3.6. 1930: Ο Αρχιεπίσκoπoς Κύριλλoς παραδίδει τoυς τόμoυς τoυ Εvωτικoύ Δημoψηφίσματoς τoυ 1930 στov Κυβερvήτη Σερ Ρόvαλvτ Στoρρς.

S-474

3.6.1930: Ο ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΠΑΡΑΔΙΔΕΙ ΤΟΥΣ ΤΟΜΟΥΣ ΤΟΥ ΕΝΩΤΙΚΟΥ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ 1930 ΣΤΟΝ ΚΥΒΕΡΝΗΤΗ ΣΕΡ ΡΟΝΑΛΝΤ ΣΤΟΡΡΣ

Ταυτόχρονα παρακάλεσε τον Κυβερνήτη να διαβιβάσει αντίγραφο του δημοψηφίσματος στον Υπουργό Αποικιών και για τον σκοπό αυτό επέδωσε και σχετικό υπόμνημα.

Εγραφε η εφημερίδα "Ελευθερία" στις 4.6.1930:

"Η Αυτού Μακαριότης επί τοις γενεθλίοις της Α.

Μεγαλειότητος του Βασιλέως της Αγγλίας εζήτησε παρά της Α. Εξοχότητος του προσωρινού Κυβερνήτου, όπως παρουσιασθή προ αυτού και υποβάλη τα συγχαρητήρια εαυτού και του Κυπριακού λαού και τας θερμάς ευχαριστίας υπέρ υγείας μακροημερεύσεως και ενδόξου βασιλείας του Ανακτος και επί τη ευσήμω ταύτη ημέρα επιδώση τα Ενωτικά ψηφίσματα του ελληνικού λαού της Κύπρου τα γενόμενα κατά την εθνικήν εορτήν της 25ης Μαρτίου επ' ευκαιρία του εορτασμού της εκατονταετηρίδος της εθνικής ανεξαρτησίας.

Η Α. Εξοχότης πάνυ ευγενώς απαντήσασα ώρισε την 12ην ώραν της χθες. Κατά την ώραν ταύτην μεταβάσα η Α. Μακαριότης φέρουσα μεθ' αυτής και τα ψηφίσματα εις τριπλούν, δεδομένα εις τρεις τόμους μετά συνοδευτικού υπομνήματος προς τον Εντιμότατον Υπουργόν των Αποικιών και επιστολής προς την Α.Ε. τον Κυβερήτην, υπέβαλε τα τε συγχαρητήρια και τας ευχάς του ελληνικού Κυπριακού λαού επί την εορτήν των γενεθλίων της Α. Μ. μετά της παρακλήσεως όπως διαβιβάση ταύτα.

Αναφερομένη δε η. Α. Μακαριότης εις τα Ενωτικά ψηφίσματα εξήγησε δι' ολίγων το περιεχόμενον αυτών και παρεκάλεσε την Α.Ε. όπως εν τη μεγαλοφροσύνη μεθ' ης ανεγνώρισεν επισήμως τους εθνικούς πόθους του ελληνικού λαού εν τω Νομοθετικώ εν τη αυτή μεγαλοφροσύνη συστήση και τα ενωτικά ψηφίσματα προς τε τον εντιμότατον υπουργόν και την όλην Κεντρικήν αγγλικήν Κυβέρνησιν προς ευμενή ακρόασιν αυτών.

Η Α. Ε. απαντώσα ηυχαρίστησε την Α. Μ. διά τε συγχαρητήρια και τας ευχάς εκ μέρους αυτής και του Κυπριακού λαού επί τοις γενεθλίοις της Α. Μ. τα οποία συγχαρτήρια και ευχάς πάνυ ευχαρίστως θα διαβιβάση προς την Α.Μ. τον βασιλέα.

Οσον αφορά δε τα ψηφίσματα η Α.Ε εδήλωσεν ότι ευχαρίστως θέλει διαβιβάσει ταύτα προς τον εντιμότατον υπουργόν, ότι δε δύναται σχετικόν να διαβεβαιώση είναι ότι η Α. Μεγαλειότης ενδιαφέρεται πατρικώς διά τους υπό το σκήπτρον αυτού λαούς, θέλει δε πράξη παν ότι είναι δυνατόν υπέρ της ευτυχίας και ευημερίας αυτών.

Η Α. Μ. ηυχαρίστησε την Α.Ε. επί τη δηλώσει ταύτη".

(Μεταγλώττιση)

"Η Αυτού Μακαριότης με την ευκαιρία των γενεθλίων της Α. Μεγαλειότητας του Βασιλέα της Αγγλίας ζήτησε από την Α. Εξοχότητα τον προσωρινό Κυβερνήτη, όπως παρουσιασθεί ενώπιον του και υποβάλει τα συγχαρητήρια του και του Κυπριακού λαού και τις θερμές ευχαριστίες υπέρ υγείας, μακροημέρευσης και ένδοξης βασιλείας του Ανακτα και με την ευκαιρία της εύσημης αυτής ημέρας επιδώσει τα Ενωτικά ψηφίσματα του ελληνικού λαού της Κύπρου που έγιναν κατά την εθνική εορτή της 25ης Μαρτίου με την ευκαιρία του εορτασμού της εκατονταετηρίδας της εθνικής ανεξαρτησίας.

Κατά την ώραν αυτήν μετέβη η Α.

Μακαριότης φέρουσα μαζί της και τα ψηφίσματα σε τριπλούν, δεμένα σε τρεις τόμους με συνοδευτικό υπόμνημα προς τον Εντιμότατο Υπουργό των Αποικιών και επιστολής προς την Α.Ε. τον Κυβερήντη, υπέβαλε και τα συγχαρητήρια και τις ευχές του ελληνικού Κυπριακού λαού επί την εορτήν των γενεθλίων της Α. Μ. με την παράκληση όπως τα διαβιβάσει.

Αναφερόμενη δε η. Α.

Μακαριότης στα Ενωτικά ψηφίσματα εξήγησε για λίγο το περιεχόμενο τους και παρακάλεσε την Α.Ε. όπως στη μεγαλοφροσύνη με την οποία αναγνώρισε επίσημα τους εθνικούς πόθους του ελληνικού λαού στο Νομοθετικό με την ίδια μεγαλοφροσύνη συστήσει και τα ενωτικά ψηφίσματα και προς τον εντιμότατον υπουργό και την όλη Κεντρική αγγλική Κυβέρνηση για ευμενή ακρόαση τους.

Η Α. Ε. απαντώντας ευχαρίστησε την Α. Μ. και για τα συγχαρητήρια και τις ευχές εκ μέρους της και του Κυπριακού λαού για τα γενέθλια της Α. Μ. τα οποία συγχαρητήρια και ευχές πολύ ευχαρίστως θα διαβιβάσει προς την Α.Μ. τον βασιλέα.

Οσον αφορά δε τα ψηφίσματα η Α.Ε δήλωσε ότι ευχαρίστως θα διαβιβάσει αυτά προς τον εντιμότατο υπουργό, ότι δε μπορεί να διαβεβαιώσει σχετικό είναι ότι η Α. Μεγαλειότης ενδιαφέρεται πατρικώς για τους λαούς υπό το σκήπτρο του, θα κάμει δε κάθε τι που είναι δυνατό υπέρ της ευτυχίας και ευημερίας τους.

Η Α. Μ. ευχαρίστησε την Α.Ε. για τη δήλωση αυτή".

Ταυτόχρονα ο Αρχιεπίσκοπος επέδωσε στον προσωρινό Κυβερνήτη της νήσου υπόμνημα που απευθυνόταν στον Υπουργό Αποικιών με το οποίο επαναλάμβανε τους ενωτικούς πόθους του κυπριακού λαού:

"Εντιμότατε,

Δοξολογήσαντες τον Υψιστον επί τοις γενεθλίοις της Α. Μεγαλειότητος του Βασιλέως της Αγγλίας Γεωργίου του ο Ε και ευχηθέντες όπως κύριος ο θεός χαρίζηται αυτόν μακροημερεύοντα και ενισχύη βασιλεύοντα επί του βρεττανικού κράτους, δραττόμεθα της ευκαιρίας να διαβιβάσωμεν προς την Υμετέραν εντιμότητα διά του εξοχωτάτου Κυβερνήτου της Νήσου ψηφίσματα απαξάπαντος του ελληνικού πληθυσμού της Κύπρου υπέρ της μετά της μητρός Ελλάδος Ενώσεως.

Εντιμότατε,

Προ εκατόν εννέα (109) ετών, το ελληνικόν Εθνος εξηγέρθη κατά της στυγεράς τυραννίας της τουρκικής, και επί επτά έτη ηγωνίσθη διελθόν διά πάσης δοκιμασίας, όπως ίδη δυστυχώς μικρόν μόνον αυτού τμήμα ελευθερούμενον ενώ έτερα τμήματα αυτού πολύτιμα συναθλήσαντα και συμμαρτυρήσαντα κατεδικάσθησαν να εξακολουθήσουν ζώντα υπό το εαυτό τυραννικόν καθεστώς. Μεταξύ τούτων και η Νήσος Κύπρος, τμήμα του όλου Ελληνικού Εθνους, προσενεγκούσα κατά το διάστημα της ελληνικής Εθνογερσίας εκατόμβας θυμάτων εις τον βωμόν της ελευθερίας κατεδικάσθη να παραμείνη έξω των συνόρων του ελευθέρου ελληνικού κράτους και να γεύηται των πικριών της δουλείας από ακατανόμαστον πολιτικήν και πάσης άλλης φύσεως τυραννίαν.

Και ελυτρώθη μεν Θεού ευδοκία υπό της Μ. Βρεττανίας προς πεντήκοντα δύο (52) ετών η Κύπρος από της τυραννίας ταύτης, αλλ' ήδη ήμισυ αιώνος παρήλθε και η πεποίθησις των κατοίκων αυτής, χαιρετισάντων διά στόματος του τότε Αρχιεπισκόπου και Εθνάρχου αυτών την αγγλική κατοχήν, ως μεταβατικόν σταθμόν προς την μετά της Μητρός Ελλάδος Ενωσις, δεν έχει πραγματοποιηθή εισέτι, ως παρά πάντων επιστεύετο.

Η ως κώλυμα αντιτασσομένη συνθήκη μεταξύ Αγγλίας και Τουρκίας έπαυσεν υφισταμένη χάριτι θεού από του 1914 και παρά το γεγονός του μεγάλου πολέμου διεξαχθέντος υπέρ των ελευθεριών της ανθρωπότητος και των μικρών λαών, και παρά το γεγονός ότι εις τον πόλεμον τούτον και υπέρ των ανθρωπιστικών ιδεωδών τόσον το ελληνικόν έθνος, όσον και η νήσος Κύπρος, συνεισέφερεν εν τοις πρώτοις ουχί μικράς θυσίας ουχ ήττον η πίστις και πεποίθησις του λαού της νήσου ταύτης διά την εθνικήν του αποκατάστασιν δεν έχει πραγματοποιηθή εισέτι. Ηδη συνεπληρώθησαν εκατόν (100) έτη, αφ' ότου πρωτοστατούσης της Μ. Βρεττανίας ανεγνωρίσθη διά του Πρωτοκόλλου του Λονδίνου, η εθνική ανεξαρτησία της Ελλάδος.

Εν τη ελευθέρα ημών πατρίδι εορτάζεται μετά εξαιρέτου ενθουσιασμού το γεγονός τούτο, αλλ' ενταύθα η ευλόγως συγκινών τον Ελληικόν λαόν της νήσου ταύτης όμοιος ενθουαισμός συμμιγνύεται μετά της ευλόγου θλίψεως ότι εισέτι παρά τας περί ελευθεριών επαγγελίας και τας του αυτοκαθορισμού αρχάς, παρά την ειρηνιστικήν προσπάθειαν την μεταβαλλομένην υπό της Κ.Τ.Ε. και άλλων πολιτικών Συμφώνων, κρατείται η νήσος αύτη μακράν και έξω των ελευθέρων συνόρων του ομαίμονος ομοφύλου, ομοθρήσκου και ομοσυνειδήτου ελευθέρου Ελληνικού Εθνους και της φιλελευθέρας παγκοσμίου συνειδήσεως.

Διό και εν νομιμομοφροσύνη, ως πάντοτε, κατά την μεγάλην εθνικήν ελληνικήν ημέραν, την 25ην Μαρτίου, επέτειον της απαρχής της ελληνικής εθνεγερσίας, αθροισθείς εν τοις Εκκλησίαις, ο ελληνικός λαός της νήσου, δοξολογήσας τον θεόν επί τη ανεξαρτησία της ελληνικής αυτού πατρίδος, μνημονεύσας των ηρώων και μαρτύρων της Πίστεως και Πατρίδος και μνησθείς μετά οδύνης και θλίψεως της ιδίας αυτού πολιτικής δουλείας, εψήφισε τα αποστελλόμενα ψηφίσματα και ενετείλατο ημίν, όπως διεβιβάσωμεν ταύτα προς την Υμετ. εντιμότητα, με τη βεβαίαν ελπίδα, ότι η Μ. Βρεττανία σεβόμένη τους πόθους του και τιμώσα την ιδίαν αυτής ιστορίαν θα θελήση να επαναλάβη και πάλιν την περί Επτανήσου φιλελευθέραν αυτής χειρονομίαν προς αϊδιον αυτού και του όλου Ελληνικού Εθνους ευγνωμοσύνην.

Εν τη Αρχιεπισκοπή Κύπρου, τη 3η Ιουνίου 1930

Μετά των ευλογιών της Εκκλησίας θερμός προς θεόν παρακλήτωρ

υπέρ της Υμετέρας εντιμότητος.

Ο Κύπρου ΚΥΡΙΛΛΟΣ

Προς την Α. Εντιμότητα

τον επί των Αποικιών Υπουργόν

Λονδίνον