16.8.1974: Σφαίρες και χειροβομβίδες εναντίον εγκλωβισμένων ηλικιωμένων στο Τρίκωμο καθώς και εν ψυχρώ δολοφονίες από τους εισβολείς.

S-2236

16.8.1974: ΣΦΑΙΡΕΣ ΚΑΙ ΧΕΙΡΟΒΟΜΒΙΔΕΣ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΕΓΚΛΩΒΙΣΜΕΝΩΝ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΣΤΟ ΤΡΙΚΩΜΟ ΚΑΙ ΕΝ ΨΥΧΡΩ ΔΟΛΟΦΟΝΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΙΣΒΟΛΕΙΣ

Το Τρίκωμο είναι το μεγαλύτερο χωριό στον κόλπο της Αμμοχώστου. Βρίσκεται βόρεια της Αμμοχώστου και η μετάβαση στο χωριό αυτό γίνεται μέσω της παραλιακής οδού που οδηγεί από την Αμμόχωστο στην Αρχαία Σαλαμίνα προς την Καρπασία και τον Απόστολο Ανδρέα.

Το Τρίκωμο, δέχεται την επίθεση των Τούρκων κάπως καθυστερημένα. Τα τουρκικά άρματα φθάνουν στο χωριό στις 16 Αυγούστου, δυο ημέρες μετά την κατάρρευση του μετώπου της Μιας Μηλιάς παρά τη Λευκωσία και την προέλαση των Τούρκων προς την Αμμόχωστο.

Μέχρι να έρθουν όμως οι Τούρκοι στο χωριό οι περισσότεροι κάτοικοι έχουν φύγει μέσω της Αμμοχώστου γιατί όλοι φοβούνται ότι σε μια ενδεχόμενη προέλαση των εισβολέων στην Αμμόχωστο, δεν θα υπάρχει άλλη διέξοδος διαφυγής, παρά μόνο η θάλασσα. Αλλά θαλάσσια μέσα διαφυγής δεν υπάρχουν και οι κίνδυνοι είναι περισσότεροι.

Ετσι οι περισσότεροι κάτοικοι διέφυγαν στις ελεύθερες περιοχές προς τα Κοκκινοχώρια και τη βρετανική βάση της Δεκέλειας.

Οι υπόλοιποι που προτίμησαν να παραμείνουν στο χωριό συγκεντρώνονται κατά ομάδες σε διάφορα σπίτια.

Ετσι στο σπίτι του Αναστάση Λιασή Καράσαββα που μένει με τη σύζυγο του Κακουλλού καταφεύγουν ο Δημήτρης Λούκα, 67 χρόνων με την σύζυγο του Ελένη, ο Αγαμέμνων Σωτηρίου 66 χρόνων, με τη σύζυγό του Μαρία και ο Λάμπρος Καράσαββα.

Τα τουρκικά άρματα όταν φθάνουν στο χωριό, περνούν από την κεντρικη περιοχή και καταλήγουν στην άλλη άκρη που βρίσκεται και το σπίτι του Αναστάση Καράσαββα. Ενας τούρκος στρατιώτης κτυπά την πόρτα του σπιτιού. Οι ένοικοι τρομοκρατούνται και προχωρούν στο εσωτερικό δωμάτιο του σπιτιού. Ο στρατιώτης επιμένει να κτυπά την πόρτα και από μέσα οι ένοικοι βλέπουν από τη χαραμάδα της πόρτας και άλλους Τούρκους να πλησιάζουν.

Ενας από αυτούς ορμά εναντίον της πόρτας και την παραβιάζει και όλοι οι στρατιώτες μπαίνουν στην αυλή του σπιτιού.

Οι εγκλωβισμένοι τρομοκρατημένοι όπως είναι το μόνο που μπορούν να κάμουν είναι να ψηλώσουν τα χέρια, ένδειξη ότι παραδίδονται.

Οι Τούρκοι στρατιώτες φωνάζουν, αλλά επειδή οι εγκλωβισμενοι δεν γνωρίζουν τούρκικα, παραμένουν ακίνητοι και αμίλητοι.

Τότε οι Τούρκοι στρατιώτες αρχίζουν να ερευνούν το σπίτι.

Η ώρα κυλά και οι εγκλωβισμένοι καθώς έχουν κουρασθεί κατεβάζουν τα χέρια τους. Κανένας δεν τους κυτάζει πλέον. Οι στρατιώτες βρίσκονται σε απόσταση μόλις δυο έως τριών μέτρων από αυτούς. Και ξαφνικά συμβαίνει το κακό.

Σαν από σύνθημα όλοι οι στρατιώτες στρέφουν τα όπλα τους εναντίον των εγκλωβισμένων Ελλήνων και αρχίζουν τους πυροβολισμούς.

Μια σφαίρα κτυπά τον Δημήτρη Λούκα που πέφτει αμέσως στο έδαφος. Εχει τραυματισθεί ευτυχώς στην αγκώνα. Η σύζυγος του τραυματίζεται στο μέτωπο και η Κακουλλού Καράσαββα πέφτει στο έδαφος με μια σοβαρή πληγή στο πλευρό. Το ίδιο τραυματισμένοι είναι και οι άλλοι.

Σαν ολοκληρώνουν το μακελειό οι Τούρκοι στρατιώτες βγαίνουν έξω από το σπίτι. Οι δυο τελευταίοι φεύγοντας ρίχνουν δυο χειροβομβίδες και ολοκληρώνουν την καταστροφή.

Από το μακελειό ο Αγαμέμνων και η σύζυγος του Καράσαββα μένουν νεκροί στο έδαφος.

Ενώ ο Δημήρης Λούκα προσπαθεί να βγει μέσα από τις σκόνες που προκάλεσαν οι εκρήξεις των χειροβομβίδων πλησιάζει τη σύζυγό του. Είναι βαρειά τραυματισμένη. Δε μπορεί να της προσφέρει καμμιά βοήθεια. Σε λίγο και η Ελένη Λούκα υποκύπτει στο μοιραίο.

Στο μεταξύ το Τρίκωμο ελέγχεται πλήρως πλέον από τους Τούρκους που καλούν τους κατοίκους να συγκεντρωθούν στην αυλή της εκκλησιάς για να τους καταγράψουν.

Ενώ συνεχίζεται η καταγραφή οι Τζωρτζής Μακαρίτης, 65 χρόνων και Ευρυπίδης Χατζηβαρνάβας ζητούν άδεια για να μεταβούν στα σπίτια τους και να φέρουν μερικά πράγματα, κυρίως ρούχα, για να καλύψουν τις ανάγκες τους αυτές τις δύσκολες στιγμές.

Η άδεια τους παραχωρείται αλλά στο δρόμο πέφτουν σε τουρκική περίπολο που περιφέρεται στο χωριό. Τους βρίσκουν την επομένη νεκρούς οι συγωριανοί τους όταν τους επιτρέπεται να επιστρέψουν στα σπίτια τους.

Στις 3 Σεπτεμβρίου και ενώ η κατάσταση ακόμη είναι αβέβαιη οι Τούρκοι προσθέτουν ακόμα ένα νεκρό στον τραγικό κατάλογο των εγκλημάτων τους.

Πρόκειται για τον ιερέα του χωριού Παπαϊωακείμ Φιλίππου, 58 χρόνων.

Ο άτυχος ιερέας βρίσκεται στο σπίτι του όταν κάποιος Τούρκος στρατιώτης του φωνάζει να πλησιάσει. Ανύποπτος ο Παπαϊωακείμ βγαίνει στο δρόμο και δέχεται μια σφαίρα στο κεφάλι.

Ετσι το χωριό μένει στο έλεος των εισβολέων οι οποίοι στο μεταξύ μεταφέρουν σ' αυτό αργότερα κουβαλητούς τουρκοκύπριους από τις άλλες περιοχές και εξαναγκάζουν τους κατοίκους να φύγουν. Το Τρίκωμο αρχίζει σιγά, σιγά να ξεκληρίζεται...