29.9.1919: Νέα Παγκύπρια Συvέλευση 914 αvτιπρoσώπωv από όλη τη Κύπρo αξιώvει από τηv Αγγλία της Εvωσης της Κύπρoυ με τηv Ελλάδα εvισχύoυσα τo έργo της Πρεσβείας πoυ συvεχίζει τις πρoσπάθειες της στo Λovδίvo.

S-333

29.9.1919: ΝΕΑ ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ 914 ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΩΝ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΑΞΙΩΝΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΓΛΙΑ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΕΝΙΣΧΥΟΥΣΑ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΠΡΕΣΒΕΙΑΣ ΠΟΥ ΣΥΝΕΧΙΖΕΙ ΤΙΣ ΕΠΑΦΕΣ ΤΗΣ ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ. Ο ΒΡΕΤΑΝΟΣ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ ΔΙΑΒΕΒΑΙΩΝΕΙ ΟΤΙ ΘΑ ΛΑΒΕΙ ΥΠΟΨΕΙ ΤΟΥΣ ΠΟΘΟΥΣ ΤΩΝ ΚΥΠΡΙΩΝ ΟΤΑΝ ΘΑ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕΙ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ.

Η Επικουρική Επτροπή υπό την προεδρία του Μητροπολίτη Πάφου Ιάκωβου συγκάλεσε νέα Παγκύπρια Συνέλευση στις 29 Σεπτεμβρίου για ενίσχυση του έργου της Πρσβείας των Ελλήνων Κυπρίων υπό τον Αρχιεπίσκοπο Κύριλλο που συνέχιζε τις επαφές στο Λονδίνο.

Στη Συνέλευση αντιπροσωπεύθηκαν με 914 αντιπροσώπους όλες οι κοινότητες της νήσου και σ' αυτήν εγκρίθηκε ένα νέο ψήφισμα με το οποίο επαναλαμβανόταν ο ενωτικός πόθος των Κυπρίων.

Καλείτο επίσης η αγγλική Κυβέρνηση να προχωρήσει και αποδώσει εθνική ελευθερία στην Κύπρο, και την ένωση με την Ελλάδα.

Το ψήφισμα που στάληκε τόσο προς την Αγγλική Κυβέρνηση όσο και στην Ελληνική έχει ως εξής:

"Ημείς οι υπογεγραμμένοι Μητροπολίται, ανώτεροι Κληρικοί και λοιποί από τε θέσεως και ειδικής εντολής του λαού της Κύπρου, άπαντες αντιπρόσωποι του τε Αστικού και Αγροτικού Ελληνικού πληθυσμού της ιστορικής ταύτης Νήσου, συνελθόντες σήμερον τη εικοστή εννάτη του μηνός Σεπτεμβρίου, του έτους χιλιοστού εννεακοσιοστού δεκάτου εννάτου, ημέραν Κυριακήν, εν τη πρωτευούση της Νήσου Λευκωσία, και εν τω περιβόλω της Αγιωτάτης Αρχιεπισκοπής, υπό την προεδρείαν της Α.Σ.του Τοποτηρητού του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου Μητροπολίτου Πάφου Κυρίου Ιακώβου, επί τω σκοπώ της εκδηλώσεως των ιερών αναλλοιώτων εθνικών πόθων του Ελληνικού λαού της Κύπρου, και έχοντες υπόψιν ότι αντιθέτως προς τας ελπίδας ημών επιβραδύνεται η ευνοϊκή επί του εθνικού ημών ζητήαματος απόφασις της Αγγλικής Κυβερνήσεως, μολονότι από μηνών πολλών η Κυπριακή εν Λονδίνω Αποστολή, συνεπής προς την εντολήν του ελληνικού λαού της νήσου υπέβαλεν αρμοδίως τους πόθους και την θέλησιν των Ελλήνων κατοίκων της Κύπρου, όπως ενωθώσι μετά της Μητρός Ελλάδος και παρακολουθήσωσι τας τύχας αυτής, έχοντες προς τούτοις υπ' όψιν ότι η ευτυχής έκβασις του ελευθερωτικού αγώνος των Συμμάχων εις ον και η ελευθέρα ημών Πατρίς μεθ'ολοκλήρου του ελληνισμού διά του αίματος των τέκνων της και πολλαπλών θυσιών σοβαρώς συνετέλεσε και η Κύπρος σπουδαίως και διαφοροτρόπως συνεισέφερεν, ενισχύει και ημών το δικαίωμα όπως αξιώσωμεν και δι' ημάς αυτούς την εφαρμογήν των αρχώντης ελευθερίας και της δικαιοσύνης υπέρ ων επολέμησαν και υπό την έμπνευσιν των οποίων ενίκησαν οι σύμμαχοι έχοντες συγχρόνως συναίσθησιν της ειλικρινούς υποστηρίξεως και αρωγής, ην παρέχει η Μεγάλη Βρεττανία προς τα καθόλου ελληνικά δίκαια και ης ένεκεν απεσπάσατο την πανελλήνιον ευγνωνοσύνην

ψηφίζομεν τα εξής:

Α). Εκφράζομεν άπαξ έτι και διά πολλοστήν ταύτην φοράν τον πόθον ημών τον διαρκή και έμμονον και ιερόν και αναλλοίωτον, όπως ενωθώμεν μετά της μητρός ημών Ελλαδος.

β).Καλούμεν ευσεβάστως το φιλελεύθερον Αγγλικόν Εθνος και την Κυβέρνησιν της Α.Μ. του Βασιλέως της Αγγλίας, όπως εφαρμόση και υπέρ της Κύπρου τας αρχάς υπέρ ων επολέμησεν, αποδίδουσα εις ταύτην την εθνικής αυτής ελευθερίαν.

γ). Διαδηλούμεν ότι πάσα παρά τας πεποιθήσεις και δικαίας ημών αξιώσεις λύσις του Εθνικού ημών ζητήματος θέλει πικράνει βαθύτατα τον Κυπριακόν Λαόν, όστις ουδέποτε θέλει παύσει ζητών δικαιοσύνη και παντί σθένει και πάση θυσία αγωνιζόμενος υπέρ της εθνικής αυτού αποκαταστάσεως.

δ). Διαβεβαιούμεν και κατά την επίσημον ταύτην περίστασιν ότι θεωρούμεν ζήτημα τιμής όπως υπό τους ελευθέρους ελληνικούς θεσμούς συζήσωμεν εν αρμονία και ισοπολιτεία μετά της συνοίκου Μωαμεθανικής μειονότητος.

ε).Αναθέτομεν εις την υπό την Προεδρείαν του Σεβασμιωτάτου Τοποτηρητού Επικουρική επί του Εθνικού Αγώνος επιτροπήν, όπως 1ον επιδώση το παρόν ψήφισμα προς την Α. Εξοχότητα τον Λειτουργόν τον διαχειριζόμενον την Κυβέρνησιν της Κύπρου, με την παράκλησιν όπως ευαρεστούμενος διαβιβάση τούτο προς την Α.Εντιμότητα τον επί των Αποικιών Υπουργόν, 2ον) Οπως όμοιον του παρόντος ψηφίσματος αποστείλη προς την ελληνικήν Κυβέρνησιν.

Εγένετο και υπεγράφη αυθημερόν".

(Μεταγλώττιση)

"Εμείς οι υπογεγραμμένοι... ψηφίζουμε τα εξής:

Α). Εκφράζουμε για πολλοστή φορά τον διαρκή, ιερό έμμονο και αναλλοίωτο μας πόθο όπως ενωθούμε με τη μητέρα μας Ελλαδα.

β). Καλούμε ευσεβάστως το φιλελεύθερο Αγγλικό Εθνος και την Κυβέρνηση της Α.Μ. του Βασιλέα της Αγγλίας, όπως εφαρμόσει και υπέρ της Κύπρου τις αρχές υπέρ των οποίων πολέμησε, αποδίδουσα σε αυτήν την εθνική της ελευθερία.

γ). Διαδηλούμε ότι κάθε άλλη, από τις πεποιθήσεις και δίκαιες αξιώσεις μας λύση του Εθνικού μας ζητήματος θα πικράνει βαθύτατα τον Κυπριακό Λαό, ο οποίος ουδέποτε θα παύσει ζητώντας δικαιοσύνη και με κάθε σθένος και κάθε θυσία αγωνιζόμενος υπέρ της εθνικής του αποκατάστασης.

δ). Διαβεβαιούμε και κατά την επίσημη αυτή περίσταση ότι θεωρούμε ζήτημα τιμής όπως υπό τους ελεύθερους ελληνικούς θεσμούς συζήσουμε σε αρμονία και ισοπολιτεία με τη σύνοικο Μωαμεθανική μειονότητα.

ε). Αναθέτουμε στην Επικουρική Επιτροπή για τον εθνικό αγώνα υπό την Προεδρεία του Σεβασμιωτάτου Τοποτηρητού, όπως: 1ον επιδώσει το παρόν

ψήφισμα προς την Α. Εξοχότητα τον Λειτουργό που διαχειρίζεται την Κυβέρνηση της Κύπρου, με την παράκληση όπως ευαρεστούμενος διαβιβάσει τούτο προς την Α. Εντιμότητα τον υπουργό Αποικιών Υπουργόν. 2ον) Οπως αποστείλει όμοιο του παρόντος ψηφίσματος προς την ελληνική Κυβέρνηση".

Το ψήφισμα δόθηκε στον Αρμοστη στη Λευκωσία για να σταλεί στον Υπουργό Αποικιών, ενώ ο Τοποτηρητής Ιάκωβος έστειλε ένα άλλο τηλεγράφημα προς τον Πρωθυπουργό της Αγγλίας Λόϊδ Τζιορτζ, τις αγγλικές Βουλές, τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας και την Κυπριακή Πρεσβεία.

Το τηλεγράφημα έχει ως εξής:

"Παγκύπριος Συνέλευσις συνεκροτήθη σήμερον εν Λευκωσία υπό την προεδρίαν μου. Παρέστησαν εις αυτήν ειδικώς εκλεγέντες αντιπρόσωποι του Ελληνικού λαού ολοκλήρου της Νήσου, οίτινες επεδοκίμασαν το ψήφισμα υπέρ της ενώσεως μετά της Ελλάδος ποιούμενοι έκκλησιν εις το φιλελεύθερον αγγλικόν Εθνος και την Κυβέρνησιν της Α. Μεγαλειότητος διά την ταχείαν εκπλήρωσιν των κοινών αυτών πόθων, στους οποίους υπέβαλον δεόντως διά της εν Λονδίνω ευρισκομένης νυν νομίμου Αντιπροσωπείας των. Δηλούσι δε ότι πάσα άλλη αντίθετος λύσις προς τους πόθους των θα προξενήση εις αυτούς πικράν απογοήτευσιν και απελπισίαν. Το ψήφισμα υπεβλήθη εις τον Μ. Αρμοστήν προς διαβίβασιν.

Ιάκωβος

Μητροπολίτης Πάφου Τοποτηρητής

Αρχιεπισκοπικού Θρόνου.

(Μεταγλώττιση)

"Παγκύπρια Συνέλευση συγκροτήθηκε σήμερα στη Λευκωσία υπό την προεδρεία μου. Παρέστησαν σ' αυτήν ειδικά εκλεγέντες αντιπρόσωποι του Ελληνικού λαού ολόκληρου της Νήσου, οι οποίοι επεδοκίμασαν το ψήφισμα υπέρ της ένωσης με την Ελλάδα κάνονας έκκληση στο φιλελεύθερο αγγλικό Εθνος και την Κυβέρνηση της Α. Μεγαλειότητος για την ταχεία εκπλήρωση των κοινών τους πόθων, στους οποίους υπέβαλαν διά της Αντιπροσωπείας τους που βρίσκεται στο Λονδίνο. Δηλούν δε ότι κάθε άλλη αντίθετη λύση προς τους πόθους τους θα προξενήσει σ'αυτούς πικρή απογοήτευση και απελπισία. Το ψήφισμα υπεβλήθη εις τον Μ. Αρμοστή προς διαβίβαση".

Το τηλεγράφημα προς τον Αρχιεπίσκοπο Κύριλλο, Πρόεδρο της Πρεβείας στο Λονδίνο, έχει ως εξής:

"Παγκύπριος Εθνική Συνέλευσις συνεκροτήθη χθες εν Λευκωσία υπό την προεδρείαν μου. 914 αντιπρόσωποι του Ελληνικού λαού ολοκλήρου της Νήσου παρέστησαν, ομοφώνως αποδεχθέντες ψήφισμα υπέρ της ενώσεως μετά της Ελλάδος, ποιούμενοι έκλησιν εις το φιλελεύθερον Αγγλικόν Εθνος και εις την Κυβέρνησιν της Α. Μεγαλειότητος διά την ταχείαν εκπλήρωσιν των δικαίων αυτών πόθων, δεόντως υποβληθέντων διά της νομίμου αυτών αντιπροσωπείας, διακηρύττοντες ότι πάσα λύσις αντίθετος προς τους πόθους αυτών προκαλέση την πικράν αυτών απογοήτευσιν και απόγνωσιν. Το ψήφισμα δεόντως υπεβλήθη εις τον Μέγαν Αρμοστήν προς διαβίβασιν".

Διατελούμεν κλπ.

(Μεταγλώττιση)

"Παγκύπρια Εθνική Συνέλευση συγκροτήθηκε χθες στη Λευκωσία υπό την προεδρεία μου. Παρέστησαν 914 αντιπρόσωποι του Ελληνικού λαού ολόκληρης της Νήσου, οι οποίοι αποδέχθηκαν ομόφωνα ψήφισμα υπέρ της ένωσης με την Ελλάδα, κάνοντας έκληση στο φιλελεύθερο Αγγλικό Εθνος και στην Κυβέρνηση της Α. Μεγαλειότητος για την ταχεία εκπλήρωση των δικαίων πόθων τους, υποβλήθηκαν με τη νόμιμη αντιπροσωπεία τους, διακηρύσσοντες ότι κάθε άλλη λύση αντίθετη προς τους πόθους τους προκαλέσει την πικρή απογοήτευση τους και απόγνωση. Το ψήφισμα υποβλήθηκε στο Μέγα Αρμοστή προς διαβίβαση".

Διατελούμε κλπ.

Ο Αρχιεπίσκοπος Κύριλλος, που βρισκόταν στο Λονδίνο, υπέβαλε το υπόμνημα της Παγκύπριας Συνέλευσης στον Αγγλο Πρωθυπουργό Λόϊδ Τζιορτζ, ο οποίος στις 14 Νοεμβρίου έδωσε μια απάντηση όλο υποσχέσεις, που ικανοποίησε ιδιαίτερα τα μέλη της Πρεσβείας και γενικότερα τον Κυπριακό λαό.

Ο Λόιδ Τζιορτζ ανέφερε στην επιστολή του προς την Πρεσβεία ότι οι πόθοι των κατοίκων της Κύπρου θα τύχουν συντόνου και συμπαθούς προσοχής από την Κυβέρνηση της χώρας όταν όμως θα ασχολείτο με το μέλλον της νήσου. Ωστόσο δεν καθόριζε πότε η κυβέρνηση του θα ασχολείτο με το μέλλον της Κύπρου.

Ο Λόϊδ Τζιορτζ τόνισε ότι δεν μπορούσε να δώσει οποιαδήποτε οριστική απάντηση στην Πρεσβεία και την πληροφορούσε ότι λόγω φόρτου εργασίας δεν μπορούσε να τη δεχθεί.

Εγραφε ο Λόϊδ Τζιορτζ στην Πρεσβεία διά του Τ. Νταίηβις:

ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ

10 Downing Street

14 Νοεμβρίου 1919

" Φίλε κύριε,

Με εντολή του πρωθυπουργού απαντώ στις επιστολές τις οποίες είχετε την καλωσύνη να στείλετε προς αυτόν, ημερομηνίας 15 Σεπτεμβρίου και 21 Οκτωβρίου.

Ο πρωθυπουργός επέστησε σύντονη την προσοχή του στις σκέψεις που προβάλλονται στις επιστολές σας. Γνωρίζει πλήρως το αίσθημα που υπάρχει μεταξύ του Ελληνικού πληθυσμού της Κύπρου υπέρ της Ενωσης της νήσου με την Ελλάδα.

Διατάχθηκα δε να καταστήσω σε σας σαφώς, ότι οι πόθοι των κατοίκων της Νήσου Κύπρου, θα τύχουν της πολύ συντόνου και συμπαθούς προσοχής της Κυβέρνησης της Α. Μεγαλειότητος, όταν αυτή θα εξετάσει το μέλλον της νήσου. Αδυνατεί όμως κατά το παρόν, λόγω της αβεβαιότητας της διεθνούς κατάστασης στη Μέση Ανατολή, να δώσει οποιανδήποτε οριστική απάντηση στο Υπόμνημα της Κυπριακής Αποστολής.

Ο πρωθυπουργός λυπείται πολύ διότι η πολλή συγκέντρωση δημόσιας ερασίας θα καταστήσει αδύνατο σ' αυτόν να δεχθεί την αποστολή προσωπικά.

Γνωρίζει όμως ότι ο Λόρδος Μίλνερ είχε την ευχαρίστηση να λάβει συνένευξη με την Αποστολή, η οποία έθεσε ενώπιον του τα γεγονότα και τις σκέψεις που επιθυμούν να ληφθούν υπ' όψη από την Κυβέρνηση της Α. Μεγαλειότητας όταν αυτή πρόκειται να αποφασίσει το μέλλον της νήσου.

Υμέτερος κλπ

T.T. Davies

Προς την Κυπριακήν Αποστολή

2 Lancaster Street

Lancaster Gate W.2.