24.9.1964: Σoυηδoί άvδρες της Διεθvoύς Ειρηvευτικής Δύvαμεις συλλμβάvovται στηv περιoχή Ξερoύ επ' αυτoφόρω vα μεταφέρoυv όπλα τωv Τoύρκωv από τα Κόκκιvα στη Λεύκα.

S-1621

24.9.1964: ΣΥΛΛΗΨΗ ΣΟΥΗΔΩΝ ΟΗΕΔΩΝ ΠΡΑΚΤΟΡΩΝ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ

Στην Κύπρο ήταν κοινό μυστικό ότι πολλοί στρατιώτες της Διεθνούς Ειρηνευτικής Δύναμης (ΟΥΝΦΙΚΥΠ) ενεργούσαν ως πράκτορες των δυο πλευρών- Ελλήνων και Τούρκων.

Μια τέτοια περίπτωση ήλθε στο φως στις 24 Σεπτεμβρίου 1964.

Η αστυνομία είχε πληροφορίες ότι άνδρες της Διεθνούς Δύναμης ενεργούσαν ως μεταφορείς οπλισμού των Τούρκων που έφθανε μυστικά στην περιοχή των Κοκκίνων, προς άλλες περιοχές.

Οι άνδρες της ΟΥΝΦΙΚΥΠ είχαν την ευχέρεια να διακινούνται ελεύθερα μεταξύ των τομέων δυο πλευρών που είχαν σχηματισθεί μετά τις συγκρούσεις του Δεκεμβρίου του 1964.

Ετσι αστνομικοί έστησαν, με οδηγίες του Στρατηγού Γρίβα, πρόχειρο οδόφραγμα στην περιοχή Ξερού και ανέκοψαν δυο τεθωρακισμένα της Ειρηνευτικής Δύναμης που κατευθύνονταν από τα Κόκκινα προς την Λεύκα και στα οποία επέβαιναν πέντε σουηδοί..

Οι ΟΗέδες είχαν μετατρέψει τα δυο τεθωρακισμένα σε πραγμτικές οπλαποθήκες. Βρέθηκαν 75 τυφέκια, 10 οπλοπολυβόλα, μπρεν, 5 μπαζούκας, 2 όλμοι, ένα πιστόλοι, 72 ξυφολόγχες, 40 γεμιστήρες μπρεν, 250 χειροβομβίδες 48 βλήματα μπαζούκας, 16 βλήματα όλμων και 64.360 σφαίρες διαφόρων διαμετρημάτων.

Στο οδόφραγμα έφθασε πρώτα το ένα τεθωρακισμένο στο οποίο επέβαιναν ένας υπολοχαγός και ένας στσρατιώτης. Ενας αστυνομικός έκανε νόημα στον οδηγό να σταματήσει και τους ρώτησε που πήγαιναν. Ο αξιωματικός ανέφερε ότι έφευγε από το σφτατόπεδο του Κάτω Πύργου και μετέβαινε στο στρατόπεδο των Ηνωμενων Εθνών παρά τη Σκουριώτισσα.

Ωστόσο οι αστυνομικοί γνώριζαν είχε ξεκινήει από τα Κόκκκνα όπως έκαμε και μια άλλη μέρα και μάλιστα είχε αρνηθεί να υποβληθεί σε έλεγχο από Εθνοφρουρούς στην περιοχή Κοκκίνων.

Στο μεταξύ ένας άλλος αστυνομικός ανέβηκε στο τεθωρακισμενο και διαπίστωσε ότι κάτω από ένα μουσαμά υπήρχε κάτι καλυμμένο.

Δοκίμασε να αγγίξει τον μουσαμά και ο σουηδός αξιωματικός τον κτύπησε στο χέρι.

Οι άνδρες της Αστυνομίας ζητούσαν εξηγήσεις και αυτές που έπαιρναν δεν τους έπειθαν.

Τότε ο σουηδός αξιωματικός διέταξε τον οδηγό να ξεκινήσει οπότε δυο άλλοι αστυνομικοί οδήγησαν τα αυτοκίνητά τους μπροστά και πίσω από το άρμα μπλκάροντας το, ενώ οι άλλοι άνδρες κατέλαβαν θέσεις μάχης και ο αξιωματικός του οδηγράγματος του προειδοποίησε ότι αν δοκμαζαν να μετακινηθουν θα έβαλλαν εναντίον τους.

Στο μεταξύ φάνηκε από μακρυά να πλησιάζει ένα δεύτερο τεθωρακισμενο με ένα άλλο αξιωματικό και δυο στρατιώτες, το οποίο όταν αντιλήφθηκε ότι το πρώτο ήταν μπλοκαρισμένο από οχήματα της Αστυνομίας, προσπάθησε να αναπτύξει ταχύτητα και να απομακρυνθεί.

Ωστόσο εκείνη τη στιγμή έκαμαν την εμφάνιση τους δεκάδες ένοπλοι Εθνφφρουροί που ήσαν κρυμμένοι μέχρι εκείνη τη στιγμή και έστρεψαν τα όπλα τους εναντίον των σουξδών οι οποίοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την προσπθεια τους να απομακρυνθούν.

Στη σκηνή έφθασε ο σουηδός ταγματάρχης Ολσον ο οποίος έσπευσε να βάλει τις φωνές στους πέντε σουηδούς που επέβαιναν στα δυο τεθωρακισμένα αλλά απομακρύνθηκε αμέσως από τον Στρατηγό Τιμάγια, διοικητή της Δύναμης που κατέφθασε στην περιοχή αμέσως.

Το σκάνδαλο ήταν πολύ μεγάλο για να συγκαλυφθεί. Ο Στρατηγός Τιμάγια διέταξε έρευνα σε σεναργασία με την κυπριακή Αστυνομία.

Η Κυπριακή Αστυνομία ζήτησε να ανακρίνει τους ειρηνευτές αλλά το αίτημά της απερρίφθη. Αυτοί μεταφέρθηκαν στη Σουηδία όπου στρατοδικείο καταδίκασε τελικά τους υπολοχαγούς Χέλτζ Χάλμαρσον και Λαρς Λιντ σε διετή φυλάκιση.