17.8.1974: Οι τούρκοι φθάνουν στη Βατυλή αλλά το χωριό έχει ήδη εκκενωθεί. Μερικοί μόνο κάτοικοι συλλαμβάνονται από τους εισβολείς και ξυλοκοπούνται.

S-2227

17.8.1974: ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΦΘΑΝΟΥΝ ΣΤΗ ΒΑΤΥΛΗ ΑΛΛΑ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΕΧΕΙ ΗΔΗ ΕΚΚΕΝΩΘΕΙ. ΜΕΡΙΚΟΙ ΜΟΝΟ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΣΥΛΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΙΣΒΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΞΥΛΟΚΟΠΟΥΝΤΑΙ

Ενα άλλο χωριό κοντά στην Ασσια προς τον παλαιό δρόμο της Λευκωσίας προς την Αμμόχωστο, και 30 περίπου χιλιόμετρα από τη Λευκωσία είναι το μικτό χωριό Βατυλή.

Οι Τούρκοι εισβολείς συνέχισαν να διαμένουν στο χωριό και μετά τα γεγονότα του 1963 και κατείχαν τη νότια πλευρά απ' όπου περνούσε ο παλαιός δρόμος Λευκωσίας- Αμμοχώστου κι' έτσι μπορούσαν να ελέγχουν τη διακίνηση των Ελληνων Κυπρίων από την περιοχή.

Οι Τούρκοι στρατιώτες σταμάτησαν για λίγο στην Ασσια κι' αυτό έδωσε την ευκαιρία στους κατοίκους της Βατυλής αλλά και των άλλων δυο κοινοτήτων που βρίσκοναν στον ίδιο δρόμο ανατολικότερα, δηλαδή της Λύσης και της Κοντέας, να απομακρυνθούν προς το Δασάκι της Αχνας, που βρισκόταν νοτιανατολικότερα μέσα στις βρετανικές βάσεις της Δεκέλειας σε απόσταση 20 χιλιομέτρων τουλάχιστον.

Οσοι από τους κατοίκους αυτούς δεν διέθεταν μεταφορικό μέσο αναχώρησαν πεζοί για το Δασάκι της Αχνας.

Οι περισσότεροι δεν πήραν τίποτα μαζί τους γιατί πίστευαν ότι θα επέστρεφαν σύντομα στα σπίτια τοης. Ακόμα και τα χρήματα που διέθεταν δεν τα πήραν γιατί δεν ήθελαν να κρατούν τόσα πολλά μαζί τους μέσα στα χωράφια. Αλλοι πιο προνοητικοί και κυρίως αυτοί που είχαν παιδιά, πήραν μερικές κουβέρτες μαζί τους καλού- κακού.

Το καραβάνι της προσφυγιάς που ξεκίνησε νωρίτερα από την Ασσια, και σ' αυτό συνενώθηκαν οι κάτοικοι της Λύσης και της Κοντέας αργότερα, έχει μήκος μερικών χιλιομέτρων. Οι πρώτοι κάτοικοι έχουν ήδη περάσει από το πρωί της 14ης Αυγούστου, ημέρες κατά την οποία ξεκίνησε η δεύτερη φάση της τουρκικής εισβολής, από τη Μακράσυκα μια και οι πρόσφυγες παρακάμπτουν τα τουρκικά χωριά Κούκλια και Πέργαμος. Αλλοι ακολούθησαν σταδιακά τις επόμενες ημέρες.

Οι Τούρκοι κινήθηκαν προς τη Βατυλή στις 17 Αυγούστου. Μερικά άρματα προελαύνουν προς την ανατολική περιοχή του χωριού στην τοποθεσία " Ανεφανή" απ' όπου ένας μπορεί να διακρίνει και το χωριό Λύση σε απόσταση τριών έως τεσσάρων χιλιομέτρων νοτιότερα.

Οι περισσότεροι Ελληνες κάτοικοι της Βατυλής έχουν εγκαταλείψει το χωριό και με την άφιξη των τουρκικών αρμάτων εγκαταλείπουν το χωριό και οι υπόλοιποι. Από την άλλη η εμφάνιση των αρμάτων έξω από τη Βατυλή πανικοβάλλει και τους λίγους κατοίκους της Λύσης που έχουν απομείνει στο χωριό και το βάλλουν κι αυτοί στα πόδια.

Την ίδια ημέρα (17.8.1974) οι Τούρκοι συλλαμβάνουν τους Παναγιώτη Περατίτη και Μιχαλάκη Πεκρή. Τους μεταφέρουν στο φυτώριο της κοινότητας που βρίσκεται μεταξύ της Βατυλής και της Λύσης. Οι Τούρκοι τους κτυπούν ασταμάτητα και τους κατηγορούν ότι ήσαν στρατιώτες ή μέλη της ΕΟΚΑ του 1955-59.

Σχεδόν ταυτόχρονα οι Τούρκοι μεταφέρουν στο ίδιο μέρος τους Νικόλα Καράγια, Αντώνη Κατσιά και Γιαννή Αντώνη Κατσιά, όλοι από τη Βατυλή.

Είχαν και οι τρεις φύγει από τη Βατυλή με την εκκένωση αλλά αυτή τη μέρα ξεκίνησαν με ένα αυτοκίνητο για να μεταβούν στο χωριό τους για να πάρουν τρόφιμια, μια και αντιμετώπιζαν έλλειψη. Μόλις όμως έφθασαν έξω από το χωριό τους τους συνέλαβαν και τους μετέφεραν στο φυτώριο του χωριού όπου κρατούνταν οι Πεκρής και Περατίτης.

Οι Τούρκοι τους ανέκριναν για λίγο και τους μετέφεραν αργότερα στην Ασσια και στην αιχμαλωσία.

Τον Πεκρή όμως οι Τούρκοι τον κράτησαν ακόμα λίγο στο χωριό. Και κανένας πια δεν τον ξανάδε.