15.10.1930: Ο υφυπoυργός Απoικιώv Ντράμμovτ Σιηλς κατακλύζεται από τηλεγραφήματα με τα oπoία o κυπριακός λαός ζητεί τηv Εvωση με τηv Ελλάδα.

S-483

15.10.1930: Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΑΠΟΙΚΙΩΝ ΝΤΡΑΜΜΟΝΤ ΣΙΗΛΣ ΚΑΤΑΚΛΥΖΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΛΕΓΡΑΦΗΜΑΤΑ ΜΕ ΤΑ ΟΠΟΙΑ Ο ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΛΑΟΣ ΖΗΤΕΙ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Την ώρα που πατούσε το πόδι του στην Αμμόχωστο ο δήμαρχος Λευκωσίας Θεμιστοκλής Δέρβης του έστελλε από την πρωτεύουσα το ακόλουθο τηλεγράφημα:

" Ο ελληνικός λαός της πρωτευούσης χαιρετίζων δι' εμού την άφιξιν της Υμετέρας εντιμότητος εν Κύπρω, πέποιθεν ακραδάντως ότι κατόπιν των ερευνών Σας θα χρησιμεύσητε ως ο διαπρύσιος κήρυξ παρά τη Κυβερνήσει της Υμ. Μεγαλειότητος των εθνικών πόθων της Κύπρου ακολουθών το παράδειγμα του μεγάλου Γλάδστωνος".

Ο Δήμαρχος

Θεμιστοκλής Δέρβης

Ακολούθως ο Θεμιστοκλής Δέρβης όταν ο Ντράμμοντ Σιηλς έφθασε στη Λευκωσία με τον σιδηρόδρομο έσπευσε να τον υποδεχθεί και του ενεχείρισε την πιο κάτω προσφώνηση με το ίδιο πνεύμα:

" Εντιμότατε,

Ο Ελληνικός Λαός της πρωτευούσης μετ' ανυποκρίτου χαράς, υποδεχόμενος την Υμετέραν εντιμότητα, χαιρετίζει δι' εμού την αισίαν άφιξιν αυτής εις την Ελληνικήν και ιστορικήν μεγαλόνησον Κύπρον.

Η απόφασις της Κυβερνήσεως της Α. Μ. όπως αποστείλη την Υμετέραν εντιμότητα εις Κύπρον προς έρευναν του Κυπριακού ζητήματος, έτυχε της γενικής επιδοκιμασίας της νήσου.

Ο ελληνικός Λαός, όστις αποτελεί τα πέντε έκτα του πληθυσμού της νήσου, υπό μιάς και μόνης εμφορείται θελήσεως, της ενώσεως της Κύπρου μετά της μητρός Ελλάδος, διότι εν αυτή και μόνη είναι βέβαιος ότι θα εύρη την ευδαιμονίαν του.

Ούτω πράττοντες θέλετε αποκτήσει την αιωνίαν ευγνωμοσύνην του ελληνισμού ως ο αοίδιμος Γλάδστων".

Δήμαρχος Λευκωσίας

Θ. Δέρβης

Λευκωσία 15 Οκτωβρίου 1930

Προς την Α. Εντιμότητα τον Υφυπουργόν των Αποικιών δρα Ντράμμοντ Σιήλς

Τις επόμενες ημέρες τα τηλεγραφήματα έφθαναν βροχή στο γραφείο του στο Κυβερνείο.

Ο Μητροπολίτης Πάφου Λεόντιος του διαμυνούσε:

" Ελληνες χριστιανοί επισκοπικής περιφερείας Πάφου χαιρετίζοντες Υμετέραν άφιξιν αναμένουσαν όπως Υμετέρα εντιμότης διαδηλώση ενώπιον αγγλικής Κυβερνήσεως
αναλλοίωτον πόθον Κύπρου όπως ενωθή μετά αδελφού ελληνικού κράτους ως μόνην λύσιν Κυπριακού ζητήματος και μόνην θεραπείαν δυστυχίας Κύπρου

τηλεγραφούσε στον Ντράμμοντ Σιηλς:

"Η Λέσχη Ενωσις απευθύνει υμίν το ως ευ παρέστητε και δράττεται της ευκαιρίας να διατυπώση ισχυρά παράπονα διά τον τρόπον μεθ' ου διοικείται ο ιστορικός ούτος λαός, διά την οικτράν οικονομικήν αυτού κατάστασιν, διά την Κυβερνητικήν αβελτηρίαν, διά την ασύγκριτον σπατάλην της Κυβερνήσεως, και διά το ανελεύθερον πολίτευμα και να δηλώσωμεν ότι η μόνη θεραπεία των δεινών ημών ενυπάρχει εν τη εθνική ημών ελευθερία διά της μετά της μητρός ημών Ελλάδος ενώσεως, ην πεποίθαμεν ότι θα πραγματώση ταχέως η φιλελευθέρα Αγγλία σεβομένη την δικαιοσύνην, τας ιστορικάς αυτής παραδόσεις και αρχάς και την αδάμαστον θέλησιν ενός ευγενούς και πολιτισμένου ιστορικού λαού".

Ο Πρόεδρος του ΓΣΟ Λεμεσού Ν. Κλ. Λανίτης τηλεγραφούσε στο Ντράμμοντ Σιηλς:

"Γυμναστικός Σύλλογος Ολύμπια χαιρετίζει ερχομόν σας εν τη πεποιθήσει ότι θα αφήσετε εν τη αγγλική και ελληνική ιστορία το όνομα το οποίον αφήκεν ο Γλάδστων προπορευθείς Επτανησιακής ενώσεως".

Ο Γραμματέας των Ελληνικών Εκπαιδευτηρίων Λεμεσού Κρ. Τορναρίτης τηλεγραφούσε:

" Τα σχολεία Λεμεσού χαιρετίζοντα την άφιξιν σας αναμένουν δικαιοσύνην φιλελευθέραν Αγγλίαν με την πεποίθησιν ότι ταχέως θα επαναληφθή προηγούμενον Επτανήσου".

Από μέρους του επαρχιακού διδασκαλικού συνδέσμου Κερύνειας ο Πρόεδρος του Ν. Γ. Κυριακίδης τηλεγραφούσε στον Ντράμμοντ Σιηλς:

"Καλώς ήλθατε, εν ονόματι δικαιοσύνης, δόγματος αυτοδιαθέσεως λαών, ζητούμεν εκπλήρωσιν φλογερού αναλλοιώτου ημών πόθου ενώσεως Κύπρου μετά μητρός Ελλάδος".

Τα Ελληνικά Εκπαιδευτήρια Μόρφου τηλεγραφούσαν:

" Ελληνικά εκπαιδευτήρια Μόρφου χαιρετίζοντα άφιξιν Υμετέρας εντιμότητος διακηρύττουσιν αναλλοίωτον πόθον ένωσις Κύπρου μετά μητρός Ελλάδος".

Από την Ακανθού το Πρόεδρος του Αναγνωστηρίου Πρόοδος Μ. Χατζημηνάς τηλεγραφούσε:

" Ευχαριστούντες δι' άφιξιν εντιμότητος σας υποβάλλομεν διακαή αναλλοίωτον πόθον ενώσεως μετά μητρός Ελλάδος".

Η Εθνική Νεολαία Πέτρας, ο Λαϊκός Σύνδεσμος και η Λαϊκή Ενωσις τηλεγραφούσαν:

"Χαιρετίζοντες υμάς ζητούμεν ένωσιν μετά της Ελλάδος και μόνον ένωσιν".

Οι ιερείς, οι κοινοτάρχες και οι δάσκαλοι των χωριών Γαληνής, Λουτρού και Βαρίσιας τηλεγραφούσαν στον υφυπουργό:

"Εντολή κοινοτήτων Γαληνής, Λουτρού και Βαρίσιας διαδηλούμεν τον μόνον αναλλοίωτον πόθον ενώσεως Κύπρου μετά μητρός Ελλάδος".

Οι κάτοικοι Αμπελικού -Καραβοστασίου τηλεγαφούσαν:

"Ελληνες κάτοικοι Αμπελικού-Καραβοστασίου ανέθεσαν ημίν διαβιβάσωμεν μόνον διάπυρον πόθον, μόνην απαίτησιν ένωσιν Κύπρου μετά μητρός Ελλάδος".

Η Κοινότητα Κοντέας τηλεγραφούσε επίσης:

" Ελληνική κοινότης Κοντέας διά του σωματείου της χαιρετίζει υμετέραν άφιξιν αναμένουσα παρ' υμών Γλαδστώνειον χειρονομίαν".

Υπόμνημα στον Ντράμμοντ Σιηλς απέστειλε και η νεοδρυθείσα Ελληνική Δημοσιογραφική Ενωση:

" Εν Λευκωσία, τη 15 Οκτωβρίου 1930 Εντιμότατε,

Η Ελληνική Δημοσιογραφική Ενωσις Κύπρου λαμβάνει την τιμήν να χαρακτηρίση τη άφιξιν της Υμετέρας εντιμότητος και ως πιστός διαρμηνεύς των αισθημάτων και φρονημάτων της Κύπρου να διαδηλώση τον ιερόν και αναλλοίωτον πόθον και την δικαίαν απαίτησιν της όπως τάχιστα ενωθή μετά της μητρός της Ελλάδος.

Οι μετά της μητρός Ελλάδος συνδέοντες την Κύπρον άρρηκτοι δεσμοί της καταγωγής του αίματος, της ιστορίας, της γλώσσης, της θρησκείας των παραδόσεων, προς δε και αυτή η αγνώς ελληνική εθνική συνείδησις και θέλησις της Κύπρου επιβάλλουσι την εν Κύπρω εφαρμογήν του δόγματος και της αρχής της αυτοδιαθέσεως των λαών την οποίαν πρώτη η Αγγλία θεράπαινα και λάτρις της δικαιοσύνης εκήρυξεν ανά τον κόσμον.

Τρέφομεν την ελπίδα, την στερράν μάλλον πίστιν ότι εν τη ευγενεία και μεγαλοφροσύνη σας θα θελήσητε ώστε η εις Κύπρον άφιξις και αποστολή σας να προσλάβη την ην και εις την επτάνησον αποστολή του αειμνήστου μεγάλου Γλάδστωνος, προσέλαβεν αίγλην και λαμπρότητα, συνηγορήσητε δε και υμείς ως εκείνος, προς τιμήν και δόξαν αφθιον και της μεγάλης πατρίδος σας και υμών αυτών, και συντελέσητε εις το να αποδοθή ως τάχιστα η Κύπρος εις την Μητέρα της Ελλάδα, τουθ' όπερ και μόνον αποτελεί την μόνην ορθή και δικαίαν του Κυπριακού ζητήματος λύσιν, την οποίαν αποκλειστικώς ζητεί και θέλει ο λαός της Κύπρου και περί την οποίαν θα εμμένη ανενδότως και αναλλοιώτως.

Διά την ελληνικήν δημοσιογραφικήν Ενωσιν Κύπρου Κ.Κ. Παυλίδης

διευθυντής της "Ν. Φωνής της Κύπρου".

Προς την Αυτού Εντιμότητα τον Υφυπουργόν των Αποικιών δρα Drammond Shiels M.P.

Ο Σιηλς εξέφρασε δυσφορία για τις εκδηλώσεις του λαού, στον Αρχιεπίσκοπο όταν τον συνάντησε στο Κυβερνείο στη διάρκεια τσαγιού που παρέθεσε προς τιμή του ο Κυβερνήτης. Εγραφε σχετικά η εφημερίδα "Ελευθερία":

"Κατά το παρατεθέν τη παρελθούση Τετάρτη εν τω κυβερνείω τέϊον προς τιμήν του Αγγλου Υφυπουργού των Αποικιών, εις ο ήτο προσκεκλημένος και ο Μ. Αρχιεπίσκοπος, ο υφυπουργός συνωμίλησε μετά του Μ. Αρχιεπισκόπου περί διαφόρων ζητημάτων και ιδίως διά την υποδοχήν ήτις έτυχεν εν Λευκωσία. Εάν αι πληροφορίαι μας είναι ακριβείς, ο έντ. υφυπουργός εξέφρασε ποιάν τινά δυσφορίαν διά την γενομένην προς αυτόν υποδοχήν εν τω σιδηροδρομικώ σταθμώ Λευκωσίας, όπου προσήλθον άπειρα πλήθη κόσμου ζητωκραυγάζοντα διαρκώς και μαθηταί μετά των σημαιών των, τινές των οποίων ερρίφθησαν και εις το αυτοκίνητον του. Ηρώτησε δε ο υφυπουργός τον Αρχιεπίσκοπον εάν τοιούτον τι θα συμβή και εις άλλας πόλεις της Κύπρου τας οποίας πρόκειται να επισκεφθή. Εξέφρασε δε επί πλέον την έκπληξιν του διά το ότι ο κλήρος πολιτεύεται εν Κύπρω".