6.6.1943: Iδρύεται τo Κυπριακό Εθvικό Κόμμα (ΚΕΚ) σε Παγκύπριo Συvέδριo στη Λευκωσία.

S-706

6.6.1943: ΙΔΡΥΕΤΑΙ ΤΟ ΠΑΓΚΥΠΡΙΟ ΕΘΝΙΚΟ ΚΟΜΜΑ (ΚΕΚ) ΣΕ ΠΑΓΚΥΠΡΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΣΤΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑ

To συνέδριο για την ίδρυση του πρώτου σύγχρονου κόμματος της Δεξιάς, του Παγκύπριου Εθνικού Κόμματος (ΚΕΚ) έγινε στη Λευκωσία, στις 6 Ιουνίου 1943, στο Παγκύπριο Γυμνάσιο.

Στο Συνέδριο παρέστησαν 127 αντιπρόσωποι από όλες τις επαρχίες της Κύπρου. Από αυτό απουσίαζε από τους εκλεγέντες, ο δικηγόρος Ιωάννης Κληρίδης και πρώην αντίπαλος του Δέρβη στις δημοτικές εκλογές του 1943, ο οποίος φιλοδοξώντας προφανώς να αντιμετωπίσει τον Δέρβη στις επόμενες δημοτικές εκλογές, ίσως να μη ήθελε να ενταχθεί στο νέο Κόμμα και να αποκόψει τους δεσμούς του από το ΑΚΕΛ.

Του συνεδρίου προήδρευσε ύστερα από πρόταση του Δέρβη ο δικηγόρος Στ. Σταυρινάκης.

Το συνέδριο ενέκρινε το Καταστατικό του νέου Κόμματος και εξέλεξε προσωρινό εικοσαμελές Συμβούλιο, ως και επαρχιακά συμβούλια.

Επίσης εξέλεξε συντονιστική Επιτροπή στην οποία συμμετείχαν οι Στ. Σταυρινάκης, Θεμ. Δέρβης, Ηρ. Μιχαηλίδης, Αχ. Θεοδούλου, Χαρ. Δημητριάδης και Ι. Ιακωβίδης.

Το καταστατικό του νέου κόμματος ήταν σαφές γύρω από την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, σε αντίθεση με εκείνο του ΑΚΕΛ.

Ειδικά στο άρθρο 2 του κόμματος αναφερόταν ότι σκοπός του Κόμματος είναι η συνένωση και ο συντονισμός όλων των εθνικών δυνάμεων του ελληνικού Κυπριακού λαού προς παροχή κάθε εφικτής συμβολής του στην εξυπηρέτηση των απαράγραπτων ελληνικών δικαίων με την ενσωμάτωση στο ελεύθερο ελληνικό κράτος κάθε υπό εθνολογική έποψη ελληνικής χώρας και η περαιτέρω δυνατή συνεισφορά της νήσου στο διεξαγόμενο τώρα υπέρ της ελευθερίας και της δικαιοσύνης συμμαχικό αγώνα.

Ειδικότερα για τους στόχους του νέου Κόμματος αναφερόταν στο Καταστατικό σύμφωνα με την εφημερίδα "Ελευθερία" της ιδίας ημέρας:

"Σκοπός του κόμματος είναι:

α) η συνένωσις και ο συντονισμός όλων των εθνικών δυνάμεων του Ελληνικού Κυπριακού λαού προς παροχήν πάσης εφικτής συμβολής αυτού εις την εξυπηρέτησιν των απαραγράπτων ελληνικών δικαιών διά της ενσωματώσεως εν τω ελευθέρω ελληνικώ κράτει πάσης από εθνολογικήν έποψιν ελληνικής χώρας και η περαιτέρω δυνατή εν τω διεξαγωμένω νυν υπέρ της ελευθερίας και της δικαιοσύνης συμμαχικώ αγώνι συνεισφορά της νήσου.

β) Η παρά τω ελληνικώ λαώ διδασκαλία της προσηλώσεως εις τας σωτηρίους αληθείας της Ελληνικής Ορθοδόξου Χριστιανικής Θρησκείας, η καλλιέργεια της ιδέας της πατρίδος και η περιφρούρησις της συνοχής της οικογενείας, και.

γ) Η εξυγίανσις τόσον της εθνικής όσον και της δημοσίας οικονομίας της νήσου κατά τρόπον εξασφαλίζοντα την οικονομκήν ευημερίαν του συνόλου. Ιδία δε των κυπρίων συντελεστών του εθνικού πλούτου εργατών και αγροτών, νοουμένου, ότι οι ως άνω σκοποί θα επιδιωχθούν διά νομίμων μέσων".

Η συνέλευση ασχολήθηκε ιδιαίτερα με το θέμα της Εκκλησίας και το θέμα του μελετούμενου Εθνικού Συμβουλίου το οποίο μελετούσε να αναδιοργανώσει ο Τοποτητηρής του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου Μητροπολίτης Λεόντιος και αποφάσισε σύμφωνα με την εφημερίδα "Ελευθερία" (7.6.43) ύστερα από μακρά συζήτηση "επί της προτάσεως του Προέδρου (Στ. Σταυρινάκη) όπως το κόμμα τούτο ενισχύση την Εθναρχίαν και συνεργασθή μετά του υπό της μητρός Εκκλησίας ιδρυθησομένου Εθνικού Συμβουλίου, εφ' όσον το Συμβούλιον τούτο θα συνάδη με τους σκοπούς του άρ 2 του καταστατικού".

Ως μέλη του προσωρινού Διοικητικού Συμβουλίου εξελέγησαν οι ακόλουθοι 20: Χαρ. Πιερίδης, Ζήνων Σώζος, Βίας Μαρκίδης, Χρ. Πύργος και Γ. Πούλιας για τη Λευκωσία, Αλέκος Ζήνων, Ζήνων Ρωσσίδης και Ι. Κότσαπας για τη Λεμεσό, Ευθ. Ιερόπουλος, Ντ. Κονιώτης και Μ. Γερολεμής για την Πάφο, Δ. Δημητρίου, Ι. Φαίδωνος και Αντ. Οικονόμου για τη Λάρνακα, Γεωργ. Μυλωνάς, Ν. Σάντης και Α. Οικονομίδης για την Αμμόχωστο και Σ. Χρίστης, Κ. Κωνσταντινίδης και Σπ. Χαραλαμπίδης για την Κερύνεια.

Αναπληρωματικά μέλη του Συμβουλίου εξελέγησαν οι Γ. Παναγιωτιδης, Δ. Χατζηπαύλου, Π. Κωνσταντινίδης, Κ. Πικής, Α. Παράσχος, Χρ. Κέστας και Σπ. Ιωάννου.

Μέλη της Επιτροπής Συντονισμού και ελέγχου εξελέγησαν οι Στ. Σταυρινάκης και Θεμ. Δέρβης από τη Λευκωσία, Ηρ. Μιχαηλίδης από τη Λεμεσό, Αχ. Θεοδούλου από τη Λάρνακα, Χρ. Γαλανός από την Αμμόχωστο, Χαρ. Δημητριάδης από την Κερύνεια και Ι. Ιακωβίδης από την Πάφο.

Αναπληρωματικά μέλη της Επιτροπής εξελέγησαν οι Ανδρέας Γαβριηλίδης, Μιχ. Μιχαηλίδης και Κλ. Λυσιώτης.

Mέλη της Επαρχιακής Επιτροπής Λεμεσού εξελέγησαν οι Κουδουνάρης, Μ. Αραούζος, Α. Νεοκλέους, Ι. Δρουσιώτης, Θ. Πολεμίτης, Ν. Παπακωνσταντίνου, Δ. Πολυδωρίδης, Χαρ. Αγρότης, Κ. Μαυρόγιαγκος, Π. Αγγελίδης Χαρ. Φυλακτού και Μιχ. Σχίζας και αναπληρωματικά μέλη οι Α. Σαββίδης, Α. Νικολάου και Ν. Γ. Κίρζης.

Μέλη της Επαρχιακής Επιτροπής Αμμοχώστου εξελέγησαν οι Τ. Γεωργίου, Δ. Κ. Βογιατζής, Μ. Ν. Μαραγκός, Μιχ. Ορφανίδης, Ν. Ι. Αντωνίου, Μ. Ι. Χρήστου, Ν. Νικίας, Κ. Χ. Δημητρίου, Γ. Λόρδος, Μ. Σ. Μιχαηλίδης, Μιχ. Γ. Φιαλάς και Γ. Δ. Χατζηλοϊζου και αναπληρωματικα μέλη οι Π. Χατζηπιέρας, Α.Χ. Κουννάς, Χρ. Γ. Ηλία, Ι. Καραγιάννης και Γ. Χατζηπαναγή.

Ο "Νέος Κυπριακός Φύλακας" ανήγγειλε την ίδρυση του νέου Κόμματος με πανηγυρικό τρόπο στις 7 Ιουνίου:

"Επί τέλους η Κύπρος έχει πλέον το κόμμα της, το κόμμα το εμφορούμενον από τα πιο ευγενικά ιδανικά, φιλοδοξεί να καλλιεργήσει και αναπτύξη ό,τι ιερώτερον υπάρχει εις τον κόσμον. Η χθεσινή Κυριακή αποτελεί ασφαλώς σταθμόν εις την σύγχρονον ιστορίαν της νήσου μας, γιατί η ίδρυσις του Κυπριακού Εθνικού Κόμματος θα συντελέση εις την εξυγείανσιν της κοινωνίας μας, ενώ πρωτίστως θα καταβάλλεται πάσα φροντίς εντός βεβαίως του πλαισίου των νόμων προς συμπλήρωσιν των εθνικών μας πόθων. Εκατόν είκοσι επτά πρόσωπα εξ όλων των επαρχιών απετέλεσαν τους ιδρυτάς του υγιούς αυτού Κόμματος".

Το Προσωρινό Συμβούλιο συνήλθε στην πρώτη του συνεδρία στις 18 Ιουλίου και εξέλεξε τα τακτικά του μέλη. Στην Εκτελεστική Επιτροπή αντιπροσωπεύονταν παράγοντες από όλη την Κύπρο.

Την Επιτροπή αποτελούσαν οι πιο κάτω: Δ. Δημητρίου, από τη Λάρνακα, Γ. Μυλωνάς από την Αμμόχωστο, Σάββας Χρίστης από την Κερύνεια, Ζήνων Ρωσσίδης από τη Λεμεσό, Β. Μαρκίδης και Ζ. Σώζος από τη Λευκωσία, Μ. Γερολεμής από την Πάφο. Αναπληρωματικά μέλη εξελέγησαν οι Κ. Κωνσταντινίδης από την Κερύνεια, Χρ. Πύργος από τη Μόρφου και Α. Οικονόμου από τη Λάρνακα.

Τη Γραμματεία αποτέλεσαν οι Στ. Σταυρινάκης, Θεμ. Δέρβης και Ηρακλ. Μιχαηλίδης με Γενικό Γραμματέα τον Σάββα Χρίστη.

Ως μέλη της Επιτροπής τύπου και Διαφώτισης εξελέγησαν οι Πολύκαρπος Ιωαννίδης από την Κερήνεια, Α. Οικονόμου από τη Λάρνακα, Πέτρος Παπαϊωάννου από τη Λεμεσό, Σέργιος Αντωνιάδης από την Πάφο και Αχιλλέας Αιμιλιανίδης από τη Λευκωσία.