Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

25.3.1821: Η Ελληvική Επαvάσταση και τα μέτρα τωv Τoύρκωv στηv Κύπρo μετά τηv εξέγερση. Αρχίζoυv oι δoλoφovίες και εκτελέσεις Κυπρίωv.

S-82

25.3. 1821: Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΞΕΓΕΡΣΗ. ΑΡΧΙΖΟΥΝ ΟΙ ΔΟΛΟΦΟΝΙΕΣ ΚΑΙ ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ ΚΥΠΡΙΩΝ

Οι δυο οπλαρχηγοί της επανάστασης του1821 Κολοκοτρώνης και Καραϊσκάκης

Η εξέγερση των Ελλήνων εναντίον της τουρκικής κατοχής ξεκίνησε στις 25 Μαρτίου 1821 στην Αγία Λαύρα, όταν ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ύψωσε τη σημαία της Επανάστασης.

Στην Κύπρο, σαν ξέσπασε η Επανάσταση στην Ελλάδα, διοικητής ήταν ο Κουτσιούκ Μεχμέτ, ο οποίος θεώρησε την ευκαιρία κατάλληλη για να περιορίσει τις εξουσίες του Αρχιεπισκόπου Κυπριανού.Ταυτόχρονα με διαταγή της Πύλης του δόθηκε η άδεια να αφοπλίσει όλους τους Χριστιανούς. Σύμφωνα με τον Κηπιάδη ("απομνημονεύματα των κατά το 1821 εν τη νήσω Κύπρω τραγικών σκηνών", Αλεξάνδρεια 1888, ανάτυπο υπουργείου Παιδείας της Κύπρου 1972) ο Σουλτάνος έγραφε σε διαταγή του, ότι οι Κύπριοι έπρεπε να αφοπλιστούν παρά το γεγονός ότι δεν είχαν δημιουργήσει προβλήματα:

"Ει και τους Κώδικας ημών εξετάσαντες, ουδέποτε εύρομεν αφ' ης εποχής μετέβη εις την ημετέραν υποταγήν η Νήσος αύτη, τους χριστιανούς του τόπου τούτου ενοχοποιηθέντας το παραμικρόν κατά της Κυβερνήσεως ημών, αλλ' απεναντίας και αποστατησάντων των Τούρκων κατά περιστάσεις τινάς, ηνώθησαν ούτοι μετά των νικηφόρων στρατευμάτων ημών και συνετέλεσαν προθύμως εις την κατατρόπωσιν και την υποταγήν των αποστατών, πλην προς εκτέλεσιν της γενικής ημών διαταγής, περί αφοπλισμού όλων των χριστιανών της επικράτειας διατάττομεν να εκτελεσθή και εν τη Νήσω ταύτη".

Ο αφοπλισμός δεν ήταν εύκολο πράγμα για τον Κουτσιούκ Μεχμέτ ο οποίος με τις έγγραφες διαταγές του Σουλτάνου προχώρησε χωρίς καθυστέρηση αποκεφαλίζοντας τους παρανομούντες.

Μια εικόνα του τρόπου που έδρασαν οι Γεννίτσαροι του Κουτσιούκ Μεχμέτ έδωσε αργότερα τον Οκτώβρη του 1821 η εφημερίδα της Ιταλίας "Νότιτζιε ντελ Τζιόρνο (Εξέρπτα Σύπρια σελίδες 450-51):

"Μετά τα θλιβερά γεγονότα που συνέβησαν στην Κωνσταντινούπολη και άλλες πόλεις της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, έφθασε διαταγή στην Κύπρο, επίσης όπως αφοπλισθούν γενικά οι κάτοικοι. Στην ουσία ο γενικός Κυβερνήτης ανακοίνωσε αμέσως ότι απαγορευόταν η μεταφορά και κατοχή όλων των ειδών όπλων, πυροβόλων και όπλων με τα οποία μπορούσαν

Δημήτριος Παπανικολής

να κόψουν ο,τιδήποτε. Ακόμη και οι Φράγκοι, οι Αρμένιοι και οι Μαρωνίτες στερήθηκαν τούτων. Αφαιρέθηκαν τα εργελεία των κρεοπωλών και των ασχολουμένων με διάφορα άλλα επαγγέλματα. Πυρομαχικά, τα οποία πωλούνταν δημόσια σε καταστήματα κατασχέθηκαν χωρίς να τους καταβληθεί η αξία τους.

Κάποιος Σάββα είχε κρύψει ένα βαρέλι πυρίτιδας στην εκκλησία της Φανερωμένης στη Λευκωσία. Σαν το έμαθε ο Κυβερνήτης πήγε προσωπικά ο ίδιος και αφού ανακάλυψε την πυρίτιδα την κατέσχε. Ο Σάββα βρισκόταν για καλή του τύχη στη Λάρνακα και σαν άκουσε τι συνέβη κρύφθηκε. Οταν δεν βρέθηκε συνελήφθη στη θέση του ο Π. Λεόντζιο, βικάριος της Εκκλησίας, ένας άνδρας που τον αγαπούσαν όλοι. Ομως οι άνθρωποι του Πασά δεν ικανοποιήθηκαν με αυτά και αποκεφάλισαν και άλλους πέντε Ελληνες, δύο μοναχούς και τρεις λαϊκούς, οι οποίοι δεν ήταν ένοχοι για ο,τιδήποτε, αλλά έκρυβαν ένα όπλο ή κάτι τέτοιο ή γιατί είχαν προηγουμένως κάποιες διαφορές με τους τούρκους.

Οταν μαθεύτηκε η αιματοχυσία όχι μόνο ο Σάββα, αλλά και οι κοινοτάχες Χατζηλοής και Χατζηπετράκι της Κυθρέας ανέβηκαν σε πλοίο για να αποφύγουν την οργή του κυβερνήτη η οποία κατευνάστηκε για λίγο".

Μέσα σ' αυτές τις συνθήκες ο Αρχιεπίσκοπος Κυπριανός αναγκάστηκε να εκδόσει εγκύκλιο προς το λαό με την οποία τον καλούσε να παραδώσειτον οπλισμό του και να προσβλέπει στο Θεό για τερματισμό των ταλαιπωριών του.

Απόσπασμα της εγκυκλίου του Αρχιεπισκόπου δημοσιεύει Τζων Κουμουλλίδης στο βιβλίο του " Cypruw and the war for Greek independence, 1821-1829) την οποία λέγει ότι πήρε από το Εθνολογικό Μουσείο Αθηνών της Ελλάδας (μετάφραση από τα αγγλικά):

"Ευλαβείς ιερείς και χριστιανοί κάτοικοι αυτού του Εθνους... γνωρίζουμε πολύ καλά ότι τα τελευταία γεγονότα, εννοούμεν ο αφοπλισμός σας έχει προκαλέσει μεγάλη ενόχληση... σας διαβεβαιούμεν ότι έχουμε κάνει όλα όσα είναι δυνατό να το σταματήσουμε. Εν τούτοις αυτή είναι διαταγή του ηγεμόνα μας, και τίποτε δεν μπορεί να γίνει, αλλά μη ανησυχείτε...

Ο ηγεμών μας απλώς επιθυμεί να προστατεύσει τον εαυτό του από τους εχθρούς του. Το έχει καταστήσει σαφές πόσο ικανοποιημένος είναι με την υπακοή μας και την πίστη μας σ' αυτόν, από την ημέρα της κατάληψης μέχρι σήμερα. Είναι πολύ σημαντικό, αγαπητοί μου, να διατηρήσουμε καθαρή την εικόνα μας έναντι του ηγεμώνα, ώστε να απολαμβάνουμε της προστασίας του.

Επίσης όλοι μας πρέπει να προσευχόμαστε στο Θεό, ώστε να μη επέλθει καμιά βλάβη σε μας.

Ετσι παρακαλώ ανοίξετε τα καταστήμαστά σας ξανά, κοιτάξετε τις δουλιές σας και ανακουφιστείτε, χωρίς να υποψιάζεστε τίποτε.

Αφήστε όλες σας τις ελπίδες και την εμπιστοσύνη σας στα χέρια του Θεού, ο οποίος από αγάπη και ευγένεια θα μας ελευθερώσει από όλων αυτών των ειδών τα βάσανα.

Επίσης παρακαλώ να είστε προσεκτικοί και εάν οποιοσδήποτε από σας διαθέτει ακόμα όπλα, τα οποία δεν έχει επιστρέψει, παρακαλώ να φέρει σε μας κι εμείς θα τα παραδώσουμε στις κατάλληλες αρχές.

Θέλουμε να πιστεύουμε ότι όλοι θα ακολουθήσετε την πατρική μου συμβολή πάνω στο θέμα.

Η αγάπη του Θεού και οι ευχές του ας είναι σε σας".

Μια τελευταία προσπάθεια έκαμε ο Αρχιεπίσκοπος να πείσει τους Κυπρίους Χριστιανούς να παραμείνουν ήρεμοι με μια νέα εγκύκλιο του, αποσπάσματα της οποίας παραθέτει επίσης ο

Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος

Τζων Κουμουλλίδης στην αγγλική και η οποία όπως λέγει είναι παρμένη από το φάκελο του Αρχιεπισκόπου Κυπριανού που διατηρείται στα αρχεία της Αρχιεπισκοπής.

Ανέφερε ο Κυπριανός ανάμεσα στ' άλλα:

"... Στην κρίσιμη αυτή περίοδο πρέπει να διατηρήσουμε την εμπιστοσύνη μας στον ηγεμώνα μας, ο οποίος τόσα έκαμε για τους ραγιάδες της νήσου. Παρακαλώ να είστε πολύ προσεκτικοί και να μη δημιουργείτε την παραμικρή υποψία ή ευκαιρία για οποιαδήποτε φασαρία...

Οι Επίσκοποι κι εγώ προσευχόμαστε μέρα και νύκτα για την προστασία σας και για την ευλογία του Θεού σε όλους μας.

Με τη βοήθεια του Θεού θα πράξουμε ότι μποορύμε για να σας υπερασπιστούμε και να σας φροντίσουμε... Πάλιν σας καλώ να είστε πολύ προσεκτικοί στη συμπεριφορά σας....Αυτή όπως γνωρίζετε είναι η πλέον κρίσιμη περίοδος που περνούμε...".

Ο αφοπλισμός των Ελλήνων Κυπρίων έγινε ή ολοκληρώθηκε στις 23 Απριλίου 1821 και σύμφωνα με τον Ν. Κλ. Λανίτη ("Ελληνική Κύπρος", τέυχος 63) οι χριστιανοί "αφωπλίσθησαν κατόπιν υποσχέσεων ότι δεν είχαν να φοβηθώσιν".

Ο Κουτσιούκ Μεχμέτ όμως προχωρούσε στα σχέδια του ενώ έφθαναν σε βοήθεια του στο νησί 4.000 στρατιώτες από την Αίγυπτο στις 3 Μαϊου και οι οποίοι άρχισαν αμέσως να δημοιουργούν προβλήματα στο νησί.

Αναφορές του γάλλου προεξένου Μεσιέν από τη Λάρνακα, δίνουν μια εικόνα των ενεργειών των στρατιωτών αυτών, οι οποίοι άρχισαν μάλιστα να σκοτώνουν χριστιανούς και να δημιουργούν προβλήματα και στους ίδιους τους προξένους.

Στις αναφορές του Μεσιέν φανερώνεται και ο χαρακτήρας του Κουτσιούκ Μεχμέτ ως και οι στόχοι του ("Κυπριακά Χρονικά" 5ος τόμος, 1930):

"Rmo Francesco, President terra santa Jerusalem

Εν Λάρνακι τη 2 Μαϊου 1821

Ο Κυβερνήτης (Reis) πλοίου, ελθόντος εντός 9 ημερών εκ Κων/λεως ανέφερεν ο Μέγας Αυθέντης εθανάτωσε μέγαν αριθμόν Ελλήνων, αποδειχθέντων ενόχων συνωμοσίας προσέτι ότι μετά την εγκατάστασιν του νέου Βεζύρη, γενομένην το Μέγα Σάββατον, ο ελλην Πατριάρχης συνελήφθη κατά την απόλυσιν της λειτουργίας της Λαμπράς. Πάντες οι πρόκριτοι Ελληνες έχουσι θανατωθή, φυλακισθή ή φύγη και τέλος η επανάστασις της Βλαχίας θα εκπνεύση, διότι ο νέος πρίγκηψ Υψηλάντης, όστις την διευθύνει, έχει αποκηρυχθή από την Ρωσίαν, εγκλαταλειφθή από τους δικούς του, και περικυκλωθή από έναν πασάν. Η ανυποληψία εις την οποίαν περιέπεσε το ελληνικόν Εθνος, αναμφιβόλως, σεβάσμιε πάτερ, θα σας παράσχη ημέρας τινάς ησυχίας και θα ευνοήση τα διαβήματα, τα οποία ο πρεσβευτής της Α.Μ. του Λουδοβίκου XVIII θα κάμη υπέρ των σεβασμίων φυλάκων του τάφου του σωτήρος ημών.

Εν Λάρνακι τη 28 Μαίου, 1821

Από της αφίξεως των στρατευμάτων, των υπό της Α. Εξοχότητος του πασά της Ακρης αποσταλέντων εις Κύπρον, πολλά γεγονότα απειθαρχίας, ύβρεων, κλοπής καταστημάτων και καθημερινών απειλών, απευθυνομένων ιδίως κατά των Ευρωπαίων, είχον ανησυχήση ζωηρώς αυτούς και τον Μουσελίμην της Κύπρου την καταστολήν των εμπόρων, των οικογενειών των και των περιουσιών των, συμφώνως προς τας υφισταμένας συνθήκας μεταξύ της Α.Μ. του Βασιλέως της Γαλλίας και της Υψηλής Πύλης.

Επειδή εξυβρίσθησαν όλοι οι Ευρωπαίοι εξίσου και ηπειλήθησαν επίσης όλοι, οι κ.κ. Πρόξενοι όλων των συμμάχων Δυνάμεων της Υψ. Πύλης ήγειραν τας αυτάς και εγώ αξιώσεις εις τον Μουσελίμην, όστις είνε νέος ελάχιστα συνηθισμένος με τας υποθέσεις των κυβερνήσεων. Ούτος, εν αγνοία των συνεπειών, δεν μας έδωσεν ικανοποιητικήν απάντησιν, ούτε έλαβεν μέτρα διά την ασφάλειαν μας. Εκ τούτου επηκολούθησε χθες 27ην Μαϊου απόπειρα ακτά της σημαίας του βασιλέως της Γαλλίας.

Πετρόμπεης Μαυρομιψάλης

Απόσπασμα στρατού διερχόμενον επυροβόλησε πλειστάκις και η βασιλική σημαία διετρήθη από τρεις σφαίρες.

Mr David consul de France at Smyrne

Εν Λάρνακι 2 Ιουνιου 1821

Η νήσος της Κύπρου, η οποία θα ήτο πολύ ήσυχος και ειρηνική, εάν την άφηνον ανενόχλητον ευρίσκεται σήμερον εις κυκεώνα από της ημέρας της αφίξεως μεγάλου αριθμού στρατευμάτων, τα οποία παρέπεσαν ότι ήλθον ενταύθα αποκλειστικώς διά να πολεμήσωσι κατά των Γάλλων.

Ο κυβερνήτης μας και ο Φρούραρχος μας τους ενισχύουν εις την ιδέαν αυτήν. Παρά τας ζωηράς παραστάσεις μου ουδέν μέτρον ελήφθη εξασφαλίσεως της ζωής μας και της εμπορικής περιουσίας μας.Το άκαρπον των διαβημάτων μου, ως και το των άλλων προξένων, απεθράσυνε τους στρατιώτας τούτους, οι οποίοι δεν ικανοποιούνται πλέον υβρίζοντες τους πολίτας.

Την Κυριακήν 27 Μαίου επυροβόλησαν πλειστάκις τας σημαίας διαφόρων προξενείων και ιδιαιτέρως ενησχολήθησαν μετά λύσσης με την σημαίαν της Γαλλίας, η οποία διετρήθη από τρεις σφαίρας. Ο κυβερνήτης διά να υπεκφύγη την ικανοποίησιν που εζήτησα, απεμάκρυνε τον στρατόν τούτον, που ηπείλει έναρξιν σφαγής των ευρωπαίων και των Ελλήνων. Επειδή αι απειλαί αύται έφερον την σφραγίδα της αληθείας, υπεχρεώθην να αρκεσθώ εις προσωρινήν και ασήμαντον οικανοποίησιν.

Εν Λάρνακι 9 Ιουνίου 1821

Οι στρατιώται οι οποίοι γνωρίζουσι την πολύ ολίγην ειλικρίνειαν των αρχηγών των, λέγουσιν ότι αι πρώται οδηγίαι υφίστανται. Διά τούτο εσημειώθησαν γεγονότα τινα επιπλέον ένα εκ των οποίων ήτο εναντίον του προξένου της Ρωσίας.

Εξ άλλου ο Μουσελίμης καθίσταται μάλλον και μάλλον θηριώδης.

Καθ' εκάστην ημέραν απαγχονίζει, στραγγαλίζει ή κατακρεουργεί εις Λευκοσίαν δυστυχείς ανθρώπους εναντίον των οποίων κάμνει να επαναληφθώσι παλαιαί κατηγορίαι, εκδικασθείσαι ήδη από πολλών ετών υπό των προκατόχων του. Επιτυγχάνει τοιουτοτρόπως διπλούν σκοπόν, να θησαυρίζη και να καταπείθη την Πύλην, ότι υφίσταται εν Κύπρω προσχεδιασμένη επανάστασις την οποίαν απέτυχε να καταστείλη.

Εάν ο αιμοβόρος αυτός παράφρων διατηρήση επί τινας ακόμη μήνας την αρχήν, θα χρεωκοπήση την Νήσον, η οποία του έχει εμπιστευθή ριζικώτερον παρ ό,τι θα κατώρθου αρχηγός της των επαναστατησάντων Ελλήνων. Ταχυδρόμος αφιχθείς εκ Κ/πόλεως προ τεσσάρων ημερών, έφερε πλήθος επιστολών διά τους προξένους και τους εμπόρους. Ο Μουσελίμης τας κατεκράτησεν όλας. Μόνον μία τοιαύτη εσώκλειστος εις επιστολήν Τούρκου, παριήλθεν εις χείρας του άγγλου προξένου. Αύτη, χρονολογουμένη από τις 19 Μαϊου, είνε γεμάτη από θλιβεράς λεπτομερείας και προμαντεύει προσεχή ρήξιν σχέσεων μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας.

Η είδησις δεν είναι καταφρονητέα, ως προερχομένη από άνθρωπον κατέχοντα αυτήν από τον πρεσβευτήν του. Εάν πραγματικώς βαδίσωσι τα ρωσικά στρατεύματα κατά της Κ/πόλεως πρέπει να φοβώμεθα το παν από την απελπισίαν των Τούρκων, οι οποίοι πιστεύοντες ότι απωλέσθη η αυτοκρατορία των δεν θα κάμωσιν διάκρισιν μεταξύ φίλων και εχθρών.

Εν Λάρνακι τη 3 Ιουλίου, 1821

Πληροφορούμαι ότι ταραχαί, επισυμβάσαι εις Λευκοσίαν, δύνανται να έχωσι δυσαρέστους συνεπείας. Ο αρχηγός του στρατού, ευρισκόμενος εις φανεράν ρήξιν με τον κυβερνήτην, οφείλει να έλθη ενταύθα διά να επανέλθη εις Ακρην.

Λάμπρος Κατσώνης

Οι στρατιώται της ακολουθείας του, δυσηρεστημένοι από την προσβολήν κατά του διοικητού των, υπάρχει φόβος μήπως προβώσι προ της αναχωρήσεως των εις ταραχάς, τας οποίας μόνον η παρουσία σας εις τον λιμένα μας δύναται να προλάβη.

Συνέπεια τοιαύτης εκτιμήσεως των πραγμάτων σας παρακαλώ να ευαρεστηθήτε να παρατείνητε την ενταύθα διαμονήν σας τουλάχιστον μέχρι της νυκτός της 9ης τρέχοντος.

Ministre de la Marine et de Colonies

Εν Λάρνακι 4 Ιουλίου 1821

Ο κυβερνήτης της Κύπρου, φανατικός ανόητος θρασύδειλος και σκληρός συμπεριφέρεται προς ημάς ως να ήτο ο βασιλεύς της Γαλλίας, ο πολεμών την Τουρκίαν. Στρατεύματα αποσταλέντα από τον πασάν της Ακρης εβιαιοπράγησαν. Ηπείλησαν ιδιαιτέρως την ζωήν των ευρωπαίων τους οποίους εσύγχισαν με τους δυστυχείς Ελληνας. Τούτων την σφαγήν και λεηλασίαν υπεσχέθη ο πασάς της Ακρης, διά να ευκολύνη την κατάταξιν των στραστιωτών. Αρκεταί παρεκτροπαί εσημειώθησαν. Κατεπατήθη το προξενείον και η βασιλική σημαία διετήρθη υπό πολλών σφαιρών.

Επέμβασις μου παρά ταις τοπικαίς αρχαίς, παρ' ολίγον απέβαινεν αφορμή και σύνθημα γενικής εξεγέρσεως. Οι πρόξενοι των Δυνάμεων και οι πρωτεύοντες Τούρκοι, με παρεκάλεσαν να μη επιμείνω και ηρκέσθην εις σχετικήν ικανοποίησιν.

Η σημαία του βασιλέως, υποσταλείσα ανεπετάσθη και εχαιρετίσθη υπό του κανονιού του φρουρίου. Η τιμή αύτη ενεποίησεν εντύπσιν εις τα στρατεύματα, των οποίων τα πνεύματα κατηυνάσθησαν πως.

Εν τούτοις υφίσταται ανησυχία, ώστε να μη επιτρέπη η συνείδησις μου το κλείσιμον της θύρας της οικίας μου εις πλήθος των δυστυχών, οίτινες φεύγοντες τον θάνατον καταφεύγουσιν. Εις την στρατού την γνώμην, και να τον πειθώ μάλιστα ότι είμεθα σύμμαχοι και βοηθοί. Τούτο ήτο το μόνον μέσον να σώσω την παροικίαν.

Εις την κατάστασιν αυτήν μ'ευρήκε το βασιλικόν πλοίον (flute) la Bonite αγκυροβολήσαν εις τον λιμένα μας την νύκτα της 2 Ιουλίου. Οι ιθαγενείς Τούρκοι συμετέχουσι της ανακουφίσεως μας, πιστεύοντες πως η παρουσία γαλλικών πολεμικών τους προφυλάττει από κάθε αποβίβασιν εκ μέρους των ελληνικών επιδρομικών, την οποίαν φοβούνται.Την νύκτα της 2 προς την 3 και επληροφορήθην ότι εσημειώθη στάσις εις την Λευκοσίαν (πρωτεύουσαν της Νήσου) καθ' ην ο κυβερνήτης παρ'ολίγον να εφονεύετο και ότι οι μάλλον ανυπότακτοι κατά των αρχηγών των έμελλον να οδηγηθώσιν εις Λάρνακα, ίνα εντεύθεν επανέλθωσιν εις Ακρην.

Φοβούμενος τας τελευταίας στιγμάς της διαμονής των δυσηρεστημένων τούτων, παρεκάλεσα τον πλοίαρχον της Bonite να παραμείνη εις τον λιμένα μας μέχρι της 6ης. Εάν οι Ελληνες δρέψωσιν επιτυχίας κατά ξηράν ή κατά θάλασσαν, αν, τέλος η κρίσις παραταθή, το ακροσφαλές της θέσεως μας υφίσταται να απαιτεί την φροντίδα της κυβερνήσεως. Επαναλαμβάνω ότι η παρουσία βασιλικού πλοίου εις τα μέρη αυτά, καθώς και εις την Σμύρνην, θα είνε η μόνη ασφάλεια ζωής και περιουσίας των Γάλλων.

Υ.Γ. Διά να παράσχω εις την Υμ. Εξοχότητα ιδέαν της σπουδαιότητος του διεξαγομένου διά της Κύπρου εμπορίου, λαμβάνω την τιμήν να σας υποβάλω πίνακα εξαγωγής και εξαγωγής σημειωθείσης διά Μασσαλίαν τους τρεις μήνας Απρίλιον, Μάϊον, Ιούνιον. Το σύνολον της κινήσεως ανέρχεται εις 3.852.350 Φράγκων, κατέλειπε δε κέρδος διά τους γάλλους 85 περίπου χιλιάδες Φράγκων, κατανεμηθέν μεταξύ έξ πλοίων.

Εν Λάρνακι 6 Ιουλίου 1821.

Το βασιλικόν πλοίον Bonite αφίκετο την 2 Ιουλίου. Η εμφάνισις του και αι λεπτομέρειαι διά την πολυάριθμον μοίραν, η οποία διασχίζει την θάλασσαν της Ανατολής, ενεποίησαν ηθικήν αίσθησιν επ' ωφελεία των Γάλλων. Αλλά την νέαν (πρωτεύουσαν της νήσου) στασιαστικόν κίνημα, κατά το οποίον εκινδύνευσε να φονευθή ο κυβερνήτης.

Οι δυσηρεστημένοι και ο αρχηγός των έμελλον να επανέλθωσιν εις Ακρην, διερχόμενοι της Λάρνακος, όπου εφοβούμην μη σημειωθή εκτροπόν τι μέχρι της αναχωρήσεως των. Ηδυνάμην επίσης να λάβω δυσαρέστους ειδήσεις εξ Ακρης, αίτινες να επέβαλλον την αποστολήν του Bonite Ταχυδρόμος του πασά της Αιγύπτου, μόλις αφιχθείς, αγγέλλει ότι ο στολίσκος του αυθέντου του κατέστρεψε 29 ελληνικά καταδρομικά. Αλλ' εις ποίας θαλάσσας; Ο κυβερνήτης, όστις είνε ένας τρελλός, μετεχειρίσθη πάντας τους γάλλους ως εχθρούς, και κατεκράτησεν όλην την αλληλογραφίαν. Οι Ελληνες εν Συρία σκληρώς δοκιμάζονται, οι γάλλοι εξυβρίζονται, αλλά σπανίως ρέει το αίμα.