24.11.1960: Τo θέμα τoυ δικαιώματoς επέμβασης τωv εγγυητριώv δυvάμεωv εγείρεται πoλύ vωρίς. Σπύρoς Κυπριαvoύ και Ραoύφ Ντεvκτάς εκφράζoυv διαφoρετικές εκτιμήσεις.

S- 1482

24.11.1960: ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΕΠΕΜΒΑΣΗΣ ΤΩΝ ΕΓΓΥΗΤΡΙΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΕΓΕΙΡΕΤΑΙ ΠΟΛΥ ΝΩΡΙΣ. ΣΠΥΡΟΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ ΚΑΙ Ο ΡΑΟΥΦ ΝΤΕΝΚΤΑΣ ΕΚΦΡΑΖΟΥΝ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ

Λίγους μήνες μετά την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας ένα θέμα που απασχολούσε Ελληνες και Τούρκους ήταν το δικαίωμα επέμβασης που δόθηκε στις εγγυήτριες δυνάμεις της ανεξαρτησίας της Κύπρου και ο τρόπος χρησιμοποίησης του.

Οι συζητήσεις προκαλούσαν ανησυχία, ιδιαίτερα μεταξύ των Ελλήνων που άρχισαν να εκφράζουν φόβους για ένα τέτοιο ενδεχόμενο καθώς οι πληροφορίες για εξοπλισμό των Τούρκων εντείνονταν.

Ο Υπουργός Εξωτερικών Σπύρος Κυπριανού σε μια ανάλυση του σε σχετική ερώτηση απεσταλμένου αθηναϊκής εφημερίδας αν είναι αλήθεια ότι η ανεξαρτησία της νήσου επηρεάζεται από την πρόνοια της Συνθήκης Συμμαχίας, όπως οι στρατιωτικές δυνάμεις της Ελλάδας και της Τουρκίας στην Κύπρο επεμβαίνουν από κοινού ή κεχωρισμένα κατά την κρίση τους στην εσωτερική ζωή της νήσου, όταν πεισθούν ότι επικρατεί στη χώρα ανωμαλία ή ότι τίθεται σε κίνδυνο το καθεστώς της Δημοκρατίας απάντησε ότι πρόκειται για σφάλμα, διότι τα ελληνικά και τουρκικά στρατεύματα αποτελούν τμήματα του Τριμερούς Στρατηγείου και κανένα δικαίωμα επέμβασης δε έχουν στην εσωτερική ζωή της νήσου σε περιπτώσεις εσωτερικών ανωμαλιών ή εσωτερικού κινδύνου χωρίς τη συγκατάθεση της Κυβέρνησης της Δηκμοκρατίας.

Ωστόσο ο Ραούφ Ντενκτάς ερμήνευε αλλιώς την παρουσία των τουρκικών και ελληνικων δυνάμεων στην Κύπρο και σε δήλωση του (Ελευθερία 24 Νοεμβρίου 1960) είπε ότι οποιαδήποτε ενέργεια αναταραχής ή βιαιοπραξία στην Κύπρο που αποσκοπεί στην αλλαγή του καθεστώτος αποτελεί παραβίαση τόσο της συνθήκης Εγγυήσεως όσο και της συνθήκης Συμμαχίας και η Ελλάδα και η Τουρκία μπορούν από κοινού ή κεχωρισμένα να αναλάβουν δράση προς επαναφορά της κατάστασης στην ομαλότητα.

Ο Κυπριανού απάντησε ότι ο Ντενκτάς προσπαθούσε να συνδέσει τη Συνθήκη Εγγυήσεως με τα στρατεύματα που βρίσκονταν στην Κύπρο με βάση τη Συνθήκη Συμμαχίας.

Τα δυο θέματα δεν συνδέονται με κανένα τρόπο είπε ο Κυπριανού και καμμιά σύγχυση δεν επιτρέπεται στις πρόνοιες των δυο συνθηκών.