20 3 1956: Αγωνιστής της ΕΟΚΑ τοποθετεί βόμβα κάτω από το κρεβάτι του Κυβερνήτη Σερ Τζων Χάρτιγκ, η οποία, ωστόσο, δεν εκρήγνυται.

S-1141

20.3.1956: ΑΓΩΝΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΕΟΚΑ ΤΟΠΟΘΕΤΕΙ ΒΟΜΒΑ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΟ ΚΡΕΒΑΤΙ ΤΟΥ ΚΥΒΕΡΝΗΤΗ ΣΕΡ ΤΖΩΝ ΧΑΡΤΙΓΚ, Η ΟΠΟΙΑ, ΩΣΤΟΣΟ, ΔΕΝ ΕΚΡΗΓΝΥΤΑΙ

Με την κατάρρευση των συνομιλιών του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου με τον Κυβερνήτη Στρατάρχη Χάρτιγκ στις 28 Φεβρουαρίου 1956, ο "σιδερένιος" κυβερνήτης έδειξε όλη την σκληρότητα και την πυγμή του προς τον Κυπριακό λαό.

Παράλλλα με την εξορία του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου στις Σεϋχέλλες, έκλεισε την Ιερά Αρχιεπισκοπή για ένα μεγάλο διάστημα, στράφηκε εναντίον των ανταρτικών ομάδων και τις 20 Μαρτίου 1956, σε ομιλία του από το Κυπριακό Ραδιόφωνο οργισμένος κόμπαζε ότι μέσα σε έξη μήνες θα μπορούσε να συντρίψει την ΕΟΚΑ.

Η μέρα αυτή ήταν χαρακτηριστική για τον Στρατάρχη Χάρτιγκ, γιατί, ενώ είχε στραφεί με όλες τις δυνάμεις που είχε φέρει στη νήσο με πιο σκληρά μέτρα (κέρφιου, έρευνες μεγάλης έκτασης στις ορεινές περιοχές, καταδίωξη του αρχηγού της ΕΟΚΑ) η οργάνωση απάντησε σ' αυτόν με ενέδρες εναντίον στρατιωτικών αυτοκινήτων και επιθέσεις εναντίον στρατιωτικών στόχων και περιπόλων με αποκορύφωμα την απόπειρα δολοφονίας του μέσα στο άντρο του: Το Κυβερνείο του που ήταν απόρθητο φρούριο.

Η απόπειρα δεν ήταν εύκολο πράγμα, αλλά με λίγο θάρρος και καρδιά μπορούσε να γίνει, την προσπάθεια ανέλαβε ο θαλαμηπόλος του Νεόφυτος Σοφοκλέους.

Στη Λευκωσία, στα μυστικά εργαστήρια της ΕΟΚΑ, οι αδελφοί Λεωνίδας και Ιωσήφ Στεφανίδης, κατασκεύασαν μια ειδική ωρολογιακή βόμβα "κοιλιάς". Ηταν μια βόμβα λεπτή, την οποία ο Σοφοκλέους τοποθέτησε στο μέρος της κοιλιάς του, κάτω από τα ρούχα του.

Ενα κορσέ κρατούσε τη βόμβα ακίνητη και την έκρυβε χωρίς να εξογκώνει.

Πρωί, πρωί, ο Σοφοκλέους με την βόμβα στο "κορσέ" του και κρατώντας ένα καλάθι φρούτα για τον Κυβερνήτη, έφθασε στην είσοδο του Κυβερνείου. Ο βρετανός φρουρός τον γνώριζε, αλλά ήταν υποχρεωμένος να τον ερευνήσει σύμφωνα με τις οδηγίες που είχε.

Ο Σοφοκλέους του πρόσφερε μια μπανάνα, του έδειξε τα γράμματα που μετέφερε στο Κυβερνείο και ο Αγγλος αρκέστηκε στην μπανάνα και δεν τον ερεύνησε.

Σε λίγο ο Σοφοκλέους περνούσε και από το δεύτερο φρουρό που του ζήτησε μερικά γραμματόσημα, γιατί ήταν συλλέκτης, όπως είπε, και αυτός προχώρησε προς τον τρίτο φρουρό, που τον άφησε κι' αυτός με τη σειρά του να περάσει, υπολογίζονατς ίσως ότι είχε ήδη υποβληθεί σε έρευνα από τους δύο προηγούμενους φρουρούς.

Ο Σοφοκλέους πήγε στο δωμάτιο "υπηρεσίας" του Κυβερνείου, όπου κατέληγε πάντα, και έκρυψε τη βόμβα και "επιασε" δουλειά όπως πάντα.

Στις 2.30 το βράδυ ο Σοφοκλέους έθεσε σε λειτουργία τη βόμβα, ώστε να εκραγεί σε 24 ώρες, όταν όπως υπολόγιζε θα βρισκόταν πολύ μακρυά, ενώ ο Χάρτιγκ θα κοιμόταν.

Την επομένη πρωϊ, πρωί, ο Σοφοκλέους έκρυψε τη βόμβα και πάλι στο "κορσέ" του με τον πυροδοτικό μηχανισμό σε λειτουργία.

Κρατώντας μερικά σεντόνια για προκάλυμμα και δικαιολογία κατευθύνθηκε προς το κυρίως κτίριο αναζητώντας τη καμαριέρα του Κυβερνήτη, μια αρμένια ονόματι Βικτώρια. Πέρασε από τον φρουρό και σαν έφθασε στο νιπτήρα αντιλήφθηκε ότι τον είχε ήδη καθαρίσει η καμαριέρα, φρόντισε να το λερώσει, φωνάζοντας της ότι είχε ξεχάσει να τον καθαρίσει.

Διαμαρτυρόμενη η Βικτώρια κατευθύνθηκε προς τον νιπτήρα, ενώ ο Σοφοκλέους βρήκε την ευκαιρία να γλυστρίσει στο υπνοδωμάτιο του Χάρτιγκ και τοποθέτησε τη βόμβα κάτω από το κρεβάτι του.

Γνωρίζοντας τη συνήθεια του Χάρτιγκ να κοιμάται με ανοικτό παράθυρο, ο Σοφοκλέους άναψε το καλοριφέρ, ώστε η θερμοκρασία να μη καθυστερήσει τη λειτουργία του πρωτότυπου πυροδοτικού μηχανισμού της βόμβας που χρησιμοποιούσε η ΕΟΚΑ και ο οποίος χρειαζόταν σταθερή θερμοκρασία.

Σαν τέλειωσε κατευθύνθηκε στη έξοδο, Το απόγευμα δεν εργαζόταν και σε λίγο έφθανε στον κεντρικό δρόμο, όπου τον περίμενε ο σύνδεσμός του, που τον μετέφερε στην ορεινή περιοχή, όπου συνενώθηκε με τις αντάρτικες ομάδες της περιοχής Καλοπαναγιώτη.

Ομως ο Κυβερνήτης στάθηκε τυχερός. Η πτώση της θερμοκρασίας στο δωμάτιο του, σαν έπεσε το βράδυ για να κοιμηθεί και άνοιξε, το παράθυρο για λίγο αέρα, τον έσωσε. Ο πυροδοτικός μηχανισμός δεν λειτούργησε σωστά και η βόμβα δεν εξερράγη. Οταν την επομένη 21 Μαρτίου ο Σοφοκλέους δεν εμφανίστηκε στην εργασία του μπήκαν ψύλοι στον κόρφο του Χάρτιγκ, διέταξε έρευνα που έφερε στο φως τη βόμβα.

Ο Χάρτιγκ προσπάθησε να αποκρύψει την αγανάκτηση του για τον κίνδυνο που πέρασε, λέγοντας ότι το βράδυ εκείνο είχε κοιμηθεί πιο καλά και πιο άνετα από, ότι τα προηγούμενα βράδυα.

Η απόπειρα εναντίον της ζωής του όμως, πείσμωσε περισστοερο τον Χάρτιγ που πήρε πιο σκληρά μέτρα, τα γνωστά μέτρα έκτακτης ανάγκης που του επέτρεπαν να δρα ασύδοτα, όπως ήθελε, χωρίς να δίδει εξηγήσεις σε κανένα, και να παραβιάζει όλα τα ανθρώπινα του Κυπριακού λαού.

Ο Διγενής στα απομνημονεύματα του (σελ. 97) σημειώνει χαρακτηριστικά:

"Πληροφορίαι πράκτορός μας ανέφερον ότι ο Χάρτιγκ εκ του γεγονότος τούτου υπέστη νευρικόν κλονισμόν, τα δε επακολουθήσαντα γεγονότα δεν ενέτειναν τούτον. Ούτω, μετά την υπ' αυτού επικήρυξιν μου, αντί 10.000 λιρών, εξέδωκα διαταγήν επικηρύξεως τούτου, άνευ ουδεμιάς αμοιβής. Οταν έλαβε γνώσιν ταύτης εγένετο ως επληροφορήθην έξω φρενών, ηρχισε να κτυπά τα χέρια του απάνω εις το γραφείον του υβρίζων υστερικώς τους αξιωματικούς του και απαιτών όπως του παραδώσουν εντός δέκα πέντε ημερών τον Διγενή, του οποίου εν τούτοις τη φωτογραφίαν κατά του θαλαμηπόλου του Νίκου Σοφοκλέους είχον επί του γραφείον του".