Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

11.7.1949: Εvόψει της αvαμεvόμεvoς άφιξης τoυ vέoυ Κυβερvήτη Αvτριoυ Ράϊτ Εθvαρχία και ΑΚΕΛ καλoύv τo λαό σε υπoμovή για τηv Εvωση και παραμovή μακρυά από Συvτάγματα.

S-835

11.7.1949: ΕΝΟΨΕΙ ΤΗΣ ΑΝΑΜΕNΟΜΕΝΗΣ ΑΦΙΞΗΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΚΥΒΕΡΝΗΤΗ ΑΝΤΡΙΟΥ ΡΑΙΤ, ΕΘΝΑΡΧΙΑ ΚΑΙ ΑΚΕΛ ΚΑΛΟΥΝ ΤΟ ΛΑΟ ΣΕ ΕΠΙΜΟΝΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΜΑΚΡΥΑ ΑΠΟ ΤΑ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑ

Ο νέος Κυβερνήτης Σερ Αντριου Μπάρκγουερθ Ράϊτ ο οπίος διαδέχεται τον Λόρδο Ουϊνστερ

Διάδοχος του Κυβερνήτη Λόρδου Ουίνστερ διορίστηκε ο Σερ Αντριου Μπάρκγουερθ Ράϊτ, Κυβερνήτης της Γαμβίας.

Ο Ραϊτ δεν ήταν άγνωστος στον Κυπριακό λαό.

Αντίθετα είχε υπηρετήσει στο νησί για δύο σχεδόν δεκαετίες και γνώριζε τα πάντα.

Είχε διατελέσει Βοηθός Αποικιακός Γραμματέας στην Κύπρο το 1922.

Το 1930 προήχθη σε Πρώτο Βοηθό Αποικιακό Γραμματέα, έζησε με τους Κυπρίους όλη τη δύσκολη περίοδο της Παλμεροκρατίας και το 1937 πήρε τη θέση του Αποικιακού Γραμματέα.

Το 1938-39 υπηρέτησε κατά διαστήματα ως Προσωρινός Κυβερνήτης.

Αργότερα υπηρέτησε στο Τρίνιταντ και διορίστηκε Κυβερνήτης της Γαμβίας στη Δυτική Αφρική το 1947.

Γεννήθηκε το 1895 και στον πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο υπηρέτησε με το Σύνταγμα Σάφφοκ.

Στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πολεμο κατείχε το βαθμό του αντισυνταγματάρχη στις δυνάμεις της Μέσης Ανατολής.

Το έργο του όμως τώρα στην Κύπρο θα ήταν δύσκολο, γιατί κανένας δεν ήθελε να συνεργασθεί με τον εκπρόσωπο της κυρίαρχης δύναμης γιατί αρνείτο να παραχωρήσει την Ενωση της Κύπρου στην Ελλάδα.

Με την αναγγελία του διορισμού του νέου Κυβερνήτη η Ελλάδα υπενθύμισε στον Κυπριακό λαό ότι η συνεργασία, με τον κυρίαρχο θα έπρεπε να περιορίζεται μόνο σε υπηρεσιακά μόνο θέματα (4.6.1949):

"Η Εθναρχία Κύπρου, βαρύτατα φέρουσα μετά του Ελληνικού Κυπριακού λαού την παρατεινομένην επί της Ελληνικής ταύτης νήσου δουλειάν, θεωρεί καθήκον να υπομνήση τους Ελληνας Κυπρίους, ότι αποτελεί επιζήμιον διά τον εθνικόν αγώνα ανακουλουθείαν η εις Κυβερνητικάς τελετάς συμμετοχή του λαού, δυναμένη προσέτι να εκληφθή αύτη και ως συγκατάθεσις εις την παράτασιν της δουλείας του.

Οθεν προτρέπονται πάντες, όπως πλην των απαραιτήτων υπηρεσιακών επαφών μετά των αρχών αποφεύγωσιν οιανδήποτε άλλην μετ' αυτών επαφήν".

Ενώ ο νεός Κυβερνήτης Αντριου Ράϊτ ετοιμαζόταν να ρθει στην Κύπρο η η αγγλική Κυβέρνηση επανέλαβε ότι το συνταγματικό ζήτημα εξακολουθούσε να παραμένει ανοικτό προς συζήτηση μόλις το ηθελαν οι Κύπριοι.

Σε έκθεση του υπουργού Αποικιών για της Αποικίες που κατατέθηκε στη Βρεττανική Βουλή στις 29 Ιουνίου αναφερόταν:

"Η πολιτική εξέλιξη στην Κύπρο ανακόπηκε, όταν ύστερα από την παραίτηση επτά μελών της Διασκεπτικής Συνέλευσης, η οποία συζητούσε τη μορφή του νέου συντάγματος, αποφασίστηκε όπως ανασταλούν οι διεξαγόμενες διαπραγματεύσεις. Οι υποβληθείσες από την αγγλική Κυβέρνηση προτάσεις δεν απεσύρθησαν και το συνταγματικό ζήτημα μπορεί να επανασυζητηθεί ευθύς μόλις θελήσουν αυτό οι Κύπριοι".

Στην έκθεση εξυμνείτο η προσπάθεια που κατέβαλλε η Εθναρχία για συγκράτηση των κομμουνιστών:

ΕΘΝΟΣ 30 6 1949

" Η ένταση μεταξύ της Αριστεράς και της Δεξιάς παράταξης των Ελλήνων Κυπρίων αυξήθηκε κατά τα τέλη του 1948, οι δε απαργίες ιδιαίτερα των οικοδόμων, οι οποίες παρατάθηκαν κατά τους θερινούς μήνες, έδωσαν την ευκαιρία σε βιαιοπραγίες και άλλες εκνομίες. Στη διάρκεια του χειμώνα, η κατάσταση κατέστη ηρεμώτερη, τουλάχιστον προσωρινά. Η Εκκλησία έλαβε με την πάροδο του χρόνου σθεναρότερη στάση έναντι του κομμουνιστικού κατά δε τον Δεκέμβριο οι κομμουνιστές αποκλείστηκαν από τις εκκλησιαστικές εκλογές".

Οι προοπτικές επιτυχίας του νέου Κυβερνήτη Αντριου Ραϊτ να αναβιώσει τη Συνταγματική Συνέλευση (Διασκεπτική) ήταν αδύνατο να προωθηθούν.

Ηδη οι δύο παρατάξεις στη νήσο δασπασμένες μεταξύ τους, αλλά ενωμένες στον κοινό στόχο της Ενωσης, προχωρούσαν πλέον με αξίωση για άμεση Ενωση χωρίς ενδιάμεσους σταθμούς, όπως πριν δυο χρόνια με την καθοδο του τότε Κυβερνήτη Λόρδου Ουίνστερ.

Στις 11 Ιουλίου 1949 η Εθναρχία έσπευσε με εγκύκλιο της προς τον Κυπριακό λαό, ενόψει της αναμενόμενης άφιξης του νέου Κυβερνήτη, να τον καλέσει να παραμείνει μακρυά από συντάγματα και να αποφύγει άλλες προσφορές:

"Εντός ολίγου χρόνου η ξένη δύναμις, η παρά την θέλησιν του ελληνικου Κυπριακού λαού και παρά παν δίκαιον και τον ηθικόν νόμον κατέχουσα την νήσον ημών, αποστέλλει εις ταύτην τον νέον εκπρόσωπον αυτής, όστις διά της διακυβερνήσεως του θα συνεχίση την δουλείαν της πατρίδος ημών.

Εκ τούτου κρίνομεν σκόπιμον να επιστήσωμεν και πάλιν την προσοχήν υμών επί των μεθοδειών της κυριάρχου δυνάμεως και των εις βάρος της εθνικής ημών αποκαταστάσεως τεκταινομένων υπ' αυτής πάντοτε μεν αφ' ης αύτη κατέλαβε την νήσον ημών, μάλιστα δε από τριετίας, ότε τερματισθέντος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου ησθάνετο εαυτήν συμπιεζομένην υπό των ηθικών περί ελευθερίας διακηρύξεων, αίτινες κατά κόρον διελαλήθησαν κατά την διάρκειαν του τιτανίου εκείνου κατά της βίας αγώνος.

Η κατέχουσα ημάς ξένη δύναμις, παρά τας διακηρύξεις ταύτας τας εν ώρα ανάγκης γενομένας καταπατούσα το δίκαιον και τον ηθικόν νόμον ουχί μόνον την διαιώνισιν της νήσου ημών διά της αποδώσεως της εις τας μητρικάς αγκάλας αρνείται αλλά και παντοίας μηχανάται μεθόδους προς παράτασιν της εφ' ημών κατοχής της, πειρωμένη τους ιδίους αυτής σκοπούς να εμφανίση ως αποδεκτούς ή και επιδιωκομένους υφ' ημών. Θεία όμως επινεύσει το πρώτον στάδιον του αγώνος του ελληνικού Κυπριακού λαού κατά των τεχνασμάτων τούτων συνετελέσθη ήδη επιτυχώς, χάρις εις την άκαμπτον άρνησιν σας να συμμετάσχητε εις το πονηρόν σχέδιον παρατάσεως της δουλείας μας διά της αποδοχής ή συνεργασίας εις την δημιουργίαν συντάγματος. Διά της σταθεράς στάσεως σας εξηνεμίσατε τας προσπαθείας της ξένης δυνάμεως να παρουσιάση τα θελήματα και τους σκοπούς της, ως θελήματα και επιδοκιμασίαν ή συγκατάθεσιν του ελληνικού Κυπριακού λαού. Και η ελληνοπρεπής αύτη στάσις σας απέδωκεν αγλαόν καρπόν την εις τα εξ ων συνετέθη διάλυσιν της συμβουλευτικής συνελεύσεως και την φυγήν του ειδικώς διά ταύτην αποσταλέντος εις Κύπρον Λόρδου Κυβερνήτου αυτής.

ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ 5 8 1949

Επίκειται όμως τώρα η έναρξις Δευτέρου σταδίου εις τον αγώνα μας. Νέος Κυβερνήτης, μετά πολλάς ερεύνας εξυρεθείς, όστις προ ετών είχε συνδέσει εαυτόν μετά στυγνού δικτατορικού καθεστώτος εν τη νήσω ημών, αναμένεται μετ' ολίγον κομιστής των θελημάτων και των δισταγμών το ακριβές περιεχόμενον αγνοούμεν. Γνωστής όμως ούσης της διαθέσεως της ξένης δυνάμεως δύναται αναμφισβητήτως να εικασθή ότι πρόκειται περί νέας προσπαθείας να παραπεισθή ο λαός να μετάσχη της εφαρμογής συντάγματος με την αυτήν οπισθοβουλίαν, ίνα αύτη στηρίξη έστω και κατ' επίφασιν συγκατάθεσιν δήθεν του Κυπριακού λαού εις την υπ' αυτής διακυβέρνησιν και κατά φυσικήν συνέπειαν την παράτασιν της δουλείας του.

Αλλ' ουδείς λαός είναι τόσον εξουθενωμένος και διεστραμμένος, ώστε να προτιμά την δουλείαν αντί της ελευθερίας, είπε και ο Αγγλος πολιτικός Γλάδστων, ο τελικώς αναγνωρίσας της αδελφής Επτανήσου το δίκαιον και εν σχέσει προς την Κύπρον ευχηθείς να ίδη ως έγραφεν εις τον Δούκα του Ουέστμισντερ "τον πληθυσμόν της ελληνικής ταύτης νήσου τιθέμενον διά φιλικής διευθετήσεως εις οργανικήν ένωσιν μετά των αδελφών του, του ελληνικού Βασιλείου".

Ο λαός της ελληνικής Κύπρου δεν θα αρνηθή και εν τη προκειμένη περιπτώσει εαυτόν και δεν θα γίνη το όργανον της υπούλου πολιτικής των σήμερον διευθυνόντων τας τύχας της

Αλβιόνος. Τουναντίον θα δείξη διά της στάσεως του, απορρίπτων εκ νέου οιονδήποτε σύνταγμα και μη συνεργαζόμενος καθ' οιονδήποτε τρόπον μετά της κυβερνώσης ημάς ξένης δυνάμεως, την στερράν απόφασιν του να αποκτήση την ελευθερίαν του, το υπέρτατον τούτο αγαθόν, το οποίον εχάρισεν ο θεός εις τον άνθρωπον.

Οθεν ας κλεισθούν τα ώτα προς οιασδήποτε δελεαστικάς προσφοράς ή σκοπίμου αποθαρρυντικάς εισηγήσεις είτε επιτηδείς άνωθεν διοχοτευθυνομένας, είτε και οίκοθεν προερχομένας. Μακράν από ημάς πάσαν λιποψυχίαν, Μετά της ιδίας και έτσι μεγαλυτέρας σταθερότητος, μεθ' ης αντετάχθημεν εις την συμβουλευτικήν, ας αποκρούσωμεν τώρα και οιονδήποτε Νομοθετικόν Συμβούλιον ή άλλο τι σώμα προερχόμενον δι'επιβολής ή δι' εκλογών, αδιστάκτως και αποφασιστικώς απορρίπτοντες τα συντάγματα και τας προσφοράς του κυριάρχου δι' ων ζητεί να εξαγοράση την παράτασιν της δουλείας μας. Σύνθημα ας μείνη σταθερόν και αναλλοίωτον το "Μακράν από σύνταγμα, μακράν από τας κάλπας".

ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ 21 2 1949

Είμεθα Ελληνες, λαός με παράδοσιν και ιστορίαν αιώνων, λαός υπερήφανος διά την θεμελίωσιν και δημιουργίαν του σημερινού πολιτισμού, διά τον οποίον σεμνύνονται, δήθεν οι ευρωπαίοι της ιδρύσεως. Δεν δυνάμεθα επομένως να δεχθώμεν ψυχία ελευθεριών. Απαιτούμεν μίαν μόνον ελευθερίαν, την εθνικήν ημών ελευθερίαν και αποκατάστασιν. Μία συνεπώς δεν να είναι η αξίωσις μας: Η Ενωσις μετά της μητρός Ελλάδος, εξ' ης Ενώσεως θα καταξιωθώμεν ν' αναπνεύσωμεν τον ζείδωρον αέρα της εθνικής και πολιτικής ελευθερίας, να ευδοκιμήσωμεν υπό της φιλτάτης μητρός την στοργικήν καθοδήγησιν και άγρυπνον μέριμναν εις έργα προόδου, να απολαύσωμεν πραγματικής οικονομικής και κοινωνικής ευημερίας, να συνεχίσωμεν απροσκόπτως την ελληνοχριστιανικήν μόρφωσιν των Κυπριακών γενεών και εν ευγενεία και ελευθερία πλέον αμίλλη προς άπαντας τους ελευθέρους αδελφούς επιδωθώμεν εις την καλλιέργειαν του περιλάμπρου και ιστορικού ημών πολιτισμού. Οιαδήποτε παρέκκλισις εκ της τιμίας ταύτης πολιτικής γραμμής και οιαδήποτε προφάσει και επί οιουδήποτε είναι απαράδεκτος. Και οιοσδήποτε υπεύθυνος τοιαύτην παρεκκλίσεως υπόκειται εις την κατηγορίαν του αποστάτου εκ της επιταγής του Εθνους ημών και του χαλκευτού των δεσμών της δουλείας της πατρίδος μας.

Ταύτα επι τη επικειμένη ελεύσει νέου Κυβερνήτου, κομιστού συντάγματος και προσφορών, εθεωρήσαμεν εύκαιρον να υπομνήσωμεν άπαντας υμάς και προτρέψωμεν πατρικώς προς υπακοήν εις τη φωνήν της πατρίδος και της ιστορίας ημών, την φωνήν του δικαίου, της ηθικής και της εθνικής ημών συνειδήσεως. Και ο κύριος των δυνάμεων θα ευλογήση και δι' επιτυχίας θα επιστρέψη τον δίκαιον ημών αγώνα. Στώμεν καλώς, λοιπόν τέκνα εν Κυρίω αγαπητά και ο θεός μεθ' ημών. σύνθημα ημών έστω και πάλιν: Ενωσις και μόνον Ενωσις".

ΖΗΤΩ Η ΕΝΩΣΙΣ

Διάπυροι προς κύριον ευχέται

+ Ο ΚΥΠΡΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΣ

+ Ο ΠΑΦΟΥ ΚΕΛΟΠΑΣ

+ Ο ΚΙΤΙΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΣ

+ Ο ΚΥΡΗΝΕΙΑΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΣ

Εν τη ι. Αρχιεπισκοπή, τη 11η Ιουλίου 1949

Την εγκύλιο βρήκε πολύ "χαλαρή" και "ασυνεπή" η Αριστερά που απάντησε με ανακοίνωση της Κεντρικής Γραμματείας του ΑΚΕΛ.

Στην ανακοίνωση τονιζόταν ότι η Εθναρχία παρουσιαζόταν ασυνεπής στις διακηρύξεις της, διότι, από τη μια καλούσε το λαό να μη συνεργάζεται με τον Κυρίαρχο και από την άλλη επέτρεπε στους διορισμένους κοινοτάρχες να συνεχίζουν τη συνεργασία τους με αυτόν. Ζητούσε δηλαδή το ΑΚΕΛ παραίτηση των Κοινοταρχών για να κάμουν πιο δύσκολη τη δουλειά του νέου Κυβερνήτη.

ΕΘΝΟΣ 31 7 1949

Η Κεντρική Επιτροπή του ΑΚΕΛ διακήρυσσε ότι απέρριπτε χωρίς συζήτηση κάθε συνταγματική πρόταση έστω και αν διαλάμβανε σύνταγμα κτήσης και ότι επέμενε αδιάλλακτα στην Ενωση.

Τέλος καλούσε την Εθναρχία να συνεργασθεί με το ΑΚΕΛ και τις δυνάμεις του.

Στην ανακοίνωση του το ΑΚΕΛ παρέθετε τις λέξεις Εθναρχία, Ιερά Σύνοδος, Εθναρχική Εγκύκλιος σε εισαγωγικά πράγμα που σήμαινε ότι δεν αναγνώριζε την Ιερά Σύνοδο και την Εθναρχική της οντότητα.

Ανέφερε το ΑΚΕΛ:

Η "Εθναρχική Εγκύκλιος" που δημοσιεύτηκε στις χθεσινές δεξιές εφημερίδες καλεί τον ελληνικόν Κυπριακόν λαόν "μακράν από συντάγματα, μακράν από τας κάλπας" και προχωρεί στην προτροπην της μη συνεργασίας "καθ' οιονδήποτε τρόπον μετά της κυβερνώσης ημάς δυνάμεως".

" Επίκειται", τονίζει, "η έναρξις δευτέρου σταδίου εις τον αγώνα μας. Νέος κυβερνήτης, μετά πολλάς ερεύνας εξευρεθείς, όστις προ ετών είχε συνδέσει εαυτόν μετά στυγνού δικτατορικού μετ' ολίγον κομιστής των θελημάτων και των διαταγών του αυθέντου προς τη δούλην του, την μαρτυρικήν ημών νήσον".

Ολα καλά και άγια αυτά που λέγονται από την "Ιεράν Σύνοδον". Υπάρχει όμως και μια τρομερή αντίφαση ανάμεσα στα λόγια και στα έργα. Τούτη: Ενώ από τη μια καλεί το λαό να μη συνεργάζεται "καθ' οιονδήποτε τρόπο" με την ξένη Δύναμη δεν κάμνει τίποτε για να εξαναγκάσει τις εκατοντάδες των " εθνικοφρόνων" διορισμένων μουκτάρηδων, αζάδων, σχολικών εφόρων και άλλων που συνεργάζονται πιστά με τον ξένο κυρίαρχο, να παραιτηθούν. ενω παρουσιάζεται πως καταδικάζει το "στυγνόν δικτατορικόν καθεστώς" του Πάλμερ, συνεργάζεται με τον αρχισυνεργάτη του Παλμερικού καθεστώτος, τον Δέρβη, Ο.Β.Ε. και τον υποστηρίζει. Ενώ καλεί τον λαό ν' απόσχει από επίσημεςε τελετές, δεν κάμνει τίποτα όταν ο Δέρβης στέλλει συγχαρητήριο τηλεγράφημα στον Αγγλο Βασιληά, όταν ο ηγούμενος Κύκκου υποδέχεται επίσημα τον Κόμητα Μαουντμπάτεν, κι όταν εκατοντάδες άλλοι δεξιόφρονες ηγέτες παρακάθηνται σε επίσημα γεύματα και τελετές. Ολα αυτά δείχνουν την ασυνέπεια που υπάρχει ανάμεσα στις "εθναρχικές διακηρύξεις και την εφαρμογή τους.

Παρακαλούμε την "Ιερά Σύνοδο" να δείξει την ίδια συνέπεια πούδειξε το Κόμμα μας κι η λαϊκή εθνικοαπελευθερωτική παράταξη στην περίπτωση του δημάρχου Λάρνακας, διαχωρίζοντας τις ευθύνες της απ' όλους εκείνους τους δεξιόφρονες ηγέτες, που συνεργάζονται και συμποσιάζονται με τον ξένο καταχτητή. Προκαλούμε την "Εθναρχίαν" να καταγγείλει ανοικτά

ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ 14 5 1949

στο λαό τη στάση του Δέρβη και των άλλων ηγετών της Δεξιάς παράταξης, που ετοιμάζονται να δεχτούν το σύνταγμα.

Ο λαός έχει κάθε λόγο ν' αμφιβάλλει για τη συνέπεια μιας "Εθναρχίας" που άλλα λέει και άλλα κάμνει. Εχει κάθε λόγο να υποψιάζεται αυτά, που γράφει στην εγκύλιο της, γιατί, ενώ μιλά για ενωτικό αγώνα, δεν κάμνει τίποτε άλλο από αντικομμουνιστικό αγώνα, συκοφαντώντας και κτυπώντας τις πιο συνεπείς μαχητικές εθνικοαπελευθερωτικές δυνάμεις του λαού μας. Ενώ μιλά για τη συνεργασία με την ξένη δύναμη, ευλογεί και έχει κάτω από την αιγίδα της όλους εκείνους που συνεργάζονται καθημερινά με την ξενοκρατία".

Το Κόμμα μας κι η λαϊκή εθνικοαπελευθερωτική παράταξη διακηρύττουν, ακόμα μια φορά, την πατριωτική τους θέση να συμμετάσχουν σ' ένα παγκύπριο εθνικοαπελευθερωτικό Μέτωπο, πάλης για την επιδίωξη της εθνικής μας αποκατάστασης. Είμαστε πρόθυμοι να συνεργαστούμε πάνω σε ίσους όρους με οποιονδήποτε πούναι έτοιμος να διεξάγει κοινόν εθνικο- απελευθερωτικόν αντιϊμπεριαλιστικόν αγώνα.

Η ξεκάθαρη μας γραμμή είναι η Ενωση με τη Ελλάδα. Απορρίπτουμε ασυζητητί κάθε συνταγματική πρόταση έστω και αν αυτή διαλαμβάνει Σύνταγμα Κτήσης. Επιμένουμε αδιάλλαχτα στην Ενωση και την αποστρατικοποίηση του τόπου μας. Καταγγέλλουμε κι' αποκηρύττουμε κάθε συνεργάτη της ξενοκρατίας, οποιοσδήποτε κι αν είναι.

Διακηρύττουμε πως μονάχα με τη λαϊκή συμφιλίωση και τον ενιαιομετωπικό, μαχητικό αγώνα που ξεκινά από τα άμεσα προβλήματα του λαού για επιβίωση και φτάνει ίσαμε την ενωτική μας υπόθεση, θα κατορθώσουμε να απομονώσουμε τον ιμπεριαλισμό και να πραγματοποιήσουμε την εθνική του λαού λευτεριά. Η Ενωση δεν κερδίζεται ούτε με εγκύκλιες, ούτε με διακηρύξεις. Η Ενωση θα κερδιστεί με αγώνες και θυσίες. Το Κόμμα μας είναι έτοιμο για κάθε τέτοια θυσία.

Χωρίς να τρέφουμε καμμιά αυταπάτη ως προς την "Εθναρχικήν" συνέπειαν ή την συνέπεια της ηγεσίας των δεξιών Κομμάτων, εν τούτοις σκεφτόμενοι πάντα το λαϊκό εθνικό συμφέρο, καλούμε ακόμα μια φορά, όλους σε ενότητα δράσης. Καλούμε την "Εθναρχία" το ΚΕΚ και κάθε άλλη οργάνωση ή Κόμμα σε κοινό εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα. Τους καλούμε να δείξουν συνέπεια στις διακηρύξεις τους και να παύσουν να διασπούν τις εθνικές δυνάμεις, διευκολύνοντας έτσι το έργο του ξένου κυρίαρχου, που εφαρμόζει το δόγμα του "διαίρει και βασίλευε". Τους καλούμε να δώσουν περιεχόμενο στό σύνθημα "Μακρυά από συνεργασία με την ξένη δύναμη", καλώντας τους εθνικόφρονες διορισμένους συνεργάτες της να παραιτηθούν.

Ανεξάρτητα από την ανταπόκριση που θα βρει η ξεκάθαρη και πατριωτικήν μας θέση, το κόμμα μας, θα σταθεί πιστά και ακλόνητα στις επάλξεις, καθοδηγώντας τις λαϊκές μάζες στην καθημερινή πάλη για ψωμί, λαϊκή συμφιλίωση και εθνική απελευθέρωση.

Λευκωσία 16.7.1949

Η ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΤΟΥ ΑΚΕΛ