6.7.1960 (Μέρoς 4): Διευθετήσεις για τηv ιθαγέvεια τωv Κυπρίωv στη Συvθήκη Εγκαθίδρυσης.

S-1417

16.7.1960 (Μέρος 4): ΔΙΕΥΘΕΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ΚΥΠΡΙΩΝ ΣΤΗ ΣΥΝΘΗΚΗ ΕΓΚΑΘΙΔΡΥΣΗΣ

Στη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης της Κυπριακής που μονογραφήθηκε στις 6.7.1960 στη Λευκωσία προβλέπονταν λεπτομερείς διευθετήσεις για το θέμα της ιθαγένειας των κατοίκων της Κύπρου, που μέχρι την ημέρα της ανεξαρτησίας ήταν βρεττανοί υπήκοοι.

Με τη μεταβίβαση της εξουσίας έγινε πολιτικοποίηση των κατοίκων, οι οποίοι απέκτησαν την Κυπριακή ιθαγένεια, αν συγκέντρωναν τα πιο κάτω προσόντα και έμειναν στην Κύπρο στα πέντε χρόνια πριν από την ανεξαρτησία:

Εγιναν βρεττανοί υπήκοοι με βάση τα διατάγματα προσάρτησης της Κύπρου, που εκδόθηκαν από το 1914 μέχρι το 1943.

'Η είχαν γεννηθεί στην Κύπρο μετά την 5η Νοεμβρίου, 1914 ημέρα της προσάρτησης.

'Η γεννήθηκαν από πατέρα που έγινε Βρεττανός υπήκοος, είτε με την πολιτικοποίηση του 1914, είτε με την γέννηση του μετά την προσάρτηση.

Επιπρόσθετα, οποιοδήποτε πρόσωπο Κυπριακής καταγωγής που δεν ήταν βρετανός πολίτης πριν από την ανεξαρτησία είχε (και έχει) το δικαίωμα να ζητήσει να γίνει πολίτης της Δημοκρατίας.

Για ν'αποφευχθεί σημαντική μεταβολή της δημογραφικής σύνθεσης, έγινε πρόνοια ότι μόνο σε 1920 πρόσωπα που θα γίνονταν μέλη της ελληνικής Κοινότητας και 480 πρόσωπα που θα γίνονταν μέλη της Τουρκικής κοινότητας θα μπορούσε να απονεμηθεί η Κυπριακή ιθαγένεια κάθε χρόνο. Οι αριθμοί όμως αυτοί θα μπορούσαν να μεταβληθούν ύστερα από συμφωνία μεταξύ του Προέδρου και του Αντιπροέδρου της Δημοκρατίας.

Οι πιο πάνω αριθμοί καθορίστηκαν για να καλύψουν πρόσωπα που δεν ζούσαν στην Κύπρο στο διάστημα των πέντε χρόνων πριν από την ανακήρυξη της Δημοκρατιας, αλλά έμεναν είτε στην Ελλάδα είτε στην Τουρκία, είτε και σε άλλες χωρες, αν υπήρχε ενδεχόμενο να μείνουν χωρίς υπηκοότητα.

Ακόμα σημαντικότερο, όμως ήταν το δικαίωμα που παραχωρήθηκε σε πρόσωπα Κυπριακής καταγωγής, δηλαδή που κατάγονταν από Κύπριο πατέρα, ανεξάρτητα από την υπηκοότητα ή την χώρα στην οποία έμεναν, να ζητήσουν να γίνουν πολίτες της Δημοκρατίας.

Αυτό σήμαινε ότι οποιοσδήποτε καταγόταν από Κύπριο πατέρα μπορούσε να γίνει Κύπριος υπήκοος, οποτεδήποτε αποφάσιζε.

Για τις πιο πάνω περιπτώσεις καθορίστηκε ότι η αναλογία μεταξύ Ελληνοκυπριακής και Τουρκοκυπριακής καταταγωγής προσώπων που μπορούσαν να γίνουν Κύπριοι υπήκοοι σε οποιοδήποτε χρόνο ήταν 4 προς 1. Σε περίπτωση που η αναλογία αυτή ανατρεπόταν εκ των πραγμάτων, τότε έπρεπε ν'αποκατασταθεί στα επόμενα χρόνια.

Στους πολίτες της νέας Δημοκρατίας δόθηκε το δικαίωμα να ζητήσουν να ξαναγίνουν βρεττανοί υπήκοοι με πολιτογράφηση σε διάστημα δύο χρόνων μετά την ανεξαρτησία.