18.7.1974: Ο Νίκος Σαμψών ανακοινώνει σε δημοσιογραφική διάσκεψη ότι ο αριθμός των θυμάτων (νεκρών και τραυματιών) κατά το πραξικόπημα ανέρχεται σε μερικές δεκάδες άτομα.

S-2108

18.7.1974: Ο ΝΙΚΟΣ ΣΑΜΨΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΝΕΙ ΣΕ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΟΤΙ Ο ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ (ΝΕΚΡΩΝ ΚΑΙ ΤΡΑΥΜΑΤΙΩΝ) ΚΑΤΑ ΤΟ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ ΑΝΕΡΧΕΤΑΙ ΣΕ ΜΕΡΙΚΕΣ ΔΕΚΑΔΕΣ ΑΤΟΜΑ. ΕΠΙΣΗΣ ΕΞΑΠΟΛΥΕΙ ΕΝΤΟΝΗ ΕΠΙΘΕΣΗ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΑΠΟΚΑΛΕΙ ΔΙΚΤΑΤΟΡΑ ΚΑΙ ΤΟΝΙΖΕΙ ΟΤΙ "ΗΓΗΘΗΜΕΝ ΤΩΝ ΕΝΟΠΛΩΝ ΚΥΠΡΙΑΚΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΚΑΙ ΑΝΕΤΡΕΨΑΜΕΝ ΤΟ ΦΑΥΛΟΝ ΚΑΙ ΤΥΡΑΝΝΙΚΟΝ ΚΑΘΕΣΤΩΣ"

Στις 18 Ιουλίου 1974 ο Νίκος Σαμψών έδωσε δημοσιογραφική διάσκεψη στο Αμφιθέατρο του Γραφείου Δημοσίων Πληροφοριών. Η διάσκεψη δόθηκε στα Ελληνκά αλλά μεταφραζόταν και στα αγγλικά από τον ανώτερο Υπάλληλο του Γραφείου Δημοσίων Πληροφοριών Κύπρο Ψυλλίδη.

Μαζί του βρίσκονταν επίσης οι Υπουργοί Εξωτερικών Ντίμης Δημητρίου, Παιδείας Παναγιώτης Δημητρίου, και Γεωργίας Ανδρέας Νεοκλέους και ο Διευθυντής του Γραφείου Δημοσίων Πληροφοριών Σπύρος Παπαγεωργίου.

Η διάσκεψη δόθηκε ενώπιον δεκάδων ξένων και κυπρίων δημοσιογράφων και τηλεοπτικών συνεργείων.

Τα όσα είπε ο Νίκος Σαμψών δημοσίευσε την επομένη η εφημερίδα του "Η Μάχη".

Αρχικά ο Νίκος Σαμψών προέβη σε μια εισαγωγική δήλωση στην οποία ανέφερε:

"Είμαι ευτυχής για την σημερινήν επικοινωνίαν μας. Αισθάνομαι την ανάγκην να απευθυνθώ μέσω υμών, προς την Κυπριακήν και την διεθνή κοινήν γνώμην δια να ομιλήσω επί της επαλθούσης Κυβερνητικής αλλαγής.

Κατ' αρχήν οφείλω να σας διαβεβαιώσω ότι η κατάστασις ελέγχεται υφ' ημών πλήρως απ' άκρου εις άκρον της Νήσου, φυσικά δε ο αυτοεξόριστος τέως Πρόεδρος δεν ελέγχει ουδέ σπιθαμήν κυπριακού εδάφους. Η ομαλότης επανέρχεται και η ζωή συνεχίζεται με τον κανονικόν της ρυθμόν. Ο,τι όμως εχει μεγίστην σημασίαν είναι ότι αποκαθίσταται τώρα η ψυχική ενότης του λαού και η ψυχική ενότης μεταξύ λαού και στρατού.

Η ενέργεια μας ανελήφθη διά να αποτραπή ο εμφύλιος πόλεμος και αφού εξηντλήθησαν όλα τα περιθώρια αναμονής.

Η ανατραπείσα Κυβέρνησις έφερε την κατάστασιν εις το χείλος γενικού εμφυλίου σπαραγμού. Τα ανθρώπινα δικαιώματα κατεπατούντο καταφώρως επ' αυτού δε υπάρχει σωρεία περιπτώσεων και αποδείξεων. Επενέβημεν εν συνεργασία μετά των Κυπριακών Ενόπλων Δυνάμεων διά να παλινορθώσωμεν τα ανθρώπινα δικαιώματα και να επιβάλωμεν τον Νόμο και την τάξιν. Ηδη τούτο επετεύχθη, ο δε λαός είναι ήσυχος. Ακόμη και φανατικοί υποστηρικταί του τέως Προέδρου εκφράζουν τώρα συμπαράστασιν και βοηθούν εις το έργον της νέας Κυβερνήσεως.

Ο αυτοεξόριστος τέως Πρόεδρος ευθύνεται διά το προσωποπαγές καθεστώς το οποίον κατετυράννησε τον τόπο και το οποίον ανέτρεψεν η οργή του λαού και η στρατευμένη νεότης της Κύπρου. Ο λαός ουσιαστικώς ετέλει υπό καθεστώς τυραννίας ενός στενού κύκλου αδιστάκτων ανθρώπων οι οποίοι διά πυρός και σιδήρου επεδίωκαν την εξουδετέρωσιν παντός πολιτικού αντιπάλου, του τέως Προέδρου. Πέραν αυτού οι αναλαβόντες τώρα την διακυβέρνησιν του τόπου αποκαλύπτουν ήδη σωρείαν τεκμηρίων, τα οποία αδιαψεύστως μαρτυρούν ότι υπήρξε φαυλότης. Οτι υπήρξε σκανδαλώδης διαχείρισις του προϊόντος του ιδρώτος και του μόχθου του Κυπριακού λαού. Αυτοί οι οποίοι εκυβέρνησαν μέχρι της παρελθούσης εβδομάδος απέβλεπον βασικώς εις το πώς να ικανοποιήσουν τα προσωπικά των συμφέροντα. Ο λαός υπήρξε δέσμιος μιας ολιγαρίθμου ομάδος αδιστάκτων. Ο λαός δεν πταίει δι' όσα έγιναν. Αντιθέτως υπέφερεν από όσα έγιναν.

Το σύνοικον στοιχείον- επαναλαμβάνω- ουδέν έχει να φοβηθή ή να ανησυχήση από την επελθούσαν αλλαγήν, διότι αύτη αποτελεί εσωτερικόν θέμα των Ελλήνων της Κύπρου.

Θεωρώ επιβεβλημένον να τονίσω ότι σεβόμεθα απολύτως τας διεθνείς συνθήκας και υποχρεώσεις μας. Η κυπριακή Δημοκρατία θεωρεί εαυτήν δεσμευμένην από πάσαν διεθνή σύμβασιν και συμφωνίαν εις την οποία έχει προσχωρήσει.

Κύριοι,

Τα θέματα τα οποία αντιλαμβάνομαι ότι ως φορείς της κοινής γνώμης έχετε να εγείρετε είναι πολλά και διά τούτο θα ήθελα να τερματίσω τας ιδικάς μου απόψεις, εκτιμήσεις και διακηρύξεις δια να σας δώσω την ευκαιρίαν να ερωτήσετε ο,τιδήποτε επιθυμείτε. Προ αυτού όμως θα ήθελα να σας επιδείξω ανθρώπους και πειστήρια διά των οποίων θα μαρτυρήται η στυγνότης της ανατραπείσης Κυβερνήσεως.

ΕΡΩΤΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΕΡΩΤΗΣΙΣ: Δύνασθε να μας δώσητε αριθμόν των θυμάτων συνεπεία των συγκρούσεων;

ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ: Μερικαί δεκάδες.

ΕΡ: Γίνεται λόγος περί εκατοντάδων.

ΑΠ: Τούτο αποτελεί τον ευσεβή πόθον εκείνων οι οποίοι διαδίδουν τοιαύτας φήμας. Συντόμως θα δώσωμεν εις την δημοσιότητα κατάλογον των θυμάτων.

ΕΡ: Πρόκειται περί νεκρών ή τραυματιών;

ΑΠ: Υπάρχουν και νεκροί και τραυματίαι.

ΕΡ: Εφ' όσον η κατάστασις είναι υπό έλεγχον διατί τα τανκς εξακολουθούν να ευρίσκωνται εις τας οδούς;

ΑΠ: Σας πληροφορώ ότι τα τανκς απεσύρθησαν ήδη από τας οδούς.

ΕΡ: Ωμιλήσατε περί αποκαταστάσεως της Δημοκρατίας εις Κύπρον. Αυτό εξυπακούει ότι τα δημοσιογραφικά τηλεγραφήματα εκ Κύπρου δύνανται να αποτέλλωνται εις το εξωτερικόν άνευ λογοκρισίας;

ΑΠ: Ο έλεγχος θα είναι πρόσκαιρος, συντόμως δε δεν θα υπάρχη λογοκρισία εις την Κύπρον. Εν τω μεταξύ θα παρασχεθή πάσα δυνατή διευκόλυνσις προς τους ξένους δημοσιογράφους δια την αποστολήν των τηλεγραφημάτων των.

ΕΡ: Δυνάμεθα να φωτογραφήσωμεν κτίρια καταστραφέντα κατά την διάρκειαν των τελευταίων συγκρούσεων;

ΑΠ: Ελάχιστα είναι τα κτίρια τα οποία κατεστράφησαν συνεπεία των συγκρούσεων, δεν δύνανται όμως οι δημοσιογράφοι να προσεγγίσουν ωρισμένους χώρους δια λόγους ασφαλείας. Η ιδία τακτική ηκολουθείτο και υπό της ανατραπείσης κυβερνήσεως.

ΕΡ: Ποίος αριθμός υποστηρικτών του προηγουμένου καθεστώτος τελούν τώρα ως πολιτικοί κρατούμενοι;

ΑΠ: Εις τας φυλακάς υπάρχουν εν πρώτοις οι άνδρες του εφεδρικού Σώματος. Οι συλληφθέντες αστυνομικοί απελύθησαν πλην των βασανιστών.

ΕΡ: Δύνασθε να μας πήτε πόσοι Ελληνες αξιωματικοί ευρίσκονται εις Κύπρον, ποία η θέσις των και κατά πόσον θα μείνουν ή θα αποχωρήσουν εκ Κύπρου;

ΑΠ: Η κατάστασις εις το θέμα τούτο είναι η ιδία ή η οποία υφίστατο και προ της εθνοσωτηρίου επεμβάσεως των Κυπριακών Ενόπλων Δυνάμεων.

ΕΡ: Επειδή η Εθνική Φρουρά εχρησιμοποιήθη προς ανατροπήν του προηγουμένου καθεστώτος ελέχθη ότι σκοπός του πραξικοπήματος ήτο η ντε φάκτο ένωσις της Κύπρου μετά της Ελλάδος. Τί λέγετε περί τούτου;

ΑΠ: Ως ανέφερα προηγουμένως εις την δήλωσιν μου, τόσον εγώ ώς Πρόεδρος, όσον και η Κυβέρνησις υποστηρίζομεν εξεύρεσιν λύσεως διά των ενισχυμένων ενδοκυπριακών συνομιλιών. Ηδη ανεκοινώθη, ότι ο Πρόεδρος της Βουλής κ. Γλαύκος Κληρίδης θα συνεχίση ως διαπραγματευτής.

ΕΡ: Θα κληθούν οι πρώην Υπουργοί Εσωτερικών και Δικαιοσύνης να λογοδοτήσουν διά τα εγκλήματα τα διαπραχθέντα υπό κυβερνητικών οργάνων όταν ήσαν Υπουργοί;

ΑΠ: Διεξάγονται ανακρίσεις και εις ουδεμίαν δήλωσιν δύναμαι να προβώ προτού αύται συμπληρωθούν.

ΕΡ: Πώς εξηγείτε το γεγονός ότι ο βρεττανικός τύπος και η βρεττανική Κυβέρνησις έχουν λάβει ανοικτά θέσιν εναντίον σας;

ΑΠ: Εξ όσων γνωρίζω η βρεττανική Κυβέρνησις δεν έχει λάβει θέσιν.

ΕΡ: Ποίαι ξέναι κυβερνήσεις ανεγνώρισαν το νέον καθεστώς;

ΑΠ: Μέχρι στιγμής ουδείς μας ανεγνώρισεν, ούτε εζητήσαμεν την αναγνώρισιν οιουδήποτε. Θα πράξωμεν τούτο συντόμως.

ΕΡ: Υπάρχουν πληροφορίαι περί κινητοποιήσεως στρατευμάτων εις τα νότια της Τουρκίας. Δημιουργεί τούτο την δυνατότητα εισβολής εις Κύπρον;

ΕΡ: Δεν βλέπω τον λόγον διατί η Τουρκία να επέμβει στρατιωτικώς εις Κύπρον, διεδομένου ότι η τουρκική κοινότης της Κύπρου ουδένα κίνδυνον διατρέχει. Διεκηρύξαμεν ότι η προσπάθεια μας είναι να εξεύρωμεν ειρηνικήν λύσιν μέσω των ενισχυμένων ενδοκυπριακών συνομιλιών.

ΕΡ: Υπήρξαν τουρκικοί ισχυρισμοί ότι αι συγκρούσεις επηρέασαν και τους Τούρκους. Τί λέγετε περί τούτου;

ΑΠ: Ουδέν τούτου αναληθέστερον.

ΕΡ: Τι φρονείτε διά το γεγονός ότι ο βρεττανικός τύπος δημοσιεύει δυσμενή σχόλια δια την κυβέρνησιν σας;

ΑΠ: Θα ανέμενα να είναι αντικειμενικότερα τα σχόλια των. Πιστεύω όμως ότι τώρα που έχουν κατατοπισθή ως προς το ποίον φαύλον και τυραννικόν καθεστώς ανέτρεψεν η οργή του λαού και τα στρατευμένα νειάτα του κυπριακού λαού, ο βρετανικός τύπος θα παρουσιάσει την πραγματικότητα. Δεν αισθάνομαι καμμίαν πικρίαν διά τα σχόλια τα οποία εδημοσιεύθησαν μέχρι τούδε.

ΕΡ: Των στρατευμάτων τα οποία ανέτρεψαν το προηγούμενον καθεστώς ηγούνται Ελληνες αξιωματικοί. Πώς ισχυρίζεσθε ότι ηγείσθε ενός ανεξαρτήτου καθεστώτος;

ΑΠ: Ηγήθημεν των Ενόπλων Κυπριακών Δυνάμεων και ανετρέψαμεν το φαύλον και τυραννικόν καθεστώς.

ΕΡ: Αλλ οι αξιωματικοί είναι Ελληνες και ελέχθη υπό του Μακαρίου ότι λαμβάνουν οδηγίας παρά της Ελλάδος. Εις τι διαφέρει τώρα η κατάστασις;

ΑΠ: Οι ίδιοι αυτοί αξιωματικοί ευρίσκοντο εις Κύπρον και προ έτους. Ευρίσκονται ενταύθα από το 1964. Εχουν πολλοί Κυπριακήν υπηκοότητα και Κυπριακά διαβατήρια και διαμένουν μονίμως εις Κύπρον. Ο διεθνής τύπος δεν ενδιφέρθη καθόλου προηγουμένως διά την παρουσίαν των αξιωματικών αυτών, οι οποίοι απέκτησαν την Κυπριακήν υπηκοότητα και ουδείς ισχυρίσθη τότε, ότι η κυπριακή Ανεξαρτησία επηρεάζετο εκ της παρουσίας των.

ΕΡ: Προτού ανοίξη ο αερολιμένας Λευκωσίας σήμερον, αφίχθησαν αεροπολάνα εξ Αθηνών. Μπορείτε να μας πείτε ποίον έφεραν;

ΑΠ: Παρετηρήθη έλλειψις ιατροφαρμακευτικού υλικού διά τας ανάγκας των Νοσοκομείων μας.

ΕΡ: Πότε θα συμπληρώσετε την Κυβέρνησιν σας;

ΑΠ: Εις σύντομον χρονικόν διάστημα.

ΕΡ: Εχουν διορισθή νέοι προσβευταί;

ΑΠ: Μάλιστα και θα εκδοθή σχετική ανακοίνωσις υπό του Υπουργείου Εξωτερικών.

ΕΡ: Ποία είναι η τύχη της Βουλής των Αντιπροσώπων;

ΑΠ: Η Βουλή δεν θα διαλυθή.

ΕΡ: Αρκετοί των υποστηρικτών σας λέγουν ότι θα ενώσετε την Κύπρον με την Ελλάδα. Θα αγωνισθήτε δια τον σκοπόν αυτόν;

ΑΠ: Εχω ήδη απαντήσει εις παρεμφερείς και σχετικάς ερωτήσεις άλλων δημοσιογράφων.

ΕΡ: Τι φρονείτε περί της ρωσικής διακοινώσεως προς την Ελληνικήν Κυβέρνησιν, εν σχέσει με τας εξελίξεις εις Κύπρον;

ΑΠ: Δεν δύναμαι να απαντήσω εκ μέρους άλλων Κυβερνήσεων.

ΕΡ: Εν πάση περιπτώσει, πώς βλέπετε αυτήν την επέμβασιν;

ΑΠ: Η Κυπριακή Κυβέρνησις δεν έλαβεν οιανδήποτε διακοίνωσιν, ούτε εγένετο οιαδήποτε επέμβασις προς την κατεύθυσιν μας. Πάντως η πολιτική μας είναι εναντίον πάσης αναμείξεως εις τας εσωτερικάς υποθέσεις άλλων χωρών.

ΕΡ: Πόσον σύντομα θα προκηρύξετε βουλευτικάς εκλογάς;

ΑΠ: Εχω ήδη αναφέρει, ότι αύται θα διεξαχθούν εντός ενός έτους. Εκείνο το οποίον επιθυμώ να δηλώσω είναι ότι θα εφαρμοσθούν αι συνταγματικαί διατάξεις.

ΕΡ: Πότε θα αποκατασταθούν αι τηλεφωνικαί επικοινωνίαι εις την νήσον;

ΑΠ: Εντός μιας ή δύο ημερών.

ΕΡ: Πόσα παρανόμως κατεχόμενα όπλα ανεκαλύφθησαν μέχρι τούδε;

ΑΠ: Μερικαί εκατοντάδες.

ΕΡ: Πότε θα αποκατασταθούν οι απολυθέντες εκπαιδευτικοί και δημόσιοι υπάλληλοι;

ΑΠ: Ηδη όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι έχουν επαναπροσληφθή.

ΕΡ: Ποίον το μέλλον του Κυπριακού Κομμουνιστικού Κόμματος υπό το νέον καθεστώς;

ΑΠ: Ουδείς κομμουνιστής ηγέτης συνελήφθη ούτε ηθελήσαμεν να συλλάβωμεν οιονδήποτε εκ των ηγετών του Κομμουνιστικού Κόμματος. Πρόθεσις μας δεν είναι να θέσωμεν εκτός νόμου το κυπριακόν Κομμουνιστικόν Κόμμα, αλλά να επιφέρωμεν την ψυχικήν ενότητα του κυπριακού λαού. Οι κομμουνισταί βουλευταί θα παρευρίσκωνται εις την Κυπριακήν Βουλήν, καθότι ως ετόνισα, η Κυπριακή Βουλή δεν πρόκειται να διαλυθή.

ΕΡ: Είπατε Κύριε Πρόεδρε, ότι πρόκειται να εργασθήτε διά την αποκατάστασιν του κύρους της Κυπριακής Εκκλησίας. Δύνασθε να μας πήτε περισσότερα επί του θέματος;

ΑΠ: Η ανωμαλία εις την Εκκλησίαν προεκλήθη δια της βίας. Θα αποκατασταθή η ομαλότης. Περισσότεραι λεπτομέρειαι επί του θέματος θα ανακοινωθούν συντόμως.

ΕΡ: Συνελήφθη ο Λυσσαρίδης;

ΑΠ: Θα τον βρήτε εντός ξένων πρεσβειών.

ΕΡ: Ηλθετε εις επαφήν μετά της Ελληνικής Κυβερνήσεως κατά την διάρκειαν ή μετά το πραξικόπημα;

ΑΠ: Οχι, κατά την διάρκειαν της επαναστάσεως μας. Γίνονται διευθετήσεις ίνα μεταβώ εις Αθήνας δια συναντήσεις μετά του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, του Πρωθυπουργού και άλλων αρμοδίων παραγόντων, επί θεμάτων τα οποία αφορούν την ευόδωσιν των διεξαγομένων ενδοκυπριακών συνομιλιών. Ο χρόνος μεταβάσεως μου θα ανακοινωθή συντόμως.

ΕΡ: Διατί οι Ελληνες αξιωματικοί επέλεξαν εσάς ως Πρόεδρον;

ΑΠ: Είναι τα στρατευμένα νειάτα της Κύπρου, τα οποία συνεργάσθησαν μαζί μου δια να ανατρέψωμεν το προηγούμενον τυραννικόν καθεστώς.

ΕΡ: Θα γίνουν αναπληρωματικαί εκλογαί προς αντικατάστασιν των βουλευτών, οι οποίοι ανέλαβον καθήκοντα Υπουργών εις την νέαν Κυβέρνησιν;

ΑΠ: Θα εφαρμοσθούν αι υφιστάμεναι συνταγματικαί διατάξεις;

ΕΡ: Εγένετο λόγος εις το παρελθόν περί οικονομικών σκανδάλων και καταχωρήσεων υπό του απελθόντος καθεστώτος. Σκοπεύετε να διερευνήσετε τας καταγγελίας αυτάς και να λάβετε τα ενδιαφερόμενα μέτρα;

ΑΠ: Διεξάγονται ανακρίσεις επί του θέματος τούτου και συνεπώς θα δωθή εις την δημοσιότητα κατάλογος των τοιούτων σκανδάλων. Εις οικίαν εις Λευκωσίαν ανευρέθη την πρωϊαν της σήμερον τεραστία ποσότης ξένου συναλλάγματος. Η οικία ανήκει εις στενόν συνεργάτην του ανατραπέντος δικτάτορος.

ΕΡ: Ποία η τύχη του τέως Διευθυντού του Γραφείου Δημοσίων Πληροφοριών;

ΑΠ: Ευρίσκεται εν ασφαλεία και εις εξαιρετικήν κατάστασιν όπως και οι αξιωματικοί του Εφεδρικού Σώματος τους οποίους έχετε ιδή προ ολίγου.

ΕΡ: Ουδείς Υπουργός συνελήφθη;

ΑΠ: Ουδείς Υπουργός ευρίσκεται υπό σύλληψιν. Δύο Υπουργοί ευρίσκονται υπό ανάκρισιν δι' ατασθαλίας και υπεξαίρεσιν επισήμων εγγράφων εκ των γραφείων των. Απόδειξις της προσπαθείας μας δια την ψυχικήν ενότητα λαού και στρατεύματος είναι η ανάθεσις του Υπουργείου Υγείας εις τον Υπουργόν Γεωργίας του απελθόντος καθεστώτος κ. Οδυσσέα Ιωαννίδην. Δεν θα εκδικηθώμεν. Ο νόμος θα επιληφθή όλων των περιπτώσεων παραβάσεως των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Θα προσπαθήσωμεν διά την ψυχικήν ενότητα όλων είτε ευρίσκονται εις την Αριστεράν, είτε εις την Δεξιάν, διά το καλόν της Κύπρου και του λαού μας.

ΕΡ: Διατί είχατε ανακοινώσει αρχικώς ότι ο Μακάριος ήτο νεκρός;

ΑΠ: Δι' ημάς ο Μακάριος ήτο νεκρός ηγέτης.

ΕΡ: Δύναται ο Μακάριος να επιστρέψη εις Κύπρον;

ΑΠ: Εγκατέλειψεν εκείνους οι οποίοι επίστευαν εις αυτόν. Τους επρόδωσε και απεδείχθη φιλοτομαριστής. Εξέλεξε την εξορίαν. Εάν μεταμεληθή ας αποταθή εις την Κυβέρνησιν μας.

ΕΡ: Συμφώνως των ιδικών σας πληροφοριών πώς ο Μακάριος εδραπέτευσεν εκ Λευκωσίας;

ΑΠ: Ο ίδιος έκαμεν δηλώσεις επί του θέματος τούτου και δεν επιθυμώ να αμφισβητήσω τας δηλώσεις του επί του θέματος τούτου.

ΕΡ: Είναι η πολιτική σας ταυτόσημος με εκείνην του προηγουμένου καθεστώτος όσον αφορά την διατήρησιν της κυπριακής ανεξαρτησίας και την απόρριψιν της Ενώσεως;

ΑΠ: Ως έχει λεχθή προηγουμένως επιδίωξις μας είναι η εξεύρεσις ειρηνικής λύσεως διά των ενδοκυπριακών συνομιλιών. Επί του θέματος τούτου, δεν υπάρχει διαφορά απόψεων μετά του προηγουμένου καθεστώτος. Η διαφορά έγκειται εις το ότι το προηγούμενον καθεστώς ήτο προσωποπαγές ολίγων ανθρώπων, οι οποίοι κατά τον χειρότερον τρόπον παρεβίαζαν τα ανθρώπινα δικαιώματα και δεν δεν αναλογίζοντο ότι οδηγούσαν την χώραν εις εμφύλιον σπαραγμόν. Ημείς θα κινηθώμεν εντός συνταγματικού πλαισίου διοικήσεως και θα εφαρμόσωμεν μετά σχολαστικότητος εκείνα τα οποία διεκηρύξαμεν προς τον απελευθερωθέντα εκ της στυγνής τυραννίας λαόν μας.

ΕΡ: Σκοπεύετε να προκηρύξετε συντόμως εκλογάς, ώστε όλα τα πολιτικά κόμματα να αντιπρσωπεύονται εις την Κυπριακήν Βουλήν;

ΑΠ : Οτι πράξομεν θα ευρίσκεται εντός των πλαισίων των συνταγματικών διατάξεων.

ΟΙ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ ΤΟΥ ΕΦΕΔΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΒΑΣΑΝΙΣΤΗΡΙΑ

Στην ίδια δημοσιογραφικη διάσκεψη παρήλασαν ο διοικητής του Εφεδρικού Παντελάκης Πανταζής και οι αξιωματικοί του Εφεδρικού Τάκης Τσαγγάρης και Ευτύχιος Σαλάτας και όπως επίσης και μερικοί βασανισθέντες στη διάρκεια της κράτησης τους όπως ο Λοχαγός του Κυπριακού Στρατού Ανδρέας Παπαπέτρου και άλλοι βασανισθέντες που περιέγραψαν τα βασανιστήρια στα οποία υποβλήθηκαν κατά τη διάρκεια της κράτησης τους.

Επίσης ο Νίκος Σαμψών παρουσίασε τα σύνεργα που χρησιμοποιούσαν (όπως είπε) κατά τη διάρκεια των βασανιστηρίων οι βασανιστές αστυνομικοί κυρίως στον Αστυνομικό σταθμό της Πύλης Πάφου.

Σχετικό ρερποτάζ της εφημερίδας Ο ΑΓΩΝ (19.7.74) - διορθωμένο και τροποποιημένο από τους λογοκριτές που επέβαλε το στρατιωτικό καθεστώς που ενεργούσαν ασύδοτοι και πρόσθεταν σωρείαν λέξεων και παραγράφων στα όσα παρέθεταν χωρίς σχόλια οι δημοσιογράφοι- ανέφερε:

"Τα σύνεργα των βασανιστηρίων των προσώπων που συνελαμβάνοντο διά πολιτικάς υποθέσεις, όπως και μικρός αριθμός των βασανισθέντων παρουσιάσθησαν χθες ενώπιον δημοσιογραφικής διασκέψεως δεκάδων δημοσιογράφων του Κυπριακού και διεθνούς Τύπου και των άλλων μέσων μαζικής ενημερώσεως.

Οι πλείστοι των παρουσιασθέντων υπεβαστάζοντο διότι δεν ηδύνατο να περπατήσουν, δεδομένου ότι άλλοι φέρουν κατάγματα και άλλας κακώσεις εις τα πόδια.

Δύο από τους κακοποιηθέντας θα σταλούν εις τα Ηνωμένα Εθνη, ως ζώσα απόδειξις διά το Συμβούλιο Ασφαλείας των βασανιστηρίων και της φαυλότητος του ανατραπέντος καθεστώτος.

Τα σύνεργα των βασανιστηρίων ως είχεν ήδη ανακοινωθή ανευρέθησαν εις δωμάτια του Αστυνομικού σταθμού Πύλης Πάφου.

Η παρουσίασις έγινε κατά την πρώτην δημοσιογραφικήν διάσκεψιν του νέου προέδρου κ. Νικολάου Σαμψών, παρισταμένων μερικών εκ των Υπουργών και του διευθυντού του Γραφείου Δημοσίων Πληροφοριών κ. Σπύρου Παπαγεωργίου.

Μεταξύ των παρουσιασθέντων οργάνων βασανισμού και κακομεταχειρίσεως ήσαν:

1. Δυο ακανθώδεις βέργες.

2. Ρόπαλα, περιλαμβανομένων και ενός ηλεκτροφόρου ροπάλου, παρομοίου εκείνων τα οποία εχρησιμοποιήθησαν κατά την γνωστήν επιδρομήν μελών του εφεδρικου Σώματος και της προεδρικής φρουράς κατά των κρατουμένων εις τας Κεντρικάς φυλακάς.

3. Αλυσίδες και σχοινί νάϋλον.

4. Αλυσίδα μεταδόσεως της κινήσεως εις τροχοφόρα οχήματα (μοτοσυκλέττες-αυτοκίνητα) εις την άκρην της οποίας είχε προστεθή δι' ευχερέστεραν χρήσιν, σιδερένια λαβή.

5. Ευλύγιστον ρόπαλον από καουτσιούκ με πυρήνα από σίδηρον, με τα κτυπήματα του οποίου προκαλούν οδυνηράς εσωτερικάς βλάβας, χωρίς να αφήνουν σημείο εξωτερικών κακώσεων.

Ιδιαιτέραν εντύπωσιν προεκάλεσεν η παρουσίασις ηλεκτρικού οργάνου, το οποίον με ρεύμα μπαταρίας προκαλεί κραδασμούς με το οποίον ως ανεφέρθη προσεβάλλετο ο ανδρισμός των βασανιζομένων.

Μεταξύ των παρουσιασθέντων κατά την διάσκεψιν ήσαν:

1. Λοχίας Τεύκρος Πατσαλίδης από την Αμμόχωστον, ο οποίος υπεβαστάζετο. Συνελήφθη προ δωδεκαημέρου με την υποψίαν ότι μετέδιδε μυστικά προς την ΕΟΚΑ Β και εκακοποιήθη κατά την κράτησιν του αγρίως.

Ούτος έχει το δεξιό πόδι εις τον γύψον, ενώ το αριστερό του είναι δεμένο με επιδέσμους.

Φέρει επίσης πολλάς άλλας κακώσεις εις το σώμα.

2. Ανδρέας Μιτσίδης, ο οποίος συνελήφθη την 6ην τρέχοντος. Φέρει κακώσεις εις τοιούτον σημείον, ώστε παρίστατο ανάγκη μεταφοράς του.

3. Λοχίας Ανδρέας Σεργίδης, ο οποίος συνελήφθη την 2αν τρέχοντος και μετεφέρετο, λόγω κακώσεων, από δύο πρόσωπα.

4. Εκτωρ Θεοδοσίου, από την Βασίλειαν. Συνελήφθη το παρελθόν Σάββατον, δύο ημέρας προς της ανατροπής του καθεστώτος και εβασανίσθη αγρίως.

5. Χαράλαμπος Ευδοκίου. Συνελήφθη προ 24 ημερών και εβασανίσθη εις σημείον να παρίσταται ανάγκη να υποβαστάζεται.

6. Λοχίας Αγαθοκλής Νεοκλέους. Συνελήφθη την 1ην τρέχοντος και εκακοποιήθη αγρίως ιδίως εις τα πόδια, τα οποία είναι πρισμένα εις σημείον ώστε να μη δύναται να περπατήση.

7. Χαράλαμπος Χαραλαμπίδης, ο οποίος συνελήφθη την 21ην Ιουνίου και φέρει εκτεταταμένας κακώσεις.

8. Ανδρέας Μακρής από την Αυγόρου. Συνελήφθη την 6ην τρέχοντος, εκακοποιήθη αγρίως εις την Πύλην Πάφου και εις τας Κεντρικάς Φυλακάς και έδωσε κατάθεσιν, η οποία κατετέθη ενώπιον της Βουλής κατά την εγγραφήν του θέματος των κακοποιήσεων υπό του βουλευτού και νυν Υπουργού Γεωργίας κ. Ανδρέας Νεοκλέους.

9. Ανδρέας Κατσιάρης, ψαράς, που συνελήφθη την 12ην Ιουνίου. Συνεπεία της κακοποιήσεως του το δεξί του χέρι είναι ημιπαράλυτο.

10. Μιλτιάδης Θεοφάνους, από το Λιοπέτρι, ο οποίος φέρει σπασμένην πλευράν.

11. Χρήστος Παναγίδης. Συνελήφθη την 18ην Ιουνίου, μετά την διαφυγήν του Λευτέρη Παπαδοπούλου. Περιέγραψεν ενώπιον της διασκέψεως την τρόπον βασανισμού του. Είπεν ότι τον έβαλαν να καθήση σε μίαν καρέκλα, έβαλαν τα πόδια του σε μίαν άλλην και επηδούσαν πάνω. Αλλοι τον εγρονθοκοπούσαν και τον εκτυπούσαν εις τα τέλματα των ποδιών. Μετά του έβαλαν τα πόδια σε έναν κουβά νερό και όταν εζήτησε νερό να πιή του έδωσαν ένα ποτήρι από το νερό που είχε τα πόδια του.

Ακολούθως τον έβαλαν σε αυτοκίνητο και τον ωδήγησαν προς την Δασούπολιν, λέγοντες ότι θα τον εκτελέσουν με την δικαιολογίαν ότι απεπειράθη να δραπετεύση.

12. Λοχίας Μαυρονικόλας: Μετά την κακοποίησιν του παρέμεινεν εις το νοσοκομείον και εκρατείτο εις την ζωήν με τεχνητούς νεφρούς.

13. Λοχαγός της Εθνικής Φρουράς Ανδρέας Παπαπέτρου: Συνελήφθη την παρελθούσαν Πέμπτην (11.7.1974). Επέδειξε προς τους δημοσιογράφους μαυρίσματα εις το πίσω μέρος του σώματος. Ουρεί αίμα και ο έτερος των νεφρών του είναι αμφίβολον αν θα λειτουργήση εκ νέου.

Ολα τα βασανιστήρια ετονίσθη ήσαν εν γνώσει του ανατραπέντος Προέδρου, παρ' όλον που ο ίδιος ισχυρίζετο ότι δεν είχε κάν ακούσει περί βασανιστηρίων.

ΟΙ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ ΤΟΥ ΕΦΕΔΡΙΚΟΥ

Η ίδια εφημερίδα πρόσθετε σε άλλο σημείο:

"Ο Αρχηγός του Εφεδρικού Σωματος Παντελάκης Πανταζής, πρώην Ταγματάρχης και δύο λοχαγοί, οι Χρήστος Τσαγγάρης και Ευτύχιος Σαλάστας παρουσιάσθησαν χθες ενώπιον δημοσιογραφικής διασκέψεως και εβεβαίωσαν ότι ουδεμίαν μεκακομεταχείρησιν υπέστησαν.

Ο κ. Πανταζής εδήλωσεν ενώπιον Κυπρίων και ξένων δημοσιογράφων ότι ουδέν παράπονον έχουν. Αντιθέτως είπε, η συμπεριφορά προς αυτούς ήτο άψογος, εξέφρασε δε τας ευχαριστίας του διά την αρίστην μεταχείρησιν της οποίας τυγχάνουν.

Ακολούθως υπεβλήθησαν προς τον κ. Πανταζήν υπό ξένων δημοσιογράφων ερωτήσεις εν σχέσει με τα βασανιστήρια και τα συλληφθέντα μέλη του Εφεδρικού.

Ούτος είπεν ότι ως Εφεδρικόν "ουδέποτε παρευρέθημεν ή ανελάβομεν ανάκρισιν συλλαμβανομένων. Η αποστολή μας ήτο η σύλληψις και η παράδοσις των συλλαμβανομένων εις τους αρμοδίους. Μαρτυρίες μας είχαν όλοι όσοι συνελήφθησαν. Ηκουσαν διά βασανιστήρια εις την Πύλην Πάφου, αλλά ουδέποτε είμεθα παρόντες. Πολλάκις με επέμβασιν μας αποτρέψαμεν τα βασανιστήρια και υπήρξαν περιπτώσεις που εβοηθήσαμεν συλλαμβανομένους".

Εις ερώτησιν ποίοι ήσαν οι βασανισταί, ο Πρόεδρος Σαμψών απήντησε:

"Το Τμήμα Ανιχνεύσεως Εγκλημάτων της Αστυνομίας".

Οσον αφορά τον ρόλον του Εφεδρικού εις την αστυνομίαν ο κ. Πανταζής εδήλωσε:

"Το Εφεδρικόν σώμα ήτο μέρος της Αστυνομίας με καθήκοντα στρατιωτικά παρά αστυνομικά και ο σκοπός του ήτο η πάταξις της βίας".

Εις ερώτησιν πόσοι συνελήφθησαν και πόσους είδε μετά την σύλληψιν του απάντησε:

"Δεν γνωρίζω πόσοι, συνελήφθησαν. Εχω όμως δη αρκετούς και τους συλληφθέντας και είναι όλοι σε καλήν κατάστασιν".

Επίσης είπε ότι δεν γνωρίζει πόσοι εφονεύθησαν.

Ο κ. Σαμψών εδήλωσεν ότι ουδείς από τους συλληφθέντας εβασανίσθη ούτε εκτυπήθη. Δίδω, ετόνισε, υπόσχεσιν ότι κανείς δεν θα τύχη κακομεταχειρήσεως. Ας μη λησμονείται ότι δύο Υπουργοί και ο ίδιος προσέθεσε, είναι μέλη του Παγκοσμίου Συμβουλίου Προστασίας των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το οποίον τελεί υπό την αιγίδα του αμερικανικού Κογκρέσσου. Οι δυο Υπουργοί είναι ο κ. Παναγιώτης Δημητρίου υπουγός Παιδείας και Ανδρέας Νεοκλέους Γεωργίας.

Ο κ. Σαμψών είπε ότι οι βασανισταί θα περάσουν από τα δικαστήρια, τα οποία θα απονείμουν άνευ προκαταλήψεως δικαιοσύνην. Εις όλους θα δοθή κάθε διευκόλυνσις διά την υπεράσπισιν τους.

Εις ερώτησιν από ποία δικαστήρια θα δικασθούν απήντησεν ότι θα εφαρμοσθούν οι υπάρχοντες Νόμοι. Τα στρατοδικεία, είπε, ως και πρότερον είναι αρμόδια για την εκδίκασιν στρατιωτικών παραπτωμάτων, από στρατιωτικούς.