Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

20.4.1967: Ο Στρατηγός Γεωργιάδης κατηγoρείται ότι εvίσχυσε τηv oργάvωση ΑΣΠIΔΑ με τηv απόδωση στρατιωτικώv τιμώv στov Αvδρέα Παπαvδρέoυ και φυλακίζεται.

S-1706

20.4.1967: Ο ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΕΙΤΑΙ ΟΤΙ ΕΝΙΣΧΥΣΕ ΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΣΠΙΔΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΔΩΣΗ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΩΝ ΤΙΜΩΝ ΣΤΟΝ ΑΝΔΡΕΑ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΚΑΙ ΦΥΛΑΚΙΖΕΤΑΙ

Οι Συνταγματάρχες Ταμασιώτης και Χονδροκούκης στη διάρκεια της δίκης

Με την ολοκλήρωση της δίκης για τους κατηγορουμένους για την οργάνωση ΑΣΠΙΔΑ δεν επρόκειτο να ξεχασθεί το θέμα αλλά οι Κυβερνήσεις που ακολούθησαν θα έδιναν συνέχεια για τους επόμενους μήνες και χρόνια με επίκεντρο τον Ανδρέα Παπανδρέου.

Ομως άρχισαν ήδη να κορυφώνονται οι προειδοποιήσεις για μελετούμενη εξωσυνταγματική λύση στα πολιτικά πράγματα της Ελλάδας και εκτροπή από το Σύνταγμα με την εγκαθίδρυση δικτατορίας στην Ελλάδα.

Στις 28 Μαρτίου 1967 η μεταβατική Κυβέρνηση Παρασκευοπούλου προχώρησε σε δύο μέτρα: Κάλεσε σε απολογία τους αθωωθέντες Συνταγματάρχες Χονδροκούκη, Αναγνωστόπουλο και Τσαμασιώτη και το Λοχαγό Κατσάρη, ενώ αντικατέστησε τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Αμύνης (ΓΕΕΘΑ) Αντιστράτηγο Κ. Τσολάκα, τον οποίο είχε διορίσει η Κυβέρνηση Παπανδρέου σε αντικατάσταση του πρώην αρχηγού Γεννηματά και του αρχηγού της Xωροφυλακής Παναγιωτακοπούλου.

Η απόφαση θεωρήθηκε σαν η αρχή για να στραφεί η δικαιοσύνη εναντίον του Ανδρέα Παπανδρέου.

Τον κίνδυνο αυτό διέβλεψε από την Αρχή ο ραδιοσταθμός του Λονδίνου, ο οποίος μετέδιδε στις 29 Μαρτίου 1967:

"Μήπως προετοιμάζεται το έδαφος δι' εκστρατείαν εναντίον του κ. Α. Παπανδρεου, του οποίου κυρία επιδίωξις είναι η διεύρυνσις του λαϊκού μετώπου; Πιθανόν να παραστώμεν μάρτυρες μιας απεγνωσμένης προσπάθειας από μέρους της άκρας δεξιάς να αποκλείση ένα πολιτικόν, ο οποίος αναμαφιβόλως τυγχάνει ευρείας υποστηρίξεως.

Ωρισμένοι κύκλοι διετύπωσαν υπαινιγμούς περί αντιδημοκρατικής λύσεως της δαρκούς κρίσεως εις Ελλάδα. Εν όψει της απειλής αυτής οι μετριόφρονες πολιτικοί τόσον της αριστεράς όσον και της δεξιάς ανεκάλυψαν την υστάτην στιγμήν ότι υπάρχει κοινόν έδαφος.

Μέσα στο ίδιο πνεύμα ήταν και η ομιλία του βουλευτή της Ε.Κ. Μπακόπουλου που είπε την επομένη στη Βουλή:

"Η άποψις της ΕΡΕ απεκαλύφθη. Απεκαλύφθη ο δόλιος σκοπός της. Ζητούν την κεφαλήν του κ. Ανδρέα Παπανδρέου επί πίνακι. Τους χρειάζεται. Επί δύο έτη ηγωνίσθη η δεξιά να τον ανυψώση εκεί όπου ανήκει. Η δημοτικότης του Ανδρέα Παπανδρέου έφθασεν εις ύψη τα οποία η δεξιά δεν εφαντάζετο, η δεξιά θέλει ματαίωσιν των εκλογών διότι τας φοβάται".

Η δίκη για τον ΑΣΠΙΔΑ εισήλθε στη δεύτερη της φάση στις 9 Απριλίου 1967, λίγες ημέρες μόνο πριν από το πραξικόπημα της 21ης Απριλιου 1967 στην Ελλάδα, όταν κλήθηκαν σε απολογία πολίτες και αξιωματικοί οι οποίοι φέρονταν ως αναμεμιγμένοι στην υπόθεση.

Μεταξύ αυτών που κλήθηκαν σε απολογία περιλαμβάνονταν ο Στρατηγός Δ. Γεωργιάδης και ο υποστράτηγος Σωτόπουλος, που είχαν υπηρετήσει και οι δύο στην Κύπρο.

Αλλοι που κλήθηκαν σε απολογία ήταν ο αποστρατευθέντες Ταγματάραχης Ι. Δασκαλάκης και Ι. Παπαδημητρόπουλος, ηλεκτρολόγος της ΚΥΠ, ο Ταγματάρχης ε.α. Σταγάκης και ο τραπεζικός υπάλληλος Κατσιφάρας, Μ. Λέφας ή Λεφάκης, ο αστυνόμος Κωσταράς, ο αντισυνταγματάρχης Στ. Στ. Χρυσοστάλης, ο Ταγματάρχης Μούργελας, ο Αντισυνταγματάρχης Δ. Χωραϊτης, οι Ταγματάρχες Ι. Πάντζαλης και Α. Σδράλης και ο ταξίαρχος Χ. Τσεπαδάκης.

Ο Βασιλικός Επίτροπος ενώ αγορεύει στη δίκη

Οι κατηγορούμενοι μαζί με άλλους που κλήθηκαν σε απολογία αντιμετώπιζαν κατηγορία για εσχάτη προδοσία και συγκεκριμένα ότι "διά της βίας ή δι' απειλών επιχείρησαν μετ' άλλων να μεταβάλουν το πολίτευμα της χώρας δι' εκθρονίσεως του Βασιλέως και εγκαθιδρύσεως Δημοκρατίας υπό την έννοιαν της αξιοκρατίας ήτοι πολιτεύματος κατ' επίφασιν μεν δημοκρατικού κατ' ουσίαν όμως δικτατορικού σοσιαλιστικής αποκλίσεως. Προς τούτο δε συμμετείχον συνωμοτικής οργανώσεως υπό την επωνυμίαν ΑΣΠΙΔΑ και συναπεφάσισαν να προβούν εις ενεργείας διά τον ανωτέρω σκοπόν".

Η κατηγορία για τον υποστράτηγο Σωτόπουλο στηριζόταν σε μαρτυρικές καταθέσεις που τον έφεραν να μετέχει σε ύποπτες συσκέψεις στην Κύπρο.

Οταν παρουσιάστηκε στον ανακριτή στις 9 Απριλίου 1967 οι Σωτόπουλος ανέφερε σύμφωνα με το πρακτορείο "Ρόϊτερ" ότι και μόνον η απαγγελία μιας τέτοιας κατηγορίας αποτελεί τη μεγαλύτερη προσβολή που είναι δυνατό να γίνει σε ένα στρατηγό, ο οποίος θυσίασε τα πάντα για την πατρίδα του.

Καθώς συνεχιζόταν ο σάλος στις 18 Απριλίου 1967, τρεις μόλις ημέρες πριν από το πραξικόπημα στην Ελλάδα, ο Στρατηγός Γεωργιάδης, συνελήφθη και κλείστηκε στις φυλακές Κορυδαλλού, ενώ πληροφορίες ανέφεραν ότι επέκειτο και η σύλληψη του Ανδρέα Παπανδρέου.

Στις 20 Απριλίου 1967, παραμονή του πραξικοπήματος στην Ελλάδα, ο Στρατηγός Δημήτριος Γεωργιάδης προφυλακίστηκε ενώ σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες ο ανακριτής κ. Σωκρατίδης κάλεσε σε απολογία και τους πρώην Υπουργους επί Κυβερνήσεως κέντρου Ανδρέα Παπανδρέου και Παύλο Βαρδινογιάννη.

Ο στρατηγός Γεωργιάδης κατηγορείτο ότι απέδωσε τιμές στον Ανδρέα Παπανδρέου κατά την επίσκεψη του στην Κύπρο.

Οι κατηγορίες είχαν ως εξής:

ΠΡΩΤΟ: Οτι απέδωσε στρατιωτικάς τιμάς εις τον υπό της Κυπριακής Κυβερνήσεως προσκληθέντα τον Νοέμβριο του 1964 κ. Ανδρέα Παπανδρέου και ούτω εγένετο πρόξενος αναταραχής εις το Στράτευμα.

ΔΕΥΤΕΡΟ: Οτι συνέτρωγεν εις την λέσχην της ΕΛΔΥΚ με τον λοχαγόν Μπουλούκον τον οποίον και ενίσχυσε εις την εκτέλεσιν συνωμοτικών του σχεδίων και ότι διηυκόλυνε τούτον θέτων εις την διάθεσιν του οχήματα και ότι εξετέλεσε διαταγήν του λοχαγού Μπουλούκου διά την μετάθεσιν του συναδέλφου του λοχαγού Ρώρη.

Ο Στρατηγός Γεωργιάδης, απολογούμενος ανέφερε σύμφωνα με ανταπόκριση του πρακτορείου "Ρόϊτερ" (21.4.1967):

"Οταν τον Νοέμβριον του 1964 αφίκετο εις την Κύπρον ο κ. Ανδρέας Παπανδρέου είχε καταρτισθή υπό της Κυπριακής Κυβερνήσεως, συνεργασία και του αντιστρατήγου κ. Γ. Γρίβα, πρόγραμμα υποδοχής και παραμονής και επισκέψεως τούτου εις πόλεις και στρατιωτικάς μονάδας. Από τον κ. Γ. Γρίβαν επληροφήθη ο αντιστράτηγος Γεωργιάδης ότι ο κ. Ανδρέας Παπανδρέου επρόκειτο να επισκεφθή και τα Στρατηγεία των Μεγάλων Μονάδων, τα στρατόπεδα της ΕΛΔΥΚ και της Εθνοφρουράς. Θα συνωδεύετο δε εις την ΕΛΔΥΚ υπό του Υπουργού Αμύνης της Κύπρου κ. Γιωρκάτζη και του Στρατηγού Γρίβα.

Η ΕΛΔΥΚ, απέδωσε πράγματι στρατιωτικάς τιμάς διά μιας διμοιρίας οφειλομένας εις τον κ. Γρίβαν αρχιστράτηγον των δυνάμεων της Κύπρου. Σχετικώς με την συγκέντρωσιν των αξιωματικών εξηγεί ότι εγένετο διότι οι επισκέπται και ιδιαιτέρως η παρουσία του αρχιστρατήγου και του Υπουργού Αμύνης της Κύπρου είχον την έννοιαν ότι ο κ. Ανδρέας Παπανδρέου μετέφερε τον χαιρετισμόν της μητρός Ελλάδος προς τον Ελληνικόν στρατόν της Κύπρου".

Ο Πρόεδρος του Στρατοδικείου Καμπέρης

Πρόσθετε ο Στρατηγός Γεωργιάδης:

"Ουδέν το ψεκτόν έβλεπον ότι έκανα, αφού κατά την άφιξιν του κ. Α. Παπανδρέου υπεδέχθησαν τούτον εν σώματι εις το αεροδρόμιον της Λευκωσίας ο Υπουργός κ. Γιωρκάτζης, ο Ελλην πρέσβυς εις Κύπρον, ο κ. Γ. Γρίβας μετ'επιτελών του καθώς και άπαντες οι Στρατηγοί και ανώτεροι αξιωματικοί.

Εις το αεροδρόμιον ο Στρατηγός Γρίβας έσπευσε να χαιρετίση διά θερμοτάτης μάλιστα χειραψίας τον κ. Ανδρέα Παπανδρέου προηγηθείς του Υπουργού Αμύνης και του Πρεσβευτού. Εις το αεροδρόμιον λόχος της Εθνοφρουράς πλαισιωμένος με Ελληνας αξιωματικους και επί κεφαλής την Ελληνικήν σημαίαν απέδωσε τιμάς εις τον κ. Ανδρέα Παπανδρέου.

Ουδέποτε, ουδεμίαν πρόθεσιν είχον να τιμήσω στρατιωτικώς οιονδήποτε πολιτευτήν ή να προσδώσω εις οιονδήποτε πολιτευτήν ιδιάζουσαν προβολήν και αίγλην πράγμα το οποίον δεν έπραξα ούτε διά την συγκεκριμένην περίπτωσιν και αρνούμαι μετ' αναγνακτήσεως την αποδιδομένην κατηγορίαν".

Για το ότι συνέτρωγε στην ΕΛΔΥΚ με τον λοχαγό Μπουλούκο και ότι ενίσχυσε τα συνωμοτικά του σχέδια ο Στρατηγός Γεωργιάδης ανέφερε, σύμφωνα με την ίδια ανταπόκριση ότι επρόκειτο για κακότεχνη εφεύρεση κάποιων ψευδολόγων μαρτύρων.

Ποτέ δεν συνεγευμάτισα με τον Μπουλούκον, πράγμα που καταθέτει μετά παρρρησίας ο πλέον αμρόδιος και ο ευρισκόμενος συνεχώς εις την λέσχην λεσχιάρχης Λοχαγός Ζωγράφος, προσθέτει ο Στρατηγός.

Οσον αφορά την κατηγορία ότι ο Μπουλούκος επισκεπτόταν συχνά το γραφείο του και ότι είχε με αυτόν συσκέψεις αυτά αποτελούν επίσης, σημείωνε, ψευδολογίες μαρτύρων και "ανόητα και όψιμα κατασκευάσματα αδίστακτων ψευδομένων".

Πρόσθετε:

"Πράγματι ο λοχαγός Μπουλούκος, ο οποίος υπηρετούσε τότε εις την ΚΥΠ Κύπρου και ουχί εις την ΕΛΔΥΚ, με επεσκέφθη τρεις φοράς και μου εζήτησε την χορήγησιν οχημάτων, επειδή το επιτελικόν του γραφείον δεν του εχορήγει, λόγω ελλείψεως. Και οι τρεις επισκέψεις του είχον αποκλειστικώς και καθαρώς υπηρεσιακόν χαρακτήρα και κάθε μία εξ αυτών δεν διήρκεσεν πλέον των πέντε λεπτών".

Σύμφωνα με την ίδια ανταπόκριση:

"Εκτός των τριών τούτων επισκέψεων ο λοχαγός Μπουλούκος επεσκέφθη μίαν ακόμη φοράν τον κ. Γεωργιάδη εις το γραφείον του και τον παρεκάλεσε διά λογιαριασμόν συναδέλφου του και ομοβάθμου του λοχαγού Ρώρη να φροντίση να μεταθέση τούτον εκ του Τάγματος εκτός της Λευκωσίας, όπου υπηρέτει εις μονάδα εντός της Λευκωσίας.Ο Αντιστράτηγος Γεωργιάδης έκρινε ως αντικανονικήν την ενέργειαν του λοχαγού Μπουλούκου και τον επετίμησε. Επί πλέον εις ουδεμίαν ενέργειαν προέβη διά την μετάθεσιν του λοχαγού Ρώτη, ο οποίος και παρέμεινεν εις την δύναμιν του τάγματος εκτός της Λευκωσίας.

Ακόμα εις το απολογικόν του υπόμνημα, ο κ. Γεωργιάδης αναφέρει ότι ο Μπουλούκος είχε τοποθετηθή εις ΚΥΠ Κύπρου, κατόπιν επιμονής του κ. Γρίβα, ο οποίος μάλιστα, όπως του είχε πει ο στρατηγός Σωτόπουλος, τον απεκάλει "παιδί του".

Συνεχίζων ο στρατηγός Γεωργιάδης απέκρουσε ως καθ' ολοκληρίαν χαλκευθείσαν και εκ ταπεινών ελατηρίων ορμωμένην την εναντίον του κατάθεσιν του συνταγματάρχη Τσέργα. Συμφώνως προς την απολογίαν του κ. Γεωργιάδη, ο εν λόγω αντισυνταγματάρχης υπηρέτησε εν Κύπρω, από 1.9.1963 έως 19.11.1964 ως Διοικητής τάγματος της ΕΛΔΥΚ. Εις το διάστημα αυτό δυνάμει εμπιστευτικής διαταγής του ΓΕΣ εδόθη εντολή εις τον κ. Γεωργιάδην να συνεχίση τας ανακρίσεως τας οποίας είχε αρχίσει ο αντισυνταγματάρχης Μιχαηλίδης κατά του η Τσέργα, κατηγορουμένου ότι χαρτοπαίζων εις χαρτοπαικτικήν λέσχην εις Αμμόχωστον είχε αφήσει χρέος 645 λιρών εις διαφόρους Κυπρίους συμπαίκτας του. Μετά τας ανακρίσεις ο στρατηγός Γεωργιάδης αφού επείσθη διά την ενοχήν του εν λόγω αντισυνταγματάρχου, εζήτει δι' εγγράφου να τιμωρηθή πειθαρχικώς και να πληρώση τους πιστωτάς του".

Μετά την απολογία του ο Στρατηγός Γεωργιάδης κλείστηκε στις φυλακές Κορυδαλλού.

Σε λίγο στην Ελλάδα σημειωνόταν το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967.