29.4.1895: Η Οθωμαvική Αυτoκρατoρία διαβεβαιώvει τoυς Οθωμαvoύς της Κύπρoυ ότι oυδέπoτε θα ακυρωθεί η σύμβαση με τηv Αγγλία για τηv Κύπρo.

S-207

29.4.1895: Η ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΔΙΑΒΕΒΑΙΩΝΕΙ ΤΟΥΣ ΟΘΩΜΑΝΟΥΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΟΤΙ ΟΥΔΕΠΟΤΕ ΘΑ ΑΚΥΡΩΘΕΙ Η ΣΥΜΒΑΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΓΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Ενώ οι χριστιανοί της Κύπρου οργάνωναν συλλαλητήρια υπέρ της Ενωσης και υπέρ της παράδοσης της Κύπρου στην Ελλάδα και της κατάργησης του Φόρου Υποτελείας, οι οθωμανοί της Κύπρου άρχισαν να αντιδρούν έντονα.

Πρώτη αντίδραση ήταν να απευθυνθούν προς την Κυβέρνηση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, την οποία θεωρούσαν μητρική σε αντίθεση με τους χριστιανούς που θεωρούσαν μητρική την Κυβέρνηση της Ελλάδας, και πήραν διαβεβαιώσεις από την Κωνσταντινούπολη ότι ουδέποτε η Κύπρος θα χωριζόταν από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και ουδέποτε θα ακυρωνόταν η σύμβαση με την Αγγλία.

Εγραφε η εφημερίδα της Λεμεσου "Σάλπιγξ" στις 29 Απριλίου 1895:

"Προς τους εν Λευκωσία Οθωμανούς εστάλη εκ της εν Κωνσταντινουπόλει Κυβερνήσεως αγγελία δι'ης πληροφορούνται οι Οθωμανοί ότι ουδέποτε η Κύπρος θα χωρισθή από του Οθωμανικού κράτους και ότι η μετά της Αγγλίας σύμβασις ουδέποτε θα ακυρωθή. Η αγγελία αύτη ανεγνώσθη εις επήκοον πολλών οθωμανών. Αλλαι μεν βουλαί ανθρώπων, άλλα δε Θεός κελεύει. Τούτο μόνον δυνάμεθα να απαντήσωμεν ως προς το πρώτον μέρος, ως προς δε το δεύτερον μακάριοι οι κρατούντες, ήγουν τουτέστιν δηλαδή οι ισχύοντες".

(Μεταγλώττιση)

"Προς τους οθωμανούς στη Λευκωσία στάληκε από την Κυβέρνηση της Κωνσταντινούπολης αγγελία με την οποία πληροφορούνται οι οθωμανοί ότι ουδέποτε η Κύπρος θα χωρισθεί από το Οθωμανικό κράτος και ότι η σύμβαση με την Αγγλία ουδέποτε θα ακυρωθεί. Η αγγελία αυτή αναγνώσθηκε σε επήκοο πολλών Οθωμανών".

Παρά τις διαβεβαιώσεις αυτές οι Οθωμανοί πρέβησαν και σε μια άλλη εντυπωσιακή χειρονοία σε αντίπραξη προς τα συλλαλητήρια των χριστιανών: Εστειλαν Πρεσβεία (αντιπροσωπεία) στην Κωνσταντινούπολη με εντολή να παρακαλέσει την τουρκική Κυβέρνηση να εξοφλήσει τα χρέη της προς την Αγγλία, ώστε να μην έχει καμμιά άλλη υποχρέωση σ' αυτήν και να επιστραφεί η νήσος στην Τουρκία.

Εγραφε σχετικά η εφημερίδα "Σάλπιγξ" στις 6 Μαϊου 1896 (μεταγλώττιση):

"Εφυγε για την Κωνσταντινούπολη οθωμανική πρεσβεία συνοδευόμενη, χάριν επισημότητας από το συντάκτη της "Ζαμάν" (εφημερίδας) που φέρει ήδη τον τίτλο Πασά, για να συμβουλεύσει την Α. Μεγ. τον Σουλτάνο να πληρώσει το χρέος του 1855 για να απαλλαγεί έτσι αμέσως η νήσος από την αγγλική κατοχή.

Εύκολο πράγμα. Ακόμη ευκολότερο θα ήταν εάν πήγαιναν στη Ρωσσία να την συμβουλεύσουν να αφήσει το Βατούμ, και το Αρδαχάν και τότε η Αγγλία δεν μπορούσε παρά να φύγει νύκτα".

Τόση ήταν η αντίδραση των Οθωμανών ώστε απαντούσαν στην απόφαση των Ελλήνων να χύσουν κάθε ρανίδα αίματος τους παρά να υποταχθούν στην Ελλάδα.

Μια τέτοια δήλωση τους δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Νταίηλι Γκράφικ" το 1896 (Σάλπιγξ Λεμεσού, 13 Νοεμβρίου 1896). Οι οθωμανοί της Κύπρου φέρονται να δήλωσαν κατά την εφημερίδα:

" Παρά να υποταχθούν στην Ελλάδα καλύτερα να χύσουν και την τελευταία ρανίδα του αίματος τους".

Οι διαφορές των δυο κοινοτήτων έφθασαν και στη Βουλή και οι Οθωμανοί έφεραν ενστάσεις γύρω από την έγκριση του φόρου Υποτελείας (Σάλπιγξ 19.3.1897-μεταγλώττιση):

"Με μεγάλη απορία είδαμε τις ενστάσεις τις οποίες ήγειραν οι αντιπρόσωποι των Μωαμεθανών κατά τη συζήτηση της δεκάτης εβδόμης παραγράφου της απάντησης, στην οποία γίνεται μνεία για το υπόμνημα του 1895 και για τον διορισμό ιθαγενών σε ανώτερες διοικητικές θέσεις και ότι αντιζηλίες όπως είπεν ο Υπουργός στην απάντηση του δεν υπάρχουν μεταξύ των συνοίκων στοιχείων, αλλά ότι αδελφική αρμονία υπήρχε και πριν από την κατοχή και υπάρχει μετά από αυτήν στις σχέσεις των δύο μερίδων της κοινότητας.

Τα μωαμεθανικά μέλη προσπάθησαν να παρουσιάσουν ότι τέτοια σύμπνοια και να υπήρχε ήταν φαινομενική, ότι τα υπομνήματα όλα στάληκαν μόνο από μέρους των χριστιανών κατοίκων της νήσου, ότι με τα υπομνήματα εκφράζεται ο πόθος της Ενωσης της Κύπρου με την Ελλάδα εάν εγκαταλειφθεί από την Αγγλία, ενώ πρέπει να αποδοθεί σε τέτοια περίπτωση στον φυσικό κύριο της και ότι δεν πρέπει να διορίζονται σε ανώτερες διοικητικές θέσεις ιθαγενείς, διότι θα εγείρονται αντιζηλίες. Δόθηκε εννοείται στα μωαμεθανικά μέλη η απάντηση από τους δικούς μας, αλλά ας μας επιτρέψουν να τους πούμε λίγα πράγματα.

Οτι δεν συμφωνούν ως προς τον πόθο του ελληνικού πληθυσμού θα δοθεί στην Ελλάδα η νήσος εάν εγκαταλειφθεί από τους Αγγλους και ποθούν να αποδοθεί πάλιν στο σουλτάνο είναι αυτό φυσικό, ούτε τους κατακρίνουμε αλλά όταν λέγουν ότι τα υπομνήματα και οι παραστάσεις έγιναν από μέρους των χριστιανών μόνον, αδικούν τη μωαμεθανική κοινότητα προσπαθώντας να παραστήσουν αυτήν ότι περνά καλά, δεν έχει βλαβεί καθόλου από τους υπέρμετρους φόρους και επομένως κανένα παράπονο δεν έχουν, περιποιούσε δε τιμή στο χριστιανικό στοιχείο ότι μόνον αυτό καταγίνεται και ενεργεί προς βελτίωση της κατάστασης του τόπου από την οποία βεβαίως η ωφέλεια θα είναι γενική και για τα δυο στοιχεία.

Με όλο το πλεονέκτημα της πλειονότητας εμείς επιθυμούμε πάντοτε τη σύμπνοια των συνοίκων μας Μωαμεθανών.

Αλλά ίσως σε αυτούς δεν φαίνεται αρεστό να παραπονούνται με υπομνήματα προς την αγγλική Κυβέρνηση, αποφεύγουν δε να κατακρίνουν το φόρο υποτελείας, ο οποίος είναι η καταστροφή του τόπου, από φόβο μήπως δυσαρεστήσουν τον σουλτάνο.

Αλλά οι χριστιανοί εννοήσαντες καλώς την πηγή της αθλιότητας του τόπου οφείλουν να την υποδεικνύουν και να απαιτούν την άριση κάθε κακού προς γενικό όφελος.

Επίσης με την πρόταση τους όπως μη διορίζονται στις ανώτερες διοικητικές θέσεις ιθαγενείς τα μωαμεθανικά μέλη αδικούν πολύ τους ομοφύλους τους.

Οι χριστιανοί απαιτούν όπως γίνουν δεκτοί σε ανώτερες θέσεις και ιθαγενείς δεν απέκλεισαν βεβαίως τους μωαμεθανούς που το απαίτησαν αυτό μόνο υπέρ των χριστιανών.

Απαίτησαν με αυτό να αμείβεται η αξιότητα και η ικανότητα όπως ευρεθεί είτε από τους μωαμεθανούς είτε από τους χριστιανους".