Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

26.7.1878: Ο Αρμoστής Σερ Γκάρvετ Γoύλσλη στρατoπεδεύει στη Λευκωσία, παρά τo Μετόχιo Κύκκoυ, τo oπoίo μετατρέπει σε αρχηγείo τoυ

S-115

26.7.1878: Ο ΑΡΜΟΣΤΗΣ ΣΕΡ ΓΚΑΡΝΕΤ ΓΟΥΛΣΛΗ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΕΥΕΙ ΣΤΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΠΑΡΑ ΤΟ ΜΕΤΟΧΙΟ ΚΥΚΚΟΥ, ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΜΕΤΑΤΡΕΠΕΙ ΣΕ ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΤΟΥ

Το στρατόπεδο του Σερ Γκάρνετ Γούλσλη παρά το μετόχιoν Κύκκου στη Λευκωσία που διακρίνεται αριστερά. Στο βάθος της γκραβούρας του 1878, ο Πενταδάκτυλος

Ο Σερ Γκάρνετ Γούλσλη στρατοπέδευσε στη Λευκωσία παρά το Μετόχιο Κύκκου το οποίο μετέτρεψε σε αρχηγείο του. Για να μεταβεί όμως από τη Λευκωσία στο αρχηγείο του έπρεπε να περνά μέσα από τον Ποταμό Πεδιαίο που διέσχιζε το κέντρο της πόλης και αυτό αποτελούσε μεγάλο πρόβλημα, ιδιαίτερα κατά τη χειμερινή περίοδο.

Ακόμα κινδύνευε σε περίπτωση που κατερχόταν ο ποταμός να παρέμενε αποκλεισμένος από την υπόλοιπο νήσο.

Ο Κ. Α. Κωνσταντινίδης στο βιβλίο του "Η ιστορία της κατοχής της Κύπρου" γράφει:

" Ο Sir Garnet Wolseley Αντιστράτηγος, (Leutenant General) εισήλθεν εις την Λευκωσίαν την 26ην Ιουλίου, ημέραν Τρίτην. Δεν υπήρχε κατάλληλον οίκημα διά να δεχθή την Εξοχότητα του. Εις το Σεράγιον δεν ηθέλησε να εγκατασταθή. Αλλως τε αυτό κατείχετο από τον Ριφάτ Πασάν, υπεύθυνο διά την μεταφοράν της διαφόρου κινητής δημοσίας περιουσίας εις την Κωνσταντινούπολιν.

Εκτός τούτου, δεδομένου ότι η κατοχή της Νήσου δεν είχεν ακόμη μονιμοποιηθή και ιδιαιτέρως η Λευκωσία ήτο έδρα χιλιάδων Τούρκων υποτιθεμένων φανατικών, ο Μέγας Αρμοστής δεν ήθελε προφανώς να μένη εκτεθειμένος εις κίνδυνον εξεγέρσεως, όσον ολίγον ενδεχομένη και αν ηδύνατο αύτη να θεωρηθή και διά τούτο απεφάσισεν όπως εγκατασταθή προσωρινώς εις το Μετόχιον του Κύκκου, το οποίον ένεκα τούτου ωνομάσθη στρατόπεδον του Μοναστηρίου.

Ο Ντίξον, (Samuel Dixon, βρετανός συγγραφέας που βρισκόταν αυτή την περίοδο στην Κύπρο) σημειώνει ότι μόνον ένας ιερέας (τοιούτον φαίνεται εννοεί τον ηγούμενον) και δύο ή τρεις Μοναχοί εκράτησαν τα κελλία των, το δε υπόλοιπον του Μοναστηρίου παρεχωρήθη εις τον Σερ Γκάρνετ μετά του Επιτελείου του ανυψωθείσης επί αυτού της αγγλικής σημαίας. Εις την ανύψωσιν αυτής έφεραν

αντίστασιν ο Ηγούμενος και οι Μοναχοί φοβηθέντες φαίνεται, ότι θα τους αφηρείτο το Μοναστήριον, αλλά μετά την επίσημον διαβεβαίωσιν ότι η παραμονή των επισήμων ξένων θα ήτο όλως προσωρινή η ένστασις των απεσύρθη.

Ο αρμοστής εχρησιμοποίησε το εστιατόριον ως σαλόνι, πλησίον του δε έμεναν ο Colonel Greeves, γραμματεύς και ο colonel Dormer, υπασπιστής.

Τμήμα του κτιρίου του Αρμοστείου του 1878 που έστησε ο Σερ Γκάρνετ σε χώρο που βρίσκεται σήμερα (2013) το Προεδρικό Μέγαρο, σε φωτογραφία του J. P. FOSCOLO, σε έκδοση της Λαϊκής Τράπεζας (Πολιτιστικό Κέντρο) το 2003

Ενα τρίτον κελλί εχρησιμοποιήθη ως τηλεγραφικός σταθμός. Ενας δερμάτινος σάκκος ήτο ανηρτημένος εις τον εξωτερικόν τείχον ως ταχυδρομείον διά το στρατόπεδον. Αυτά ήσαν τα δωμάτια δι' εργασίαν, αλλά αι

τράπεζαι διά το φαγητόν και αι κλίναι ήσαν εις το ύπαιθρον υπό σκηνάς, διότι η παραμονή είχε χαρακτήρα κατασκηνώσεως στρατοπέδου.

Μερικοί από τους άνδρας έμεναν εις καλύβας, αλλ' οι αξιωματικοί υπό σκηνάς. Η σκηνή του αρμοστού ήτο εσωτερικώς επενδυμένη με βαθύ πράσινον χρώμα.

Η τράπεζα του γεύματος είχε διακοσμηθή κομψά με άνθη Ηλίου (τουρκιστί τσαρκιφελέκ) και ευώδη γιασεμιά. Εδώ ήσαν ο Colonel Baker, Russel, o Colonel Dormen, ο ταγματάρχης Wood, ο Colonel Henry Brackenbury, αρχιαστυνόμος.

Ούτος εστρατολόγησε και διωργάνωσε στρατιωτικήν αστυνομίαν, δηλαδή τους ζαπτιέδες, ο Sir

Home, αρχίατρος και δύο υπασπισταί, ο Major M. Calmont, ονομαζόμενος ενίοτε the King και άλλοτε Baby, ο Colonel Maclkuay, αρχιμηχανικός, ο Herbet, ιδιαίτερος γραμματεύς του αρμοστού.

Ο Cοlolonel Greeves, επιτελάρχης, ο οποίος έγινε Λειτουργός διαχειριζόμενος τα της Νήσου, όταν ο Αρμοστής απήλθεν εις Αγγλίαν. Ο Αρμοστής εκοιμάτο ενωρίς κατά τες 10.

Εν τούτοις οι θερινοί μήνες παρήρχοντο διαδοχικώς και η προσέγγισις του χειμώνος εγέννα τον φόβον μήπως το στρατόπεδον απομονωθή αίφνης με την κατάρρευσιν του πεδιαίου και ένεκα τούτου ο Σερ Γκάρνετ παρεσκευάζετο διά να μετακινηθη πέραν του ποταμού.

Τοιουτοτρόπως το Μοναστήριον, το οποίον προσωρινώς προσέφερε κατάλληλον λίθινον οικοδόμημα διά τα βιβλία και τα έγγραφα, την σκιάν μεγάλων δένδρων και καλήν προμήθειαν ύδατος, γρήγορα εγκατελείφθη, και διότι, καθώς παρατηρεί ο Dixon, η φυσική θέσις του στρατοπέδου ήτο εις την νοτίαν όχθην, η οποία έχει ελευθέραν την επικοινωνίαν προς την πρωτεύουσαν διά της πύλης Πάφου. Αλλωστε ήτο φυσικά ανάγκη να ιδρυθή Μέγαρον διά τον Αγγλον Αρχοντα και ιδρύθη το Αρμοστείον.

Το Αρμοστείον ανηγέρθη επί γηλόφου, με ομαλήν κορυφήν εις απόστασιν 1900 περίπου υαρδών από της Λευκωσίας. Είναι ξύλινον ίδρυμα σχηματίζον 3 πλευρές ενός τετραγώνου. Το όλον οικοδόμημα κατεσκευάσθη εις Αγγλίαν και μετεφέρθη εις τεμάχια μαζί με μίαν οικίαν δι' ένα στρατηγόν και διάφορα παραπήγματα διά τους αξιωματικούς.

Ινδοί ιππείς του βρετανικού στρατού σε παράταξη με τις επίσημες στολές τους (Illustrated London News, 1878)

Ο Colonel Sinclair, ο οποίος είχε την φροντίδα της αποστολής του Οικοδομήματος εις Λευκωσίαν γράφει ότι ένας στόλος από 125 κάρρα και 70 καμήλους εχρησιμοποιήθη διά την μεταφοράν των κιβωτίων από την Λάρνακα εις την πρωτύουσαν. Επροτιμήθη ο καταληφθείς λόφος, όχι μόνον ως υγιενή τοποθεσία, αλλά και ως "λαμπρά στρατηγική θέσις τελείως δεσπόζουσα της Λευκωσίας και των πέριξ".

Το στρατόπεδον εγκατεστάθη εις παραπήγματα επί των υψωμάτων. Ενα εκ των υψωμάτων τούτων ωνομάσθη "Λόφος των όφεων" ένεκα του πλήθους των ερπετών τα οποία έβλεπον οι μηχανικοί όταν ανεγείροντο τα παραπήγματα.

Ο Σερ Γκάρνετ προσεπάθησε να δώση νέαν όψιν εις την άνυδρον επιφάνειαν και εφύτευσε μερικά στρέμματα με ευκαλύτους και άλλα δένδρα και τοιουτοτρόπως εσχηματίσθη καθώς προεβλέπετο το σημερινόν άλσος".

Μαρτυρία για τον τρόπο που υποδέχθησαν οι Κύπριοι τον Υπατο Αρμοστή υπάρχει και από αγγλική πηγή και ιδιαίτερα από το Λόρδο Χαίϋ, ο οποίος είχε καταλάβει την Κύπρο εξ ονόματος της βασίλισσας Βικτώριας.

Σε έκθεση του στην αγγλική Κυβέρνηση, απόσπασμα της οποίας δημοσίευσε η "London Gazette" στις αρχές Αυγούστου του 1878 ανέφερε, σύμφωνα με το Illustrated London News της 3ης Αυγούστου 1878:

" Οταν έγινε η ανακοίνωση για την αλλαγή που έγινε το μόνο που φαίνεται ότι αντιλαμβανόταν ο κόσμος ήταν η λέξη "Βικτώρια". Πληροφορούμαστε ακόμη ότι Σερ Γκάρνετ Γούλσλη, με το προσωπικό του από πολίτες και στρατιώτες έφθασε την Τρίτη στη Λευκωσία, πρωτεύουσα της νήσου, όπου συναντήθηκε με τον Βάλτερ Μπέαριγκ, του Υπουργείου Εξωτερικών, με το Λοχαγό Ρώουσον και με τους σημαίνοντες Τούρκους και Ελληνες. Αυτοί οι ηγετικοί παράγοντες, όπως επίσης και οι επίσημοι που τελευταία υπηρετούσαν στην τουρκική κυβέρνηση και οι Ελληνες ιερείς και επίσκοποι έδωσαν στο νέο Υπατο Αρμοστή φιλική και νομιμόφρονη υποδοχή. Τα Ινδικά στρατεύματα παραμένουν στη Λάρνακα στο στρατόπεδο τους, αναμένοντας οδηγίες".