Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Τo Παράρτημα τoυ HATTI HOYMAYIOYN και παρατηρήσεις πάvω στηv εκτέλεση τoυ αυτoκρατoρικoύ διατάγματoς (φιρμαvίoυ) της 18.2.1856

S- 93

18.2.1856: ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΤΟΥ XATTI HOUMAYIOUN ΚΑΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΚΟΥ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ (ΦΙΡΜΑΝΙΟΥ) ΤΗΣ 18ΗΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 1856

Η εκκλησία του μοναστηρίου του Μπέλλα Παϊς

Στο Hatti-Humayioun (υψηλό διάταγμα) του Σουλτάνου της 18ης Φεβρουαρίου 1856 προστέθηκε το ακόλουθο Παράρτημα:

Οι ενέργειες τις οποίες η εξοχότητα Σας έκαμε πολλές φορές και πολύ πρόσφατα ακόμα, όταν απευθύνεται στην Υψηλή Πύλη, προφορικά ή γραπτώς, όσον αφορά τις θρησκευτικές ερωτήσεις, έτυχε από μέρους μας βαθειάς εξετάσεως.

(S.M.I.) A.M.K.ο Σουλτάνος εκτιμά πολύ σε όλη τους τη σπουδαιότητα τις αναφερόμενες υπηρεσίες τις οποίες η φιλία του σεβαστού συμμμάχου, το παλάτι της Μεγάλης Βρεττανίας και εκείνες των άλλων συμμάχων γενικά, πρόσφεραν πάντα και ειδικότερα στις πρόσφατες, περιστάσεις, στην κυβέρνηση του και ο οθωμανικός λαός θα κρατεί στο βάθος της καρδιάς του μια αιώνια ευγνωμοσύνη.

Η Υψηλή Πύλη δεν μπορεί παρά να έχει ζωηρό το πραγματικό της ενδιαφέρο για να κάνει διευκολύνσεις, όσο το δυνατό γίνεται, σε όλες τις αιτήσεις που έρχονται από αυτούς, και όπως από την άλλη μερικά γνωρίζει το πνεύμα της σύγχρόνου εποχής, σπεύδω, με διαταγή της αυτού Μεγαλειότητος του Σουλτάνου να λάβω μέρος στη λύση, η οποία αποφαίστηκε σ' αυτό το θέμα.

Η Υψηλή Πύλη ανανεώνει και επικυρώνει τις εγγυήσεις τις οποίες έδωσε έγκαιρα στις κυβερνήσεις της Γαλλίας και της Αγγλίας, σχετικά με το θέμα των αρνησιθρήσκων. Η Υψηλή Πύλη ανακοινώνει επί πλέον ότι η ληφθείσα απόφαση σ' αυτή την εποχή θα εφαρμόζεται σε όλους τους αρνησίθρησκους γενικά.

Φέροντας με τον πιο σαφή τρόπο αυτό τον καθησυχαστικό καθορισμό στην Εξοχότητα σας, κολακεύομαι με την ελπίδα, ότι η μεγαλοπρεπής σας αυτή, θα θελήσει να δει μια καινούργια και πραγματική απόδειξη, την οποία η Υψηλή Πύλη ευαρεστείται στο να μην αντιτάσσει τις αδικαιολόγητες δυσκολίες σε κάθε αίτηση της οποίας η πραγματοποίηση θα της φαίνεται κατορθωτή και ότι με αυτό το δικαίωμα αυτή η κοινοποίηση θα γίνει δεκτή από τη μεγαλοπρεπή σας αυτή με πραγματική ικανοποίηση.

Δράττομαι αυτής της ευκαιρίας

(Υπογραφή)

FUAD

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΚΟΥ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ (ΦΙΡΜΑΝΙΟΥ)

ΤΗΣ 18ΗΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 1856

(Το αναφερόμενο υπόμνημα απευθύνθηκε στους αντιπροσώπους της Υψηλής πύλης συνοδευόμενο από το ακόλουθο έγγραφο):

Ο υπουργός των Εξωτερικών Υποθέσεων στους αντιπροσώπους της Υψηλής Πύλης στο Λονδίνο, Παρίσι, Βιέννη, Βερολίνο, Saint Petersbourg και Φλωρεντία.

Κωνσταντινούπολη, 15 Μαϊου 1867

Κύριε, την στιγμή κατά την οποία ασχολούμαστε τόσο έντονα για το μέτρο, στο οποίο πραγματοποιήθηκαν οι μεγάλες μεταρρυθμίσες, οι οποίες προέρχονται από το αυτοκρατορικό φιρμάνι της 18ης Φεβρουαρίου του 1856, έκρινα ανώφελο να αναφέρω γραπτώς ορισμένες γενικές παρατηρήσεις πάνω στις γενικές αρχές αφιερωμένες σ' αυτήν την ενέργεια και στις πραγματικές Προόδους που έκαναν μέχρις εδώ και σε μας, στη διπλή πολιτική και κοινωνική άποψη, χάρη στην ευσυνείδητη προσοχή η οποία δόθηκε από την Υψηλή Πύλη στα πλαίσια εφαρμογής αυτού του τεράστιου προγράμματος μεταρρυθμίσεων.

Σ' αυτό το έργο είπαμε όλη την αλήθεια, δηλαδή ότι κάναμε και ότι έχουμε να κάνουμε. Ο σκοπός μας δεν είναι να δείξουμε ότι τα κάναμε όλα ή αρκετά. Αντίθετα θέλουμε να αποδείξουμε ότι εάν κατορθώσαμε να

Κερύνεια

αποπερατώσουμε ένα μέρος του έργου μας είμαστε επίσης ικανοί να αποπερατώσουμε και το υπόλοιπο.

Διαβιβάζοντας σας ορισμένα αντίγραφα αυτού του εγγράφου σας παρακαλώ, Κύριε, να το χρησιμοποιήσετε με τον τρόπο που εσείς θα κρίνετε κατάλληλο για να αποκαταστήσει την αληθινή κατάσταση των πραγμάτων της αυτοκρατορίας, ώστε να προφυλαχθεί η γνώμη γύρω από εσάς εναντίον κάθε λανθασμένης εκτιμήσεως των ωφελίμων προσπαθειών κατά τη διεξαγωγή του έργου του ανασχηματισμού του τόπου μας.

Δεχθείτε, κλπ

(Υπογραφή)

FUAD

ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ 9 7 1949

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΚΟΥ ΦΙΡΜΑΝΙΟΥ

Το αυτοκρατορικό φιρμάνι της 18ης Φεβρουαρίου 1856 δεν είναι παρά η επικύρωση και η ανάπτυξη του έργου του Gul Hane, που θέσπισε επίσημα το σύστημα της ισότητος και άνοιξε την περίοδο της μεταρρυθμίσεως στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Η εκτέλεση ενός προβλήματος τόσο πολυπλόκου, το οποίο περιλαμβάνει όλες τις πτυχές της διοικήσως αγγίζοντας τα πιο μεγάλα προβλήματα του κοινωνικού συστήματος, παρουσίαζε δυσκολίες διαφόρων φύσεων των οποίων τα πιο μεγάλα βρίσκονται σ' αυτές τις εθνικές προκαταλήψεις και στη νοοτροπία των δημοσίων παραδόσεων. Καθεμιά από τις μεταρρυθμίσεις, οι οποίες έχουν ανακοινωθεί απαιτούσε επομένως μια διπλή προσπάθεια, η οποία συνεπάγεται ένα διπλό εμπόδιο για να ξεπεραστεί.

Για να μετρηθεί η έκταση της οδού, η οποία έχει διανυθεί για να αποφασίζει με αμεροληψία πάνω στην εκτέλεση των υποσχέσεων του 1856, για να καταδικάζει ή να συγχωρεί τη γραμμή που ακολουθεί η αυτοκρατορική Κυβέρνηση και να δίνει μια κρίση πάνω στο μέλλον της πολιτικής της, πρέπει να εκτελεί εντατική εξέταση των εργασιών της.

Τέτοια καινούργια διάταξη, την οποία βρίσκουμε μόλις προσχεδιασμένη, μετά από πολλά χρόνια αγώνων και ενσυνειδήτων προσπαθειών βεβαιώνει πιο νικηφόρα την πρόοδο της οποίας η εισαγωγή δεν έθιξε ούτε τα αισθήματα ούτε τις προκαταλήψεις των λαών.

Ακολουθώντας αυτή τη μέθοδο, η οποία επιβάλλεται σε κάθε αμερόληπτο πνεύμα, στην εξέταση των πολιτικών γεγονότων και στην εσωτερική διοίκηση που συμπεριλαμβάνονται στο πρόγραμμα του 1856, θα αντιληφθοήμε εύκολα ότι αυτά τα θέματα το έθνος άφησε μακρυά πίσω του τις παραδόσεις του παλιού συστήματος, ενώ σε άλλα θέματα, το αποκτόμενο αποτέλεσμα παρ'όλο πραγματικό, είναι μόλις αισθητό. Αλλά αρκεί η αρχή να έχει περάσει από τη θεωρία να έχει το δικαίωμα να καυχιέται από ένα σπουδαίο αποτέλεσμα και μια αναμφισβήτητη μαρτυρία των προθέσεων της.

Η προκυμαία Λάνακας στα τέλη του 19ου αιώνα

Σε μια εποχή ακόμη πιο απομακρυσμένη, δηλαδή πριν την προκήρυξη του Τανσιμάτ (Tanzimat) που μπορούμε να ονομάσουμε το προνόμιο της ισότητας, οι υπήκοοι του σουλτάνου διαιρούνταν σε δύο τάξεις χωριστές η μια από την άλλη από προκατάληψη φαινομενικά ανίκητη. Μια επικρατούσα τάξη, η οποία αντιπροσωπεύεται από τους μουσουλμάνους και μια κατώτερη τάξη, υποταγμένη εντελώς στην εξουσία της πρώτης και η οποία αντιπροσωπεύεται από τον μη μουσουλμανικό πληθυσμό. Τέτοια ανισότητα, η οποία είχε όλη τη δύναμη ενός πολιτικού δόγματος, χωρίς να έχει τη νομιμότητα, καταργήθηκε με την ενέργεια του Gul Hane δεν ήταν παρά η αναγνώριση ενός δικαιώματος και η υπόθεση μιας μεταρρυθμίσεως που θα μπορούσε να μείνει ανώφελη, στην περίπτωση της νεκρής επιστολής. Επρόκειτο όντως να την μεταποιήσουν δηλαδή να την εισαγάγουν στις συνήθειες όπως την έχουν εισαγάγει στις διατάξεις. Είναι σ' αυτή τη δύσκολη επιχείρηση που η αυτοκρατορική Κυβέρνηση αφιέρωσε τις φροντίδες της. Της μένουν πολλά να κάνει χωρίς αμφιβολία, αλλά η αρχή της ισότητας είναι αποδεκτή. Εισχώρησε ήδη και εισχωρεί κάθε μέρα και περισσότερο στις παραδόσεις του έθνους όπως μια κατάκτηση για τους μεν, όπως μια πράξη δικαιοσύνης για τους δε.

Θα προσπαθήσουμε να μετριάσουμε τη σπουδαιότητα αυτής της ηθικής κατάκτησης θυμίζοντας ότι η αρχή της ισότητας δεν είναι καθόλου δεκτή και δεν χρησιμοποιείται στον ίδιο βαθμό σε όλα τα μέρη της αυτοκρατορίας. Αλλά τα παραδείγματα που θα μπορούσαμε να αναφέρουμε δεν θα μαρτυρούσαν παρά μόνο ένα πράγμα, ότι δεν είναι καθόλου μέσα στη γνώμη της Κυβερνήσεως να αμφισβητεί αυτό που στην Τουρκία, ούτε και σε οποιαδήποτε άλλη χώρα, όσο εξελιγμένη κι αν είναι στον πολιτισμό, δεν θα μπορούσαμε να προβλέψουμε την μεταρρύθμιση των παραδόσεων. Εάν λοιπόν σε ορισμένα μέρη και σε ορισμένους τόπους, τους πιο απομακρυσμένους από το διοικητικό κέντρο, οι πεποιθήσεις δεν εχουν μετατραπεί καθόλου

Η προκυμαία της Λάρνακας με τις Φοινικούδες το 2011

ακόμα. Προς όφελος των καινούργιων ιδεών, αυτό το γεγονός δεν παρουσιάζει τίποτε το τρομακτικό κυρίως τίποτε που θα μπορούσε να επιτρέπει να βλάψει την πραγματικότητα ή να ελαττώσει τη σπουδαιότητα των αποκτηθέντων νικών από την αυτοκρατορική Κυβέρνηση.

Μέσα στην ίδια σειρά ιδεών και στο στήριγμα των ιδίων αληθειών οφείλουμε να αναφέρουμε μια πρόσφατη διάταξη, η οποία περιλαμβάνει τις πιο πλατειές και σημαντικές μεταρρυθμίσεις, αυτής της δικαστικής, διοικητικής και εμπορικής διοργάνωσης των επαρχιών, οι οποίες αποτελούνται από νομαρχίες.

Αυτή η οργάνωση, καρπός μεγάλων μελετών τέθηκε σε εφαρμογή στη νομαρχία του Danube, εδώ και δυο χρόνια περίπου και βγήκε θριαμβευτικά από αυτή την πρώτη δοκιμασία, Θα ήταν λοιπόν αλήθεια να προσποιηθούμε ότι η αυτοκρατορική Κυβέρνηση τίποτε δεν έκαμε, διότι ο συστατικός νόμος της εσωτερικής διοίκησης της Αυτοκρατορίας δεν εφαρμόστηκε πλήρως μέχρι τώρα, παρά μόνο στη μια από τις επαρχίες της. Δεν είναι πιο σωστό να αναγνωρίσουμε ότι απόκτησε ένα αποφασιστικό αποτέλεσμα βρίσκοντας ένα σύστημα διοικήσεως, το οποίο να εξυπηρετεί όλο το σύνολο των αναγκών της χώρας, στις παραδόσεις των λαών και τις απαιτήσεις της πολιτιστικής ιδέας, η οποία πιέζει την αυτοκρατορία από όλες τις πλευρές.

Να επεκταθούν οι ευεργεσίες αυτής της διατάξεως στις άλλες επαρχίες της Αυτοκρατορίας δεν είναι παρά ζήτημα χρόνου, εφόσον αυτό το δεύτερο μέρος της επιχειρήσεως, η οποία είχε αναληφθεί από την αυτοκρατορική Κυβέρνηση να γίνει τέλεια σε μερικές εβδομάδες, όταν ορισμένες διατάξεις του Νόμου, των οποίων η δοκιμασία αποκάλυψε τις ατέλειες, θα υποστούν μια αναγκαία αναθεώρηση.

Υπό το όφελος αυτών των παρατηρήσεων, η αυτοκρατορική Κυβέρνηση ξαναπαίρνει το φιρμάνι του 1856 και εξετάζει σταδιακά και παράγραφο προς παράγραφο την κάθε μια από τις διατάξεις, οι οποίες δημοσιεύτηκαν σ' αυτό ερευνώντας και σημειώνοντας με ειλικρίνεια τα αποτελέσματα, περίπου συμπληρωμένα που μπόρεσε να αποκτήσει μέσα στην καινούργια ανοικτή οδό στις εργασίες.

1ο: Πριν από τη δημοσίευση των διατάξεων του Tanzimat, απότον Hatti-Cherif του Gul Hane από τον οποίον προέρχεται το Φιρμάνι του 1856, η ελευθερία, η τιμή και η περιουσία των οθωμανών υπηκόων ήταν εκτεθειμένες στους κινδύνους και στις καταχρήσεις μιας κοινωνικής παραδοσιακής οργάνωσης, στην οποία η ίδια η εκτέλεση των νόμων υπαγόταν στην ανώτατη θέληση των πολιτικών και εκκλησιαστικών θεματοφυλάκων της Εξουσίας.

Από τότε, είτε από το αποτέλεσμα των καινούργιων νόμων, είτε από την πιο συστηματική εφαρμογή των παλιών, είτε τέλος και κυρίως με συνέχεια των βαθιών αλλαγών, οι οποίες μπήκαν στις δημόσιες παραδόσεις το άτομο και οι περιουσίες των οθωμανών υπηκόων τέθηκαν υπό την προστασία των αρχών, οι οποίες διοικούν τις σύγχρονες κοινωνίες και σήμερα κανένας οθωμανός υπήκοος, μουσουλμάνος ή μη μουσουλμάνος δεν μπορεί να στερηθεί την ελευθερία του ή την περιουσία του, δυνάμει δικαστικής αποφάσεως κανονικά αποδιδομένης συμφώνως προς τους υπάρχοντες νόμους.

Τα προπύλαια του ΓΣΖ στη Λάρνακα

Οταν συμβεί διαφορετικά, υπάρχει παραβίαση του νόμου και αυτό συνεπάγεται ποινή.

Ο Ποινικός Κώδικας και ο εμπορικός κώδικας δημοσιευμένοι και εφαρμοζόμενοι από πολλά χρόνια είναι τα πιο κτυπητά μνημεία αυτής της μεταρρίθμησης και τέτοιο είναι το σέβας το οποίο ασκείται στην Τουρκία για την ανθρώπινη ζωή που καμμιά καταδίκη σε κεφαλική ποινή εκδιδόμενη από τα αρμόδια δικαστήρια, δεν μπορεί να εκτελεσθεί χωρίς τη διπλή και σημαντική κατάασταση μιας αναθεωρήσεως από το Μεγάλο Συμβούλιο της δικαιοσύνης και ενός διατάγματος (Irade) επικυρωτικού του οποίου έγινε δημόσια ανάγνωση στην παρουσία του καταδικασμένου. Καταγγέλθηκε πάνω από μια φορά και όχι χωρίς λόγο στην Αυτοκρατορική Κυβέρνηση αναπτύξουν το σεβασμό της ανθρώπινης ζωής μέχρι υπερμέτρως. Θα ψάχναμε μάταια τους τελευταίους καιρούς, μόνο ένα παράδειγμα σκυλεύσεως (λαφυραγωγίας) ή δημεύσεως διασπραχθέν ή που έχει διαταχθεί από την Εξουσία. Ορισμένα μέρη της νομοθεσίας μπορούν να κριθούν ανεπαρκή αλλά αυτά τα κενά θα συμπληρωθούν γρήγορα. Η ίδια η εφαρμογή των νόμων μπορεί να δώσει αφορμή για κριτική λόγω της ελλείψεως νομοθεσίας και της απειρίας αυτών, οι οποίοι κλήθηκαν να ερμηνεύσουν τους καινούργιος νόμους, οι οποίοι αντικατέστησαν τους παλιούς, για τους οποίους είχαν μέχρι τώρα ασχοληθεί αποκλειστικά στις μελέτες τους. Αλλά δεν θα ξέραμε να αρνηθούμε ότι το σύστημα της νομιμότητος είναι αποδεκτό και αντικατέστησε σε όλη την Αυτοκρατορία το σύστημα του αυτεξούσιου, χωρίς να έχει αποκτήσει όλη την ποθητή εξουσία. Ατέλειες και καταχρήσεις υπάρχουν ακόμα και η Αυτοκρατορική εξουσία προσπαθεί να τις εξαφανίσει με πράξεις οι οποίες θα επιτύχουν την τελική απόρριψη των παλιών συνηθειών.

2ο. Τα παραχωρημένα προνόμοια και δικαιώματα από παλιά (ab autiquo) στις μη μουσουλμανικές κοινότητες έγιναν σεβαστά και κανένα παράπονο δεν αναφέρθηκε για οποιαδήποτε προσβολή των δικαιωμάτων των πνευματικών αρχηγών αυτών των κοινοτήτων. Η αυτοκρατορική κυβέρνηση έκαμε περισσότερα.

Κάθε φορά που η απόφαση των συμβουλίων των κοινοτήτων εκδηλώθηκε υπό μορφή διευρύνσεως των προνομίων της απέδωσε γενναιόδωρα και ευνόησε την υιοθέτηση των πιο

ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ 2 6 1934

κατάλληλων μέτρων και διατάξεωνγια να σωθεί η πνευματικη δικαστική εξουσία σε αρμονία με τις παραδόσεις, τις διατάξεις και τις καινούργιες ανάγκες.

3ο. Οι πατριάρχες, οι οποίοι ενθρονίζοντο διά βίου από την Υψηλή Πυλη δεν θα κατέβουν ποτέ από το θρόνο τους, παρά μόνο με τυπική αίτηση των πνευματικών τους διοικουμένων ή λόγω ξαφνικής τους παραιτήσεως και αν τις επίσημες εγγεγραμμμένες αμετάβλητες εγγυήσεις μέσα στο φιρμάνι παραδόσεως εξουσίας, σεβάστηκαν με ακρίβεια.

Ο σεβασμός των αφιερωμένων δικαιωμάτων από παλαιότερα προς όφελος των χριστιανικών κοινοτήτων δεν επέτρεψε πάντοτε στην Υψηλή Πύλη να ικανοποιήσει τις επιθυμίες των μη μουσουλμάνων υπηκόων, κυρίως σε ότι αφορά το βουλγαρικό πληθυσμό, ο οποίος αγωνίζεται από πολλά χρόνια να αποκληρώσει τον ελληνικό κλήρο από τις εθνικές του εκκλησίες. Παρ' όλη την ειλικρινή της επιθυμία να ληφθούν υπ όψη οι επιθυμίες της, η αυτοκρατορική κυβέρνηση όφειλε να παραμείνει θεατής των προσπαθειών των βουλγάρων υπηκόων με τον τρόπο που μόλις έχει εξηγηθεί με φόβο μήπως ελαττωθεί η εξουσία του Ελληνα πατριάρχη της Κωνσταντινουπόλεως και τα δικαιώματα του μεταξύ των οποίων περιλαμμβάνεται το δικαίωμα να ενθρονεί βουλγάρους αρχηγούς της Εκκλησίας.

4ο. Τα εκκλησιαστικά χρέη των οποίων το διάταγμα του 1856 υποσχόταν την αφαίρεση, δεν είναι όπως μπορέσαμε να πιστέψουμε, φόροι καθορισμένοι προς όφελος του κράτους, αλλά ειδικοί φόροι τους οποίους τα μέλη της κοινότητας οφείλουν να εξοφλούν προς όφελος και για διατροφή του κλήρου τους.

Αυτοί οι φόροι για τους οποίους η οθωμανική

Κυβέρνηση είναι εντελώς αδιάφορη, έχουν σαν σκοπό να χορηγούν τα έξοδα της πνευματικής διοικήσεως της κοινότητος και δεν μπορούσε να τεθεί θέμα να απαλλαγούν παντελώς οι διοικούμενοι. Πρόκειται μόνο να θέσουμε το πρόβλημα σε μια δίκαιη βάση και να θέσουμε τέρμα στις καταχρήσεις και ενοχλήσεις, στις οποίες δίνει συχνά θέση η είσπραξη αυτών των χρεών. Αλλλα και εδώ επίσης η καλή θέληση της κυβερνήσεως συνέβηκε να συγκρουσθεί με την αντίθετη θέληση του κλήρου των διαφόρων κοινοτήτων. Η ιδία η πρόταση να μισθοδοτηθούν από το κράτος οι διάφορες μη μουσουλμανικές θρησκείες, αφαιρώντας έτσι την αιτία και τις αφορμές των καταχρήσεων που προσπαθούσε να μεταρρυθμίσει, δεν ήταν καλύτερα αποδεκτή από τον ελληνικό κλήρο, ο οποίος έδειξε μικρή διάθεση να εγκαταλείψει την είσπραξη των εκκλησιαστικών φόρων και ίσως επίσης να δεχθεί να επιχορηγείται από τη μουσουλμανική κυβέρνηση. Είναι λοιπόν δίκαιο να αναγνωρίσουμε ότι, εάν υπάρχουν ακόμα καταχρήσεις στις

ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ 9 6 1934

εισπράξεις των εκκλησιαστικών χρεών, αυτό δεν εξαρτιόταν από την Υψηλή Πύλη να τις εξαλείψει και το παράπονο των μη μουσουλμάνων να είχαν ικανοποιηθεί. Η Υψυηλή Πύλη πιστεύει ότι γίνονται αξιολύπητες καταχρήσεις, αλλά ένα αίσθημα επιφυλάξεως στο οποίο δεν θα αποδίδαμε ευθύνη αδίκως, την εμπόδιζε πάντοτε να διενεργεί έρευνες που θα μπορούσαν να βλάψουν την εκτίμηση του χριστιανικού κλήρου.

Οι εκκλησιαστικές περιουσίες είναι υπό την προστασία του δημοσίου δικαίου και εξάλλου εντελώς αφοσιωμένες όσον αφορά τα προνόμοια από τα οποία περιβάλλονται με τις περιουσίες οι οποίες έχουν τον ίδιο χαρακτήρα ή την ίδια εφαρμογή στους μουσουλμάνους.

Τα μεν και τα δε σαν ευσεβή ιδρύματα είναι απαλλαγμένα από τους φόρους, οι οποίοι πιέζουν τα άλλα κτίρια. Αυτή η ισότητα της καταστάσεως είναι τέτοια, ώστε τα αντικείμενα που προορίζονται για τα μη μουσουλμανικά θρησκευτικά χρέη είναι απαλλαγμένα από τα τελωνειακά δικαιώματα όπως και τα αντικείμενα σα οποία είναι αφιερωμένα στη θρησκεία των μουσουλμάνων.

5ο. Κανένα εμπόδιο δεν παρατίθεται για το στήσιμο καινούργιων εκκλησιών ή για την επιδιόρθωση των παλιών. Μακρυά από του να δημιουργήσουν πρόβλημα, ο Μονάρχης και η Κυβέρνηση βοηθούν συχνά αυτά τα ευσεβή ιδρύματα είτε παραχωρώντας δωρεάν γη είτε με χρηματικές επιχορηγήσεις.

6ο. Τέλος μπορούμε να προκηρύξουμε καθαρά ότι σε καμμιά χώρα οι θρησκείες δεν εξασκούνται με περισσότερη ελευθερία, περισσότερη ανοχή και με πιο φανερό και δημόσιο τρόπο παρά μόνο στην Τουρκία. Υπάρχει εδώ μια αλήθεια την οποία θα μαρτυρήσουν όλοι όσοι κατοίκησαν ή επισκέφτηκαν τη χώρα και η αυτοκρατορική Κυβέρνηση είναι εξουσιοδοτημένη να πει με περηφάνεια ότι σε 20 χρόνια έκανε πράγματα για τα οποία άλλες χώρες χρειάστηκαν αιώνες.

Οσον αφορά τις ατομικές αλλαγές θρησκείας η αυτοκρατορική Κυβέρνηση έχει το δικαίωμα να επικαλεσθεί τις ίδιες μαρτυρίες για να αποδείξει πως όχι μόνο κανένας χριστιανός

ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ 26 5 1934

υπήκοος ή άλλος μη μουσουλμάνος δεν αναγκάστηκε ούτε αναγκάζεται στο να επιστραφεί προς τον ισλαμισμό αλλά ακόμα και η ιδία ή ιδέα του μουσουλμανικού προσηλυτισμού είναι άγνωστη στην οθωμανική αυτοκρατορία με τρόπο ώστε να μπορούμε να πούμε με ειλικρίνεια, ότι προοπαγάνδα δεν υπαρχει στην Τουρκία εκτός από αυτή που εξασκούν οι διάφορες χριστιανικές θρησκείες με μια ελευθερία που δεν έχει όρια παρά τις απόλυτες ανάγκες του δημόσιου συστήματος.

7ο. Τα μέτρα, τα οποία έχουν ληφθεί για να απαγορεύσουν τη χρήση κάθε υβριστικής ονομασίας που προκαλείται από τις θρησκευτικές η φυλετικές διαφορές είχαν σχεδόν παντού πλήρες αποτέλεσμα και αυτές οι ερεθιστικές ανωμαλίες τείνουν να εξαφανιστούν όπως επίσης και οι χυδαίοι λόγοι στις σχέσεις μεταξύ ατόμων και στα επίσημα έγγραφα. Τα δε υπόλοιπα, ο ποινικός κώδικας δημοσιευμένος πιο πρόσφατα, δημοσίευσε αυστηρές τιμωρίες εναντίον όσων θα παραβίαζαν αυτές τις απαγορεύσεις.

8ο. Η αρχή της αποδοχής των υπηκόων του σουλτάνου χωρίς διάκριση θρησκείας, σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες, επισήμως δημοσιευμένη από τηνν αυτοκρατορική Κυβέρνηση, τέθηκε σε εφαρμογή από τότε. Οι επίσημες υπηρεσίες έχουν ήδη εμπιστευθεί σε χριστιανούς, τόσο στις διοικήσεις της πρωτεύουσας όσο και στις πρεσβείες στο εξωτερικό. Η Αυτοκρατορική Κυβέρνηση αποφάσισε να καλέσει ονομαστικά τον πιο δίκαιο και τον πιο σοβαρό των μη μουσουλμάνων υπηκόων του σε σύνοδο και να δώσει στην αρχή της ισότητος όλη την εξέλιξη που επιτρέπει.

9ο. Με τον ίδιο τρόπο και με την ίδια σκέψη οι σχολές της Κυβερνήσεως όπως η ιατρική σχολή, η σχολή ορυχείων, οδοποιίας, διοικητική σχολή κλπ, πρέπει να ανοίξουν επίσης για τους μουσουλμάνους και μη μουσουλμάνους μαθητές.

Οσον αφορά τις σχολές οι οποίες δημιουργήθηκαν και διευθύνονται από τις κοινότητες η πιο απόλυτη ελευθερία τους έχει αφεθεί από την αυτοκρατορική Κυβέρνηση, η οποία δεν επεμβαίνει ποτέ παρά μόνο για να εμποδίσει τη χειρότερη περίπτωση, ώστε να μην εμπιστευθεί η διεύθυνση των σχολών σε άτομα των οποίων οι αρχές θα ήταν εμφανώς αντίθετες με την εξουσία της αυτοκρατορικής Κυβερνήσεως ή αντίθετες με το δημόσιο σύστημα.

11ο. Ολες οι εμπορικές πλημμελειοδικές και εγκληματικές υποθέσεις μεταξύ μουσουλμάνων και χριστιανών καταγγέλλονται στα μικτά δικαστήρια σε όλες τις μεγάλες πόλεις της αυτοκρατορίας και αυτό το μέτρο θα εφαρμοστεί χωρίς διακοπή σε όλες τις επαρχίες και σε όλες τις περιοχές δυνάμει του νόμου πάνω στην οργάνωση των νομαρχιών.

12ο. Η αρχή της δημοσιότητας των ακροάσεων, του δικαιώματος της υπερασπίσεως και της ισότητας των μαρτυριών είναι σεβαστή στα εμποροδικεία και Κακουργιοδικεία τα οποία συγκροτούνται συστηματικά. Για τα υπόλοιπα κάθε πρόφαση στις αξιολύπητες παρανομίες, οι οποίες αγγέλθηκαν μέχρι τώρα θα παραμερισθεί με το να τεθεί σε ισχύ ο Νόμος στις νομαρχίες σύμφωνα με τον οποίο όλες οι δίκες εκτός από εκείνες οι οποίες εξαρτούνται από τη

θρησκευτική νομοθεσία, θα καταγγέλλονται στα μικτά δικαστήρια, όπου η μαρτυρία των χριστιανών είναι φυσικά αποδεκτή όπως ακριβώς και εκείνη των μουσουλμάνων.

ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ 30 11 1940. Η συνέχεια στην επόμενη σελίδα

13ο. Οσον αφορά τις δίκες οι οποίες εξαρτώνται από τους θρησκευτικούς νόμους και οι οποίες από τη φύση τους, δεν μπορούν να αφορούν παρά μόνο τους μουσουλμάνους μεταξύ τους ή τους χριστιανούς μεταξύ τους, αυτές οι δίκες θα γίνονται, όπως στο παρελθόν, μπροστά στη δικαστική εξουσία του cheri για τους μουσουλμάνους και μπροστά στη δικαστική κοινοτική εκκλησιασική εξουσία για τους χριστιανούς τα οποία ειδικά δικαστήρια διοικούνται από τους νόμους και ιδιαιτέρους κανονισμούς.

14ο. Από το 1856 η αυτοκρατορική Κυβέρνηση ασχολήθηκε με το μετασχηματισμό της κωδικοποιήσεως των νόμων της. Ηδη δημοσιεύτηκαν και τέθηκαν εν ισχύ ένας εμπορικός κώδικας, ένας κώδικας πολιτικής διαδικασίας και εμπορικής και διάφοροι νόμοι και κανονισμοί που σε ειδικά θέματα. Ολοι αυτοί οι νόμοι συγκεντρώθηκαν σε μια συλλογή, η οποία ονομάζεται Destour (Ντεστούρ) (Δελτίο Νόμων). ασχολούμαστε τώρα με τη σύνταξη ενός κώδικα εγκληματικής εκπαιδεύσεως και ενός πολιτικού κώδικα.

Αυτοί οι διάφοροι νόμοι των οποίων το κείμενο δημοσιεύτηκε στα τουρκικά και στα γαλλικά δεν μεταφράστηκαν σε άλλες γλώσσες. Η Κυβέρνηση πήρε μέτρα για να καλύψει αυτό το κενό σε όλες τις χρησιμοποιημένες γλώσσες στην Τουρκία.

16ο. Η αστυνομία ενεργεί με αποτελεσματικό τρόπο στα μεγάλα κέντρα πληθυσμών. Οσον αφορά τες προϋποθέσεις ασφαλείας στο εσωτερικό των επαρχιών, δεν θα μπορέσουν να συμπληρωθούν παρά μόνο σταδιακά με την εγκατάσταση των συγκοινωνιών.

Ηδη η δημόσια δύναμη η οποία είναι αφιερωμένη στην Αστυνομία καταχωρήθηκε στο σύνταγμα και αποτελεί το σώμα της χωροφυλακής τόσο στην Κωνσταντινούπολη όσο και στη Συρία και σε όλη την Ρούμελη και αυτή η οργάνωση θα εξαπλωθεί, μέσω του νόμου των νομαρχιών, σε όλα τα άλλα μέρη της αυτοκρατορίας. Μια μεταρρύθμιση όχι λιγότερο ευχάριστη μπήκε στο σύστημα της εσωτερικής Αστυνομίας της οποίας οι υπάλληλοι συσσώρευσαν τις υπηρεσίες των εισπρακτόρων των φόρων και εκείνες των αξιωματικών της αστυνομίας. Αυτή η σύγχυση η οποία έδιδε αφορμή σε πολύ σοβαρές καταχρήσεις αφαιρέθηκε και σήμερα το σώμα των εισπρακτόρων των φόρων είναι εντελώς ξεχωριστό από την τοπική αστυνομία, η οποία θα μπορεί να ενεργεί από τώρα με μεγαλύτερη ανεξαρτησία και εξουσία.

17ο. Η αποδοχή των μη μουσουλμάνων υπηκόων στον οθωμανικό στρατό, συνάντησε εμπόδια τα οποία πηγάζουν σχεδόν αποκλειστικα από την

αποστροφή που εμπνέει η σρατιωτική θητεία στους μη μουσουλμάνους υπηκόους. Αλλά η κυβέρνηση μακρυά από του να εγκαταλείψει την εκτέλεση αυτού του μέτρου, το οποίο είναι όλο το πλεονέκτημα των μουσουλμάνων, οι οποίοι τώρα υποβαστάζουν μόνοι το φόρο του αίματος ερευνά τα μέσα για να εισάξει το μη μουσουλμανικό στοιχείο στο στρατό είτε μέσω της εθελοντικής οδού, είτε με άλλες καταστάσεις κατάλληλες να απομακρύνουν τον εξερεθισμό και την αποστροφή τα οποία ακόμα μένουν σταθερά. Υπάρχουν επίσης στον οθωμανικό στρατό, δύο συντάγματα των μικτών κοζάκων, δηλαδή συγκροτημένα από μουσουλμάνους και χριστιανούς.

18ο. Ενας νόμος θα δημοσιεύεται συνεχώς για να παραχωρηθούν στους ξένους, όπως και στους οθωμανούς υπηκόους, το δικαίωμα ακίνητης περιουσίας σ' όλη την έκταση της αυτοκρατορίας και κάθε ξένος θα κληθεί να απολαύσει την ωφέλεια αυτή της παραχωρήσεως στις διευθετήσεις που μεσολαβούν σ' αυτή την ενέγεια μεταξύ της αυτοκρατορικής κυβερνήσεως και των εξωτερικών δυνάμεων.

19ο. Οι φόροι απαιτούνται όπως και από όλους τους οθωμανούς υπηκόους. Μια ειδική επιτροπή μελετά τώρα τη μεταρρύθμιση του θέματος των απ' ευθείας φόρων. Ενα γενικό κτηματολόγιο όλων των ακινήτων κτημάτων οργανώνεται σ' όλη την αυτοκρατορία. Αυτή η μεγάλη επιχείρηση, η οποία έχει ήδη αποπερατωθεί σ' όλες τις αστικές περιουσίες, θα χρησιμοποιηθεί σαν βάση στη μεταλλαγή του δίκαιου κατανεμητού έγγειου φόρου.

Το σύστημα των ενοικιάσεων αποσύρθηκε εκτός σε ότι αφορά τις δεκάτες (φόρους) για τις οποίες το σύστημα της απ'ευθείας παραλαβής τέθηκε σε εφαρμογή για δέκα χρόνια και δεν απέφερε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Από τη μια πλευρά, πράγματι ή απ' ευθείας παραλαβή προκάλεσε μιαν αισθητή ελάττωση στο εισόδημα της δεκάτης και από την άλλην οι πληθυσμοί εκφράστηκαν σχεδόν ομόφωνα ενεντίον αυτού του συστήματος από το οποίο προτιμούν ένα σύστημα και τους επιτρέπει να πληρώνουν εις είδος. Η αυτοκρατορική Κυβέρνηση αναγκάστηκε τότε να το εγκαταλείψει και να επιτρέψει στο σύστημα των ενοικιάσεων, στο οποίο εισήγαγε επίσης μιαν αλλαγή αποκλειστικά σε είδος των γεωργικών πληθυσμών. Αυτή η αλλαγή έγκειται στο να παρέχει την ενοικίαση των δεκάτων σε κάθε χωριό σε μια ξεχωριστή κατακύρωση και να επιτρέπει στην κοινότητα να κατακυρώνει η ίδια τη δεκάτη στην τιμή στην οποία ανήλθε η κατακύρωση. Μια άλλη ανακούφιση, η οποία έγινε στον τρόπο παραλαβής των δεκάτων, είναι να αφήσει στο χωριό την ευκαιρία ή να κάμει ο ίδιος τη μεταφορά του προϊόντος της δεκάτης που είναι υπό την ευθύνη του είτε με το να την απαλλαχθεί μέσω μιας αποζημιώσεως σε είδος την οποίαν θα δώσει στον εκμισθωτή του αγροκτήματος, χωρίς να είναι αναγκασμένος όπως παλιά να εγκαταλείψει τις εργασίες του σε μια εποχή όπου η παρουσία του στην καλλιεργήσιμη γη ήταν αναγκαία.

Τέλος για να σταματήσει η πηγή της καταχρήσεως, η οποία παρουσιάζετγαι συχνά και δικαίως αναφέρεται, απαγορεύεται σε κάθε υπάλληλο του κράτους να κατακυρώνει τις δεκάτες απ' ευθείας ή έμμεσα ο ποινικός κώδικας προβλέπει και τιμωρεί κάθε παράβαση σ' αυτό το απαγορευτικό μέτρο.

Τέλος για να σταματήσει η πηγή της καταχρήσεως η οποία παρουσιάζεται συχνά και δικαίως αναφέρεται, απαγορεύεται σε κάθε υπάλληλο του κράτους να κατακυρώνει τις δεκάτες απ' ευθείας ή έμμεσα, ο ποινικός κώδικας προβλέπει και τιμωρεί κάθε παράβαση σ' αυτό το απαγορευτικό μέτρο.

20ο. Η φροντίδα της Αυτοκρατορικής Κυβερνήσεως για τις μεγάλες εργασίες δημοσίας χρήσεως και ειδικά για τη δημιουργία δρόμων και σιδηροδρόμων δεν θα είχε αντίρρηση. Εάν δεν είχε τα πιο σύντομα και τα πιο ικανοποιητικά αποτελέσμαστα, είναι διότι οι θυσίες στις οποίες έπρεπε να επιβάλλεται είχαν αναγκαστικά για μέτρο το όριο των οικονομικών της πόρων. Εν τούτοις επιβεβαιώνεται ότι εκτός από τους σιδηροδρόμους, οι οποίοι ήδη έχουν εκτελεσθεί, εκτελούνται ή παρέχονται και για τους οποίους εγγράφεται κάθε χρόνο στον προϋπολογισμό ένα ποσό άνω των 20 εκατομμυρίων γροσίων προς σίγουρο όφελος των εταιρειών, οι οποίες έχουν αναλάβει, κατασκευάτηκαν σε μερικά χρόνια περισσότερο από 1500 αγγλικά οδικά μίλια εκ των οποίων τα 1000 περίπου μίλια είναι στη μοναδική επαραχία του Danube.

Οι προϋπολογισμοί δημοσιεύτηκαν ενώ και μερικά χρόνια και τα δύο κενά τα οποία θα δημιουργηθούν κατά την εκτέλεση αυτού του χρήσιμου μέτρου είχαν σαν αιτία τες εξαιρετικές οικονομικές περιστάσεις. Ο προϋπολογισμός του τρέχοντος χρόνου, ο οποίος ετοιμάζεται τώρα θα ικανοποιήσει όλες τες νόμιμες απαιτήσεις.

Ο νόμος των νομαρχιών πραγματοποιεί την απόφαση στο διάταγμα του 1856 όσον αφορά την παρουσία στα συμβούλια της αυτοκρατορίας ενός ορισμένου αριθμού επιτετραμμένων των μη μουσουλμανικών πληθυσμών. Με βάση αυτόν τον νόμο τα επαρχιακά συμβούλια, πρέπει να απαρτίζονται από μέλη μουσουλμάνους και μη μουσουλμάνους εκλελεγμένουςς ελεύθερα από τους πληθυσμούς ακολουθώντας έναν σύστημα προσαρμοσμένο στην κατάσταση των παραδόσεων στες επαρχίες της αυτοκρατορίας.

Στο μεγάλο συμβούλιο της δικαιοσύνης που είναι το πρώτο σώμα του κράτους, εδρεύουν τα χριστιανικά μέλη όπως ακριβώς οι μουσουλμάνοι συνάδελφοί τους, όχι μόνο, όπως υποσχόταν το διάταγμα του 1856, με εξουσίες καθαρά στιγμιαίες, αλλά και με ένα φυσικό τρόπο και επί μονίμου βάσεως.

Ειδικές διατάξεις του ποινικού κώδικα σήμερα εν ισχύι με όλην την αυτοκρατορία προβλέπουν και τιμωρούν το σφάλμα της δωροδοκίας της αισχροκέρδειας και της καταχρήσεως δημοσίων χρημάτων και τους εφαρμόζουν κάθε φορά που παρόμοιες πράξεις αναφέρονται και διαπιστώνονται.

Η Αυτοκρατορική κυβέρνηση ευνόησε με όλη της την ισχύ την ίδρυση μεγάλων υπηρεσιών πιστώσεως ικανών να αναπτύξουν το εμπόριο και τη βιομηχανικά της χώρας. Ανεξάρτητα από την αυτοκρατορική τράπεζα πολλές πιστωτικές εταιρείες εγκαταστάθηκαν στην Τουρκία με εγγύηση των οθωμανικών νόμων. Δεν εξαρτήθηκε από την αυτοκρατική Κυβέρνηση το ότι ο αριθμός ήταν πιο σημαντικός και οι ευεργεσίες πιο εκτεταμένες.

Επί πλέον η δημιουργία βιομηχανικών εγκαστάσεων, εμπορικών ή γεωργικών είναι εντελώς ελεύθερη και είναι υποταγμένη στες διατυπώσεις του δημοσίου συστήματος οι οποίες προβέπονται από το νόμο και τις οποίες έχουν δανεισθεί από ξένες νομοθεσίες τις πιο τελειοποιημένες.

Από την εξέταση που προηγείται πρέπει να συμπεράνουμε ωρισμένα σημεία. Κυρίως ότι αγγίζει τη θρησκευτική ανοχή ή μεταρρύθμιση έχει συμπληρωθεί εντελώς σε άλλα όπως είναι αρχή της πολιτικής ισότητας, έκανε μόνο ένα βήμα αλλά σίγουρα το πιο δύσκολο νικώντας τις αντιπάθειες και τις προκαταλήψεις που φαίνονται να είναι ανίκητο εμπόδιο στη δημιουργία κανούργιων διατάξεων και τέλος η επιτυχία των διεργασιών στις οποίες αφιερώνεται τώρα η αυοκρατορική Κυβέρνηση έχει σαν εγγύηση τις κατακτήσεις του παρελθόντος.