7.8.1905: Αρχίζει η λειτoυργία τoυ πρώτoυ σιδηρoδρόμoυ στηv Κύπρo με δρoμoλόγια από Λευκωσία πρoς Αμμόχωστo. Παράπovα για τις τιμές τωv εισιτηρίωv και τις ώρες αvαχώρησης τoυ.

S-237

7.8.1905: ΑΡΧΙΖΕΙ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΥ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΜΕ ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΠΡΟΣ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟ. ΠΑΡΑΠΟΝΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΙΜΕΣ ΤΩΝ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ ΚΑΙ ΤΙΣ ΩΡΕΣ ΑΝΑΧΩΡΗΣΗΣ ΤΟΥ

Ενα από τα πρώτα έργα που προώθησε προς επίλυση ο νέος Υπατος Αρμοστής Κιγκ Χάρμαν ήταν η λειτουργία του σιδηρόδρομου, του πρώτου και μοναδικού σιδηρόδρομου που λειτούργησε ποτέ στο νησί για 50 ολόκληρα χρόνια.

Σε πρώτο στάδιο τέθηκε σε λειτουργία στις 7 Αυγούστου η σιδηδρομική γρμαμή που ένωνε τη Λευκωσία με την Αμμόχωστο (7.8.1905) και τον επόμενο χρόνο (Δεκέμβρης 1906) η Λευκωσία συνδέθηκε σιδηροδρομικώς και με τη Μόρφου.

Ο σιδηρόδρομος περνούσε απο οκτώ χωριά όπου θα έκανε σταθμούς και θα κατέληγε στην Αμμόχστο μέσα σε τρεις ώρες.

Για την Κύπρο αυτός ο χρόνος αποτελούε ρεκόρ αν ληφθεί υπόψη ότι οι περισσότεροι "ταξίδευαν" πεζοί και χρειάζονταν πολλές ώρες, ενώ οι πιο τυχεροί ή εχούμενοι πήγαιναν από το ένα μέρος στο άλλο με γαϊδούρι ή άλογο.

Αγγέλλουσα την έναρξη της λειτουργίας του σιδηρόδρομου η εφημερίδα της Λευκωσίας "Φωνή της Κύπρου" έγραφε στις 23/5 Αυγούστου 1905:

"Πολλοί των διορισθέντων ήδη υπαλλήλων του σιδηδροδρόμου διετάχθησαν όπως από της προσεχούς Δευτέρας 7 Αυγούστου αναλάβωσι καθήκοντα.

Από της ημερομηνίας δε ταύτης μέχρι νεωτέρας ειδοποιήσεως θα αναχωρή εκ Λευκωσίας καθ' εκάστην σιδηδρομομική ολκή κατά την 6ην πρωϊνήν ώραν.

Εκ Μιάς Μηλιάς την 6.18 λεπτά, εκ Τραχωνίου την 6.40 λεπτά, εξ Εξω Μετοχίου την 6.55 λεπτά, εξ Αγκαστίνας την 7.15 λεπτά, εκ Μουσουλίτας την 7.28 λεπτά, εκ

Γενάκρων την 7.45 λεπτά, εκ Πραστειού την 8.14 λεπτά, εκ Στύλλων την 8.35 λεπτά, θα φθάνη δε εις την Αμμόχωστον την 9.5 λεπτά.

Εκείθεν η ολκή θα εκκινή την 1ην μ.,μ. και θα φθάνη εις Λευκωσίαν την 4.2 λεπτά διερχομένη βεβαίως και σταθμεύουσα επί τινα λεπτά εις τους ρηθέντας σταθμούς".

Ομως για τον φτωχό τον κόσμο που ήταν αμάθητος στη χρήση σιδηροδρόμου είχαν δημιουργηθεί πολλά προβλήματα.

Ιδιαίτερα δε οι τιμές των έξι σελινίων για τα εισιτήρια θεωρούνταν πολύ μεγάλες ενώ δεν υπήρχαν ξεχωριστά βαγόνια για τις κυρίες που αναγκάζονταν να κάθονται μαζί με τους άνδρες.

Παράλληλα ο κόσμος είχε παράπονα για τις ώρες που περνούσε μέσα στον καυτό ήλιο του καλοκαιριού στη Μεσαορία ενώ δεν δινόταν αρκετός χρόνος σε όσους πήγαιναν στην Αμμόχωστο για να ψωνίσουν ή να κάνουν τις δουλειές τους.

Εγραφε σχετικά η ίδια εφημερίδα στις 30/12 Αυγούστου (Μεταγλώττιση):

Οπως είχαμε προαναγγείλει από τη περασμένη Δευτέρα ή σιδηροδρομική γραμμή από τη Λευκωσία στην Αμμόχωστο τέθηκε σε χρήση του δημοσίου.

Κατά την ίδια ημέρα οι εισπράξεις του σιδηρόδρομου από τους επιβάτες έφθασαν στις 8-10 λίρες εκτός από τις εισπράξεις από τα γεννήματα και τα εμπορεύματα οι οποίες όπως λέγεται υπήρχαν αρκετά ικανοποιητικές.

Φαίνεται ότι ο κόσμος ταχύτατα θα εξοικειθωεί με τον σιδηρόδρομο και όλοι θα προτιμούν αυτό το μέσο συγκοινωνίας.

Αλλά ο σιδηρόδρομος παρουσιάζει μερικές ελλείψεις, τις οποίες διατύπωσαν σε μας αυτοί που έχουν ήδη ταξιδεύσει και οι οποίες πρέπει να επιλυθούν γρήγορα.

ΑΠΟ ΤΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΓΚΑΣΤΙΝΑ: Βεβαιώνεται ότι οι επιβάτες υφίστανται βίΑΙες ταλαντεύσεις και κλονισμούς από τη Λευκωσία μέχριτην Αγακστίνα, από εκεί δε πλέον μέχρι την Αμμόχωστο το ταξιδι είναι ομαλό. Είναι άγνωστο από που προέρχεται αυτό, αλλά πρέπει να επιστηθεί η προσοχή της διεύθυνσης.

ΟΙ ΤΙΜΕΣ: Και οι τιμές των εισιτηρίων είναι πολύ υψωμένες. Εξη σελίνια για εισιτήριο πρώτης θέσης για μόνο την άνοδο είναι παρα πολλά, όπως πολλά είναι επίσης και 3 σελίνια για τη δεύτερη θέση, καθίσταται δε έτσι το ταξείδι αυτό πολύ ακριβότερο από εκείνο που διενεργείται με άμαξες.

ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ ΜΕ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ: Επειτα δεν δίδονται εισιτήρια με επιστροφή, ενώ αυτό πρέπει να υπάρχει όπως συμβαίνει σε όλο τον κόσμο, για να γίνεται και περισσότερο πάντοτε έκπτωση στις τιμές.

ΒΑΓΟΝΙΑ ΚΥΡΙΩΝ: Πρέπει δε να ορισθούν και βαγόνια για τις κυρίες ώστε να μη συμβαίνουν άτοπα όπως για παράδειγμα προχθές όταν κάποιοι κύριοι, πολύ καθώς πρέπει, μόλις τοποθετηθηκαν σε μια άμαξα διατάχθηκαν από σιδηροδρομικό υπάλληλο να την εγκαταλείψουν, καθότι σε μια γωνιά της καθόταν καλυμμέννη μια χανούμισσα.

Δεν θέλουμε τώρα να εξετάσουμε ποια ήταν η οθωμανίδα που ταξίδευε αν ήταν αριστοκράτισσα ή υπηρέτρια. το ζήτημα είναι να μη συμβαίνουν έκτροπα και σκηνές που να προσβάλλουν και ταράσσουν τους ταξιδιώτες.

ΣΤΑΘΜΟΙ: Από Λευκωσία προς Αμμόχωστο μεσολαβούν περί τους 10 σταθμοί, αλλά οι επιβάτες φοβούνται να κατέλθουν από τη σιδηδρομική άμαξα, γιατί αγνοούν πόσα λεπτά σταματά η αμαξοστοιχία σε κάθε σταθμό. Αυτό μπορεί να διορθωθεί μόλις αναγραφούν οι λεπτομέρειες αυτές με μεγάλα γράμματα στις πινακίδες κάθε σταθμού.

ΟΙ ΩΡΕΣ: Και τελευταίο πρέπει να επέλθει τροποποίηση και στις ώρες της αναχώρησης της ολκής απο την Αμμόχωστο. Εδώ η ολκή αναχωρεί στις 6 π.μ. ώρα και φθάνει στην Αμμόχωστο στις 9, από εκεί δε αναχωρεί για Λευκωσία την 1η μ.μ. και φθάνει εδώ στις 4.

Ωστε παρέχεται καιρός μόνο 4 ωρών σε αυτόν που θέλει να εκτελέσει το ταξίδι την ίδια μέρα.

Τέσσερις δε ώρες δεν είναι καθόλου αρκετές για να αποπερατώσει κάποιος την εργασία του, άλλωστε δε δεν του παρέχεται και καιρός ούτε να γευματίσει καν.

Επί πλέον δε είναι υποχρεωμένος να διανήσει όλο εκείνο τον κάμπο της Μεσαορίας υπό καυτόν ήλιο που καίει τα πάντα.

Γιατί να μη αναχωρεί από την Αμμόχωστο ο σιδηρόδρομος στις 4 μμ. ώρα και να είναι εδώ στις 7;

Αυτές είναι επί του παρόντος οι παρατηρήσεις των περισσοτέρων ταξειδιωτών τις οποίες υποβάλλουμε στους αρμοδίους, με την ελπίδα ότι θα τύχουν ταχείας βελτίωσης και θεραπείας για να μη υπάρχει το ελάχιστο παράπονο".