημα σας, ότι σύμφωνα με πληροφορίες που έχει από τον Μ. Αρμοστή, επί του παρόντος διεξάγονται διαπραγματεύσεις για την ίδρυση Γεωργικής Τράπεζας και ότι σε σχέση προς τα άλλα ζητήματα για τα οποία αναφερθήκετε δεν υπάρχει τίποτε να προστεθεί στις απαντήσεις οι οποίες δόθηκαν ήδη στην Μακαριότητά σας.

Εχω την τιμή να διατελώ

Σεβασμιώτατε

της Μακαριότητος Σας ευπειθής θεράπων

F.D.FENN

Αρχιγραμματέας

Μακαριώτατο

Αρχιεπίσκοπο Κύπρου

Λευκωσία

Το Εθνικό Συμβούλιο δεν τάβαλε κάτω και ενόψει της έναρξης των εργασιών των βρετανικών Βουλών στις 28 Οκτωβρίου 1924, αποφάσισε να απευθυνθεί και σ' αυτές με την ελπίδα ότι θα ασκούσαν πιέσεις στη βρετανική Κυβέρνηση για ικανοποίηση των αιτημάτων των Κυπρίων.

Τελικά το υπόμνημα ετοιμάστηκε από ειδική επιτροπή και στάληκε στις 14 Οκτωβρίου με αντίγραφο προς τον Αρμοστή της νήσου.

Με το υπόμνημα που στάληκε στους Προέδρους της Βουλής των Λόρδων και της Βουλής των Κοινοτήτων υποβαλλόταν έκκληση προς τους Βρεττανούς βουλευτές να βοηθήσουν τους Κυπρίους να ενωθούν με την Ελλάδα:

Εν Λευκωσία Κύπρου, 14 Οκτωβρίου, 1924

ΕΝΤΙΜΟΤΑΤΕ

Εκ μέρους και κατ' εντολήν του Εθνικού Συμβουλίου της Κύπρου, του αντιπροσωπεύοντος τον Ελληνικόν Κυπριακόν Λαόν, εκλεγέντος δε επί τη βάσει θεσμών κυρωθέντων υπό 528 αντιπροσώπων εν Παγκυπρίω Συνελεύσει, και του οποίου νομίμως προϊστάμεθα, λαμβάνομεν την τιμήν να απευθύνωμεν την παρούσαν αναφοράν

Ιωάννης Κληρίδης: Παραιτήθηκε από το Εθνικό Συμβούλιο το 1924 λόγω της χαλαρής πολιτικής που ακολουθούσε και το 1925 διορίστηκε μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Σώματος

προς την Υμετέραν Εντιμότητα και την Βουλήν των Λόρδων (ή Κοινοτήτων) με την πεποίθησιν ότι η Υμετέρα Εντιμότης θα ευδοκήση να ανακοινώση εν συνεδρία ταύτης το περιεχόμενον της παρούσης μας.

2. Ο Κυπριακός Λαος από της αγγλικής κατοχής και εντεύθεν, κατ' επανάληψιν και δι' όλων των δυνατών μέσων, υπέβαλεν εις την Κυβέρνησιν της Α. Βρετανικής Μεγαλειότητος την αναλλοίωτον αυτού θέλησιν όπως ενωθή μετά της Μητρός Ελλάδος.

Η Βρεττανική Κυβέρνησις επανειλημμένως ηρνήθη την πραγμάτωσιν της θελήσεως ταύτης του Κυπριακού λαού, βασισθείσα εις την κατάστασιν ην είχε δημιουργήσει η περί Κύπρου σύμβασις του 1878 προς την σύναψιν της οποίας υπήρξεν παντελώς ξένος ο Κυπριακός λαος.

Αφ' ης δε διά της προσαρτήσεως της Κύπρου εις την Μεγάλην Βρεττανίαν κατά την 5 Νοεμβρίου, 1914 η αγγλοτουρκική εκείνη συνθήκη μετά του παραρτήματος αυτής ηκυρώθησαν και τοιουτοτρόπως η βρεττανική Κυβέρνησις αφέθη ελευθέρα να διαθέση κατά βούλησιν την Κύπρον, εδόθη εις ημάς να πιστεύσωμεν ότι η θέλησις του κυπριακού λαού θα ικανοποιείτο και ότι η μετά της Ελλάδος ένωσις, θα ήτο αναπόφευκτος διά την Κύπρον συνέπεια του υπερ του δικαίου των εθνοτήτων διαξαχθέντος μεγάλου αγώνος.

3. Παρά πάσαν εν τούτοις προσδοκίαν και παρά πάσαν υπαγόρευσιν δικαίου και ηθικής, η μετά το πέρας του πολέμου απάντησις της Βρεττανικής Κυβερνήσεως, υπήρξε σκληρώς και αδικαιολογήτως αρνητική και ου μόνον τούτο, αλλά και εις τα έκτοτε αλλεπαλλήλως γενόμενα διαβήματα του Κυπριακού λαού, όπως και ούτος εφ' όσον η εθνική αποκατάστασις του ένεκεν λόγων ανεξαρτήτων της θελήσεως του αναβάλλεται τύχη τουλάχιστον εκ μέρους της Βρεττανικής Κυβερνήσεως της αυτής μεταχειρίσεως, ης έτυχον λαοί διαβιούντες υπό το σκήπτρον του Βρεττανικού Στέμματος, ουδενός των οποίων υποδεέστερος τυγχάνει ο Κυπριακός Λαός, η Βρεττανική Κυβέρνησις απήντησεν αρνηθείσα την παροχήν και στοιχειωδεστάτων πολιτικών ελευθεριών.

Επιπροσθέτως δε η Κυβέρνησις της Κύπρου μετήλθε πολιτικήν απέναντι ενός ιστορικού και νομοταγούς Λαού μη συμβιβαζομένην προς τας φιλελευθέρας αρχάς, ας η Μεγάλη Βρεττανία επηγγέλλετο ότι ηκολούθει απέναντι των υπ' αυτής διοικουμένων Λαών.

Η εν τη Νήσω Κεβερνητική εξουσία μετετράπη κατ' ουσίαν εις δικτατορικήν συγκεντρώσασα περί αυτήν τα ευτελέστερα, λόγω χαρακτήρος και μορφώσεως, στοιχεία του τόπου, καταθλίβουσα δι' αυτών και μετ' αυτών τον Λαόν διά δεσποτικών νόμων και δι' αλλεπαλλήλων φορολογικών μέτρων, καταρρίπτουσα δε διά της τοιαύτης καθόλου πολιτικής προ των ομμάτων ενός ελληνικού λαού, τιμώντας εκ παραδόσεως το Βρεττανικόν έθνος, το γόητρον του βρεττανικού ονόματος.

Η Υμετέρα εντιμότης και η Βουλή των Λόρδων (ή Κοινοτήτων) δύνανται επί πάντων τούτων να αντλήσωσι λεπτομερείας εκ των σταλέντων προς την Βρεττανικήν Κυβέρνησιν Υπομνημάτων ημών υπό ημερομηνίας 3/16.12.1922, 8/21.1.1923, 25.2.1924 και εκ του υπομνήματος του ειδικού πληρεξουσίου κ.Σ. Αραούζου, αντίγραφα των οποίων λαμβάνομεν την τιμήν να επισυνάψωμεν ώδε.

4. Ανεξαρτήτως των άνωθι εκτεθεισών απόψεων, η κατάστασις του Κυπριακού λαού, έφθασε σήμερον εις το έσχατον σημείον της αθλιότητος. Οικονομική κρίσις άνευ προηγουμένου κατά τας τελευταίας τουλάχιστον γενεάς μαστίζει πάσας τας τάξεις της κοινωνίας, η ακίνητος ιδιοκτησία κατέπεσεν απομείνασα σχεδόν άνευ ουδεμιάς ανταλλακτικής αξίας, ο χωρικός πληθυσμός πένεται υπό το βάρος καταθλιπτικής φορολογίας, τα προϊόν της Νήσου συνεπεία κυρίως ελλείψεως προστατευτικών συμβάσεων μετ' άλλων κρατών παραμένουσιν αζήτητα ή πωλούνται εις ευτελείς τιμάς, όλη δε η Νήσος και ιδία η ύπαιθρος χώρα παρουσιάζουν εικόνα εσχάτης και απελπιστικής αθλιότητος.

Καθ' ον χρόνον άλλα κράτη και δη η Ελλάς, λαμβάνουσι πρόνοιαν προς παροχήν αγροτικών δανείων ή ίδρυσιν Γεωργικών Τραπεζών, απήλλαξαν δε σχεδόν την ύπαιθρον χώραν των ιδιωτικών χρεών και κατέστησαν διά της προστασίας των προϊόντων ευημερούντα και ακμάζοντα τον πληθυσμόν, εδώ ουδέν μικρόν και κατ' ολίγον παραμένει ακτήμων, αναζητών μακράν της πατρίου γης τον άρτον αυτού,

Θα εκπλήξη, είμεθα βέβαιοι, Υμάς, το γεγονός ότι καθ' ον χρόνον κυβερνώμεθα από το ναυτικώτερον κράτος του κόσμου, έχομεν μόνον ανά δεκαήμερον τακτικήν μετά της γείτονος Αιγύπτου συγκοινωνίαν με υψηλούς διά τους επιβάτας ναύλους και ούτω μικρά γίνεται εκμετάλλευσις των απαραμίλλων εξοχών της Νήσου, αίτινες ηδύνατο να αποβώσιν κέντρον προσελεύσεως ξένων και πηγή πλουτισμού διά την νήσον.

Το ρεύμα των εξ Αιγύπτου ξένων εστράφη προς την Συρίαν συνεπεία των ευθυνοτάτων ναύλων των υπό της Γαλλικής Κυβερνήσεως επί τούτω επιχορηγουμένων ατμοπλοϊκών εταιρειών.

Βρεττανική διοίκησις άνευ συγκοινωνίας επαρκούς, άνευ λιμένων, άνευ τηλεγράφων, εκτός μόνον μεταξύ των πόλεων, άνευ τηλεφώνων, άνευ επαρκούς προστασίας, και εκμεταλλεύσεως των δασών, άτινα κατά τας επισήμους δηλώσεις του τέως Αρχιδασονόμου εν τω Νομοθετικώ Συμβουλίω ευρίσκονται εις ην κατά την αγγλικήν κατοχήν κατάστασιν, βρεττανική διοίκησις άνευ πραγματικής της γεωργίας προστασίας υπό εμπειρικών σήμερον

διευθυνομένης άνευ προνοίας δι'αρδευτικά έργα και δι' εξεύρεσιν ύδατος εις τόπον του οποίου η γεωργία εξαρτάται εκ των καιρικών μεταβολών, βρεττανική διοίκησις εξαιρετικώς πολυδάπανος τροφοδοτούσα δι'ανδρών μισθών υπεραρίθμους ανωτέρους

Αγγλους υπαλλήλους, κύριον δε μέλημα έχουσα την είσπραξιν των φόρων, διά πωλήσεως εις πολλάς περιστάσεις και αυτών των απαραιτήτων οικιακών σκευών, είμεθα βεβαιοι ότι δεν θα θεωρηθή αξία του Βρεττανικού ονόματος.

Εφημερίδα ΠΥΡΣΟΣ 3/16 Φεβρουαρίου 1922

5. Παρά τας συνεχείς διαμαρτυρίας της Νήσου η Κυβέρνησις εξακολουθεί να εισπράττη παρά του Κυπριακού Λαού κατ' έτος ποσόν Λ.92.800 ως μερίδιον της Κύπρου εκ της διά το Τουρκικόν χρέος επιβαρύνσεως ποσόν δε εκ Λ. 4.211.334 επληρώθη από της αγγλικής κατοχής υπό της πτωχής ταύτης νήσου ως φόρος υποτελείας.

6. Απέναντι τοιαύτης καταστάσεως πραγμάτων ης ασθενή μόνον εικόνα παρέχομεν ανωτέρω η Κυπριακή Κυβέρνησις μη δίδουσα καμμίαν προσοχήν εις την φωνήν του Λαού, επανειλημμένως υψωθείσαν ποικιλοτρόπως, εξακολουθεί αμερίμνως αντιμετωπίζουσα την κατάστασιν, περί ουδενός φροντίζουσα την κατάστασιν, περί ουδενός φροντίζουσα πάσαν εισήγησιν απορρίπτουσα διοικούσα δε τον λαόν διά τρόπου, όστις εξεγείρει και την μετριοπαθεστέραν συείδησιν.

Η τοιαύτη πολιτική διαβεβαιούμεν την Υμετέραν Εντιμότητα και την Βουλήν των Λόρδων (ή Κοινοτήτων) ότι έφερε τον Λάον εις απόγνωσιν, ης μια πρόσφατος εκδήλωσις, ο καθ' όλην σχεδόν την νήσον ταυτόχρονος εμπρησμός δασών δύναται μεν κατά την αντίληψιον ημών και παντός πεπολιτισμένου ανθρώπου να είναι καταδικαστέα, καταδεικνύει όμως την εσχάτην απελπισίαν εις ην περιήλθεν ο αγροτικός πληθυσμός παρά του οποίου, εναντίον των επανειλημμένων εισηγήσεων του τόπου αφηρέθησαν παλαιά δικαιώματα ιδιοκτησίας βοσκής και ξυλεύσεως εντός των δασών.

7. Οπως άλλοτε προς εξακρίβωσιν της θελήσεως του λαού διά την πολιτικήν τύχην της πατρίδος του εζητήσαμεν παρά της βεττανικής Κυβερνήσεως την διεξαγωγήν δημοψηφίσματος ούτω και τελευαίως προς εξακρίβωσιν της καταστάσεως, οίαν ανωτέρω περιεγράψαμεν, εζητήσαμεν την εις την Νήσον αποστολήν ειδικής ανακριτικής επιτροπείας. Δυστυχώς εις αμφότερα τα αιτήματα ημών ταύτα, η Κυβέρνησις της Α. Μεγαλειότητος απήντησεν αρνητικώς.

8. Εξηντλήσαμεν μέχρι τούδε παν νόμιμον μέσον προς πραγμάτωσιν του πόθου και θεραπείαν των δεινών του λαού, αλλ' εις μάτην. Μικροί ημείς και αδύνατοι περιφρονήθημεν αδίκως και ασπλάχνως υπό των δυνατών. Νομοταγείς και εκ παραδόσεως φίλοι του βρεττανικού έθνους, το οποίον εδιδάχθημεν τιμώμεν από απαλών ονύχων παρά το πλευρόν της Μεγάλης Βρεττανίας κατά τον ευωπαϊκόν πόλεμον, συνεργασθέντες μεθ' υμών, θλιβέντες ή χαρέντες μεθ' ημών και εφ' υμάς ελπίσαντες αμειβόμεθα σήμερον διά περιφρονήσεως ης δεν έτυχον φυλαί απολίτιστοι και εχθραί υμών.

9. Υπό τοιαύτας απαγοητευτικάς συνθήκας και τοιαύτας λυπηράς περιστάσεις, μία και μόνη απέμεινεν εις ημάς ελπίς, η βοήθεια του παλαιφάτου Κοινοβουλίου, το οποίον απετέλεσε και αποτελεί την κρηπίδα της Βρεττανικής ελευθερίας και την ελπίδα των καταδυναστευομένων λαών.

Βοηθήσατε μας, ακούσατε την φωνήν ημών, διότι είναι φωνή αδικουμένου Λαού και απευθύνειται προς Κοινοβούλιον, υπό τους θόλους του οποίου, τοσάκις κατά την ένδοξον αυτού σταδιοδρομίαν, ηκούσθη η φωνή της δικαιοσύνης συνήγορος των δυναστευομένων και των μικρών. Ακούσατε την φωνήν ενός μικρού, αλλ' ιστορικού λαού ζητούντος την βοήθειαν σας διά την εθνικήν αυτού ελευθερίαν, και μέρχρι της εκπληρώσεως ταύτης την ανθρωπίνην δε μεταχείρισιν του, ακούσατε την φωνήν ενός δυστυχούς λαού επικαλουμένου παρ' υμών εν εσχάτη απογνώσει την υμετέραν παρέμβασιν. Απευθυνόμενοι προς υμάς, έχομεν την πεποίθησιν ότι συνεπείς υμείς προς τας μακράς παραδόσεις του Βρεττανικού Κοινοβουλίου, θα νομίσητε καθήκον υμών προς ένα ελληνικόν λαόν, φίλον, αλλά και προς υμάς αυτούς, να μας υποστηρίξητε και να δικαιώσητε τας προσδοκίας ημών.

Εννοούμεν πληρέστατα ότι η βρεττανική Κυβέρνησις έχει υπ' όψιν την προσωρινότητα της Βρεττανικής εν τη Νήσω κατοχής, διότι ουδείς των Κυπρίων δύναται ποτέ να φαντασθή ότι εναντίον της θελήσεως των τεσσάρων πέμπτων του κυπριακού λαού της ολότητος του ελληνικού πληθυσμού της Νήσου, θα κρατήται επί πολύ ακόμη

ΠΥΡΣΟΣ Δεκέμβριος 1922

δούλη η Πατρίς του, και εις επίμετρον εστερημένη ουσιωδών πολιτικών ελευθεριών, εις την έλλειψιν των οποίων κατά μέγα μέρος οφείλεται η οικονομική αυτού εξάντλησις και καταστροφή.

Βοηθήσατε μας λοιπόν επαξίως των ιδικών σας και ιδικών μας παραδόσεων να ενωθώμεν μετά της Ελλάδος. Αλλ' όσον σύντομον και αν απαιτή τον χρόνον της επιτεύξεως της Εθνικής ημών ενώσεως η δικαιοσύνη και η ηθική, μη αφήσητε τον Κυπριακόν λαόν να τύχη της εθνικής αυτού ελευθερίας εν καταστάσει εσχάτης πενίας και αθλιότητος.

Διατελούμεν

μετά βαθυτάτης υπολήψεως

Ο Κύπρου ΚΥΡΙΛΛΟΣ

Πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου

Προς την Αυτού Εντιμότητα

Τον Πρόεδρον της Βουλής

των Λόρδων (Κοινοτήτων)

Εις Λονδίνον

Αλλά εδώ το Εθνικό Συμβούλιο συνάντησε άρνηση για βοήθεια, γιατί οι δυο Βουλές αρνήθηκαν να ασκήσουν πίεση στη Βρεττανική Κυβέρνηση για να παραχωρηθεί στους Ελληνες Κυπρίους η Ενωση με την Ελλάδα.

Η απάντηση ήλθε στις 15 Δεκεμβρίου 1924 μέσω του γραφείου του Αρχιγραμματέως της Κυβέρνησης:

ΓΡΑΦΕΙΟ ΑΡΧΙΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ

ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Μακαριώτατε,

Σε σχέση με την επιστολή σας ημερομηνίας 14 Οκτωβρίου 1924 που απευθύνεται προς τον Μ. Αρμοστή με έγκλειστο αντίγραφο αναφοράς την οποία απευθύνετε κατά την ιδίαν ημερομηνία κατ' ευθείαν προς τις δυο βουλές, σε σχέση προς την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα και προς άλλα ζητήματα, πήρα εντολή από την Α. Εξοχότητα να πληροφορήσω την Μακαριότητα Σας, ότι ο Υπουργός των Αποικιών έδωσε οδηγίες όπως πληροφορηθείτε ότι οι επιστολές Σας λήφθηκαν από το Λόρδο Καγκελλάριο και τον Πρόεδρο της Βουλής των Κοινοτήτων, οι οποίες φοβούνται ότι αδυνατούν να ενεργήσουν όπως επιθυμείτε.

Εχω την τιμή να διατελώ, Μακαριώτατε

Ευπειθής θεράπων της Σεβασμιότητα Σας

Ι.Μ.ΕΛΛΙΣ

Προσωρινώς Αρχιγραμματέας της Κυβέρνησης

Μακαριώτατο

Αρχιεπίσκοπο Κύπρου

Λευκωσία

Το Δεκέμβριο του 1924 ενώ αναμένονταν νέες εκλογές παραιτήθηκε από το Εθνικό Συμβούλιο ο δικηγόρος Ιωάννης Κληρίδης, λόγω, όπως ανέφερε σε επιστολή του προς αυτό (Ελευθερία 3.12.1924) "της χαλαράς πολιτικής την οποία εξασκεί το Συμβούλιον και δηλούντος ότι είναι έτοιμος να συνεχίση τας υπηρεσίας του διά την εθνικήν υπόθεσιν της νήσου και ως απλούς στρατιώτης"

Ο Κληρίδης όμως δέχθηκε επανακεκλογή στη νέα Εκτελεστική Επιτροπή του Εθνικού Συμβουλίου που εξελέγη το Μάρτη του 1925.

Στη νέα Εκτελεστική (Ελευθερία 18.3.1925) περιλαμβάνονταν οι Θ. Θεοδότου, Ι. Οικονομίδης, Ν. Πασχάλης, Ν. Λανίτης, Γ. Μαρκίδης, Ι.Κ. Κληρίδης, Κ. Ζαννετίδης, Ερατοσθένης Ιερείδης και Παύλος Κυθραιώτης.

Τους δασκάλους αντιπροσώπευε ο διευθυντής της Αστικής Αγίου Σάββα Χαράλαμπος Παπαδόπουλος.