29.9.1907: Οι Ελληvες εκθέτoυv τov εvωτικό τoυς πόθo πρoς τov υφυπoυργό Απoικιώv Ουίvστωv Τσέτσιλ. Ο Τσέρτσιλ απαvτά ότι δεv έφθασε η ώρα για vα εγκαταλείψει η Αγγλία τηv Κύπρo

S-252

29.9.1907: ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΕΚΘΕΤΟΥΝ ΤΟΝ ΕΝΩΤΙΚΟ ΤΟΥΣ ΠΟΘΟ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟ ΑΠΟΙΚΙΩΝ ΟΥΙΝΣΤΩΝ ΤΣΕΡΤΣΙΛ. Ο ΤΣΕΡΤΣΙΛ ΑΠΑΝΤΑ ΟΤΙ ΔΕΝ ΕΦΘΑΣΕ Η ΩΡΑ ΓΙΑ ΝΑ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΕΙ Η ΑΓΓΛΙΑ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Ο υφυπουργός Αποικιών της Βρετανίας Ουίνστων Τσέρτσιλ (ο οποίος έφθασε στην Κύπρο στις 26 Σεπτεμβρίου 1907 για επίσκεψη) δέχθηκε αντιπροσωπεία στων Ελλήνων Κυπρίων βουλευτών επικεφαλής της οποίας ήταν ο Μητροπολιτης Κιτίου Κύριλλος.

Ο Κύριλλος επανέλαβε στον Τσέρτσιλ για άλλη μια φορά τον πόθο των Κυπρίων για να ενωθούν με την Ελλάδα και του επέδωσε μακροσκελές υπόμνημα το οποίο υπέγραφαν και τα εννέα ελληνικά μέλη του Νομοθετικού Συμβουλίου.

Ο Τσέρτσιλ απάντησε ότι θεωρούσε φυσικό οι Ελληνες να ζητούσαν την Ενωση με την Ελλάδα, αλλά προειδοποίησε ότι είναι σεβαστή η γνώμη της τουρκικής κοινότητας που αντιτίθετο σ' αυτή.

Παράλληλα αντίκοψε τη φόρα των Ελλήνων και τους τόνισε ότι η Αγγλία δεν νόμιζε ότι είχε φθάσει ο χρόνος για να εγκαταλείψει την Κύπρο ή να επιφέρει πολιτική μεταβολή σ'αυτή.

Λεπτομέρειες έδωσε η εφημερίδα " Κυπριακός Φύλαξ" στις εκδόσεις του στις 29.9, 6.10. και 13.10. 1907:

"Επιτροπεία των Ελλήνων Βουλευτών παρουσιάζεται διά του πανιερωτάτου Μητροπολίτου Κιτίου, όστις προσαγορεύει τον εντιμότατον υφυπουργόν ως εξής:

"Εν ονόματι των Ελλήνων αντιπροσώπων και των παρόντων εδώ και όλου του ελληνικού πληθυσμού της Κύπρου, ον έχομεν την τιμήν ν' αντιπροσωπεύωμεν εύχομαι υμίν το

"ως ευ παρέστητε". Η παρουσία σας ενταύθα δεικνύει βεβαίως την μέριμναν της Κυβερνήσεως της Α. Μεγαλειότητος υπέρ ημών δι' ην ευγνωμονούμεν. Ηλθετε ως άριστος ιατρός ίνα εξετάσητε και θεραπεύσητε τας πληγάς ημών.

Ο Κυπριακός λαός δεν ελησμόνησε τας ωραίας επαγγελίας, ας έδωκεν αυτώ προ 29 ετών ο πρώτος Μ. Αρμοστής Σερ Γκάρνετ Γούλσλη, ούτε την απάντησιν του εκκλησιαστικού αρχηγού αοιδίμου Σωφρονίου προσφωνούντος αυτόν εξ ονόματος του ελληνικού πληθυσμού.

Γνωρίζετε, εντιμότατε, την καταγωγήν και τους πόθους ημών, πριν κατέλθητε κάλλιον, όμως θα τους εμάθετε τώρα εξ ιδίας εγγυτέρας αντιλήψεως. Εάν ηδύνασθε να εγγίσητε την ευλογημέηνην χείραν σας εις τας καρδίας όλων των Κυπρίων εν και τον αυτόν παλμόν θα ησθάνεσθε, τον παλμόν διά την ημέραν καθ' ην το ευγενές αγγλικόν Εθνος θα αποδώση την νήσον εις την Ελλάδα. Περιμένομεν ότι θα γίνει τούτο τη βοηθεία του θεού και τη ευδοκία του μεγαλόφρονος αγγλικού Εθνους, και όταν συντελεσθή το όνομά σας θα συνδεθή εν τη ιστορια της νήσου ταύτης.

Πεποίθαμεν επί τη μεγαλοφροσύνη του αγγλικού Εθνους όπερ γνωρίζει να σέβηται τας αρχάς του δικαίου των Εθνών, τοσούτον μάλλον καθόσον ανάσσει αυτού ο μεγάθυμος και φιλελεύθερος αναξ Εδουάρδος Ζ.

Τούτο είναι το πρώτον και κυριώτατον αίτημα μας, αλλά τούτο θα γίνη όταν έλθη το πλήρωμα του χρόνου ελπίζομεν ταχείαν την εκτέλεσιν αυτού, αλλά μέχρι τότε θα διατελώμεν υπό τη αιγίδα της βρεττανικής κυριαρχίας και προς βελτίωσιν της θέσεως μας υποβάλομεν αιτήματα τινά.

Είναι γνωστόν ότι προ εικοσιπενταετίας περίπου παρεχωρήθη εις την νήσον σύνταγμά τι χρήζον πολλών βελτιώσεων, ίνα καταστή άξιον του προορισμού του. Τα δικαιώματα της αντιπροσωπείας, είναι ελάχιστα εν αυτώ, αρκεί να είπωμεν ότι ου μόνον εκ των υπαρχουσών άλλά και εκ των κατόπιν δημιουργουμένων εισπράξεων, δεν δύναται να διαθέτη ουδέ το ελάχιστον ποσόν διά τας ανάγκας του τόπου. Τολμώ να ζητήσωμεν όπως τα μέλη του Συμβουλίου αυξηθώσιν ή μάλλον ν' αποτελήται τούτο εξ αιρετών μόνον μελών και η Κυβέρνησις να αντιπροσωπεύηται εν αυτώ υπό των μελών του Εκτελεστικού Συμβουλίου ως υπευθύνων κυβερνητών, να έχη το δικαίωμα να διαθέτη προς το συμφέρον της χώρας τας εισπράξεις του προϋπολογισμού υπό την αρνησικυρίαν εννοείται του στέμματος. Ζητούμεν ίνα δοθώσιν εις το Εκτελεστικόν Συμβούλιον μείζονα δικαιώματα και η άλλη διοίκησις και τα δικαστήρια να παραχωρηθώσιν εις τον λαόν όστις είναι ήδη ώριμος προς τούτο.

Η νήσος ευτυχώς είναι οικονομκώς αυτάρκης. Εάν οι πόροι αυτής πάντοτε εδαπανώντο διά τας πολυπληθείς ανάγκας της, δεν θα υπήρχον παράπονα προς υμάς. Λέγων δεν θα υπήρχον παράπονα εννοώ δεν θα υπήρχον αιτήσεις διά την οικονομικήν ευημερίαν του τόπου, ατυχώς, όμως, μέγα μέρος των εισπράξεων τούτων εξέρχεται της νήσου και δαπανάται προς σκοπούς ξένους. Από της κατοχής μέχρι σήμερον εξήλθον της νήσου δύο σχεδόν εκατομ. λιρών αίτινα εάν εδαπανώντο ενταύθα, η παιδεία, τα δάση, η συγκοινωνία δεν θα είχον ανάγκας, οι υπάλληλοι θα ήσαν ηυχαριστημένοι. Ελπίζομεν από σήμερον να παύση η οικονομική αύτη εξάντλησις όπως και η Κυβέρνησις αντελήφθη και ο Μ. Αρμοστής συνηγόρησε διά τας 50 χιλ. μόνον κατά το ήμισυ εθεράπευσαν το κακόν. Δέον να δαπανάται όλον το ποσόν των εισπράξεων της νήσου, ως γίνεται τούτο εις άλλας αποικίας, όπου ου μόνον όλον το εισόδημα δαπανάται δι' αυτάς, αλλά και εκ του πλουσιωτάτου βρεττανικού θησαυροφυλακίου δαπανάται δι'αυτάς.

Μόνον ούτω θα πληρωθώσιν οι υποσχέσεις του πρώτου της νήσου Αρμοστού.

Ταύτα είναι εν περιλήψει τα αιτήματα υμών και ελπίζομεν ότι θα λάβητε ταύτα υπ' όψει και θα προβάλητε τη Κυβερνήσει της Α. Μεαλειότητος Εδουάρδου του Ζ Ον σκέποι ο θεός.

Πανθ' όσα είπον περιλαμβάνει το υπόμνημα τούτο".

(Μεταγλώττιση)

"Επιτροπή των Ελλήνων Βουλευτών παρουσιάζεται υπό τον πανιερώτατο Μητροπολίτη Κιτίου, ο οποίος προσαγορεύει τον εντιμότατο υφυπουργό ως εξής:

"Στο όνομα των Ελλήνων αντιπροσώπων και των παρόντων εδώ και όλου του ελληνικού πληθυσμού της Κύπρου, τον οποίον έχομε την τιμή ν' αντιπροσωπεύουμε, εύχομαι σευ σας το καλώς ήλθετε. Η παρουσία σας εδώ δείχνει βεβαίως τη μέριμνα της Κυβέρνησης της Α. Μεγαλειότητας για μας, για την οποία ευγνωμονούμε. Ηλθετε ως άριστος γιατρός για να εξετάσετε και θεραπεύσετε τις πληγές μας.

Ο Κυπριακός λαός δεν λησμόνησε τις ωραίες επαγγελίες, τις οποίες έδωκε σ' αυτόν πριν από 29 χρόνια ο πρώτος Μ. Αρμοστής Σερ Γκάρνετ Γούλσλη, ούτε την απάντηση του εκκλησιαστικού αρχηγού αείμνηστου Σωφρονίου καθώς τον προσφωνούσε αυτόν εξ ονόματος του ελληνικού πληθυσμού.

Γνωρίζετε, εντιμότατε, την καταγωγή και τους πόθους μας, πριν κατέλθετε, καλύτερα, όμως θα τους εμάθετε τώρα από δική σας αντίληψη από κοντά. Εάν μπορούσατε να αγγίσετε το ευλογημέηνο σας χερι στις καρδιές όλων των Κυπρίων ένα και τον ίδιο παλμό θα αισθανόσαστε, τον παλμό για την ημέραν κατά την το ευγενές αγγλικό Εθνος θα αποδώσει τη νήσο στην Ελλάδα. Περιμένουμε ότι θα γίνει τούτο με τη βοήθεια του θεού και την ευδοκία του μεγαλόφρονος αγγλικού Εθνους, και όταν συντελεσθεί το όνομά σας θα συνδεθεί στην ιστορία της νήσου αυτής.

Είμαστε πεπεισμένοι για τη μεγαλοφροσύνη του αγγλικού Εθνους το οποίο γνωρίζει να σέβεται τις αρχές του δικαίου των Εθνών, τόσο μάλλον εφόσον βασιλεύει αυτού ο μεγάθυμος και φιλελεύθερος βασιλιάς Εδουάρδος Ζ.

Τούτο είναι το πρώτο και κυριώτατο αίτημα μας, αλλά τούτο θα γίνει όταν έλθει το πλήρωμα του χρόνου ελπίζομε ταχεία εκτέλεσιν του, αλλά μέχρι τότε θα βρισκόμαστε κάτω από την αιγίδα της βρεττανικής κυριαρχίας και προς βελτίωση της θέσης μας υποβάλουμεν κάποια αιτήματα.

Είναι γνωστόν ότι προ εικοσιπενταετίας περίπου παραχωρήθηκε στη νήσο κάποιο σύνταγμά που χρειάζεται πολλές βελτιώσεις, για να καταστεί άξιο του προορισμού του. Τα δικαιώματα της αντιπροσωπείας, είναι ελάχιστα σε αυτό, αρκεί να πούμε ότι όχι μόνο από τις υπάρχουσες αλλά και από τις εισπράξεις που δημιουργήθηκαν κατόπιν, δεν δύναται να διαθέτει το ελάχιστο ποσό για τις ανάγκες του τόπου. Τολμώ να ζητήσουμε όπως τα μέλη του Συμβουλίου αυξηθούν ή μάλλον ν' αποτελείται αυτό από αιρετά μόνο μέλη και η Κυβέρνηση να αντιπροσωπεύεται σε αυτό από τα μέλη του Εκτελεστικού Συμβουλίου ως υπευθύνων κυβερνητών, να έχει το δικαίωμα να διαθέτει προς το συμφέρον της χώρας τις εισπράξεις του προϋπολογισμού από την αρνησικυρία εννοείται του στέμματος. Ζητούμε να δοθούν στο Εκτελεστικό Συμβούλιο μεγαλύτερα δικαιώματα και η άλλη διοίκηση και τα δικαστήρια να παραχωρηθούν στο λαό ο οπολιος είναι ήδη ώριμος γι' αυτό.

Η νήσος ευτυχώς είναι οικονομκώς αυτάρκης. Εάν οι πόροι της πάντοτε δαπανώντο για τις πολυπληθείς ανάγκες της, δεν θα υπήρχαν παράπονα σε μας.

Λέγοντας δεν θα υπήρχαν παράπονα εννοώ δεν θα υπήρχον αιτήσεις για την οικονομική ευημερία του τόπου, ατυχώς, όμως, μέγα μέρος των εισπράξεων τούτων εξέρχεται από τη νήσο και δαπανάται για ξένους σκοπούς. Από την κατοχή μέχρι σήμερα βγήκαν από τη νήσο δύο σχεδόν εκατομ. λιρών τα οποία εάν δαπανώνταν εδώ, η παιδεία, τα δάση, η συγκοινωνία δεν θα είχαν ανάγκες, οι υπάλληλοι θα ήσαν ευχαριστημένοι. Ελπίζουμε από σήμερα να παύσει η οικονομική αυτή εξάντληση όπως και η Κυβέρνηση αντιλήφθηκε και ο Μ. Αρμοστής συνηγόρησε για τις 50 χιλ. μόνο κατά το ήμισυ θεράπευσαν το κακό. Πρέπει να δαπανάται όλο το ποσό των εισπράξεων της νήσου, ως γίνεται τούτο σε άλλες αποικίες, όπου όχι μόνο όλο το εισόδημα δαπανάται γι' αυτές, αλλά και από το πλουσιώτατο βρεττανικό θησαυροφυλάκιο δαπανάται γι'αυτές.

Μόνον έτσι θα πληρωθούν οι υποσχέσεις του πρώτου Αρμοστή της νήσου.

Αυτά είναι σε περίληψη τα αιτήματα μας και ελπίζομεν ότι θα τα λάβετε υπόψη και θα προβάλετε στην Κυβέρνηση της Α. Μεγαλειότητος Εδουάρδου του Ζ τον οποίο ας σκέπει ο θεός.

Πάντα όσα είπα περιλαμβάνει το υπόμνημα αυτό".

Στη συνέχεια ο Κιτίου επέδωσε στον Ουίνστων Τσέρτσιλ το υπόμνημα κι' αυτός απάντησε ως εξής:

"Πανιερώτατε και λοιποί κύριοι,

Ευρίσκω μεγάλη ευαρέσκεια και ωφελιμότατο για μένα ότι βρίσκω τόσο διακεκριμένα και πεπειραμένα κοινοβουλευτικά πρόσωπα.

Συγχαίρω το λαό για τη δεξιότητα των αντιπροσώπων του σας συγχαίρω για τον ικανότατο ρήτορα, που μου υπέβαλε τα αιτήματα σας τόσο επιδέξια και εύγλωττα.

Αυτό με οδηγεί να σκεφθώ το αίτημα το οποίο λέγετε παροχή μεγαλύτερων ελευθεριών και το οποίο, ας λεχθεί, μάλλον παροχή μεγαλύτερης δύναμης στην ελληνική κοινότητα της νήσου διότι είμαι βέβαιος ότι κανένα σπουδαίο ζήτημα δεν μπορεί να υπάρχει χωρίς η Ελλην. κοινότητα να μπορέσει να παρουσιάσει πολλές πεφωτισμενες διάνοιες προς λύση του και πολλούς πεπειραμένους χειριστές του.

Στην αναδίφηση των πρακτικών του Συμβουλίου αυτού βρίσκω ότι οι ευχές μας κατά τα αιτήματα τίποτε δεν έπαθαν ποτέ με την έλλειψη ελευθερίας και νομίζω ότι μεγάλο μέρος των νομοθετημάτων της χώρας είναι απόρροια της θέλησης της αιρετής αντιπροσωπείας.

Εξέτασα πολύ επισταμένα και βρήκα ότι δεν είναι δυνατό να υπάρξει τρόπος να αυξηθούν τα δικαιώματα της ελληνικής κοινότητας, χωρίς να βλαφθούν τα δικαιώματα της υπεύθυνης αγγλικής Κυβέρνησης και χωρίς να βλαφθεί επίσης η μωαμεθανική μειονότητα. Είναι ενδεχόμενο στην πορεία του χρόνου να εξευρεθεί κάποιος τρόπος στό παρόν όμως δεν βλέπω με ποιον. Θα συνηγορήσω στην Κυβέρνηση στο αίτημα αυτό. Αλλά όταν δοθεί στα αιρετά μέλη το δικαίωμα της διάθεσης των προσόδων τέτοια εξουσία δεν υπάρχει στα μέλη του αγγλικού Κοινοβουλίου, ούτε σε άλλη κοινοβουλευτική χώρα, διότι παντού η διάθεση των εσόδων είναι δικαίωμα της υπεύθυνης Κυβέρνησης.

Μεταβαίνοντας στο μεγαλύτερο πολιτικό ζήτημα της ένωσης οφείλω να μιλήσω σε έκταση. Αυτό είναι σοβαρότατο και κυρίως το σοβαρότατο ζήτημα, που συνεπάγεται όχι μόνο τη μεταβολή της Κυβέρνησης, αλλά και την εκκαθάριση της συνθήκης μεταξύ Αγγλίας και Τουρκίας επίσης επιφέρει τον παραγκωνισμό των δικαιωμάτων της μωαμεθανικής μειονότητας, η οποία αποτελεί το 1/3 του πληθυσμού και δημιουργεί επικίνδυνο και διαρκή ανταγωνισμό μεταξύ των δυο στοχείων.

Οσονδήποτε σταθερή και αν είναι η σκέψη μας θα συμφωνήσετε ότι αυτό είναι το σοβαρότατο ζήτημα. Θεωρώ φυσικό όπως η πλειονότητα των κατοίκων, που είναι ελληνικής καταγωγής, θρησκείας και γλώσσας, επιδιώκουν την πολιτικήν ένωση ευθαρσώς και επιμόνως μαζί με τους αδελφούς τους που έχουν την ίδια καταγωγή, θρησκεία και γλώσσα. Τέτοια αισθήματα αποτελούν παράδειγμα του πατριωτισμού, ο οποίος χαρακτηρίζει πάντοτε το ελληνικό Εθνος και φρονώ ότι εσείς οι οποίοι υποβάλλετε το αίτημα αυτό δεν θα θελήσετε να μη σεβασθήτε αυτό και στους άλλους. Επίσης φρονώ ότι η Κυβέρνηση της Α. Μεγαλειότητας θα αποβλέψει με σεβασμό προς το αίσθημα τούτο αφ' ετέρου η γνώμη της μουσουλμανικής κοινότητας, ότι η κατοχή της νήσου δεν πρέπει να συντελέσει στην ελάττωση της Τουρκίας και δεν θα παραβιάσειτο δόγμα της ακεραιότητας της, είναι γνώμη σεβαστή.

Δεν παραστάθηκε ποτέ στην Κυβέρνηση ότι κάποια από τις κοινότητες είναι δυσαρεστημένη από τη βρεττανική διοίκηση. Πολλά παράπονα ακούστηκαν ότι η πρόοδος του τόπου είναι ουσιώδης δεν νομίζω ότι άνθρωπος ευθύφρονας ο οποίος θα λάμβανε υπόψη το παρελθόν, θα καταντούσε σε απόλυτη καταδίκη της Κυβέρνησης του τόπου. Ούτε, ας σημειωθεί, εξ όσων υποβλήθηκαν σε μένα βρίσκω επιχειρήματα ότι η υλική ευημερία του τόπου θα προαγόταν εάν άλλασσε διοίκηση το περιεχόμενο αυτό σε άλλα χέρια.

Γι' αυτό η Κυβέρνηση φρονεί ότι οι κάτοικοι όντας ελεύθεροι όπως τρέφουν φιλελεύθερες ιδέες, θα συναινέσουν ωστόσο να διοικούνται από την Αγγλία όπως φαίνεται σ' αυτήν καλύτερα.

Η Κυβέρνηση της Α. Μεγαλειότητας ελπίζει ότι οι κάτοικοι θα αναγνωρίσουν ότι η κατάσταση τους η κοινωνική, πολιτική, οικονομική βελτιώθηκε πολύ από την κατοχή και αν υπάρξει ιδέα ότι η πρόοδος δεν είναι ανάλογη των υποσχέσεων, η Κυβέρνηση θα προσπαθήσει να άρει τα κωλύματα της προόδου.

Οσον αφορά την αναφορά στα Ιόνια νησιά, για τις οποίες μου αναφέρατε ως αξιομίμητο παράδειγμα και για το Μακαρίτη Γλάδστωνα, ας μου επιτραπεί να πω ότι δεν υπάρχει πλήρης αναλογία μεταξύ εκείνων και της Κύπρου. Τα Ιόνια νησιά ανήκαν στην Αγγλία κατά την εκχώρηση τους και συνεπώς είχε αυτή το δικαίωμα της εκχώρησης τους σε άλλη δύναμη, ενώ για την Κύπρο δεν συμβαίνει αυτό.

Είναι καθήκον μου να πω ότι η Αγγλία δεν νομίζει ότι ήλθε ο χρόνος όπως αφήσει την Κύπρο ή να επιφέρει κάποια πολιτική μεταβολή σε αυτή.

Αφήκα το ζήτημα του φόρου τελευταίο διότι είνα πρακτικότερο από όλα όσα προτάθηκαν σε μένα. Είναι ζήτημα πολιτικό και οικονομικό. Από πολιτικής άποψης ο φόρος θα καταργηθεί όταν καταργηθεί η συνθήκη με την οποία αυτός επιβλήθηκε, αλλά δεν νομίζει η Κυβέρνηση εύκαιρη την καρτάργηση της συνθήκης.

Η οικονομική άποψη έτυχε της σκέψης συμβούλων της Α. Μεγαλειότητας. Με τη χορήγηση 50.000 στερλινών ελαττωθεί ήδη η πίεση η οποία υπήρχε στο ταμείο της νήσου ελπίζω στο προσεχές μέλλον ότι θα υπάρχουν με το μέσο αυτό των 50.000 λιρών περισσότερα χρήματα για δημόσια έργα, αλλά οποιαδήποτε πλεονεκτήματα στο ζήτημα αυτό, πρέπει να οφείλονται στις ευγενείς προσπάθειες του ο Σερ Κάρολος Κιγκ Χάρμαν (Αρμοστής).

Είναι αυτός ο άριστος φίλος τον οποίο η νήσος είχε από μακρού και από ιδία πείρα, γνωρίζω ότι δεν παραλείπει καμμιά ευκαιρία όπως συνηγορεί θερμά υπέρ της. Τώρα όταν είδα την ωραία νήσο σας και συνήψα φιλίες και γνωριμία με πρόσωπα της έγκαιρα και μεγάλης ευθείας, θα ενώσω και τις δικές μου προσπάθειες υπέρ επιτυχίας για ελευθερώτερη και καλύτερη διαχείριση είναι βέβαιο πραγματικά ότι το χορήγημα είναι προωρισμένο για μια μόνο τριετία, τολμώ όμως να υποσχεθώ ότι όταν έλθει ο χρόνος της λήξης του μέτρου αυτού, εάν η κυβέρνηση της Α. Μεγαλειότητας θα λάβει ενθαρρυντικές προς τούτο ειδήσεις ότι δεν θα μεταβληθεί για ζημιά της νήσου.

Η οικονομική κατάσταση του τόπου βελτιώθηκε και συνεχώς βελτιώνεται και με τη βελτίωση αυτή θα εξευρεθούν πόροι προς εκτέλεση έργων μεγαλύτερος ωφέλειας για τη νήσο.

Θα εκθέσω επανερχόμενος στην Αγγλία όλα όσα ο ίδιος αντιλήφθηκα και όλα όσα μου είπετε προς τον Λόρδο Υπουργό Ελγίνο στο πρόσωπο του οποίου να είστε βέβαιοι, θα εύρετε υπουργόν που ποθεί την προαγωγή του τόπου".