1917: Οι Ελληνες Κύπριoι χωρίζovται σε βασιλικoύς και βεvιζελικoύς. Οξύvovται oι διαφoρές μεταξύ τωv δύo παρατάξεωv και κoμμμάτωv.

S-289

2.7.1917: ΟΙ ΚΥΠΡΙΟΙ ΧΩΡΙΖΟΝΤΑΙ ΣΕ ΒΕΝΙΖΕΛΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥΣ. ΟΞΥΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΜ ΔΥΟ ΠΑΡΑΤΑΞΕΩΝ ή ΚΟΜΜΑΤΩΝ

Ολοι οι Κύπριοι και μαζί με αυτούς και οι βουλευτές υποστήριζαν την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.

Ωστόσο ένα επεισόδιο έδωσε αφορμή να διαχωριστούν σε βενιζελικούς και βασιλικούς.

Αυτό συνέβη στις 2 Ιουλίου 1917 όταν οι βουλευτές είχαν αποφασίσει να στείλουν υπόμνημα στον πρωθυπουργό της Ελλάδας Ελευθέριο Βενιζέλο, με το οποίο διατράνωναν τον ενωτικό τους πόθο.

Ωστόσο με την αποστολή του μηνύματος διαφώνησε ο βουλευτής Φίλιος Ζαννέτος, ελλαδίτης γιατρός και δήμαρχος Λάρνακας, ιστορικός και παράγων της πόλης, ο οποίος ήταν βέρος βασιλικός.

Αυτή την περίοδο η Ελλάδα σπαρασσόταν από εσωτερική διαμάχη, γιατί ο Βενιζέλος είχε ηγηθεί κυβέρνησης στη Θεσσαλονίκη εναντίον του Βασιλιά, τον οποίο κήρυξε έκπτωτο και στηριζόταν πλέον στους συμμάχους της ΑΝΤΑΝΤ και ιδιαίτερα τους Αγγλους, και εισήλθε στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο από τις 2 Ιουλίου 1917, προσπαθώντας να κερδίσει το έδαφος που είχε χαθεί με την άρνηση του φιλογερμανού Βασιλιά να μπει στον πόλεμο στο πλευρό των συμμάχων, με αποτέλεσμα να χαθεί η προσφορά της Βρετανίας στην Ελλάδα για Ενωση της Κύπρου με την Ελλάδα.

Αυτή η διαφωνία πρόσθετε ακόμα ένα χαλίκι στη διάσπαση που υπόβοσκε και στον περαιτέρω διαχωρισμό στων Κυπρίων σε Βασιλικούς και Βενιζελικούς, όπως συνέβαινε και στην Ελλάδα.

Τι συνέβη, όμως, ώστε να χωρισθεί η Ελλάδα- και η Κύπρος- σε δυο στρατόπεδα;

Σύμφωνα με τον ελλαδίτη συγγραφέα Στέφανο Ι. Στεφάνου (Ελευθέριος Βενιζέλος πλαστουργός Ιστορίας, Αθήναι 1977) ο Βενιζέλος κατόρθωσε, με την στάση του δίπλα στους βρετανούς κατά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, να πείσει τη Βρετανία, η οποία "μας έδωσε την εγγύηση ότι θα επέμβει, αν ο τουρκικός στόλος επιχειρούσε έξοδο από τα Δαρδανέλια για να χτυπήσει τα νησιά του Αιγαίου".

Παράλλλα λέγει ότι με την πολιτική του Βενιζέλου "μας επιτράπηκε να ανακαταλάβωμε την Βόρειο Ηπειρο" ενώ "άνοιγε και ο δρόμος για την παραχώρηση της Κύπρου".

Αλλά ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος "δεν άργησε να αλλάξει γνώμη και να μετανοήσει για τη δήλωση φιλίας, την οποία επέτρεψε εις τον πρωθυπουργόν του να κάμει στις 10 Αυγούστου 1914 προς τις δυτικές δυνάμεις (χώρες της ΑΝΤΑΝΤ).

Ετσι τα ανάκτορα εγκαινίαζαν κατά τον ίδιο συγγραφέα "δική τους εξωτερική πολιτική" κάτω από την οποία διαφαίνοταν καθαρά οι συναισθηματικές τάσεις των περισσοτέρων από τους μεγάλους δασκάλους της σγκεκριμένα των επιτελικών Μεταξά, Δούσμανη κλπ με τη γερμανική τους μόρφωση, του γερμανικής καταγωγής υπουργού των Εξωτερικών και εξ απορρήτων του παλατιού Γεωργίου Στρέϊτ και τέλος της αδελφής του (γερμανού αυτοκράτορα) Κάιζερ, βασίλισσας Σοφίας".

Ετσι ο Βασιλιάς ακολουθούσε αντίθετη πολιτική από τον Βενιζέλο και αυτό οδηγούσε τον ελληνικό λαό σε διάσπαση.

"Αντιλαμβάνεσθε έγραφε στον βασιλέα ο Βενιζέλος ότι "εκείνο που σας κάνει και σας Μεγαλειότατε και τον κ. Στρέιτ να αντιτίθεσθε προς τυην πολιτική μου είναι να μη δυσαρεστήσωμεν την Γερμανίαν αναλαμβάνοντες πόλεμον κατά της Τουρκίας, εν συνεργασία μετά εχθρικών προς αυτήν δυνάμεων".

Τελικά ο Βενιζέλος κήρυξε τον Βασιλέα Κωνσταντίνο έκπτωτο του θρόνου και στις 29 Μαϊου 1917 ο πρίγκιπας Αλέξανδρος αντικατέστησε τον πατέρα του και κάτω από την ηγεσία του η Ελλάδα "ενώνεται και μπαίνει ενιαία" στον πόλεμο".

Μέσα σ' αυτή την πολιτική αναμπουμπούλα στην Ελλάδα τα πράγματα στην Κύπρο ακολουθούσαν την ίδια πορεία με τους Βενιζελικούς από τη μια και τους βασιλικούς από την άλλη. Και η διάσπαση έπαιρνε διαστάσεις και επηρέαζε την ζωή των κυπρίων και τη στάση τους στα πολιτικά πράγματα του τόπου.