Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

20.8.1911: Ο Πoλιτευτής και πατέρας τoυ Συvεργατισμoύ Iωάvvης Οικovoμίδης και η πρoσφoρά τoυ.

S-266

20.8.1911: Ο ΠΟΛΙΤΕΥΤΗΣ ΚΑΙ ΠΑΤΕΡΑΣ ΤΟΥ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΣΜΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟΥ

Ιωάννης Οικονομίδης (φωτογραφία Αρχείο Αχιλλέα Λυμπουρίδη)

Ο Ιωάννης Οικονομίδης, θεωρείτο από όλους ως ο πατέρας του Κυπριακού Συνεργατικού Κινήματος.

Για τη δράση του η εφημερίδα "Κυπριακός Φύλαξ" (20.8.1911) έγραφε στη διάρκεια του προεκλογικού αγώνα κατά τις εκλογές του 1911:

"Πάνυ ευπρόσδεκτος και ευχάριστον έχομεν πληροφορίαν να μεταδώσωμεν εις το Ε. κοινόν περί της οριστικής αποφάσεως του κ. Ι. Οικονομίδου, όπως αποδεχθή την επιμόνως προτεινωμένην υποψηφιότητα διά τας προσεχείς βουλευτικάς εκλογάς υπό πολυαρίθμων και ισχυόντων προσώπων εκ της επαρχίας Αμμοχώστου και εν Λευκωσία, πεποίθαμεν δε ότι πας Κύπριος φιλόπολις την επάνοδον του κ. Ι. Οικονομίδου εις την πολιτικήν της Κύπρου σκηνήν να χαιρετίση μετ' ευφροσύνης και θα επικροτήση μετά χαράς.

Εν ω χρόνω φαίνονται διατεθειμένοι ν' αποχωρήσωσι της ενεργού πολιτικής πολιτευταί πεπειραμένοι και ευπαίδευτοι κατά την προσεχή νομοθετικήν περίοδον, ήτις προμηνύεται κρίσιμος διά την τύχην της νήσου, παλαίμαχος πολιτευτής δεδοκιμασμένης αξίας και εμπειρίας μορφώσεως επιστημονικής, έρχεται να πληρώση δυσαναπλήρωτον κενόν και να ενισχύση σημαντικώς τον τε εθνικόν και τον πολιτικόν και οικονομικόν αγώνα της νήσου, ον ερρωμένως διεξάγει ευσταθής φάλαγξ των Ελλήνων αντιπροσώπων του Κυπριακού λαού.

Ο κ. Ι. Οικονομίδης ανήκει εις την πρώτην εκείνην τάξιν των νέων επιστημόνων Κυπρίων, οίτινες ως σπουδασταί εν Αθήναις δεν απέβλεπον εις το επιστημονικόν στάδιον ως εις επάγγελμα βιοποριστικόν, αλλ' ως προς σπουδαίον παράγοντα και δύναμιν της χώρας προ μικρού λυτρωθείσης από τουρκικού ζυγού, προς προαγωγήν και επίρρωσιν του εθνικού φρονήματος του Κυπρι. λαού και προς σταθεράν και ταχείαν πραγμάτωσιν των απ' αιώνων εθνικών πόθων αυτού.

Διά ταύτα αυτός τε και άλλοι σπουδασταί του εν Ελλάδι κατετάχθησαν ως εθελονταί εις τον ελληνικόν στρατόν και μετέσχον των στρατιωτικών επιχειρήσεων, εις ας συχνά η Ελλάς αναγκάζεται να αποδύεται υπό των περιπετειών του τουρκοκρατουμένου ελληνισμού.

Οτε επανήλθον ούτοι εις την γενέτειραν χώραν ετιμήθησαν διά της ομοθύμου ψήφου και της εμπιστοσύνης του Κυπρι. λαού πρώτους αναδείξαντος αυτούς βουλευτάς, οίτινες ενεκαίνισαν εν τω Νομοθετικώ Συμβουλίω πολιτείαν σύμφωνον προς το νέον καθεστώς και προοιωνιζομένην την προσεχή ισχυράν κίνησιν εν τη νήσω.

Ο κ. Ι. Οικονομίδης μάλιστα εγένετο των γεγονότων και των πραγμάτων ο βαθύς και εμβριθής ελεγκτής και εκτιμητής και διά της ηκονημένης μαχαίρας υγιούς και αδυσωπήτου κριτικής άνευ ρητορικής επιδείξεως είχεν αποβή εκ των μάλλον υπολογιζομένων παρά τη Κυβερνήσει αυστηρών, αλλά και δικαίων ελεγκτών.

Κατά την συζήτησιν του περί οπλοφορίας νόμου, δι' ου η Κυβέρνησις επεδίωκε και επέτυχε δρακόντειον νόμον κατά της προσωπικής ελευθερίας των φορολογουμένων ο κ. Ι. Οικονομίδης πρωταγωνίστησεν εν τη και αυτού κοινοβουλευτική εκστρατεία μετά των άλλων επιστημόνων συναδέλφων και συναγωνιστών του, τα πρακτικά δε των μακρών εκείνων και φλογερών συζητήσεων και των τυραννικών διατάξεων και καταδιώξεων των δασικών

Εσμέ Στίβενσον: Σύζυγος βρετανού αξιωματικού στην Κερύνεια κατά τα πρώτα χρόνια της αγγλοκρατίας και συγγραφέας

παραβάσεων, δεικνύουσι πόσον βαθέως και εμβριθώς μελετά ο κ. Ι. Οικονομίδης τα διάφορα ζητήματα και πόσον γινώσκει να διεξάγη ταύτα επιδεξίως και αποτελεσματικώς.

Αι συζητήσεις εκείναι έπεισαν τους κρατούντας περί της άκρας και αδίκου και ανωφελούς αυστηρότητος ήτις συν τω χρόνω εμετριάσθη και κατήντησεν εις την υπό τον Σιρ Καρόλου Κιγκ Χάρμαν απονομήν μερικής δικαιοσύνης εις τον τόπον.

Μετριοπαθής ανταγωνιστής εν τοις τοπικαίς διαφωνίαις και διαστάσεσιν δεν ηθέλησε να αντεπεξέλθη μετά της απαιτουμένης σφοδρότητος και ορμής κατά της πείσμονος πολιτείας ιθαγενών τινών ισχυρών πολιτευτών, επιμένοντες εις την χλιαράν και δουλικήν προς τους κρατούντας πολιτείαν ην υπελάμβανον ούτοι συνετήν και συμφέρουσαν εις τον τόπον και προς ανακύψαν αρχιεπισκοπικόν ζήτημα φαίνεται αποβλέψας μετά τινος αμφιβολίας και δισταγμού δι' ο προς μεγάλην μεν χρηματικήν ζημίαν ευατού επί βλάβη δε της χώρας απεσύρθη του πολιτικού σταδίου και απεδέξατο την υπό της Κυβερνήσεως ασμένως προσφερθείσαν αυτώ διακαστικήν θέσιν εν Λεμεσώ ίνα απαλλαγή αυστηρού και θετικού τιμητού εν τω Νομοθετικώ.

Τιμήσας είπε τις και άλλος την εμπιστευθείσαν αυτώ δικαστικήν τήβεννον επί δεκαετίαν όλην δεν περιωρίσθη μόνον εις την σύντονον και εμβριθή μελέτην της Κυπριακής καθόλου νομολογίας, αλλά παρηκολούθει μετά θερμού πάντοτε και σπουδαίως τον τόπον ενδιαφέροντα ζητήματα εξετάζων και μελετών και γνωματεύων πάντοτε από περιοπής και ουδέποτε από αντιλήψεως χαμαιζήλου.

Το υπέρ του κοινή συμφέροντος θερμόν ενδιαφέρον του κ. Ι. Οικονομίδου μαρτυρείται τρανώτατα υπό της θερμής πρωτοβουλίας ην έσχεν εν τη ιδρύσει του Ταμιευτηρίου "Η Λευκωσία" και η υπέρ τούτου ζωηρά και αδιάπτωτος μέριμνα και εγγύθεν πόρρωθεν. Οι νοήμονες και οξυδερκείς μέτοχοι του λαμπρού τούτου καθιδρύματος οξέως διαγνώντες το εξαιρετικόν διαφέρον την βαθείαν αντίληψιν και την δεξιάν κατεύθυνσιν ην θα προσέδιδεν εις το αρτισύστατον Ταμιευτήριον ανέδειξεν αυτόν εξ αρχής διευθυντήν και υπό την διεύθυνσιν αυτού ηδραιώθη μεν στερεά και ακλόνητος η ύπαρξις αυτού ηυρύνθη δε και ανεπτύχθη σταθερώς επωφελής λειτουργία αυτού τοσούτον ώστε κατά της δυσχερούς εκιίνης ημέρας του 1902 η αγορά εσώθη από φοβερού κραχ στηριχθείσα επί της στερεάς αγκύρας του Ταμιευτηρίου " Η Λευκωσία".

Η πατρική στοργή του προς το Ταμιευτήριον διατηρείται τοσούτον ακμαία και ζωηρά ώστε κατέλιπε την δικαστικήν θέσιν του ην υπέρ δεκαετίαν ετίμησεν υπερόχως υπείκων ασμένως εις την θερμήν παράκλησιν των μετόχων ίνα αναλάβη την διεύθυνσιν του Ταμιευτηρίου όπερ υπέρ την άγρυπνον και δεξιάν εμβριθή εποπτείαν του προσέλαβε διαστάσεις σπουδαίου πιστωτικού ιδρύματος συγκεντρούντος σήμερον 100.000 λίρας. Το έμβρυον εγένετο γίγας τούτου, ανέθηκαν οι εκτιμώντες κατ'αξίαν του ανδρός την μεγάλην ικανότητα και το υπέμετρον διαφέρον και από ενός και ημίσεως περίπου έτους η διεύθυνσις του Ταμιευτηρίου ευρίσκεται υπό τας στιβαράς και ασφαλείς χείρας του κ. Ι. Οιμονομίδου.

Μετά της επανόδου του κ. Οικονομίδου εις την ενεργόν διεύθυνσιν του Ταμιευτηρίου και τα κεφάλαια και αι εργασίαι αυτού ηύξησαν μεγάλως και παρά τον επακολουθήσαντα

ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ 12 / 25 Φεβρουαρίου 1911

ανταγωνισμόν της Οθωμαν. Τραπέζης και του αρτισυστάτου εν Κύπρω υποκασταστήματος της Τραπέζης Αθηνών, και παρά τον μισθόν της διεύθυνσης το ετήσιον μέρισμα εγένετο υπέρτερον ή τα προηγούμενα έτη.

Προ της νέας ταύτης δυσχερείας ευρεθείς ο κ. Ι. Οικονομίδης προς αντιμετώπισιν αυτής συνέλαβε τολμηρόν διά τον τόπον, αλλά και ωφελιμώτατον σχέδιον, την ίδρυσιν συνεργατικών εταιρειών, εν ταις πόλεσι και εν τοις χωρίοις της νήσου κατά το σύστημα Σούλιζε- Δέλιτς.

Το σχέδιον τούτο διέλαβε και διετύπωσιν εν Νομοσχεδίω εν συνεγασία μετά του υποδιευθυντού του γεωργ. τμήματος κ. Πέβαν, ευρίσκεται δε νυν τούτο προ διετίας σχεδόν υπό την μελέτην της Κεντρ. Κυβερνήσεως.

Ο συνδυασμός των συστημάτων Σούλτσε- Δέλιτς και Ραϋφαϊζεν εν ταις πόλεσι και εν ταις κώμαις της νήσου θα συντελέση την τε οικονομικήν και ηθικήν αναγέννησιν του Κυπριακού λαού και πρέπει να επιδιωχθή ούτος όλαις δυνάμεσι διά καταλλήλου νομοθετικής εργασίας και συντόμου ενεργείας όπως μετακομισθώσι τα εν Αγγλία Κυπριακά κεφάλαια εις Κύπρον.

Το αληθές και πραγματικόν συμφέρον του Ταμιευτηρίου και παντός του λαού επιβάλλει όπως ο κ. Ι. Οικονομίδης επανέλθη εις το Νομοθετικόν Συμβούλιον και εις την ενεργόν πολιτικήν περιβεβλημένος υπό της πλήρους και αμερίστου εμπιστοσύνης του Κυπρ. Λαού.

Διά ταύτα ο Κυπρι. λαός εσμέν βέβαιοι ότι ευφροσύνως επικρατεί και χαιρετίζει την επάνοδον του κ. Ι. Οικονομίδου εις την ενεργόν πολιτικήν, εν ω χρόνω σπουδαιότατα οικονομικά, εκκλησιαστικά , πολιτικά και εθνικά ζητήματα θα απασχολήσωσι σοβαρώτατα το Νομοθ. Συμβούλιον και τον τόπον".

Η ίδια εφημερίδα καλώντας τους αναγνώστες της (ανήκε στην Κιτιακή Παράταξη) να ψηφίσουν τους διάφορυς υποψηφίους έγραφε στις 10 Σεπτεμβρίου για τον Ιωάννη Οικονομίδη:

"Περί του παλαιμάχου πολιτευτού κ. Ι. Οικονομίδου έχει ήδη ο "Κυπριακός Φύλαξ" ασχοληθή διά πολλών εν προηγουμένω φύλλω και επομένως δεν αισθανόμεθα την ανάγκην όπως και πάλιν εξάρωμεν τας πολιτικάς αυτού αρετάς.

Ο κ. Ι. Οικονομίδης είναι εκ των σπανίων εκείνων προσώπων άτινα μη περιοριζόμενα εις την επιφάνειαν των πραγμάτων δι' οξέος βλέμματος διεισδύουσιν εις το εσωτερικόν αυτών και αντιλαμβανόμενα ορθώς όλων αυτών των ιδιοτήτων δύνανται να εκφέρωσιν αληθή και εμβριθή περί τούτων κρίσιν.

Η λογική δε δύναμις του κ. Οικονομίδου έχει ως άμεσον αποτέλεσμα την θαυμαστή πειστικότητα μετά της οποίας ομιλεί πάντοτε καταρρίπτων επιχειρήματα αληθοφανή μόνον και σαθρά και αναιρών ιδέας πεπλανημένας και αστηρίκτους είμεθα απολύτως βέβαιοι ότι η παρουσία του κ. Οικονομίδου εν τω Κυπριακώ Βουλευτηρίω θα εξυπηρετήση μετά της δυνατής αποτελεσματικότητος τα συμφέροντα της νήσου, διότι ο κ. Οικονομίδης εκτοξεύει τα βλήματα αυτού ιστάμενος πάντοτε επί του ακλονήτου εδάφους της εμβριθούς των ζητημάτων αντιλήψεως και της σπουδαίας τούτων δι' αριθμών και γεγονότων παραστάσεως.

Οι εν τω Νομοθετικώ κατέχοντες θέσιν Αγγλοι αγορεύοντος του κ. Οικονομίδου θα αισθάνωνται αφεύκτως τον κλονισμόν εκείνον τον οποίον προξενούσι τα γενναία παταγώδη ραπίσματα τα επιφέροντα την σύγχυσιν και την διαθορύβησιν εις τον δεχόμενον αυτά.

Η παροχή λοιπόν λευκής ψήφου εις τον κ. Οικονομίδην δεν έχει την απλήν έννοιαν οφειλομένης τιμής προς την υπεροχήν τού πνεύματος, αλλ' είνε καθήκον απαράβατον διά πάντα Ελληνα εκλογέα του διαμερίσματος Λάρνακος-Αμμοχώστου επιθυμούντα την επί υψηλοτέρου επιπέδου, ανύψωσιν των Κυπριακών πραγμάτων.

Αλλως τε η θετική και ακαταπόνητος εργασία του κ. Οικονομίδου υπέρ της ανά την Νήσον διαδόσεως των συνεργατικών και άλλων ομοίων Εταιρειών αποτελεί και μόνη ουσιωδέστατον προσόν όπως διά της ψήφου του αφού καταλάβη έδραν εν τω Νομοθετικώ αντλών τοιουτοτρόπως νέαν δύναμιν, όπως συνεχίση τον υπέρ της οικονομικής της Νήσου ολοκλήρου ανορθώσεως δισκολώτατον αγώνα".