13.1.1968: Οι εφημερίδες της αvτιπoλίτευσης επιτίθεvται εvαvτίov τoυ Αρχιεπισκόπoυ Μακαρίoυ και ύστερα από τηv απόφαση τoυ για διεvέργεια εκλoγώv,

S-1765

13.1.1968: ΟΙ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ ΤΗΣ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ ΕΠΙΤΙΘΕΝΤΑΙ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ ΥΣΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΓΙΑ ΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑ ΕΚΛΟΓΩΝ: Η "ΕΘΝΙΚΗ" ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΜΑΚΑΡΙΑΚΑ ΚΟΛΠΑ ΚΑΙ ΠΑΡΩΔΙΑ ΕΚΛΟΓΩΝ, ΕΝΩ Η "ΠΑΤΡΙΣ" ΚΑΤΑΓΓΕΛΛΕΙ ΟΤΙ ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ ΘΑ ΓΙΝΟΥΝ ΣΕ ΑΠΟΛΥΤΑ ΕΥΝΟΙΚΟ ΚΛΙΜΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΑΚΑΡΙΟ

Στην περίοδο της προκήρυξης των προεδρικών εκλογών οι βασικές εφημερίδες της αντιπολίτευσης ήταν η ημερήσια "Πατρίς" για την οποία έγιναν στη Βουλή πολλές καταγγελίες γύρω από την έκδοση της και την ενίσχυση της από κονδύλια του Ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, η εβδομαδιαία "Εθνική" του Θεμιστοκλή Δέρβη, πολιτικού αντιπάλου του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου από το 1959, όταν ο Αρχιεπίσκοπος εγκολπώθηκε τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ και παραμέρισε τους παλαιοπολιτικούς.

Η "Πατρίς" αναγγέλοντας την απόφαση του Μακαρίου για προκήρυξη εκλογών έγραφε στις 13 Ιανουαρίου 1968:

"Ο Πρόεδρος Μακάριος εκάλεσε χθες εις το Προεδρικόν Μέγαρον τους αντιπροσώπους του τύπου προς τους οποίους ανεκοίνωσεν ότι πλέον "δεν δύναται να συνεχίση τας υπηρεσίας του από της θέσεως του Προέδρου άνευ ανανεώσεως της λαϊκής εντολής".

Και θα γίνουν εκλογαί εντός σαράντα πέντε ημερών από σήμερον ότε "δημοσιεύεται εις την επίσημον εφημερίδα η προκήρυξις εκλογών, η Κύπρος θα έχη τον νέον Πρόεδρον της. Νέον, αλλ' εν τη πραγματικότητι παλαιότατον.

Μια οσμή προεκλογικού αγώνος ηπλώθη από της εσπέρας της χθες. Ταύτην ανέδεινον πρώτον αι ίδιαι αι δηλώσεις του Προέδρου Μακαρίου, ο οποίος ανεμνήσθη χθες μετά συγκινήσεως "της αγάπης και της εμπιστοσύνης μετά της οποίας ανέκαθεν τον περιέβαλεν ο λαός".

Επίσης εσημειώθησαν ψες κωμικαί εκδηλώσεις ολιγαρίθμων πολιτών, οι οποίοι εξήλθαν εις τας οδούς έκρουον τους κώδωνας, ήχουν τας σειρήνας των αυτοκινήτων των και εκραύγαζον το εις τον γνωστόν ρυθμόν" Μα-κά-ρι-ος". Το γεγονός ανεκάλει αφ' ενός εις την μνήμην την θεατρικήν παραίτησιν του Νάσσερ και τας εκδηλώσεις των δυστυχών Αράβων, αφ' ετέρου δε τας διαβοήτους εν Κύπρω εκλογάς του 1960.

Εις απολύτως ευνοϊκόν δι' αυτόν κλίμα κινείται ήδη ο Μακάριος. Η Ελλάς απεσύρθη εκ Κύπρου, ο Διγενής εξωρίσθη, η Ενωσις φαίνεται ότι εναυάγησεν, διά των εκλογών αποσκοπεί εις δύο κυρίως πράγματι: Πρώτον αντιστάσεως μη ούσης να λάβη νέαν δύναμιν δι' αρκετά ακόμη έτη (ίσως και ισοβίως πλέον) και δεύτερον διά της "εγκρίσεως" υπό του λαού της πολιτικής του να εξασφαλίση το πωθούμενον "άλλοθι" και την αθωότητα έναντι της Ιστορίας.

Σε πρωτοσέλιδο ειδησεοσχόλιο της η εφημερίδα αναφερόταν επίσης σε επιθέσεις υποστηρικτών του Μακαρίου εναντίον των γραφείων της ευθύς μετά την ανακοίνωση της πρόθεσης του Μακαρίου να προκηρύξει εκλογές:

" Εις την εισαγωγήν της κατωτέρω ειδήσεως, της αφορώσης την προκήρυξιν εκλογών, είχε τεθή περί την 9.30 μ.μ. η φράσις "τουλάχιστον ψες δεν εσημειώθησαν τραμπουκισμοί". Τι ειρωνεία. Πριν παρέλθη εν τέταρτον της ώρας, τα γραφεία της "Πατρίδος" περιεκυκλούντο από εκατοντάδας αλητών τραμπούκων, οι οποίοι μαινόμενοι ύβριζον τους διανυκτερεύοντας συντάκτας, αναμιγνύοντες εις τας ύβρεις και την γνωστήν ιαχήν "Μα-κά-ρι-ος". Εκράτουν και υπερμεγέθεις φωτογραφίας του προσφιλούς των ηγέτου.

Ωρισμένοι εκ των διαδηλωτών εισήλθον εις το προαύλιον της εφημερίδος μας και με απειλητικάς διαθέσεις προεκάλουν τους εντός του οικήματος συντάκτας. Εντός ολίγου βροχή λίθων ήρχισε να ρίπτεται εναντίον των γραφείων, δύο συντάκται ετραυματίσθησαν ελαφρώς. Πολλοί αστυνομικοί παριστάμενοι έμειναν απαθείς, άγνωστον διά ποίον λόγον.

Η όλη ατμόσφαιρα ανεκάλει εις την μνήμην εκδηλώσεις καννιβάλων. Τόσον σαδιστική ήτο η μανία των επιτιθεμένων.

Ο Αρχισυντάκτης της εφημερίδος προσεπάθεσε, πλην ματαίως, να επικοινωνήσει μετά του Μακαριωτάτου. Ισως ο τελευταίος να εθεώρησε μηδαμινά τα διαδραματισθέντα. Ισως να είχε κατά νου άλλας σκέψεις και εις την καρδίαν άλλα αισθήματα έναντι μας. Είχεν όμως χρέος να ακούση την καταγγελίαν και να επιληφθή. Αλλωστε, εν ονόματι του και υπό την σκιάν των φωτογραφιών που διεπράττοντο οι αηδείς τραμπουκισμοί.

Εστω.

Μία είναι η αλήθεια. Η "ανεξάρτητος" και "κυρίαρχος" Κυπριακή "Δημοκρατία" αρχίζει το δεύτερον στάδιον της αναρτωλής ζωής της με οιωνούς πολύ κακούς, διότι οι τραμπούκοι ως διά συνθήματος κινηθέντες, εξώρμησαν χωρίς να χάσουν καιρόν.

Και άλλη θλιβερά σκέψις: Ενώ διά τους Τούρκους τίθενται εν ισχύϊ χαριστικά "μέτρα ειρηνεύσεως" δι' ημάς σατιρίζει μία τόσον γνώριμος παλιά εποχή. Θα την αντιμετωπίσωμεν και αυτήν. Με το σθένος που την αντιμετώπισαν οι δολοφονηθέντες ενωτικοί αγωνισταί. Και επίσης με την ιδίαν ήρεμον υπηρηφάνειαν και τον συγκρατημένον συγκλονισμόν που απεχαιρετήσαμεν τους λατρευτούς συναγωνιστάς μας, δολοφονηθέντας υπό " Ελλήνων" θα προχωρήσωμεν και τώρα. Απτόητοι, και γενναίοι, ως πάντοτε. Αποφασισμένοι να προασπίσωμεν τα ιερά μας και τας ζωάς μας, και την υπηρηφάνειαν μας. Οχι ύβρεις και λίθους. Φωτιάν και σφαίρας αν δεχθώμεν όσοι θα επιζούν θα συνεχίζουν. Θα λαμβάνουν την σκυτάλην και θα προχωρούν. Είναι τιμητικός δι' ημάς ολόκληρος του συνεχούς αγώνος, του αγώνος διά την Ελλάδα και την Ενωσιν, ο οποίος μας επεκόλλυσε την ρετσινιάν του προδότου.

Αλλά θα πληρώσουν οι ένοχοι, σκληρά μάλιστα. Οσον ψηλά ή όσον χαμηλά και αν ίστανται..."

Σχετικά με τα επεισόδια η εφημερίδα έγραφε σε άλλες στήλές:

"Ταμπουκισμοί του χειρίστου είδους εξεδηλώθησαν την παρελθούσαν νύκτα υπό Μακαριακών στοιχείων, τα οποία διενήργησαν επίθεσιν κατά των γραφείων της "Πατρίδος". 200 περίπου πρόσωπα, φέροντα φωτογραφίας του Προέδρου Μακαρίου και ελληνικάς σημαίας συνεκεντρώθησαν πρώτον έξωθι των γραφείων της "Πατρίδος" και διά χυδαίων ύβρεων και κραυγών ως "προδόται θα αποθάνετε", "αίσχος στους πουλημένους του ΝΑΤΟ" προεκάλεσαν τους εργαζομένου εις τα γραφεία συντάκτας. Ακολούθως οι συγκεντρωθέντες τραμπούκοι ήρχισαν να ρίπτουν λίθους και τούβλα κατά του οικήματος, ενώ 10-15 αστυνομικοί παρηκολούθουν απαθείς τους βανδαλισμούς τούτους.

Οταν μερικά μέλη του προσωπικού της "Πατρίδος" εξήλθον διά να επικαλεσθούν την βοήθειαν των περισταμένων αστυνομικών, ταύτα υπέστησαν επίθεσιν, εκ μέρους των τραμπούκων, χωρίς και πάλιν οι αστυνομικοί να επέμβουν. Ούτω διά ρίψεως λίθου ετραυματίσθη ελαφρώς εις το άνω μέρος του δεξιού οφθαλμού η συντάκτις δ. Στέλλα Π. Ιωαννίδου και υπέστη επίθεσιν ο εκ των συντακτών της "Πατρίδος" κ. Χαράλαμπος Χαραλαμπίδης, τον οποίον οι εισελθόντες εις το προαύλιον των γραφείων της εφημερίδος τραπούκοι έρριψαν κατά γης και του οποίου κατεξέσχισαν τον μάλλινον επενδύτην. Εις βοήθειαν του ανωτέρου συντάκτου προσέτρεξεν ο εκ των υπαλλήλων της "Πατρίδος" κ. Σωτήρης Ψάλτης, ο οποίος όμως υπέστη και αυτός επίθεσιν ριφθείς κατά γης.

Ειδοποιήθη τότε το Αρχηγείον της Αστυνομίας Πύλης Πάφου και ο αστυνομικός σταθμός της οδού Λάρνακος διά να αποστείλουν αστυνομικήν δύναμιν προς διάλυσιν των συγκεντρωθέντων τραμπούκων.

Εν τω μεταξύ ο αρχισυντάκτης της "Πατρίδος" κ. Σπ. Παπαγεωργίου εζήτησεν επιμόνως, πλην ματαίως, να επικοινωνήση τηλεφωνικώς εις το Αρχιεπισκοπικόν Μέγαρον μετά του Προέδρου Μακαρίου διά να καταγγείλη τα επεισόδια, αλλ' έλαβε την απάντησιν ότι ουδείς ηδύνατο να επικοινωνήση μετά του Προέδρου, λόγω του ότι ούτος είχε κατακλυθή.

Ωσαύτως ο κ. Παπαγεωργίου επεζήτησε να επικοινωνήση μετά του Υπουργου Εσωτερικών κ. Πολυκάρπου Γιωρκάτζη, αλλά και πάλιν άνευ αποτελέσματος. Μόνον μετά του διευθυντού του Γραφείου Δημοσίων Πληροφοριών κ. Μιλτιάδη Χριστοδούλου κατόρθωσεν ο κ. Παπαγεωργίου να επικοινωνήση εις τον οποίον και διετύπωσεν έντονον διαμαρτυρίαν διά τα προκληθέντα υπό Μακαριακών στοιχείων επεισόδια εις βάρος της "Πατρίδος" και των συντακτών της.

Περί των επεισοδίων ειδοποιήθη επίσης τηλεφωνικώς ο Πρόεδρος της Ενώσεως Συντακτών Κύπρου κ. Χρ. Κατσαμπάς, ο οποίος και έσπευσε να επισκεφθή τα γραφεία της "Πατρίδος" και να πληροφορηθή τα διατρέξαντα. Ούτος εδήλωσεν ότι θα συγκαλέση την μεσημβρίαν της σήμερον τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Οργανώσεως διά να επιληφθούν του ζητήματος.

Εν τω μεταξύ ανώτεροι αξιωματικοί της αστυνομίας επισκέφθηκαν τα γραφεία της "Πατρίδος" και διενήργησαν ανακρίσεις. Υπό του μέλους του λογιστικού τμήματος της εφημερίδος μας κ. Ανδρέας Κυπριανού κατηγγέλθη ωσαύτως ότι τραμπούκοι κατά την ώραν της επιθέσεως των έθραυσαν τον αριστερόν ύπερθεν λαμπτήρα του αυτοκινήτου της συζύγου του".