Σύνταγμα, (άρθρα 179-186) : Τελικές διατάξεις, Συνθήκη Εγγυήσεως και Συμμαχίας και τα θεμελιώδη άρθρα του Συντάγματος

S-1458

ΣΥΝΤΑΓΜΑ ( άρθρα 179-186):ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ, ΣΥΝΘΗΚΗ ΕΓΓΥΗΣΕΩΣ ΚΑΙ ΣΥΜΜΑΧΙΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

Ο ΥΠΕΡΤΑΤΟΣ ΝΟΜΟΣ: Το Σύνταγμα είναι ο υπέρτατος νόμος της Δημοκρατίας. Κανένας νόμος ή απόφαση της Βουλής ή της κάθε Κοινοτικής Συνέλευσης ως και καμιά πράξη η απόφαση οποιουδήποτε οργάνου, αρχής ή προσώπου στη Δημοκρατία που ασκεί εκτελεστική εξουσία ή οποιοδήποτε διοικητικό λειτούργημα δύναται να είναι κατά οποιονδήποε τρόπο αντίθετος ή ασύμφωνος προς οποιανδήποτε από τις διατάξεις του Συντάγματος ( άρθρο 179).

ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΑΝΤΙΦΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΣΑΦΕΙΩΝ: Και τα δύο κείμενα του Συντάγματος , το ελληνικό και το τουρκικό, είναι πρωτότυπα και έχουν το ίδιο κύρος και την ίδια νομική ισχύ. Οποιαδήποτε αντίφαση μεταξύ των δυο κειμένων του Συντάγματος επιλύεται από το Ανώτατο Συνταγματικό

Δικαστήριο, με αναφορά στο κείμενο του σχεδίου Συντάγματος, το οποίο υπεγράφη στη Μικτή Συνταγματική Επιτροπή στη Λευκωσία την 6 ^η Απριλίου 1960 ως και στο παράρτημα των τροποποιήσεων του, που υπεγράφη στις 6 Ιουλίου 1960 από αντιπρόσωπους της Ελλάδας, της Τουρκίας και της Ελληνικής κοινότητας και της τουρκικής, λαμβανομένου υπόψη και του κειμένου των συμφωνιών της Ζυρίχης της 11^ης Φεβρουαρίου 1959 και του Λονδινου της 19 ^ης Φερουαρίου 1959 κατά το γράμμα και το πνεύμα τους. Σε περίπτωση ασάφειας, το Σύνταγμα ερμηνεύεται από το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο, λαμβανομένου υπόψη και του κειμένου των συμφωνιών της Ζυρίχης της 11^ης Φεβρουαρίου 1959 και του Λονδινου της 19 ^ης Φερουαρίου 1959 κατά το γράμμα και το πνεύμα τους (άρθρο 180).

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΙΣΧΥ ΣΥΝΘΗΚΩΝ: Η συνθήκη εγγύησης της ανεξαρτησίας, της εδαφικής ακεραιότητας και του Συντάγματος της Δημοκρατίας που συνολογήθηκε μεταξύ της Ελλάδας, της Τουρκίας και του Ηνωμένου Βασιλείου της

Μεγάλης Βρετανίας και Βορείου Ιρλανδίας ως και η συνθήκη στρατιωτικής συμμαχίας που συνομολογήθηκε μεταξύ της Δημοκρατίας, της Ελλάδας και της Τουρκίας, έχουν συνταγματική ισχύ (άρθρο 181).

ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ:Τα άρθρα ή τα μέρη των άρθρων του Συντάγματος που περιλαμβάνονται στο τρίτο παράρτημα και ενσωματώθηκαν στο Σύνταγμα από τη συμφωνία της Ζυρίχης της 11 ^ης Φεβρουαρίου 1959 αποτελούν θεμελιώδη άρθρα του Συντάγματος και δεν δύνανται με κανένα τρόπο να τροποποιηθούν με μεταβολή, προσθήκη ή κατάργηση. Με εξαίρεση τα πιο πάνω κάθε διάταξη του Συντάγματος δύναται να τροποποιηθεί με μεταβολή, προσθήκη ή κατάργηση. Για ψήφιση οποιουδήποτε νόμου για τροποποίηση απαιτείται πλειοψηφία που περιλαμβάνει τουλάχιστον τα δύο τρίτα του όλου αριθμού των βουλευτών της ελληνικής κοινότητας και τουλάχιστον τα δύο τρίτα του όλου αριθμού των βουλευτών που ανήκουν στην τουρκική κοινότητα ( άρθρο 182).

ΚΗΡΥΞΗ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ: Σε περίπτωση πολέμου ή άλλου δημόσιου κινδύνου που απειλεί την ύπαρξη της Δημοκρατίας ή οποιονδήποτε τμήμα της, το Υπουργικό

Συμβούλιο κέκτηται την εξουσία να προκηρύσσει την κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης. Ο Πρόεδρος και ο Ανιπρόεδρος της Δημοκρατίας, όμως ιδιαίτερα ο καθένας ή από κοινού, έχουν δικαίωμα αρνησικυρίας σε οποιαδήποτε τέτοια απόφαση που ασκείται σε διάστημα σαράντα οκτώ ωρών από την ημέρα κατά την οποία κοινοποιήθηκε η αποφαση αυτή στο γραφείο του άλλου. Κάθε τέτοια προκήρυξη καθορίζει τα άρθρα του συντάγματος τα οποία αναστέλλονται κατά τη διάρκεια της κατάστασης έκτακτης ανάγκης. Η προκήρυξη κατατίθεται στη Βουλή η οποία δικαιούται να την απορρίψει να την εγκρίνει. Η προκήρυξη ισχύει για χρονικό διάστημα δύο μηνών (άρθρο 183).

ΚΡΑΤΗΣΗ ΠΡΟΣΩΠΩΝ: Οταν διάταγμα που εξεδόθη για κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης η αρχή, με διαταγή της οποίας κρατείται οποιονδήποτε πρόσωπο κατ' εφαρμογή του διατάγματος, πρέπει όσο το δυνατό ταχύτερο, να πληροφορήσει τον κρατούμενο για τους λόγους της κράτησης του. Κανένας πολίτης δεν κρατειται σε εκτέλεση του διατάγματος για χρόνο πέραν του ενός μηνός, εκτός αν γνωμοδοτήσει άλλως το γνωμοδοτικό συμβούλιο που διορίζεται από τον Πρόεδρο και τον Αντιπρόεδρο( άρθρο 184).

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ Η ΕΝΩΣΗ ή ΔΙΧΟΤΟΜΗΣΗ: Το έδαφος της Δημοκρατίας είναι ενιαίο και αδιαίρετο. Αποκλείεται η καθολική ή μερική ένωση της Κύπρου με οποιοδήποτε άλλο κράτος ή η χωριστική ανεξαρτησία ( άρθρο 185).

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ: Στο Σύνταγμα "κοινότητα" σημαίνει την ελληνική ή την τουρκική. "Δικαστήριο" συμπεριλαμβάνει και κάθε δικαστή του. "Ελληνας" είναι αυτός που ανήκει στην ελληνική κοινότητα. "Νόμος" σημαίνει νόμο της Δημοκρατίας. "Πρόσωπο" περιλαμβάνει κάθε εταιρεία, συνταιρισμό, ένωση σωματείο, ίδρυμα ή οργάνωση προσώπων μετά η χωρίς νομική προσωπικότητα. "Δημοκρατία" σημαίνει την Δημοκρατία της Κύπρου. "Τούκος ή τουρκικός" είναι αυτός που ανήκει στην τουρκική κοινότητα. Λέξεις που δηλούν το αρσενικό γένος συμπεριλαμβάνουν το θυλυκό ( άρθρο 186).

ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ (άρθρα 187-199): Οι μεταβατικοί νόμοι, αλλά και όλες οι θέσεις και ωφελήματα που είχαν οι Κύπριοι στη μεταβατική περίοδο μέχρι την εφαρμογή του Συντάγματος και την έγκριση σχετικών νόμων θα συνεχίσουν, με βάση τα άρθρα 187-199 , να ισχύουν και να παρέχονται.

ΟΙ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΕΓΓΥΗΣΕΩΣ ΚΑΙ ΣΥΜΜΑΧΙΑΣ: Οι συνθήκες Εγγυήσεως και Συμμαχίας αποτελούν παραρτήματα του Συντάγματος. Ακόμα στο σύνταγμα επισυνάπτωναι τα συμπληρωματικά πρωτόκολλα και ο πίνακας των θεμελιωδών άρθρων του Συντάγματος.