29.5.1970: Η Βoυλή τωv Αvτιπρoσώπωv αυτoδιαλύεται με απόφαση τωv μελώv της εvόψει τωv εκλoγώv της 5ης Ioυλίoυ.

S-1849

29.5.1970: Η ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΩΝ ΑΥΤΟΔΙΑΛΥΕΤΑΙ ΜΕ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ ΕΝΟΨΕΙ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ ΤΗΣ 5ης ΙΟΥΛΙΟΥ

Στις 25.2.1970 το Υπουργείο Εσωτερικών εξέδωσε ανακοίνωση σε σχέση με την αναθεώρηση και εκσυγχρονισμό των εκλογικών καταλόγων.

Η ανακοίνωση αποτελούσε και την πρώτη επίσημη ενέργεια για έναρξη της διαδικασίας για διενέργεια βουλευτικών εκλογών- των δεύτερων στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Για την αναθεώρηση των εκλογκών καταλόγων διορίστηκαν έφοροι σε κάθε επαρχία ενώ με επίσημη ανακοίνωση υπενθυμιζόταν ότι για να θεωρηθεί ένα πρόσωπο ότι κατέχει τα εκλογικά του προσόντα και να μπορεί να περιληφθεί στους εκλογικούς καταλόγους πρέπει να είναι πολίτης της Δημοκρατίας και να έχει συπληρώσει το 21ον έτος της ηλικίας του κατά την 1ην Μαρτίου 1970.

Την επομένη (26.2.1970) δημοσιευόταν και συνέντευξη του Προέδρου Μακαρίου στην αθηναϊκή εφημερίδα "Εστία" στην οποία απαντώντας σε ερώτηση για τις σκέψεις του γύρω από την έναρξη της πολιτικής ζωής στην Κύπρο ανέφερε:

"Τα πολιτικά κόμματα και η οργανωμένη πολιτική ζωή αποτελούν θετικόν παράγοντα προαγωγής εθνικών προβλημάτων και θεμάτων σχετιζομένων με την πρόοδον και ευημερίαν του λαού. Εις την Κύπρον δεν υφίσταντο μέχρι προ τινος άλλα κόμματα πλην του από πολλών ετών υπάρχοντος κόμματος της Αριστεράς (ΑΚΕΛ). Ητο φυσικόν να οργανωθή πολιτικώς και η εκτός του χώρου του ΑΚΕΛ πλειονότης, του λαού. Τούτο όμως κατέληξεν εις πολυκομματισμόν. Και υπό τας σημερινάς δυσκόλους συνθήκας, υπό τας οποίας ευρίσκεται η Κύπρος, ο πολυκομματισμός πιθανώς να οδηγήση εις την διάσπασιν δυνάμεων και να αποβή ούτω επιζήμιος. Δεν νομίζω ότι η έντονος ζωηρότης της κομματικής κινήσεως αποτελεί πάντοτε καλόν σύμπτωμα και ένδειξιν υγιούς πολιτικής ζωής".

Ο Πρόεδρος της Βουλής και Αρχηγός του Ενιαίου Κόμματος Γλαύκος Κληρίδης θεωρούσε τη διενέργεια εκλογών ως αδήριτη πολιτική ανάγκη και το τόνισε ιδιαίτερα σε ομιλία του την 1η Μαρτίου στο επαρχιακό συνέδριο του Ενιαίου Κόμματος στης επαρχίας Κερύνειας:

"Η θέσις του κόμματος ως προς την διεξαγωγήν εκλογών είναι ότι αύτη κατέστη πλέον αδήριτος πολιτική ανάγκη, πανταχόθεν αναγνωριζομένη, διά να εξέλθωμεν εκ της στασιμότητος των εσωτερικών μας πολιτικών πραγμάτων και να επιτύχωμεν ανανέωσιν της πολιτικής ζωής. Διεκηρύχθη πλειστάκις υπό του Κόμματος ότι επιβάλλεται όπως παρασχεθή εις τον κυπριακόν λαόν η ευκαιρία να εκλέξη τους εκπροσώπους του εις την Βουλήν και να ανανενώση την ετυμηγορίαν του. Εξ όσων γνωρίζω Βουλή και Κυβέρνησις είναι αμετακλήτως αποφασισμέναι όπως μη δοθή νέα παράτασις της θητείας της Βουλής. Η μεγαλυτέρα πιθανότης είναι ότι οι βουλευτικαί εκλογαί θα διεξαχθούν εντός του μηνός Ιουνίου".

Για να ενισχύσει τη θέση του για την ανάγκη διεξαγωγής των εκλογών επικαλέστηκε και την Κυβέρνηση η οποία είχε αρχίσει την ετοιμασία των εκλογικών καταλόγων και κάλεσε τους κυπρίους ψηφοφόρους να ελέγξουν αν το όνομά τους βρισκόταν στον εκλογικό κατάλογο".

Στις 5 Μαρτίου 1970 ο Εζεκίας Παπαϊωάννου μιλώντας στο 12ο Συνέδριο του Κόμματος του υποστήριξε την ανάγκη διενέργειας εκλογών με βάση το αναλογικό σύστημα και πάλι προσθέτοντας ότι "δεν είναι σωστό να γίνει νέα ανανέωση της θητείας της Βουλής εκτός αν προκύψει σύμφωνα με τους τούρκους και μια παράταση θα βοηθήσει να διεξαχθούν ενιαίες εκλογές".

Ο Παπαϊωάννου τάχθηκε ακόμα υπέρ της εθνικής συνεργασίας, όπως την ονόμασε, με βάση μίνιμουμ πρόγραμμα.

Στο χορό αυτό που επιδίωκε το ΑΚΕΛ μπήκε και ο Πρόεδρος Μακάριος ο οποίος υποστήριξε εκλογική συνεργασία όλων των κομμάτων της συμπολίτευσης περιλαμβανομένου και του ΑΚΕΛ.

Eτσι στις 6 Μαρτίου 1970 σε συνέντευξη του σε ελλαδίτες δημοσιογράφους διατύπωσε την άποψη ότι οι εκλογές δυνατόν να γίνουν τον Ιούνιο, αλλά, πρόσθεσε, λόγω των συνθηκών που επικρατούν πρέπει να εξευρεθεί τρόπος συνεννόησις μεταξύ των διαφόρων πολιτικών κομμάτων "διά να αποφευχθή εκλογικός σάλος και να αναδειχθή μία διακομματική Βουλή".

Μία διακομματική Βουλή, είπε "έχει πιθανώς σοβαράς αδυναμίας, δεν πρέπει όμως να παραγνωρισθή το γεγονός ότι το Κυπριακόν διέρχεται κρίσιμον καμπήν και την ευθύνην αντιμετωπίσεως του από πλευράς της Βουλής δεν δύναται να αναλάβει εν μόνον κόμμα".

Στις 8 Μαρτίου ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ξεκαθάρισε καλύτερα τις θέσεις του.

Σύμφωνα με την εφημερίδα "Ο Φιλελεύθερος" δηλώθηκε αρμοδίως σε ρεπόρτερ της ότι ο Πρόεδρος Μακάριος κατέστησε γνωστάς τας απόψεις του ως προς την ανάγκην συνεργασίας των συμπολιτευομένων κομμάτων εις τας προσεχείς βουλευτικάς εκλογάς. Ως εκ τούτου εναπόκειται εις τα κόμματα αυτά να λάβουν επί του θέματος τας αποφάσεις των, αφού σταθμίσουν όλους τους παράγοντας και ιδιαιτέρως έχουν ως γνώμονα των αποφάσεων των, τας δυσκόλους συνθήκας τας οποίας διέρχεται το εθνικόν θέμα".

"Συμπολιτευόμενα κόμματα" κατά την ίδια πηγή που ήταν συνήθως ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Μιλτιάδης Χριστοδούλου, αλλά ζητούσε πάντοτε να μη κατονομάζεται, "είναι όλα τα κόμματα, τα οποία υποστηρίζουν τον Πρόεδρο Μακάριο και την πολιτική την οποία εχάραξεν επί του κυπριακού προβλήματος. Και βάσει αυτής της αρμοδίας διευκρινίσεως τα κόμμα της Αριστεράς, ΑΚΕΛ, έχει λάβει σαφή θέσιν έναντι του Προέδρου Μακαρίου και της πολιτικής του, ούτω δε συμπεριλαμβάνεται μεταξύ των συμπολιτευομένων κομμάτων".

Τέλος οι ίδιες πηγές διευκρίνιζαν ότι θεωρείται βέβαιο πως το μόνο κόμμα το οποίο αποκλείει μια πιθανή εκλογική συνεργασία είναι το Δημοκρατικό Εθνικό Κόμμα, του οποίου ηγείται ο γιατρός Τάκης Ευδόκας.

Το ΔΕΚ του Τάκη Ευδόκα δεν είχε κανένα λόγο να αποκρύψει την επιθυμία του να μη συνεργασθεί με κανένα από τα υφιστάμενα ή τα νεοιδρυθέντα κόμματα.

Σε ανακοίνωση του ανέφερε:

"Τα αναγραφέντα εις μερίδα του Τύπου ότι το Δημοκρατικόν Εθνικόν Κόμμα ευνοεί εκλογικήν κοινοπραξίαν είναι αναληθέστατα και αποτελούν παραπλάνησιν του Λαού και δυσφήμησιν μας.

Πολλάκις ετονίσαμεν ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν επιθυμεί την διενέργειαν εκλογών διότι δεν θέλει την δημιουργίαν ωργανωμένης πολιτικής ζωής εις Κύπρον. Ηδη διά σημερινής ανακοινώσεως του εκφράζει σαφώς την επιθυμίαν του δι' εκλογικήν σύμπραξιν των συμπολιτευομένων κομμμάτων, συμπεριλαμβανομένου και του ΑΚΕΛ.

Το Δημοκρατικόν Εθνικόν Κόμμα, πιστόν εις τας διακηρύξεις του προς δημιουργίαν δημοκρατικής πολιτικής ζωής, τάσσεται υπέρ της διενέργειας εκλογών και καταδικάζει τας εκλογικάς κοινοπραξίας και τα δοτά σχήματα, επιβάλλεται δε όπως δοθή η ευκαιρία εις μεν τα κόμματα να δραστηριοποιηθούν και να αποκρυσταλλώσουν τας βάσεις των, εις δε τον λαόν να εκφράση ελευθέρως τας πολιτικάς του περοτιμήσεις.

Ημείς, ως εκ τούτου, απορρίπτομεν την αποφυγήν των εκλογών και θα αγωνισθώμεν διά την αποκατάστασιν των δημοκρατικών θεσμών εις τον τόπον, τα περί κρισιμότητος δε των καιρών, προς ματαίωσιν των εκλογών, αποτελούν καθαράν εξαπάτησιν του λαού, διότι εις άλλας χώρας ευρισκομένας ακόμη και εις εμπόλεμον κατάστασιν διεξάγονται εκλογαί. Μήπως άλλωστε προ διετίας ότε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προεκήρυξε προεδρικάς εκλογάς, δεν ευρίσκετο η Κύπρος εις κρισιμωτάτην περίοδον;

Η εκδημοκρατικοποίησις των θεσμών μας και η ανανέωσις της πολιτικής ηγεσίας διά γνησίων εκλογών ασφαλως θα συμβάλουν τα μέγιστα και εις την καλυτέραν αντιμετώπισιν του εθνικού μας θέματος".

Το ΑΚΕΛ υποστήριζε πραγματικά τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο και τη γραμμή που ακολουθούσε και σε ανακοίνωση του ζήτησε τη συγκρότηση αρραγούς μετώπου από όλα τα κόμματα.

Η ανακοίνωση του ΑΚΕΛ εξεδόθη στις 26 Μαρτίου, 1970 μόλις 19 ημέρες μετά την απόπειρα δολοφονίας του Μακαρίου και σ' αυτήν το Κομμουνιστικό Κόμμα Κύπρου τόνιζε:

"Το ΑΚΕΛ για άλλη μια φορά διακηρύττει ότι δεν υπάρχει σήμερα υψηλότερο και πιο πατριωτικό καθήκον από το καθήκον της ενότητος και συνεργασίας γύρω από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Αρχιεπίσκοπο Μακάριο για τη συντριβή της συνωμοσίας κατά της Κύπρου και το άνοιγμα του δρόμου προς μια ειρηνική δημοκρατική λύση του κυπριακού.

Ταυτοχρόνως το ΑΚΕΛ καλεί όλα τα πολιτικά κόμματα εις εθνικήν συνεργασίαν.

Απευθύνουμε θερμή πατριωτική έκληση προς όλα τα κόμματα και τις οργανώσεις να δημιουργήσουμε από κοινού ένα αρραγές Πατριωτικό Μέτωπο πάνω στα οποίο θα θρυμματισθούν και θα εξουθενωθούν όλες οι συνωμοσίες και επιβουλές των εχθρών της Κύπρου".

Την ίδια ημέρα (26.3.1970) καθώς εντείνονταν οι ανακρίσεις για ανακάλυψη των δραστών της δολοφονικής απόπειρας εναντίον του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, που έγινε στις 8 Μαρτίου 1970 και της δολοφονίας του πρώην υπουργού Εσωτερικών Πολύκαρπου Γιωρκάτζη, οκτώ ημέρες αργότερα, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος δήλωσε ότι οι εκλογές θα γίνονταν κανονικά αν η κατάσταση παρέμενε ήρεμη.

Απαντώντας σε ερώτηση του βρεττανού δημοσιογράφου Γ. Νόρρις των Ανεξάρτητων Τηλεοπτικών Νέων του Λονδίνου αν προτίθεται ακόμη να προχωρήσει σε εκλογές τον Ιούνιο όπως είχε προαγγείλει απάντησε:

"Εάν η κατάστασις παραμείνη ήρεμος δεν βλέπω οιονδήποτε λόγον αναβολής των εκλογών".

Ο Μακάριος ήθελε κοινή συνεργασία όλων των κομμάτων που τον υποστηριζαν εκτός του ΔΕΚ του Τάκη Ευδόκα (ο Τάκης Ευδόκας αντιμετώπιζε σοβαρές κατηγορίες στο Δικαστήριο που αργότερα θα τον καταδίκαζε σε φυλάκιση) και προσπάθησε να επιτύχει μια εκλογική συνεργασία που θα έφερνε όλους στη Βουλή.

Ομως οι διαφορές μεταξύ του Ενιαίου Κόμματος του Γλαύκου Κληρίδη, ο οποίος με "αλαζωνεία" όπως τον κατηγορούσαν πίστευε ότι θα εξασφάλιζε πλειοψηφία στη Βουλή και της Προοδευτικής Παράταξης του Οδυσσέα Ιωαννίδη, του Προοδευτικού Κόμματος του Νίκου Σαμψών και της ΕΔΕΚ του Βάσου Λυσσαρίδη, ήταν πολύ μεγάλες, παρά το γεγονός ότι υποστήριζαν ουσιαστικά όλοι την πολιτική Μακαρίου.

Ο Γλαύκος Κληρίδης προσπαθούσε να ελέγξει όλα τα κόμματα της δεξιάς τουλάχιστον υπό τη σκέπη του Ενιαίου Κόμματος.

Αυτό όμως απέρριψε κατηγορηματκά η Προοδευτική Παράταξη του Δημάρχου Λευκωσίας Οδυσσέα Ιωαννίδη, η οποία σε ανακοίνωση της που δημοσιεύθηκε στις 3 Απριλίου 1970 τόνιζε ότι σε σύσκεψη αποφασίστηκε "όπως τα στελέχη και τα μέλη της Παρατάξεως συνεχίσουν εφαρμόζοντα μετά του ιδίου ζήλου και μέχρις ολοκληρώσεως των σκοπών και επιδιώξεων της Παρατάξεως και μέχρις ότου ο κυπριακός λαός διά των εκλογών αναδείξη τους εκλεκτούς του και διά την διακυβέρνησιν του τόπου αυτού"

Στη σύσκεψη αποφασίστηκε ακόμα όπως μη γίνει συγχώνευση της Προοδευτικής Παρατάξεως με το Ενιαίο Κόμμα:

"Τέλος επανετονίσθη ότι "η Προοδευτική παράταξις δεν προτίθεται να παίξη η ιδία τον ρόλον της απεμπολύσεως των αρχών και ιδεωδών της, ούτε διά κομματικά ωφέλη, ούτε προς χάριν εκλογικών συνεργασιών, ούτε δι' ανιέρους συγκερασμούς, διότι δεν είναι αυτοί οι σκοποί της ιδρύσεως της. Αντιθέτως αποτελούσα παράταξιν αρχών θα συνεχίση εργαζομένη και προσφέρουσα τας υπηρεσίας της ομιλούσα πάντοτε την αλήθειαν και πράττουσα πάντοτε το καθήκον της, διά το καλώς νοούμενον συμφέρον της νήσου μας".

Κατέληγε η ανακοίνωση:

"Επί του θέματος δε της προσφάτου οργανωμένης εκστρατείας μερίδος του τύπου προσκειμένης προς το Ενιαίον Κόμμα περί επικειμένης συγχωνεύσεως της Προοδευτικής Παρατάξεως μετ' αυτό απεφασίσθη και δηλούται κατηγορηματικώς ότι:

1. Ουδεμία προσέγγισις εγένετο παρ' οιουδήποτε.

2. Ουδεμία πρόθεσις υφίσταται εκ μέρους της Προοδευτικής Παρατάξεως όπως προβή η ιδία εις οιανδήποτε σχετικήν προσέγγισιν.

3. Και εάν τοιαύτη προσέγγισις εγένετο εκ μέρους οιουδήποτε, η Προοδευτική Παράταξις ευθαρσώς, θα καθίστα σαφές ότι δεν προτίθεται να αποδεχθή τοιαύτην συγχώνευσιν διά να καταστή στήριγμα μιάς πολιτικής καταστάσεως, η οποία εξ αρχής και ουδέποτε είχε πραγματικήν απήχησιν εις τον Κυπριακόν λαόν".

Μετά την απόφαση της Προοδευτικής Παράταξης το Ενιαίο ξεκαθάρισε τη θέση του ενώ πλησίαζε η ημέρα αυτοδιάλυσης της Βουλής των Αντιπροσώπων ενόψει των εκλογών.

Ετσι το Ενιαίο ξεκαθάρισε στις 6 Μαρτίου, και αφού είχαν προκηρυχθεί οι εκλογές για τις 6 Ιουλίου ότι δεν επρόκειτο να συνεργασθεί με κανένα κόμμα και θα επιδίωκε αυτοδυναμία στη νέα Βουλή:

Ανακοίνωση του κόμματος που εκδόθηκε ύστερα από συνεδρία του Κεντρικού Συμβουλίου ανέφερε:

"Το 100μελές Κεντρικό Συμβούλιο του Ενιαίου Κόμματος συνήλθε υπό την προεδρία του Αρχηγού του Κόμματος κ. Γλαύκου Κληρίδη και μελέτησε μεταξύ άλλων την πολιτικήν κατάστασιν εις την νήσον, ως αύτη διαμορφούται μετά την εξαγγελίαν της αποφάσεως του Υπουργικού Συμβουλίου όπως διεξαχθούν βουλευτικαί εκλογαί κατά τον προσεχή Ιούλιον.

Τα μέλη του Κεντρικού Συμβουλίου με γνώμονα το εθνικόν συμφέρον τας διακηρυγμένας αρχάς του Κόμματος και τον διαδηλωμένον στόχον δι' επίτευξιν κοινοβουλευτικής αυτοδυναμίας, απεφάσισαν όπως το Ενιαίον Κόμμα κατέλθη εις τας προσεχείς βουλευτικάς εκλογάς και διεκδικήση διά της υποστηρίξεως της συντριπτικής πλειοψηφίας του κυπριακού λαού αυτοδυναμίαν εις την Βουλήν.

Η εξασφάλισις κοινοβουλευτικής αυτοδυναμίας υπό του Ενιαίου Κόμματος, πέραν του γεγονότος ότι θα δώση εις τούτο την ευκαιρίαν να εφαρμόση το πρόγραμμα του, θα εξασφαλίση την πολιτικήν σταθερότητα και την δημοκρατική λειτουργία του πολιτεύματος στοιχεία απαραίτητα διά τον ψύχραιμον και θετικόν χειρισμόν του εθνικού μας θέματος".

Ομως το ΑΚΕΛ επέμενε ακόμη σε εκλογική συνεργασία, Το παρακλάδι του ΑΚΕΛ, η Ενωση Κυπρίων Αγροτών σε ανακοίνωση του την ίδια μέρα (Φιλελεύθερος 7 Μαϊου 1970) τόνιζε:

"Το Εκτελεστικό Γραφείο της Ενωσης Κυπρίων Αγροτών ΕΚΑ, συζήτησε μεταξύ άλλων και το θέμα της προκήρυξης βολευτικών εκλογών στις 5 Ιουλίου και πήρε την ακόλουθη απόφαση:

1. Το Κυπριακό πολιτικό πρόβλημα περνά σήμερα μια κρίσιμη και λεπτή φάση. Κίνδυνοι σοβαροί εξακολουθούν να υπάρχουν όσον αφρά την υπόθεση και το λαό μας. Η λεπτή φάση του Κυπριακού προβλήματος και οι κίνδυνοι που απειλούν την Κύπρο επιβάλλουν συσπείρωση ολόκληρου του Κυπριακού λαού γύρω από τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπίσκοπο Μακάριο.

2. Εν όψει αυτής της κατάστασης το Κεντρικό Συμβούλιο της ΕΚΑ υποστηρίζει την πρωτοβουλία του Προέδρου της Δημοκρατίας Αρχιεπισκόπου Μακαρίου για εκλογική συνδιαλλαγή και συνεργασία μεταξύ των Κομμάτων.

Η εκλογική συνεργασία αποτελεί σήμερα ύψιστη εθνική ανάγκη για τη σωτηρία της Κύπρου.

Η εκλογική συνεργασία με βάση τη γραμμή λύσης του Κυπριακού που ο λαός ψήφισε στις προεδρικές εκλογές του 1968 θα συμβάλη στο δυνάμωμα του Εσωτερικού Μετώπου και στη σύμπνοια.

3. Η Ενωση Κυπρίων Αγροτών καλεί ολόκληρο τον αγροτικό κόσμο να συμβάλη με όλες του τις δυνάμεις για την προσέγγιση και την συνδιαλλαγή μεταξύ των κομμάτων.

Ο,τι τίθεται σήμερα μπροστά στον καθένα κύπριο πολίτη δεν είναι ποιο κόμμα θα επικρατήση ή ποιο κόμμα θα έχη τους πιο πολλούς βουλευτές στη Βουλή.

Ο, τι έχουμε σήμερα όλοι μπροστά μας είναι το καθήκον να σωθή η πατρίδα μας. Και για να σώσουμε την Κύπρο επιβάλλεται η συνεργασία το δυνατό και αρραγές Εσωτερικό Μέτωπο εκλογικά και μετά τις εκλογές".

Το ΑΚΕΛ διά του εκφραστικού του οργάνου "Χαραυγή" εξέφρασε "έκπληξη και ανησυχία" για την απόφαση του να δικεδικήσει αυτοδυναμία "γιατί κάτι τέτοιο δημιουργεί σοβαρά εμπόδια εις την χρήσιμη πρωτοβουλία του Προέδρου Μακαρίου για εκλογική συνεργασία και συνεργασία των κομμάτων, πράγμα που επιβάλλεται για την αντιμετώπιση των σοβαρών κινδύνων που απειλούν σήμερα τη πατρίδα μας".

Η ΕΔΕΚ από δικής της πλευράς, γνώριζε τη δύναμη της και επέμενε στη σιγουριά της Απλής Αναλογικής για να διασφαλίσει την αντιπροσώπευση της στη Βουλή ανάλογα με τη δύναμη της.

Ετσι κατέβαλε προσπάθεια έγκρισης νομοσχεδίου που κατέθεσε για καθιέρωση της απλής αναλογικής αλλά απέτυχε και έτσι αισθανόταν ότι έπρεπε να κάμει κάποιες συμμαχίες προκειμένου να αντιπροσωπευθεί δυναμικά στο Σώμα.

Στο μεταξύ φήμες που κυκλοφόρησαν και δημοσιεύθηκαν μάλιστα στον τύπο στις 17 Μαϊου ανέφεραν ότι το Ενιαίο και η Προοδευτική Παράταξη θα δέχονταν στο πλαίσιο εκλογικής συνεργασίας ίσο αριθμό εδρών, (από 12) με πέντε έδρες στο ΑΚΕΛ και έξη σε άλλους.

Τις πληροφορίες σχολίασαν οι ηγέτες των διαφόρων Κομμάτων,

Ο Γλαύκος Κληρίδης, αρχηγός του Ενιαίου Κόμματος δήλωσε ότι οι πληροφορίες στερούνται οποιασδήποτε βάσης και πρόσθεσε:

"Ως γνωστόν θέσις του Ενιαίου Κόμματος είναι η εξασφάλισις υπ' αυτού αυτοδυναμίας εις την Βουλήν διά να δυνηθή ούτω απροσκόπτως να εφαρμόση το πρόγραμμα του. Διά της δηλώσεως του κ. Κληρίδη προκύπτει ότι το Ενιαίον Κόμμα παραμένει προσηλωμένον εις την γραμμήν την οποίαν καθώρισε το εκατονταμελές Κεντρικόν Συμβούλιον του Κόμματος, την διεκδίκησιν δηλαδη πλειοψηφίας εδρών εις την Βουλήν".

Ο Αρχηγός της Προοδευτικής Παράταξης Οδυσσέας Ιωαννίδης δήλωσε εξ άλλου:

"Ουδέν έχω υπ' όψιν μου. Οσον αφορά τα αναγραφέντα και κατά συνέπειαν δεν είναι δυνατόν να προβώ εις οιονδήποτε σχόλιον εφ' όσον μάλιστα μόλις προ τριών ημερών ελήφθη υπό της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής σαφής απόφασις επί του πολιτικού θέματος" δηλαδή η Προοδευτική Παράταξη θα κατέλθει στην εκλογική αναμέτρηση.

Τις ίδιες απόψεις είχε και ο Βάσος Λυσσαρίδης:

"Οσοι αισθάνονται ότι πράγματι διαθέτουν λαϊκήν βάσιν πρέπει να θεωρούν ότι ο λαός μόνον δύναται να καθορίση τη δύναμιν των κομμάτων. Και τούτο δύναται να γίνη μόνον διά της δημοκρατικής διαδικασίας της Απλής Αναλογικής. Οσοι αισθάνονται την απομόνωσιν προσπαθούν να επιβληθούν δι' άλλων μεθόδων, φοβούμενοι την λαϊκήν ετυμηγορίαν. Η ΕΔΕΚ έχει επίγνωσιν και της δυνάμεως της και της λαϊκής συμπαραστάσεως και ούτω επιμένει εις την λαϊκήν ετυμηγορίαν, τα υπόλοιπα αποτελούν φληναφήματα".

Το μόνο κόμμα που επέμενε μέχρι το τέλος σε παγκομματική εκλογική σύμπραξη ήταν το ΑΚΕΛ.

Ο Γενικός Γραμματέας του Κόμματος Εζεκίας Παπαϊωάννου μιλώντας στο Εξω Μετόχι στις 16 Μαϊου "απηύθυνεν έκκλησιν προς όλα τα κόμματα για παγκομματική εκλογική σύμπραξη και συνδιαλλαγή υπό την προεδρία του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και βάσει της πολιτικής Μακαρίου για το κυπριακό, η οποία τόσο πανηγυρικά έχει εγκριθεί από τον Κυπριακό λαό στις προεδρικές εκλογές του 1968".

Η αυτοδιάλυση της Βουλής ορίστηκε για την Πέμπτη 28 Μαϊου 1970, αλλά αυτό δεν κατέστη δυνατό για διαδικαστικούς κυρίως λόγους.

Το θέμα δεν ήταν εγγεγραμμένο στη ημερήσια διάταξη και επομένως δεν μπορούσε να ληφθεί σχετική απόφαση. Ετσι η συνεδρία αναβλήθηκε για την επομένη 29 Μαϊου. Η Βουλή συνήλθε σε έκτακτη συνεδρία με μόνο θέμα ημερησίας διάταξης "Λήψις αποφάσεως περί διαλύσεως της Βουλής και έγκρισις κατατεθέντος σχεδίου αποφάσεως".

Το σχέδιο απόφασης έχει ως εξής:

"Η Βουλή των Αντιπροσώπων,

Λαμβάνουσα υπ' όψιν ότι συνεχίζει ενασκούσα τας εξουσίας αυτής κατόπιν ανανεώσεως της θητείας των Μελών διά πράξεως νομοθετικής και ουχί κατόπιν εκλογών, λόγω των εκτάκτων συνθηκών αίτινες, επεκράτησαν από του Δεκεμβρίου του 1963,

διαδηλούσα άπαξ έτι την ομόθυμον επιθυμίαν των Μελών όπως δοθή η ευκαιρία εις τον λαόν να εκλέξη τους αντιπροσώπου του εις την Βουλήν,

έχουσα κατά νουν την από 22ας Ιουλίου 1969 ενυπόγραφον δήλωσιν των μελών ότι θα τελούν υπό παραίτησιν ευθύς ως οι υπευθύνως χειριζόμενοι το κυπριακόν ήθελον κρίνει ότι η προκήρυξις εκλογών δεν θα επηρέαζε δυσμενώς τας εξελίξεις του κυπριακού,

πληροφορηθείσα ότι εις σύσκεψιν του Υπουργικού Συμβουλίου υπό την προεδρίαν του προέδρου της Δημοκρατίας Αρχιεπισκόπου Μακαρίου εις ην παρίστατο και ο Πρόεδρος της Βουλής κ. Γλαύκος Κληρίδης, εκρίθη ότι ενδείκνυται η διεξαγωγή εκλογών,

βασιζομένη επί των διατάξεων του προσφάτως ψηφισθέντος περί μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων (παράτασις θητείας) Νόμου 1970,

λαμβάνει σήμερον την 29ην Μαϊου 1970 την ακόλουθον απόφασιν:

Η Βουλή των αντιπροσώπων τηρουμένων των διατάξεων του νόμου, αποφασίζει όπως διαλυθή και καθορίζει την 5ην του μηνός Ιουλίου 1970 ως την ημερομηνίαν διεξαγωγής των γενικών εκλογών και την 16ην του μηνός Ιουλίου 1970 ως την ημερομηνίαν της πρώτης συνεδριάσεως της εκλεγησομένης Βουλής των Αντιπρσώπων.

Διά σχετικού νόμου ο οποίος θεσπισθείς την παρελθούσαν συνεδρίαν της Βουλής το Σώμα καίτοι αυτοδιαλυθέν θα δύναται να συνέρχεται μέχρι της πρώτης συνεδρίας της νεοκλεγησομένης Βουλής και να επιλαμβάνεται θεμάτων υψίστης σημασίας διά την νήσον.

Καθίσταται πρόδηλον ότι βάσει των προνοιών του αυτού Νόμου, εις περίπτωσιν κατά την οποίαν λόγω οιουδήποτε λόγου δεν διεξαχθούν εκλογαί δι' ανάδειξιν νέας Βουλής, τότε η αυτοδιαλυομένη σήμερον Βουλή θα συνέλθη διά να θεσπίση νόμον παρατείνοντα την θητείαν της.

Η συνεδρία της Βουλης της 29ης Μαϊου ήταν τυπική.

Σ' αυτήν παρίσταντο 26 βουλευτές και ο Πρόεδρος του Σώματος και κατά την ψηφοφορία για αυτοδιάλυση του Σώματος υπέρ τάχθηκαν 24 βουλευτές και ο κ. Κληρίδης.

Εναντίον τάχθηκαν οι Παύλος Παυλάκης και Νίκος Αγγελίδης.

Από τη συνεδρία απουσίαζαν τρεις βουλευτές.