25.6.1974: Δικαστής χαρακτηρίζει πράξη άνανδρη την κακοποίηση κρατουμένων και καταγέλλει την Αστυνομία ότι χρησιμοποιεί τα διατάγματα κράτησης συλλαμβανομένων ως κάλυμμα για να καλύψει τα τεκμήρια των κακομεταχειρίσεων.

S-2011

25.6.1974: ΔΙΚΑΣΤΗΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΕΙ ΠΡΑΞΗ ΑΝΑΝΔΡΗ ΤΗΝ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΓΓΕΛΛΕΙ ΤΗΝ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΟΤΙ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙ ΤΑ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΑ ΚΡΑΤΗΣΗΣ ΣΥΛΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ ΩΣ ΚΑΛΥΜΜΑ ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΛΥΨΕΙ ΤΑ ΤΕΚΜΗΡΙΑ ΤΩΝ ΚΑΚΟΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΕΩΝ

Στις 25 Ιουνίου ο Ανώτερος Επαρχιακός Δικαστής Λάρνακας Τ.Σ. Ορφανίδης απέρριψε αίτηση της αστυνομίας όπως αναθεωρήσει τους όρους κράτησης τεσσάρων κρατουμένων από τη Λάρνακα με τους οποίους προβλεπόταν ότι θα παρουσιάζονταν κάθε μέρα ενώπιον του ώστε να είναι σίγουρος ότι δεν θα εκακοποιούντο.

Στην απόφαση του ο δικαστής ανέφερε ότι η Δικαιοσύνη πρέπει να κρατηθεί ψηλά εκεί που την έταξεν η προσδοκία των ανθρώπων και προσταγή του Θεού.

Διά τούτο, ανέφερε, σύμφωνα με την εφημερίδα "Εθνική" (26.6.1974) η επαγρύπνησις του δικαστηρίου θα συνεχισθή και οι όροι του θα εξακολουθήσουν να ισχύουν".

Ο ίδιος δικαστής χαρακτήρισε την κακοποίηση κρατουμένων πράξη άνανδρη και λυπηρό το γεγονός ότι η αστυνομία κατέφευγε σε πράξεις βίας και κακομεταχείρησης κρατουμένων και χρησμοποιούσε το διάταγμα κράτησης κρατουμένων ως κάλυμμα "διά να εξαλείψη τεκμήρια της τοιαύτης κακομεταχειρίσεως".

Η απόφαση του δικαστή έχει ως εξής:

"Κατά την έκδοσιν του διατάγματος κρατήσεως των εν λόγω υπόπτων, το δικαστήριον επέβαλεν εν σχέσει με την κράτησιν των υπό ορισμένους όρους μεταξύ των οποίων, την καθημερινή προσαγωγή των ενώπιον του δικαστηρίου, την κράτησιν των εις την αστυνομικόν σταθμόν Λάρνακας (Κεντρικόν ή και Αγροτικόν) και την μη μεταφοράν των εις άλλον αστυνομικόν σταθμόν άνευ οδηγιών υπό του δικαστηρίου.

Εν σχέσει με τους όρους αυτούς η αστυνομία Λάρνακος υπέβαλε χθες γραπτήν αίτησιν διά της οποίας εξαιτείται η αναθεώρησις τούτων, καθ' ότι ως ισχυρίζεται λόγοι ασφαλείας, έλλειψις χώρου ταλαιπωρίαι και απώλεια χρόνου συντρέχουν προς τούτο.

Εχω μελετήσει με μεγάλην προσοχήν τη εν λόγω αίτησιν και τους λόγους επί των οποίων στηρίζεται, πιστεύω δε ότι μία μικρά αναδρομή εις τους λόγους οι οποίοι υπεχρέωσαν την επιβολήν των όρων αυτών θα είναι λίαν επωφελείς διά το υπό κρίσιν θέμα.

Το διάταγμα διά την κράτησιν ενός υπόπτου εις χείρας της αστυνομίας εκδίδεται κατόπιν αιτήσεως της βάσει των προνοιών του άρθρου 24 που περί της Ποινικής Δικονομίας νόμου Κεφ, 155. Ο κύριος σκοπός διά τον οποίον το δικαστήριον εκδίδει το διάταγμα είναι να διευκολύνη την αστυνομίαν εις το έργον της όπως διερευνήση κσι εξετάση την διάπραξιν οιουδήποτε αδικήματος ή εγκλήματος, εξιχνιάση τούτο και προσαγάγη τον ύποπτον εις δίκην ενώπιον του δικαστηρίου.

Η έκδοσις του διατάγματος προϋποθέτει απαραιτήτως ότι τόσον ο ύποπτος όσον και η αστυνομία τηρούντες τους νόμους της πολιτείας θα υπακούσουν και θα σεβασθούν το εκδοθέν διάταγμα.

Διά τον ύποπτον δεν υπάρχει εκλογή. Οπως δε ο ύποπτος υπακούων και σεβόμενος το διάταγμα λαμβάνει την άγουσαν προς τα Αστυνομικα κρατητήρια, κατά τον ίδιον τρόπον και η αστυνομία οφείλει πρωτίστως να σεβασθή τον σκοπόν του διατάγματος και να ενεργή προς επίτευξιν του σκοπού αυτού πάντοτε εντός των πλαισίων της νομιμότητος και των εξουσιών της, οιασδήποτε δε παρέκκλισις εκ του σκοπού αυτού, η οιαδήποτε υπέρβασις υπό της αστυνομίας των εξουσιών, αι οποίαι της παρέχονται υπό του διατάγματος διά την κράτησιν του υπόπτου, καταστρέφει αυτό τούτο το διάταγμα και ρίπτει το Δικαστήριον εις ανυποληψίαν και περιφρόνησιν.

Πολύ δε περισσότερον η κακοκαποίησις και κακομεταχείρησις των κρατουμένων αποτελούν όχι μόνον πράξιν παράνομον και κολάσιμον, αλλά και κατάφωρον παραβίασιν των δικαιωμάτων του κρατουμένου διά προσωπικήν ασφάλειαν και σωματικήν ακεραιότητα, δικαιώματα τα οποία του εξασφαλίζουν το Σύνταγμα και οι Νόμοι της Πολιτείας.

Η κακοποίησις των κρατουμένων αποτελεί πράξιν άνανδρον και απάνθρωπον, διότι διά του διατάγματος του δικαστηρίου ο κρατούμενος παραδίδεται εις χείρας της αστυνομίας και παραμένει ανυπεράσπιστος εις το έλεος των οργάνων και πολλάκις τελείως απομονωμένος από τον υπόλοιπον κόσμον. Υπό τας συνθήκας αυτάς η κακοποίησις των κρατουμένων και εύκολη είναι και δυνατή και είναι λυπηρόν διότι εις πλείστας περιπτώσεις η αστυνομία καταφεύγει εις πράξεις βίας και κακομεταχειρίσεως των κρατουμένων και ενίοτε χρησιμοποιούν αυτό τούτο το διάταγμα ως κάλυψιν διά να αφήση τον χρόνον να εξαλείψη τα τεκμήρια της τοιαύτης κακομεταχειρίσεως.

Κάποτε όμως αι κακώσεις είναι τόσον σοβαραί ώστε ο χρόνος μέχρις ανανεώσεως του διατάγματος να μη είναι ικανός να εξαλείψη τα εμφανή και ενίοτε μόνιμα τραύματα τα οποία υπέστη ο κρατούμενος εις χείρας της αστυνομίας.

Και έχομεν παραστή μάρτυρες, ουχί εις το πολύ απώτερον παρελθόν, πολύ δε περισσότερον και σήμερον ακόμη, να βλέπωμεν κρατουμένους να προσέρχωνται εις τα δικαστήρια με εμφανή τα τραύματα και εις πλείστας περιπτώσεις ανεξίτηλα τα σημεία των κακώσεων των. Η κακοποίησις κρατουμένων υπό της αστυνομίας κατήντησε σήμερον ο κανών και ουχί η εξαίρεσις και σχεδόν καθημερινώς καλούνται εντός της αιθούσης του δικαστηρίου αγωνιώδεις παρακλήσεις των κρατουμένων διά προστασίαν και ασφάλειαν.

Η κακοποίησις κρατουμένων υπό οιονδήποτε πρόσχημα και εάν γίνεται είναι ασυγχώρητος και υποσκάπτει κατά τρόπον ανεπανόρθωτον αυτό τούτο το κράτος του νόμου, προς το οποίον προσπαθούμεν και αγωνιζόμεθα να επιβάλωμεν σεβασμόν και συμμόρφωσιν υπό των άλλων.

Η δημιουργηθείσα κατάστασις είναι άκρως ανησυχητική και επικίνδυνος και καλεί όλους όπως αναλάβουν τας ευθύνας των.

Υπό τας συνθήκας αυτάς το δικαστήριον εις την αγωνιώδη προσπάθειαν του όπως επιβάλη το κράτος του νόμου και αναστηλώση το αίσθημα, εμπιστοσύνης ότι υπάρχει πραγματική δικαιοσύνη επέβαλεν τους υπό κρίσιν όρους αφ' ενός μεν διά να εξασφαλίση σεβασμόν και υπακοήν υπό της αστυνομίας προς τους σκοπούς του διατάγματος, αφ' ετέρου δε διά να εξασφαλίση κατά το δυνατόν σεβασμόν των δικαιωμάτων των κρατουμένων διά προσωπικήν ασφάλειαν και σωματικήν ακεραιότητα και περαιτέρω να εξασφαλίση τοιαύτας συνθήκας κρατήσεως ώστε αι πιθανότητες κακομεταχειρήσεως των να εκλείψουν.

Διότι δεν είναι αρκετόν να λέγωμεν ότι υπάρχει Δικαιοσύνη, αλλά διά των πράξεων μας να φαίνεται και να γίνεται σαφές προς όλας τας κατευθύνσεις ότι πράγματι και απονέμεται η Δικαιοσύνη. Πράξις δικαιοσύνης είναι να δίδης εις έκαστον όστις προσέρχεται εις το δικαστήριον είτε ως διάδικος είτε ως κατηγορούμενος εκείνον το οποίον του ανήκει βάσει των ισχυόντων Νόμων, είτε αυτό είναι χρηματική αποζημίωσις ή τιμωρία ή προστασία των δικαιωμάτων και των συμφερόντων του. Ολοι οι πολίται θεωρούνται ίσοι απέναντι του Νόμου, τα δε δικαιώματα των πρέπει να τυγχάνουν σεβασμού από όλους και της προστασίας υπό των δικαστηρίων ανεξαρτήτως της θρησκείας των, του χρώματος του δέρματος των και των πολιτικών των πεποιθήσεων.

Η επιτυχία και η ευόδωσις των επιδιώξεων αυτών, ιδίως σήμερον, είναι σημαντικαί και ουσιώδεις διά την απονομήν της Δικαιοσύνης και την επιβολήν του σεβασμού προς τα Δικαστήρια.

Οι λόγοι ασφαλείας και η έλλειψις χώρου διά την κράτησιν των κρατουμένων ως και οι άλλοι λόγοι τους οποίους επικαλείται η αστυνομία εις την αίτησιν της, κατά την γνώμην του δικαστηρίου είναι μηδαμινή και ασήμαντος εν συγκρίσει με τας επιδιώξεις και τους σκοπούς διά τους οποίους ετέθησαν οι υπό κρίσιν όροι. Αλλωστε τα διατάγματα των δικαστηρίων δεν εξαιρώνται ούτε από τον αριθμόν των κελλιών διά την κράτησιν των κρατουμένων ούτε από τον αριθμόν του προσωπικού εις την διάθεσιν της Αστυνομίας. Πάντα ταύτα αποτελούν ευθύνην άλλων και ουδόλως εμπίπτουν εντός της αρμοδιότητος του δικαστηρίου διά να εκφέρη γνώμην.

Περαιτέρω η αστυνομία εις την αίτησιν της δι' αναθεώρησιν των όρων του διατάγματος επικαλείται την ταλαιπωρίαν και την απώλειαν χρόνου, τας οποίας προκαλεί η καθημερινή παρουσίασις των κρατουμένων ενώπιον του Δικαστήρίου.

Αλλά η μικρή αυτή ταλαιπωρία και η σχετική απώλεια χρόνου ίσως να είναι η ελάχιστη προσφορά μας και μια πολύ μικρή θυσία εις την προσπάθειαν μας να κρατήσωμεν την δικαιοσύνην και τα δικαστήρια υψηλά, εκεί όπου τα έταξεν η προσδοκία των ανθρώπων και η προσταγή του ΘΕΟΥ.

Κάθε θυσία προς τον σκοπόν αυτόν είναι επιβεβλημένη και αναγκαία και κάθε προσφορά είναι ευπρόσδεκτος και αξιέπαινος.

Διά πάντα ταύτα ευρίσκω ότι οι λόγοι προς υποστήριξιν της αιτήσεως δι' αναθεώρησιν των όρων του υπό κρίσιν διατάγματος ουδόλως δικαιολογούν την χαλάρωσιν της επαγρυπνήσεως του δικαστηρίου και ως εκ τούτου η αίτησις απορρίπτεται οι δε όροι του διατάγματος θα εξακολουθήσουν να ισχύουν μέχρι νεωτέρας διαταγής του δικαστηρίου".

Διά τους κρατουμένους Μάκην Σταύρου, Παναγιώτην Χρυσού, Πέτρον Πετρούτσιου και Παναγιώτην Λούκα παρέστη ο κ. Χρ. Σώζος.