7.12.1973: Ο Στρατηγός Γρίβας απαντώντας σε έκκληση της Ελενας Βάκη να αφήσει ελεύθερο τον σύζυγο της, υπουργό Δικαιοσύνης Χρίστο Βάκη, αναφέρει ότι τον θεωρεί συνένοχο στους βασανισμούς μελών της αντιπολίτευσης.

S-1956

7.12.1973: Ο ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΓΡΙΒΑΣ ΑΠΑΝΤΩΝΤΑΣ ΣΕ ΕΚΚΛΗΣΗ ΤΟΥ ΕΛΕΝΑΣ ΒΑΚΗ ΝΑ ΑΦΗΣΕΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΤΟΝ ΣΥΖΥΓΟ ΤΗΣ, ΥΠΟΥΡΓΟ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΧΡΙΣΤΟ ΒΑΚΗ, ΑΝΑΦΕΡΕΙ ΟΤΙ ΤΟΝ ΘΕΩΡΕΙ ΣΥΝΕΝΟΧΟ ΣΤΟΥΣ ΒΑΣΑΝΙΣΜΟΥΣ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ. Ο ΜΑΚΑΡΙΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΕΙ ΤΟΝ ΣΤΡΑΤΗΓΟ ΑΔΙΣΤΑΚΤΟ ΑΠΑΓΩΓΕΑ ΕΝΩ Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΛΕΙ ΤΟΝ ΓΡΙΒΑ ΝΑ ΤΕΡΜΑΤΙΣΕΙ ΤΗ ΕΝΟΠΛΗ ΤΟΥ ΔΡΑΣΗ

Ενώ ο απαχθείς υπουργός Δικαιοσύνης Χρίστος Βάκης συνέχιζε να κρατείται ως όμηρος του Στρατηγού Γρίβα, ο οποίος επιδίωκε να επιβάλει με τον τρόπο αυτό τους όρους του ο σύζυγος του απαχθέντος υπουργού Ελενα Βάκη, με μια προσωπική επιστολή στον ίδιο τον Στρατηγό τον καλούσε να αφήσει ελεύθερο τον σύζυγό της.

Εγραφε η Ελενα Βάκη στον Στρατηγό Γρίβα στις 3 Αυγούστου:

"Στρατηγέ,

Με πόνο ψυχής στην καρδιά, σαν σύζυγος και μητέρα και πιστεύουσα εις τα αγνά σας αισθήματα, σε παρακαλώ μ' όλη τη δύναμη της ψυχής μου, όπως ελευθερώσετε τον σύζυγον μου, ο οποίος αδίκως κρατείται, τόσον ο ίδιος όσο και εγώ αδίκως αγωνιούμεν, παρ' όλη την βεβαιότητα ότι τυγχάνει εκ μέρους σας καλής μεταχειρίσεως.

Γνωρίζετε καλά, στρατηγέ, τας αρχάς εις τας οποίας πιστεύει τόσον ο σύζυγος μου όσον και ολόκληρη η πατρική οικογένεια και όλα όσα προσέφεραν εις την πατρίδα.

Γνωρίζετε επίσης ότι δεν πρόκειται ο Αρχιεπίσκοπος να αποδεχθή τους όρους σας για την απόλυση του συζύγου μου. Επομένως, ο σύζυγος μου είναι καταδικασμένος εις επ' αόριστον ομηρείαν, η οποία όπως και σεις θα πιστεύετε, ουδένα σκοπόν εξυπηρετεί παρά το άγχος το δικό του, εμένα, των παιδιών του, των γονέων και των αδελφών του.

Εάν πραγματικά πιστεύετε ότι η παραίτηση του συζύγου μου από τη θέση του Υπουργού εξυπηρετεί τους αιωνίους πόθους μας, να είστε βέβαιος ότι όχι μόνον εγώ, θα συμβάλω εις την παραίτησιν του, αλλά γνωρίζουσα τας αρχάς του, σας διαβεβαιώ ότι αυτοβούλως ο ίδιος θα υποβάλη την παραίτησιν του.

Με την ελπίδα εις τον θεόν εις τον οποίον και σεις πιστεύετε, ελπίζω και πιστέυω οτι θα ανταποκριθήτε εις την φωνήν της συζύγου και μάνας".

Στις 7 Αυγούστου, δέκα και πλέον ημέρες από την απαγωγή του υπουργού Δικαιοσύνης, ο Στρατηγός Γρίβας απάντησε στην Ελενα Βάκη, αναφέροντας της ότι θεωρούσε τον Χρίστο Βάκη συνένοχο στους βασανισμούς μελών της αντιπολίτευσης ή τους "ενωτικούς αγωνιστές" που συλλαμβάνονταν απο την Αστυνομία.

Ωστόσο, τόνιζε για άλλη μια φορά ότι η ζωή του Χρίτου Βάση δεν κινδύνευε.

Ανέφερε ο Στρατηγός Γρίβας στη επιστολή του:

Κυρία Βάκη,

Ελαβα επιστολήν σας 3ης τρέχοντος. Η επιστολή αυτή εδικαολογείτο εκ μέρους μιας συζύγου υπέρ ενός αθώου συζύγου, δεν εδικαιολογείτο όμως εκ μέρους υμών έναντι των ταλαιπωρημένην συνανθρώπων σας τη συνενοχή και του συζύγου σας.

Διότι ούτος κατέχων το υπουργείον Δικαιοσύνης, ήτο συνυπεύθυνος δι' όσα διαπράττονται εναντίον συλλαμβανομένων ενωτικών αγωνιστών.

Υψώσατε τώρα την φωνήν σας διότι συνελήφθη υφ' ημών ο σύζυγος σας, ο οποίος όμως δεν εκακοποιήθη υφ' ημών, διότι συμπεριφέρθημεν απέναντι του με ανθρωπισμόν και αξιοπρέπειαν, εις αντίποινα δι' όσα εγκλήματα σήμερον διαπράττονται υπό των οργάνων του παρακράτους.

Δεν εσκέφθητε όμως να υψώσετε την φωνήν σας και να διαμαρτυρηθήτε όταν ενωτικοί αγωνισταί συλλαμβάνωνται υπό του τυχόντος στρατολογηθέντος εις τας τάξεις του κακοφήμου επικουρικού σώματος, μ' ένα δικαστικόν ένταλμα. Οταν κακοποιούνται μέχρις αναισθησίας και παραμορφώσεως. Οταν εξαφανίζωνται υπό των δημίων δι' ολίγας ημέρας διά να παρουσιασθούν είτα αγνώριστοι. Οταν κρατούνται εις τας φυλακάς όσον χρόνον θελήση δικαστής. Οταν τέλος ανασφάλεια υπάρχει δι' όσους πιστεύουν και αγωνίζονται διά την ένωσιν.

Τώρα που συνελήφθη ο σύζυγος σας ησθάνθητε τον πόνον της συζύγου. Οπως υμείς, όμως, υπάρχουν εκατοντάδες σύζυγοι, μητέρες, συγγενείς, οι οποίοι αισθάνονται φρικτότερον πόνον διά τα βασανιστήρια τα οποία υφίστανται οι αγαπημένοι των από το ψευδοκράτος του Κυβερνήτου της Κύπρου εις την διακυβέρνησιν του οποίου μετείχε και ο σύζυγος σας. Προ αυτού του πόνου ο δικός σας είναι μηδαμινός.

Ο σύζυγος σας είναι υπεύθυνος και θα τον βαρύνουν και εις την μετέπειτα σταδιοδρομίαν του, όσα διαπράττονται σήμερον εν Κύπρω, διότι, εάν δέν συνεφώνει με αυτά, ώφειλε να παραιτηθή πριν ή συλληφθή υφ' ημών. Ιδού εις λόγος διά τον οποίον συνελήφθη, δι' αυτό και τιμωρείται σήμερον.

Εάν ο κ. Πρόεδρος δεν θα δεχθή τους όρους μας διά την απελευθέρωσιν του συζύγου σας, ως πιστεύετε, αυτό είναι άλλο κεφάλαιον, και το οποίον δεν επιθυμώ να συζητήσω μεθ' υμών, διότι υπάρχουν και άλλα μέσα να διεκδικήσωμεν σεβασμόν εκείνων που δικαιούμεθα.

Η ζωή του συζύγου σας δεν κινδυνεύει εκ μέρους μας".

Η αλληλογραφία του Γεώργιου Γρίβα με την Ελενα Βάκη δόθηκε στη δημοσιότητα τις 8 Αυγούστου 1973.

Την ίδια ημέρα δημοσιευόταν και νέα δήλωση του Αχιεπισκόπου Μακαρίου στην οποία χαρακτήρισε τον Στρατηγό ως αδίστακτο:

"Τα εις την επιστολήν Γρίβα προς την κυρίαν Βάκη διατυπούμενα επιχειρήματα προς δικαικολογίαν της απαγωγής του συζύγου της, αποτελούν βεβαίωσιν της νοοτροπίας και θλιβερού απαγωγέως, είναι ούτος, αδίστακτος εις την χρησιμοποίησιν και των πλέον απανθρώπων μεθόδων διά την προώθησιν των παραφόρων σχεδίων του. Η επιμονή του Γρίβα εις μεθόδους απαγωγών ομηρίας και δολοφονιών, αποτελεί ατίμωσιν της Ελληνικής παραδόσεως και Ιστορίας μας. Εάν ο Γρίβας διατηρή ακόμη οιονδήποτε κατάλοιπον ανθρωπισμού και στρατιωτικής τιμής, οφείλει αμέσως να αφήση ελεύθερον τον Υπουργόν κ. Βάκη".

Πλησίαζε μήνας αφ' ότου είχε απαχθεί ο Χρίστος Βάκης και ο Στρατηγός Γρίβας παρέμενε ασυγκίνητος.

Δυο όμως γεγονότα αποτέλεσαν την αιτία που ξεχείλισε το ποτήρι και ο έκαμαν τον Στρατηγό να προβληματιζεται σοβαρά για την ενέργεια του.

Η πρώτη ήταν μια εκδήλωση γυναικών στη Λευκωσία στις 24 Αυγούστου 1973 με επικεφαλής τη σύζυγο και τη μητέρα του Βάκη και την Λίλα Κληρίδη, σύζυγο του Προέδρου της Βουλής Γλαύκου Κληρίδη και μια σαφής οδηγία- διαταγή προς τον Γρίβα από τον αυτοδιορισθέντα Πρόεδρο της Ελλάδας Γεώργιο Παπαδόπουλο, ο οποίος τον κάλεσε να σταματήσει τρομοκρατικές δραστηριότητες.

Οι κυπρίες γυναίκες οργάνωσαν εκδήλωση διαμαρτυρίας για την απαγωγή του Χρίστου Βάκη στη Λευκωσία. Τα συνθήματα που είχαν γράψει σε "πανώ" ήταν": "Εξω ο Γρίβας από την Κύπρο" και "ο Γρίβας είναι εγκληματίας"..

Με τα μπαστούνια τους η γριά μητέρα του Χρίστου Βάκη και η Λίλα Κληρίδη γιατί είχε το πόδι της στο γύψο στάθηκαν στο πλευρό της Ελενας Βάκη σε μια σιωπηρή εκδήλωση διαμαρτυρίας στη Λευκωσία που κατέληξε στο Προεδρικό Μέγαρο και η οποία αποτέλεσε την πιο έντονη καταδίκη της απαγωγής.

Οι γυναίκες είχαν συγκεντρωθεί στο Μέγαρο της ΟΧΕΝ σε μια συγκινητική εκδήλωση που είχε ως κεντρικό σύνθημα "οι γυναίκες της Κύπρου απαιτούν άμεση απελευθέρωση του Υπουργού Χρήστου Βάκη".

Εκεί η Πρόεδρος της ΟΧΕΝ Ουρανία Κοκκίνου μιλώντας στις 2000 περίπου γυναίκες ανέφερε:

"Πριν από 18 χρόνια η πρώτη, η πραγματική ΕΟΚΑ αγωνίστηκε για ιδανικά και ήταν το γέννημα της αγάπης του λαού. Η σημερινή ΕΟΚΑ Β είναι γέννημα του μίσους μιας μικρής μειονότητας εξάλλων που θέλει να καταστρέψει αυτόν τον τόπο".

Στο προεδρικό επέδωσαν ψήφισμα προς τον Πρόεδρο Μακάριο στο οποίο τόνιζαν:

"Οι απεχθείς συνωμόται του Γρίβα, καυχώνται διά σειράν εγκλημάτων και δολιοφθορών.

Διά της μεθόδου της βίας και της τρομοκρατίας, διέφθειραν και εξηγόρασαν συνειδήσεις, εγέμισαν δε το σώμα της μαρτυρικής ελληνικής Μεγαλονήσου με βαθείας πληγάς.

Διαβεβαιούμεν την υμετέραν Μακαριότητα ότι θα αγωνισθωμεν παρά το πλευρόν σας διά την πάταξιν της αστυνομίας διά την εκκαθάρισιν της Εκκλησίας, διά την απομόνωσιν των απαισίων συνωμοτών οι οποίοι επιβουλεύονται την ζωήν, την ελευθερίαν και την αξιοπρέπειαν του Λαού μας.

Θα ευρισκόμεθα εν εγρηγόρσει διά την ειρήνην και την ασφάλειαν των παιδιών μας. Ο γυναικείος κόσμος θα εργασθή υπεύθυνα και αποφασιστικά διά την αποτροπήν του εμφυλίου σπαραγμού".

Ο Πρόεδρος Μακάριος προσφωνώντας τις γυναίκες ανέφερε ότι όλοι θα σταθούν εμπόδιο στα παράφρονα σχέδια του χαρακτηρισε το Γριβα "πανάθλιος απαγωγέα".

Είπε ο Μακάριος:

"Συγχαίρω θερμώς τα γυναικεία σωματεία Λευκωσίας και προαστείων και γενικώς όλας τας γυναίκας, αι οποίαι, ως μέλη οργανώσεων ή ως άτομα, προέβησαν εις τας σημερινάς διαδηλώσεις υπέρ της απελευθερώσεως του απαχθέντος Υπουργού Διαιοσύνης Χρίστου Βάκη. Τα συνθήματα σας, την αξίωσιν σας περί απολύσεως του απαχθέντος Υπουργού συμμερίζεται ολόκληρος ο κυπριακός ελληνισμός. Η διαδήλωσις σας, αποτελεί εκδήλωσιν των αισθημάτων αντιδράσεως κατά των μεθόδων βίας και τρομοκρατίας, τας οποίας ο Γρίβας αδιστάκτως εφαρμόζει.

Η απαγωγή του Υπουργου Δικαιοσύνης αποτελεί βδελυράν πράξιν, διά την οποίαν ουδεμία δικαιολογία δύναται να ευσταθήση. Ας γνωρίζη, όμως ο πανάθλιος απαγωγέας και οι δολοφόνοι οπαδοί του, ότι κυβέρνησις και λαός, άντρες και γυναίκες, θα σταθούν εμποδιον εις τα παράφρονα σχέδια του.

Ουδέποτε θα πτοηθώμεν από την βίαν και την τρομοκρατίαν. Αι δολοφονίαι, αι απαγωγαί και αι άλλαι κατάπτυστοι μέθοδοι βίας, τας οποίας ο Γρίβας εφαρμόζει ουδέποτε θα κάμψουν τον λαόν μας. Κυβέρνησις και λαός θα πατάξουν και θα συντρίψουν την κεφαλήν του τέρατος, το οποίον λέγεται τρομοκρατία".

Ο Ελληνας Πρόεδρος στη δήλωση του καταδίκασε με τον πιο έντονο τρόπο τις δραστηριότητες του Γρίβα και τον κάλεσε να δαλύσει τις παράνομες ομάδες του και να παύσει την ένοπλη δράση.

Ανέφερε ο Γεώργιος Παπαδόπουλος με δήλωση του στις 24 Αυγούστου 1973:

Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας εκφράζει την βαθείαν ανησυχίαν του Εθνικού Κέντρου διά την δημιουργηθείσαν και παρατεινομένη κατάστασιν εν Κύπρω, ως εκ της δράσεως, παρανόμου οργανώσεως και παρανόμων ομάδων.

Το Εθνικόν Κέντρον κατέβαλεν επανειλημμένως προσπαθείας ίνα τερματισθή η κατάστασις αυτή, ήτις δημιουργεί σοβαρωτάτους εσωτερικούς κινδύνους, οίτινες έχουν ίσης βαρύτητος διεθνείς προεκτάσεις. Το Εθνικόν Κέντρον απεδοκίμασε δημοσίως τας ενεργείας της παρανόμου οργανώσεως του Στρατηγού Γρίβα, αι οποίαι και υπονομεύουν την πολτικήν του Εθνικού Κέντρου, την συνισταμένην εις την επίλυσιν του κυπριακού διά των ενισχυμένων ενδοκυπριακών συνομιλιών, αποβλεπουσών εις την εξασφάλισιν ενός ανεξαρτήτου κυριάρχου και ενιαίου κράτους.

Παρά ταύτα ο Στρατηγός Γρίβας Διγενής, ου μόνον δεν συνεμορφώθη προς τας συστάσεις του Εθνικού Κέντρου, αλλά ενέτεινε την δράσιν του και δι' ενεργειών αι οποίαι απάδουν εις αγωνιστάς.

Ηδη το Εθνικόν Κέντρον ευρίσκεται εις την ανάγκην να κάμη έκκλησιν εις τα πατριωτικά αισθήματα του Στρατηγού Γρίβα και την καλεί να παύση παρά ταύτα την ένοπλον δράσιν και να διαλύση την οργάνωσιν του. Τούτο θα αποτελέση την υφίστην υπηρεσίαν, ην δύναται να προσφέρη εις την εθνικήν υπόθεσιν της Κύπρου διά την οποίαν τόσας ηρωϊκάς θυσίας προσέφερεν.

Το Εθνικόν Κέντρον αποδοκιμάζον και πάλιν εντόνως την δράσιν απασών των εμφανιζομένων και υποστηριζουσών την κυπριακήν Κυβέρνησιν παρανόμων ομάδων, καλείται πάλιν αυτας όπως καταπαύσουν πάραυτα την δράσιν των και διαλυθούν.

Το Εθνικόν Κέντρον θεωρεί ότι ασχέτως των κινήτρων υπό των οποίων εμπνέονται πάντες οι μη συμμορφούμενοι προς την καθορισθείσαν πολιτικήν ίστανται αντίθεται προς το εθνικόν συμφέρον".