Νoέμβριoς 1929: Τρία άρθρα τoυ δικηγόρoυ Αχιλλέα Α. Αιμιλιαvίδη για τηv αvάγκη ίδρυσης Πoλιτικής Οργάvωσης για τηv Κύπρo.

S-466

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1929: ΤΡΙΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΔΙΚΗΓΟΡΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑ ΑΙΜΙΛΙΑΝΙΔΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΚΗ ΙΔΡΥΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Ανέφερε ο Αιμιλιανίδης, ο οποίος αργότερα εξελέγη Γ ραμματέας της Οργάνωσης σε μια αποφασιστικής σημασίας περίοδο για τον αγώνα των Ελλήνων κυπρίων:

ΑΡΘΡΟ Α

Εις όλα τα δείγματα τα τόσον θαυμαστά και υπέροχα του κυπριακού πστριωτισμού κατά τα υπερπενήκοντα έτη του αγγλικού ζυγού θα διακρίνωμεν πάντοτε ότι κύρια χαρακτηριστικά υπήρξαν αφ' ενός το ανοργάνωτον και από της άλλης πλευράς το αυθόρμητον και γνεικόν. Εις κάθε περίστασιν ακόμη και εις αποκορύφωμα της πατριωτικής εξάρσεως του κυπριακού λαού κατά την περσινήν αποχήν από των αγγλικών εορτών της πεντηκονταετούς δουλείας και προχθές ακόμη με την διασάλπισιν απ' άκρου εις άκρον της Κύπρου της εμμονής του δούλου αυτού λαού εις τα μεγάλα εθνικά του πεπρωμένα, τα δύο αυτά στοιχεία παραμένουν τα κύρια χαρακτηριστικά.

Με το αυθόρμητον είχομεν ν'αντιτάξωμεν ένα μοναδικόν και αδιάσειστον επιχείρημα εναντίον εκείνων οι οποίοι εζήτουν να συκοφαντήσουν την κυπριακήν υπόθεσιν με την διασποράν της φήμης ότι ο κυπριακός πατριωτισμός δεν ήτο παρά έργον ολίγων φωνασκών, ολίγων πολιτικών ηγετών, μία προσπάθεια καταβαλλομένη εκ μέρους του Ελληνα Αρχιεπισκόπου και της Ιεράς Συνόδου.

Αλλά παρ'όλα αυτά ο ρόλος του κυπριακού πατριωτισμού υπήρξεν ανέκαθεν αρνητικός και εξηγούμεθα, Ουδέποτε κατεβλήθη η θετική εκείνη εργασία, η οποία έπρεπε να γίνη κατά τρόπον συστηματικόν όχι μόνον μέσα εις τα στενά όρια της Κύπρου, αλλά έξω προ παντός έξω διά να γίνη το ζήτημα μας γνωστόν να καταταχθή μέσα εις την χορείαν των άλλων ζητημάτων της διεθνούς πολιτικής.

Τα πρώτα ξεσπάσματα του πατριωτισμού μας δεν ήσαν καθόλου συνεχή και αδιάκοπα, ήρχοντο κάθε τόσον ως διαμαρτυρίαι κατά μέχρις ότου γίνουν γνωστά επανηρχόμεθα εις την νόθον κατάστασιν της καθημερινής ζωής, μέχρις ότου παρουσιασθή και πάλιν η ευκαιρία διά να γεμίσωμεν τον αέρα με τας νέας μας διαμαρτυρίας και την πεποίθησιν μας εις τελικήν νίκην του αγώνος μας.

Δεν είναι όμως μόνον η ανάγκη της μεταπηδήσεως από της αρνητικής εις την θετικήν κατάστασιν, από της διαμαρτυρίας εις την διακήρυξιν και την συστηματικήν υποστήριξιν των δικαίων μας, αλλά και η μεταφορά του αγώνος μας εις τα διαθνή πεδία, η οποία απαιτείται σήμερον και τα πεδία αυτά είναι κατά πρώτον και κύριον ο διεθνής τύπος το Λονδίνον, και η Γενεύη κατά δεύτερον και τέλος αι Αθήναι.

Εάν νομίζωμεν ότι με τας διακηρύξεις και τας ωραίας προσλαλιάς εις τας εθνικάς εορτάς και πανηγύρεις ή τα άρθρα εις τας κυπριακάς και ελληνικάς εφημερίδας κάμνουμε το καθήκον μας, είμεθα οικτρότατα ηπατημένοι. Η φωνή μας δεν εξέρχεται της αιγιαλίτιδος ζώνης της νήσου μας και εις το Λονδίνον, το πολιτικόν αυτό κέντρον των συγκρουομένων συμφερόντων, φθάνουν αι Κυβερνητικαί αιτήσεις διά να φυλαχθούν εις τα ντουλάπια του υπουργείου των αποικιών και η πραγματική φωνή του τόπου ούτε ακούεται.

Εις τα παράπονα μας προστίθενται αι παρατηρήσεις της κυπριακής κυβερνήσεως και η αδικία δεν διορθώνεται. Εάν λάβωμεν υπ' όψιν την προ ενός σχεδόν έτους περίφημον
δίκην του βουλευτού κ. I. Κυριακίδου και των τεσσάρων κυπριακών εφημερίδων και το γεγονός ότι δι' αυτήν ουδέ ο παραμικρός λόγος δεν εγένετο εις το εξωτερικόν, ενώ διά

Και αν ακόμη προσθέσωμεν την τύχην της περί τον προηγούμενον κυβερνήτην Στήβενσον αγγλικής ομάδος, η οποία αφού επί ολόκληρα έτη διέσπειρε τον τρόμον εύρεν εις το τέλος οικτράν αλλά δικαιωτάτην τιμωρίαν εκ μέρους της θείας και της ανθρωπίνης δικαιοσύνης και το γεγονός ότι εις το τέλος νικητής ανήλθεν ο κυπριακός λαός, διότι αυτός πάντοτε θα εξέρχεται εφ' όσον οι κυβερνήται και οι Αγγλοι υπάλληλοι, ξένοι προς τον τόπον, θα έρχωνται και θα φεύγουν μέχρι της μεγάλης ημέρας, θα εννοήση ο καθείς την ανάγκην της ωργανωμένης, της συστηματικής και ενσυνειδήτου προσπαθείας.

ΑΡΘΡΟ Β)

Και αν μας δοθούν πολιτικαί ελευθερίαι αλλά και όταν δεν μας δοθή τίποτε και μείνη το σημερινόν καθεστώς ή ακόμη αντικατασταθή από χειρότερον, η οργάνωσις είναι πάντοτε αναγκαία και η ίδρυσις της επείγουσα.

Η παγκύπριος πολιτική οργάνωσις δεν θα είναι σώμα έκνομον ούτε θα χρησιμοποιή μέσα παράνομα και απηγορευμένα. Το δίκαιον της υποθέσεως μας είναι τόσον μέγα ώστε δεν θα χρειάζεται ούτε έχει ανάγκην της βοηθείας των. Αλλά δεν είναι η οργάνωσις και σώμα που θα επιδοκιμάζη το καθεστώς το οποίον θα δέχεται πάντοτε υπό διαμαρτυρίαν, πάντοτε αποβλέπουσα και απευθυνομένην προς τον προαιώνιον σκοπόν της εθνικής μας αποκαταστάσεως. Και αν από ταπεινή αποικία του στέμματος η Κύπρος γείνη ημιαυτόνομος ή σύνταγμα πλήρους σχεδόν αυτοδιοικήσεως όπως των Μεγάλων Κτήσεων παραχωρηθή κάποτε εις την Κύπρον, η οργάνωσις θα θεωρή όλην αυτήν την κλίμακα των ποικίλων αγγλικών συστημάτων διοικήσεως ως προσωρινότητος ως μεταβατικά στάδια προς την Ενωσιν.

Και σκοπός της πολιτικής μας οργανώσεως δεν μπορεί να είναι παρά αυτός και μόνον, αυτός, και με τοιούτον σκοπόν η οργάνωσις θα διεξάγη διμέτωπον αγώνα, αφ' ενός μεν εν Κύπρω και αφ' ετέρου εις το εξωτερικόν και πρωτίστως εις το Λονδίνον και τα λοιπά ευρωπαϊκά κέντρα κατά δεύτερον λόγον και ιδίως την Γενεύην. Μαζί με τον εσωτερικόν αγώνα θα γίνη και η οργάνωσις και πειθαρχία του κυπριακού λαού, Θα εκλείψη το μεμονωμένον των σπασμωδικών κινήσεων και θα υπάρχη η απρόσωπος και η θετική εργασία θα λείψουν αι φωναί εις τας εφημερίδας, θα ποδηγετηθή η κοινή γνώμη, θα προαχθή ο λαϊκός έλεγχος εναντίον της Κυβερνήσεως και θα γίνη με μίαν λέξιν ενσυνείδητος κάθε πλευρά του κυπριακού αγώνος και ακόμη θ' αναστηλωθή το γόητρον μας ως λαού απέναντι του κυριάχου μας. Είναι ευτύχημα ότι επανειλημμένα σφάλματα της κυπριακής Κυβερνήσεως και την τελευταίαν δεκαετίαν αφ' ενός και η αυξάνοσυα καθημερινώς μόρφωσις και πολιτική εκπαίδευσις του Κυπρίου έχει ανυψώσει εις ευχάριστον σημείον την αυτοπεποίθησιν του Κυπριώτη, όστις ξεύρει πλέον πολύ καλά και το νοιώθει βαθύτατα ότι μόνον η Ελλάς έχει σώσει την Κύπρον όταν εκιδύνευε να καταστροφή τελείως οικονομικώς κατά το 1924-1926 και βλέπει ότι παραγνωρίζονται οι ιθαγενείς διά να έλθουν ξένοι να κυβερνήσουν τον τόπον του και ότι διεξάγεται εντατική
προσπαγάνδα διά να αλλοιώση τον χαρακτήρα της Κύπρου. Οπως εις κάθε πολιτισμένην χώραν η ενιαία γραμμή του τύπου είναι στοιχείον απαραίτητον ως προς τα ζητήματα της

εξωτερικής πολιτικής έτσι και εις τον κυπριακόν τύπον δεν θα έπρεπε να εξακολουθήση υφισταμένη η σημερινή ανώμαλος κατάστασις την στιγμή κατά την οποίαν θα ήτο δυνατόν να εμφανίσωμεν εν ωραίον και αρμονικόν σύνολον.

Αλλά δεν είναι μόνον η εσωτερική πλευρά του έργου της οργανώσεως, η πλέον σημαντική. Η σπουδαιοτέρα εργασία της ανήκει εις το δεύτερον μέτωπον, την εργασίαν εις το εξωτερικόν. Η Κύπρος ας γείνη το κέντρον και ακτίς κάθε μέρος της πολιτισμένης υψηλίου. Και πρώτα, πρώτα επαφή με τον ευρωπαϊκόν και αμερικανικόν τύπον, επαφή συνεχής και αδιάλειπτος. Συντονισμός των ενεργειών μας προς την φοράν των μεγάλων ζητημάτων, εκτός του πλαισίου των οποίων δεν είναι δυνατόν να ζητήση ο κυπριακός αγών. Ενωσις των ενεργειών μας και ταυτόχρονος συνεργασία με όλας τας κυπριακάς παροικίας του εξωτερικού, με όλους τους φιλέλληνας και φιλοκυπρίους, και προ παντός ας μη στεκώμεθα μόνον με την παλαιάν μας επιχειρηματολογίαν και ας εξετάζη η οργάνωσις ποία είναι η φορά των παγκοσμίων, κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών ρευμάτων και ας συγχρονίζεται αμέσως. Εχει τόσα ν' αντλήση υπέρ της κυπριακής υποθέσεως υπό την τεραστίαν σωρόν των κυβερνητικών σφαλμάτων και από την εγατάλειψιν της Κύπρου.

Ας φέρη τους αριθμούς κοντά εις την αισθηματολογίαν διά να την υποστηρίξουν. Ας γνωρίση καλά την τέχνην της συγκινήσεως των διεθνών μαζών και την γλώσσαν εις την οποίαν πρέπει ν' απευθύνεται προς αυτάς.

Σήμερον αίφνης επικρατεί πανταχού ως συνέπεια της αρχής του αφοπλισμού, το κήρυγμα και η έμπρακτος ενέργεια της ελαττώσεως των φόρων. Εις τας προγραμματικάς της δηλώσεις η Κυβέρνησης Ταρντιέ ετόνισε το ζήτημα της καταργήσεως της βαρυτάτης φορολογίας. Εις την Γενεύην ομιλούν περί τελωνειακής ανακωχής Degrevements fiscaux και treve douaniere.

Ιδού αι δύο φράσεις τας οποίας αναγράφει καθημερινώς διεξάγων σχετικήν συζήτησιν ο ευρωπαϊκός τύπος. Εις την Ελλάδα με τον προχθεσινόν προϋπολογισμόν ελαττώνεται κατά πολύ η βαρυτάτη φορολογία. Ποίος θα ετόλμα να είπη ότι δεν θα ωφέλει την κυπριακήν υπόθεσιν αν ανεφέρετο και το ζήτημα του μεσαιωνικού Ποινικού Νόμου που έχομεν ήτης επαχθούς φορολογίας χωρίς κανέναν αντάλλαγμα, χωρίς γεωργικήν ή βιομηχανικήν βελτίωσιν με το σμήνος των Αγγλων ειδικών και την ένσκηψιν επιδημίας νέων θέσεων, δι άγγλους υπαλλήλους;

Και κατά τι θα έβλαπτε αν εγίνετο και μία σύγκρισις τακτική με τας προόδους εν Ελλάδι και τας φροντίδας και μητρικάς κυβερνήσεις, ενώ εδώ στερείται τόσων πραγμάτων ο κύπριος χωρικός;

ΑΡΘΡΟ Γ

Η Πολιτική είναι επιστήμη, διδάσκεται εις τα Πανεπιστήμια δεν είναι προχειρολογία. Είναι επιστήμη σκληρά η οποία τιμωρεί όσους αδιαφορούν δι' αυτήν και ζητούν ν' αντιμετωπίσουν τα προβλήματά της με πενιχρά και πρόχειρα μέσα. Και η οργάνωσις πρέπει να στερεωθή μέσα εις θεμέλεια βαθύτατα και γερά, ν' αντέχη εις κάθε κτύπημα, ο γρανίτινος τοίχος της να μη παρουσιάση τα χάλια της μέχρι σήμερον Κυπριακής πολιτικής την οποίαν διέκρινεν επ' αρχής μέχρι τέλους ο ερασιτεχνισμός και να μη πέση εις σφάλματα όπως τα προχθεσινά ακόμη με την αποστολήν και δημοσίευσιν της επιστολής του Βενιζέλου από τον Γ ραμματέα της Κυπριακής Πρεσβείας ή με την αποστολήν της Κυπριακής Πρεσβείας προτού δημιουργηθή η ακατάλληλος ατμόσφαιρα εις το Λονδίνον και την αναχώρησιν της τον καιρόν που μόλις αρχίζει να γεννάται το ενδιαφέρον του τύπου και της κοινής γνώμης γύρω από την δικαίαν υπόθεσιν μας.

Προσφέρω αυτά τα δύο πρόχειρα παραδείγματα από το πρόσφατον παρελθόν.

Δεν θέλω ν' ανατρέξω εις ανεύρεσιν και άλλων, διότι σκοπός μου δεν είναι μόνον να χαλάσω είναι προσφέρω την ασθενή μου συμβολήν εις την ανέγερσιν ενός εθνικού οργανισμού τόσον αναγκαίου τας ημέρας αυτάς. Και είναι ευτύχημα ότι την πολιτικήν μας απειρίαν είχε ν' αντικρύση χειροτέρα πολιτική απειρία εκ μέρους των Αγγλων. Δεν είχαμεν να πολεμήσωμεν ανίσως και ακόμη είχαμεν μαζί μας το ευεργέτημα να είμεθα η αντιπολίτευσις και να έχωμεν μόνον το δικαίωμα του ελέγχου ενώπιον μας.

Αλλ' η οργάνωσις δεν θα είναι άρνησις, θα είναι και θέσις, θα έχη να επιδείξη εργασίαν διά να μπορέση να κάμη σύγκρισιν με τα κυβερνητικά σφάλματα και την αδιαφορίαν και αν θα έχη να επιδείξη εργασίαν διά να μπορέση να κάμη σύγκρισιν με τα κυβερνητικά σφάλματα και την αδιαφορίαν και αν θα έχη μεταξύ άλλων σκοπόν και το να ελέγχη διαρκώς και να επωφελήται από τα σφάλματα της Κυβερνήσεως θα έχη και να κτίση και να δημιουργήση.

Και διά να έχη το απαραίτητον γόητρον πρέπει να έχη ως αρχηγόν της τον Εθνάρχην της Κύπρου επικεφαλής.

Η Εκκλησία της Κύπρου, η οποία συνεχίζει τόσον θαυμασίως τας ωραίας παροδόσεις της Ορθοδόξου Ελληνικής Εκκλησίας εις το αλύτρωτον γένος δεν μπορεί να μη τεθή επικεφαλής ενός εθνικού οργανισμού όπως θα είναι η Πολιτική Οργάνωσις.

Εις το διοικητικόν μέρος η πολυαρχία θα είναι ίσως βλαβερά και δι' αυτό θα έπρεπεν η Οργάνωσις να περιλάβη όσους νομίζει να υποδιαιρεθή εις τοπικάς ή
επαρχιακός επίτροπός και η εκτελεστική εξουσία να μένη εις τον Μ. Αρχιεπίσκοπον και τρία ή τέσσαρα μέλη εκλεγόμενα εκ της Ιερός Συνόδου και των Λαϊκών εν Λευκωσία.

Εις τας τοπικός επιτροπός θα υπόρχη πλήρης εξουσία εν τη περιφερεία των. Η εφαρμογή ενός αποκεντρωτικού συστήματος εις την διοιητικήν σύστασιν θα ηδύνατο ν' αποφύγη δύο τινό, την μη ικανοποίησιν των φιλοδοξιών των τοπικών παραγόντων αφ' ένός και δεύτερον την μη αναγκαστικήν συγκέντρωσιν όλων εν Λευκωσία, όπως επί Εθνικού Συμβουλίου, οπότε όλοι ήρχοντο και αφού προχείρως κότι εγίνετο ή μόλλον δεν εγίνετο και μόνον όσκοποι συζητήσεις εγέμιζον τα πρακτικό, η συνεδρίασις ελύετο επ' αόριστον.

Διό τον σύνδεσμον όμως μεταξύ των τοπικών οργανώσεων και του κέντρου όπως και διό τας εργασίας τα οποίας θα έχη κυρίως ως σκοπόν της θα υφίσταται μία γενική γραμματεία, η οποία θα είναι ταυτοχρόνως και Γ ραφείον Τύπου και εις την οποίαν θα είναι αντιτιθεμένη η πόλη διεκπεραίωσις της εργασίας της οργανώσεως. Γύρω από την γραμματείαν της οργανώσεως θα ηδύνατο να συστηθώσιν ως αδελφό σωματεία η Ενωσις του κυπριακού Τύπου, η γενική γραμματεία των ελληνικών κυπριακών συλλόγων και σωματείων, ο παγκύπριος διδασκαλικός σύνδεσμος κλπ.

Διότι βεβαίως, η Οργόνωσις δεν θα ενήσκη κανενός είδους κηδεμονίαν εις τα Interna Corporis των σωματείων ή των εφημερίδων, αλλό δεν δύναται νομίζω κανείς να έχη αντίρρησιν, ότι εφόσον όλα αυτό μένουν πόντοτε αφωσιωμένα προς την εθνικήν ιδέαν της οποίαν θα έχη σκοπόν να εξυπηρετήση η Οργόνωσις από αυτήν θα έπρεπε να εμπνέεται χόριν της ταυτοσήμου και συλλογικής διενεργείας και την αποφυγήν σπασμωδικών κινήσεων ή μεμονωμένων διαβημότων.

Διό το οικονομικόν μέρος εκτός των θρόνων και των εκκλησιών θα είχεν η οργόνωσις ν' αποβλέψη και εις τον λαόν. Τα πολυόριθμα προχθεσινό τηλεγραφήματα αποδεικνύουν πόσον είναι πρόθυμος ο λαός εις την φωνήν του καθήκοντος. Θα ήθελα να υποδείξω την εισφορό ενός σελινίου και όνω από κόθε Ελληνα Κύπριον δυνόμενον να το πρόξη ετησίως. Το μικρόν του ποσοστού θα είχεν ως αντιστόθμισμα την γενικότητα της συνεισφορός και ακόμη τον παγκύπριον χαρακτήρα της οργανώσεως.

Δεν εισέρχομαι εις λεπτομερείας περισσοτέρας μόνον εύχομαι η οργόνωσις να γίνη και να γίνη το συντομώτερον, διότι είναι καθήκον εθνικόν και θα είμεθα υπεύθυνοι αν τον ναυαγήσωμεν η δεν την κόμωμεν ούτε την φορόν αυτήν απέναντι της Ιστορίας.