1878: Μια μέρα στo δικαστήριo της Λευκωσίας. Απαγoρεύεται η εμφάvιση δικηγόρωv. Περιγραφή από τov συγγραφέα Χέπγoυωρθ Ντίξov.

S-135

1878: ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΣΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ. ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ Η ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΧΕΠΓΟΥΩΡΘ ΝΤΙΞΟΝ

1878: Μια μέρα στο Δικαστήριο της Λευκωσίας πέρασε ο Χέπγουωρθ Ντίξον που έγραψε στο βιβλίο του BRITISH CYPRUS 1879:

" Το Δικαστήριο μου ανοίγει στις 10 το πρωί" λέγει ο υπολοχαγός Σίγερ, ένας αξιωματικός του ναυτικού, που είχε το μεγάλο πλεονέκτημα να κληθεί στη νομική υπηρεσία.

"Εάν σας αρέσει να έλθετε και να μας δείτε, παρόλον ότι δεν επιτρέπουμε σε δικηγόρους να εμφανίζονται ποτέ, δεν μας πειράζει να τους δούμε στο Δικαστήριο. θα ήμουν ευτυχής να σας δείξω τι κάνουμε και πως το κάνουμε".

"Θα υπάρχουν παρόντες δικηγόροι για συμβουλή;"

"Μάλιστα για να συμβουλεύουν τους πελάτες τους, αλλά δεν τους επιτρέπεται να μιλούν. Είμαστε απλός λαός και έχουμε καθιερώσει πατριαρχικό Δικαστήριο. Δεν υπάρχουν δικηγόροι κατηγορίας και υπεράσπισης. Θέλουμε να γίνεται η δουλειά μας".

"Ούτε υπάρχει ελπίδα να υπάρχει Δικαστής, όπως εκείνο το νηστικό Δικαστή που άφησε τους ανθρώπους μέσα στο Δικαστήριο, ενώ εκείνος πήγε σπίτι του για να φάει;"

"Οχι. Οι τύποι, όπως θα δεις, δεν είναι μακροσκελείς. Διακινδυνεύουμε να είμαστε πολύ απότομοι".

"Ούτε να δώσετε λανθασμένη ποινή, όπως εκείνη την αλεπού που σύμφωνα με το μύθο καταδίκασε τη φίλη της, την ένοχη πάπια, να τη ρίξουν μέσα στη θάλασσα;"

"Οχι, έχουν αρκετούς νόμους γι' αυτό".

Στις 10 το πρωί μπήκαμε στο Μετζιλίς Δααβί που τώρα έχει μετακινηθεί από την Κυθρέα στην πρωτεύουσα.

Το Δικαστήριο αποτελείται από δ∩ο Χριστιανούς Δικαστές και δ∩ο Μουσουλμάνους που εκλέγονται από το λαό. Ενας Καδής προεδρεύει και ο υπολοχαγός Σίγαρ κάθεται σαν "ακροατής", όπως λέμε "πρόεδρος".

Τα καθήκοντά του είναι να ακούει τις παραδοχές και να εξετάζει τη μαρτυρία και να υπογράφει την απόφαση του Δικαστηρίου.

Υποτίθεται ότι δεν πρέπει να αναμιγνύεται με το Νόμο. αλλά εφόσον καμιά καταδίκη δεν είναι δγκυρη, χωρίς την υπογραφή του, είναι υποχρεωμένος να ικανοποιεί τον εαυτό του ότι (όλα είναι) σύμφωνα με το Νόμο.

Στην πρακτική ο υπολοχαγός Σίγερ, είναι το Δικαστήριο.

Το δωμάτιο είναι μικρό με ξύλινο δάπεδο με το χαρτί να είναι ξεκολλημένο από τους τοίχους. Μια καρέκλα είναι τοποθετημένη για τον "ακροατή" και μια δεύτερη για μένα.

Ιθαγενείς κάθονται στο ντιβάνι.

Ο Καδής και οι μωαμεθανοί αδελφοί του κάθονται πάνω στα πόδια τους.

Τα ορθόδοξα μέλη αφήνουν τα πόδια τους να κρέμμονται και σπρώχνουν τα πέδιλά τους μέσα και έξω.

Ενας υπάλληλος, ένας ζαπτιές και ένας Δραγομάνος βοηθούν στο Δικαστήριο.

Χασομέρηδες με τουρμπάνια αντιπροσωπεύουν τους πολίτες.

Με κάθε έννοια, η αίθουσα είναι ανοικτή, γιατί ούτε σχοινί, ούτε οτιδήποτε άλλο δεν χωρίζει τους ύποπτους από το Δικαστήριο.

Ούτε εδώλιο υπάρχει.

Στα μάτια των Οθωμανών, ένας αδίστακτος είναι αθώος άνθρωπος. Μόνο αφού του επιβληθεί ποινή βρίσκεται στα χέρια της Δικαισούνης.

Ούτε έχουμε εδώλιο του μάρτυρος. Το Οθωμανικό σύστημα δεν επιτρέπει σε ένα άνδρα να διαπομπεύεται απλώς και μόνο γιατί στάθηκε και είπε την αλήθεια.

Η πρώτη υπόθεση καλείται.

Ο Κωνσταντίνος Γιαννή προχωρεί μέσα στο δωμάτιο και κάνει υπόκλιση προς τους Δικαστές και προβαίνει στην καταγγελία του.

Κάποια πρόσωπα, ισχυρίζεται, του χρωστούν χρήματα.

Δίνει μια λίστα στο Δικαστήριο που περιλαμβάνει 20 ή 25 ονόματα με τα ποσά που του χρωστούν από δέκα ή δώδεκα γρόσια μέχρι τα δεκαπέντε και είκοσι Μετζετές.

"Ποιος είναι αυτός ο άνθρωπος, είναι δανειστής", ρωτώ τον υπολοχαγό Σίγερ.

"Οχι, ένας έμπορος στο παζάρι".

"Αυτά τα χρέη έγιναν με το συνήθη τρόπο του εμπορίου;"

"Ναι, ακριβώς".

"Και τι αναμένει από το Δικαστήριο να του κάμει;"

"Να μαζέψει αυτά τα χρέη. Θέλει να στείλουμε ζαπτιέδες και να υποχρεώσουν τους πελάτες να πληρώσουν".

"Υποθέτω χρησιμοποίησε την ίδια μέθοδο και την εποχή του Πασά".

"Ναι, άκουσε τον".

Μια δυνατή φωνή, ακόμα και για Ελληνα, λέγει ότι θέλει Δικαιοσύνη και τίποτε άλλο. Θέλει τα χρήματά του και μόνο τα χρήματά του. Γιατί του αρνούνται τους ζαπτιέδες. Πάντοτε είχε ζαπτιέ πριν. Τί έκανε; Γιατί του αρνούνται τώρα;

Ο Σίγερ τον ρωτά κατά πόσον είναι σωστό να σταλεί δημόσιος αξιωματικός 25 μίλια για να μαζέψει το ποσό των 25 πενών.

Μάλιστα, νομίζει ότι είναι σωστό, είναι ο νόμος, είναι η συνήθεια στη χώρα του, πάντοτε έτσι γινόταν.

Μετά που κοίταξα στον κατάλογο, ρώτησα τον υπολοχαγό Σίγερ, εάν αποδείχθηκαν αυτά που παρουσίαζε.

"Οχι, καθόλου. Εξαρτώνται μόνο από τα όσα είπε. Το πράγμα καταντά φάρσα. Κανένας από τους ισχυριζόμενους οφειλέτες δεν είναι μπροστά και καμιά μαρτυρία για χρέος δεν παρουσιάστηκε".

"Ρώτησε τον κατά πόσον έστειλε στους οφειλέτες του οποιαδήποτε ειδοποίηση για τον ισχυρισμό του".

Οταν ρωτήθηκε από τον Δραμογάνο, ο Κωνσταντίνος απαντά ότι δεν έκαμε κάτι τέτοιο. Πως θα τους έστελλε ειδοποίηση. Δεν είχε κανένα να στείλει, δεν έχει ζαπτιέδες στο σπίτι του.

" Ρώτησε τον κατά πόσον κατέβαλε προσπάθεια να μαζέψει τα χρήματα".

"Οχι", λέγει ο Δραμογάμος" λέγει ότι ζουν σε διαφορετικά σημεία, μερικοί πολύ μακριά. Εάν ο Καδής δεν του δανείσει ζαπτιέδες πως θα μαζέψει τα χρέη του;"

Η υπόθεση αναβλήθηκε για μια βδομάδα και ο υπολοχαγός Σίγερ του λέγει ότι είναι καλύτερα να καταβάλει προσπάθεια να μαζέψει τα χρήματά του.

Ο Κωνσταντίνος φεύγει κατυφής και συγχυσμένος. Για εκείνον η επιβολή Δικαιοσύνης αναβλήθηκε, εάν δεν του αρνήθηκαν κάτι τέτοιο".