25.3.1965: Το έβδομο τμήμα της έκθεσης του Μεσολαβητή των Ηνωμένων Εθνών για το Κυπριακό Γκάλο Πλάζα την οποία υπέβαλε στο Γενικό Γραμματέα Ου Θαντ και η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα στις 30 3 1965. ( Επίσημη μετάφραση)

S-1677

25 3 1965: ΤΟ ΕBOMO ΤΜΗΜΑ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΤΟΥ ΜΕΣΟΛΑΒΗΤΗ ΤΩΝ ΗΝΩΜΕΝΩΝ

ΕΘΝΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΓΚΑΛΟ ΠΛΑΖΑ

Ο μεσολαβητής των Ηνωμένων Εθνών για το Κυπριακό Γκάλο Πλάζα στο έβδομο τμήμα της έκθεσης του για το Κυπριακό που υπέβαλε στις 25 Μαρτίου 1965 στο Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Ου Θαντ αναφέρεται στη στάση των τουρκοκυπρίων σε μια μελλοντική λύση του Κυπριακού. Ανέφερε ο Μεσολαβητής: (β) - Η τουρκοκυπριακή κοινότητα

97. Η τουρκοκυπριακή κοινότητα παραμένει σταθερή στις προηγούμενες θέσεις της και εμμένει ιδιαίτερα σε μια λύση βασισμένη στο γεωγραφικό διαχωρισμό των δύο κοινοτήτων υπό ομοσπονδιακό σύστημα διακυβέρνη­σης.

98. Σε υπόμνημα που υπέβαλε στις 22 Φεβρουάριου 1965, ο αντιπρόε­δρος Kutchuk εκθέτει περιληπτικά τις απόψεις που έχουν εκφρασθεί σε πολλές προηγούμενες περιπτώσεις, επαναδιατυπώνοντας τους λόγους που υποστηρίζουν την πρόταση της τουρκοκυπριακής πλευράς για γεωγραφικό διαχωρισμό των δύο κοινοτήτων. Προβάλλει την ακλόνητη πεποίθηση της τουρκοκυπριακής πλευράς ότι η ελληνοκυπριακή κοινότητα και η Ελλάδα δεν θα εγκαταλείψουν ποτέ την κατά τους Τουρκοκυπρίους φιλοδοξία τους να προσαρτήσουν την Κύπρο στην Ελλάδα και την επιθυμία τους να καθυ­ποτάξουν και να καταστρέψουν την τουρκοκυπριακή κοινότητα, είτε εντός των πλαισίων ενός ανεξάρτητου κυπριακού κράτους είτε μέσω της Ένω­σης. Συνεπώς, υποστηρίζει, οποιαδήποτε λύση του Κυπριακού πρέπει να καθιστά αδύνατη την επιδίωξη των δύο αυτών βλέψεων.

99. Ο αντιπρόεδρος Kutchuk συνεχίζει να λέει ότι η τουρκοκυπριακή κοινότητα γνωρίζει από πικρή εμπειρία ότι "χάρτινες εγγυήσεις" οποιασδή- ποτε μορφής δεν μπορούν να εμποδίσουν τους Έλληνες να καταστρέψουν ή να καθυποτάξουν τους Τουρκοκυπρίους και ότι κάποια μορφή φυσικού ή γεωγραφικού διαχωρισμού είναι αναγκαία για να μπορούν οι δύο κοινότη­τες να συνυπάρξουν και να συνεργασθούν. Οι Τουρκοκύπριοι, δηλώνει, δεν ζητούν τίποτα περισσότερο απ' το δικαίωμά τους να ζουν χωρίς να απει­λούνται είτε ως άτομα είτε ως κοινότητα και να έχουν τη δυνατότητα να απολαμβάνουν τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματά τους προασπίζοντας τα κοινοτικά τους συμφέροντα. Δεν νομίζει ότι αντίκειται στο Χάρτη των Η­νωμένων Εθνών η πρόταση να υπάρξει μια "εθελούσια ανταλλαγή" (μ ¹ αυτό τον όρο αντιλαμβάνομαι ότι εννοεί προσυμφωνημένη ανταλλαγή) πληθυ­σμών υπό την επίβλεψη των Ηνωμένων Εθνών. Από την άλλη πλευρά, πι­στεύει ότι η απόρριψη της πρότασής του αντίκειται στο Χάρτη, διότι μια τέτοια απόρριψη ισοδυναμεί με εξαναγκασμό των Τουρκοκυπρίων να ζουν εκεί που για λόγους προσωπικής ασφάλειας δεν επιθυμούν να ζουν.

100. Η θέση της τουρκοκυπριακής κοινότητας στο θέμα των απ' ευθείας διαπραγματεύσεων μου εξηγήθηκε κατά τη διάρκεια των πολλών συναντή­σεων που είχα με τους ηγέτες της και επαναδιατυπώθηκε στο υπόμνημα του αντιπρόεδρου Kutchuk. Η τουρκοκυπριακή κοινότητα είναι υπέρ των πολυμερών συνομιλιών μεταξύ όλων των ενδιαφερόμενων για το Κυπριακό μερών. Στο υπόμνημά του ο αντιπρόεδρος Kutchuk δηλώνει ότι η τουρκοκυπριακή κοινότητα είναι πεπεισμένη ότι το Κυπριακό πρέπει και μπορεί να διευθετηθεί μόνο με ειρηνικά μέσα, με διαπραγματεύσεις μεταξύ των εν­διαφερόμενων μερών, δηλαδή την ελληνοκυπριακή και την τουρκοκυπριακή κοινότητα και τις τρεις εγγυήτριες δυνάμεις, και ότι ποτέ δεν αρνήθηκε να προχωρήσει σε συνομιλίες με τα μέρη αυτά ούτε έθεσε ποτέ όρους προκει- μένου να συμμετάσχει σε τέτοιου είδους συνομιλίες.

101. Όσον αφορά στις διμερείς συνομιλίες μεταξύ των δύο κοινοτήτων, η τουρκοκυπριακή ηγεσία μου έδειξε ότι είναι πρόθυμη να συναντηθεί με τους Ελληνοκυπρίους για να συζητήσουν θέματα καθημερινής διαχείρησης του νησιού, αλλά στην ουσία επιμένει ότι προηγουμένως

πρέπει να εξασφαλισθούν ορισμένες συνθήκες πριν αρχίσουν οι συζητήσεις. Ως πρώτη προϋπόθεση θέτουν την αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης και τη διε­νέργεια των συνομιλιών εντός των θεσμών που τίθενται από το σύνταγμα, όπως παραδείγματος χάρη το υπουργικό συμβούλιο. Μια άλλη προϋπόθεση είναι η αποκατάσταση της ισορροπίας δυνάμεων όπως ήταν πριν τα γεγο­νότα του Δεκεμβρίου του 1963, με την απομάκρυνση των ενόπλων δυνάμε­ων που δημιούργησαν από τότε στην Κύπρο οι Ελληνοκύπριοι και οι Έλ­ληνες, διότι όπως δηλώνει, οι Τουρκοκύπριοι αρνούνται να διαπραγματευθούν υπό πίεση. Επεκτεινόμενος σ' αυτό το θέμα, ο αντιπρόεδρος Kutchuk θυμίζει στο υπόμνημά του ότι από το Μάρτιο έχει προσκαλέσει επανειλημ­μένα τους Ελληνοκυπρίους ηγέτες να συναντηθούν με τους Τουρκοκυ­πρίους όπως προβλέπεται και από το σύνταγμα, ούτως ώστε να εξασφαλι­στεί ότι, εν αναμονή της εξεύρεσης μιας σύμφωνης πολιτικής λύσεως, οι κανόνες του δικαίου και η ασφάλεια της ζωής θα επικρατήσουν στο νησί. Δηλώνει ότι οι Ελληνοκύπριοι ηγέτες, μη ανταποκρινόμενοι σε καμιά από τις εκκλήσεις του και δηλώνοντας αντίθετα ότι θα συμφωνούσαν να συνα­ντήσουν τους Τουρκοκυπρίους ως εκπρόσωπους μειονότητας, απλώς προ­σπαθούν να διαιωνίσουν ένα τέχνασμα που αποβλέπει στην επιβολή στους Τουρκοκυπρίους του παρόντος παρανόμου καθεστώτος, το οποίο αυτοί δη­μιούργησαν. Ενώ οι Τουρκοκύπριοι είναι έτοιμοι και πρόθυμοι να λάβουν μέρος σε οποιαδήποτε έντιμη συζήτηση πάνω στο πρόβλημα, συνεχίζει, κα­νείς δεν μπορεί να περιμένει να εγκαταλείψουν το status και τα δικαιώματά τους πριν καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Ο αντιπρόε­δρος Kutchuk δείχνει επίσης ότι οι Τουρκοκύπριοι ανατίθενται στις δι­μερείς συνομιλίες με τους Ελληνοκυπρίους, με σκοπό τη συζήτηση μιας ο­ριστικής διευθετήσεως του Κυπριακού, επειδή πειστεύουν ότι Τουρκία, η Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο δεν μπορούν κατά κανένα τρόπο να ε­ξαιρεθούν από τέτοιου είδους συνομιλίες και ότι θα ήταν άδικο να ζητεί­ται από την πολιορκημένη τουρκοκυπριακή κοινότητα να συνομιλήσει με τους Ελληνοκυπρίους ηγέτες τη στιγμή που η Κύπρος βρίσκεται υπό "τη στρατιωτική κατοχή της Ελλάδας" με μια ένοπλη δύναμη 30.000 Ελληνοκυ­πρίων και 15.000 Ελλήνων.