15.4.1974:0 ελεύθερος ραδιοσταθμός της Πάφου μεταδίδει το μήνυμα από τον Κόλπο των Κοραλλίων ότι ο Μακάριος είναι ζωντανός και δεν σκοτώθηκε μέσα στο Προεδρικό, όπως ισχυρίζονταν οι πραξικοπηματίες

S-2064

15.4.1974: Ο ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΡΑΔΙΟΣTΑΘΜΟΣ ΤΗΣ ΠΑΦΟΥ ΜΕΤΑΔΙΔΕΙ ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΛΠΟ ΤΩΝ ΚΟΡΑΛΛΙΩΝ ΟΤΙ Ο ΜΑΚΑΡΙΟΣ ΕΙΝΑΙ ΖΩΝΤΑΝΟΣ ΚΑΙ ΔΕΝ ΣΚΟΤΩΘΗΚΕ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΟΠΩΣ ΙΣΧΥΡΙΖΟΝΤΑΝ ΟΙ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑΤΙΕΣ

Οταν εξερράγη το πραξικόπημα στην Κύπρο ο μοναδικός ραδιοσταθμός που υπήρχε ήταν εκείνος του ΡΙΚ. Η λειτουργία άλλων ραδιοσταθμών ή ιδιωτικών ραδιοσταθμών απαγορευόταν διά νόμου και όσοι δοκίμασαν, ακόμα και πολλά χρόνια αργότερα, διώκονταν ποινικώς.

Με την κατάληψη του ΡΙΚ από τους πραξικοπηματίες ένας τεχνικός του ΡΙΚ, ο Νίκος Νικολαϊδης, που βρισκόταν στο σταθμό αναμετάδοσης των Προγραμμάτων του ΡΙΚ στον Κόλπο των Κοραλλίων στην Πάφο, δημιούργησε ένα πρόχειρο ραδιοσταθμό μικρής εμβέλειας και άρχισε να μεταδίδει μηνύματα αντίστασης προς το πραξικόπημα.

Ο Ραδιοσταθμός αυτός ονομάστηκε Ελεύθερος Ραδιοσταθμός Πάφου.

Κατευθυνόμενος στην Πάφο από τον Κύκκο και τη γενέτειρά του Παναγιά ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος με εκατοντάδες υποστηρικτές του που προστέθηκαν στη συνοδεία του- και στην ασφάλεια του- άκουε την εκπομπή του Ραδοισταθμού.

Τα νέα για τη διάσωση του Μακαρίου είχαν ακουσθεί και στον ασύρματο της ατυνομίας της Πάφου και διαδόθηκαν αστραπιαία. Κι' ο ραδιοσταθμός των Κοραλλίων που ακούετο μέχρι τη Λεμεσό και τη Ρόδο (πολύ ελαφρά ακουόνταν μέχρι και τη Λευκωσία) μετέδιδε στους 917 χιλιόκυκλους:

"Αδούλωτε Ελληνικέ λαέ,

Ο Εθνάρχης Μακάριος βρίσκεται εις τας επάλξεις και κατευθύνει την αντίσταση εναντίον της χούντας. Μη πτοηθείς. Αγωνίσου. Η χούντα δεν θα περάσει.

Εδώ Ελεύθερος Ραδιοσταθμός της Πάφου, εδώ Ελεύθερος Ραδιοσταθμός της Πάφου.

Μην πιστεύετε στις διαδόσεις του χουτικού ραδιοφώνου. Ψηλά το φρόνημα. Η σημαία του αγώνα ψηλά. Η χούντα δεν θα περάσει. Θα αντισταθούμε μέχρις εσχάτων. Οι δυνατότητες του αδούλωτου λαού μας είναι απεριόριστες. Το αποδείξαμε και θα το αποδείξουμε. Ψηλά τις καρδιές. Η σημαία της αντίστασης βρίσκεται υψωμένη. Ο Εθνάρχης Μακάριος νίκησε για μια ακόμη φορά.

Ελληνικέ Κυπριακέ λαέ,

Αντίσταση. Το σύνθημα που επικρατεί απ' άκρου εις άκρον της Κύπρου. Στις πόλεις και στα χωριά η αντίσταση του λαού θα φέρει τη νίκη. Οι νόμιμες δυνάμεις του κράτους ελέγχουν την κατάσταση. Δυνάμεις πιστές στον Εθνάρχη Μακάριο καταλαμβάνουν χωρίς καμιά αντίσταση όλα τα στρατόπεδα της Εθνικής Φρουράς. Οι στρατιώτες υποδέχονται τις νόμιμες δυνάμεις του κρατούν σαν ελευθερωτές.

Ελληνες Κύπριοι,

Κάντε αντίσταση, όπου και αν βρίσκεσθε. Οι προδότες παραδίδονται ο ένας μετά τον άλλο. Στην Πάφο συνελήφθησαν όλοι οι ανθέλληνες προδότες αξιωματικοί. Ο λαός θα νικήσει.

Ελληνικέ Κυπριακέ Λαέ,

Προσπαθούν με την δύναμη των όπλων να καταπατήσουν τους ελεύθερους δημοκρατικούς θεσμούς. Να εγκαθιδρύσουν ένα ξενοκίνητο δικτατορικό καθεστώς. Οι ξενοκίνητοι προδότες του ελληνισμού προσπαθούν να σε πατήσουν, να σε σκλαβώσουν κάτω από την φασιστική μπότα.

Χρησιμοποιούν τα ίδια τα παιδιά σου, το ίδιο το αίμα σου.

Τι επιδιώκουν;

Την διχοτόμηση της Κύπρου επιδιώκουν. Αλλά εσύ περήφανε ελληνικέ λαέ αντιστέκεσαι και συντρίβεις την προδοσία και θα νικήσεις. Και θα νικήσουμε. Θα συντρίψουμε τον φασισμόν. Θα διώξουμε τους προδότες της χούντας.

Ζήτω λαός.

Ζήτω η δημοκρατία.

Ζήτω ο Εθνάρχης.

Ζήτω η Ελλάδα".

Λίγο μετά την αναγγελία του διορισμού του Νίκου Σαμψών ως "Προέδρου" της Δημοκρατίας, ο ραδιοσταθμός μετέδιδε απάντηση του. Οι απαντήσεις πολλές φορές μετεδίδοντο εκ του προχείρου. Εκείνη τη στιγμή μέσα στην κρίση που περνούσε ο τόπος και τον κίνδυνο που διέτρεχε η Κύπρος δεν υπήρχε χρόνος για διορθώσεις, αλλαγές τροποποιήσεις. Εκείνο που προέβαλλε εκείνη τη στιγμή ήταν η ενημέρωση του λαού. Μετέδιδε ο ραδιοσταθμός:

"Εδώ Ελεύθερος Ραδιοσταθμός της Πάφου, εδώ Ελεύθερος Ραδιοσταθμός της Πάφου.

Ελληνικέ Κυπριακέ λαέ,

Αποπειρώνται τα μίσθαρνα όργανα του φασισμού να δολοφονήσουν την Κύπρο μας. Προσπαθούν να συντρίψουν τη δημοκρατία και το τελευταίο προπύργιο του ελληνισμού την Κύπρο μας. Και διώρισαν το αντρίκελλο, το νάνο, το ξευτελισμένο υποκείμενο της χούντας, τον Σαμψών σαν δήθεν Πρόεδρο.

Αλλά ο ελληνισμός της Κύπρου θα σαρώσει σαν θύελλα τους ξενοκίνητους πράκτορες του φασισμού. Και η δημοκρατία θα νικήσει. Ο φασισμός θα συντριβεί.

Ελληνικέ λαέ,

Οι ξενοκίνητοι πράκτορες του φασισμού προσπαθούν να σου στερήσουν τη λευτεριά σου. Οι ξενοκίνητοι προδότες του ελληνισμού προσπαθούν να σε πατήσουν να σε σκλαβώσουν κάτω από τη φασιστική μπότα.

Χρησιμοποιούν τις ερπύστριες των τανκς για να κάμψουν το αδούλωτο αγωνιστικό σου φρόνημα. Προσπαθούν με τη δύναμη των όπλων να καταπατήσουν τους ελεύθερους δημοκρατικούς θεσμούς, να εγκαθιδρύσουν ένα ξενοκίνητο δικτατορικό καθεστώς.

Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιούν τα ίδια τα παιδά σου, το ίδιο σου το αίμα, την σάρκα σου, τη ζωή σου, αλλά εσύ παρήφανε ελληνικέ κυπριακέ λαέ, αντιστέκεσαι και συντρίβεις την προδοσία και συντρίβες τον φασισμό και θα νικήσουμε. Και θα διώξουμε τους προδότες.

Ζήτω ο λαός.

Ζήτω η δημοκρατία

Ζήτω η Ελλάδα.

Ζήτω ο Εθνάρχης Μακάριος.

Απεσταλμένος του Εθνάρχου μετέφερε τον αγωνιστικό του χαιρετισμό και τη διαβεβαίωση του ότι θα νικήσουμε. Ο Μακάριος ζει".

Ο Πρόεδρος Μακάριος έφθασε στην Πάφο στις 5 το απόγευμα της Δευτέρας 15 Ιουλίου και κατευθύνθηκε στη Μητρόπολη της Πάφου. Χιλιάδες λαού βρίσκονταν εκεί για να τον υποδεχθούν και να του ασπαστούν το χέρι. Οι πληροφορίες ήταν συγκεχυμένες και ήθελαν να δουν τον ίδιο και να ακούσουν από τον ίδιο τις σκέψεις και μελλοντικές του ενέργειες.

Στη Μητρόπολη βρίσκονταν ήδη ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος, οι αρχές της πόλης και ομάδες ενόπλων πολιτών και νομιμοφρόνων αστυνομικών, πρόθυμοι να τεθούν υπό τις διαταγές του Αρχιεπισκόπου για αντίσταση εναντίον των πραξικοπηματιών.

Ενας από τους πρώτους που δέχθηκε ο Πρόεδρος Μακάριος ήταν ο Φιλόλογος καθηγητής Ανδρέας Φυλακτού μαζί με "συνεργείο" του Ραδιοσταθμού των Κοραλλίων που ειδοποιημένοι και αυτοί για τη άφιξη του έφθασαν στη Μητρόπολη για να πάρουν ηχογραφημένο μήνυμα του Μακαρίου για να το μεταδώσουν από τον ραδιοσταθμό.

Μόλις μπήκε στο γραφείο του Μητροπολίτη Πάφου ο Ανδρέας Φυλακτού ο Μακάριος έγραψε τις τελευταίες λέξεις του μηνύματος του. Πάντοτε προσεκτικός σε κάθε λέξη που έλεγε στις ομιλίες του ο Μακάριος ρώτησε τον Φυλακτού:

- Να πω στο τέλος " ζήτω η δημοκρατία" ή " ζήτω η Ελευθερία;".

Πριν όμως ο καθηγητής Φυλακτού προλαβει να του απαντήσει ο ίδιος είχε καταλήξει στην απόφαση του:

"Θα πω "ζήτω η Ελευθερία" γιατί είναι ευρύτερη έννοια που περιλαμβάνει και τη δημοκρατία".

Στη συνέχεια ο Μακάριος διάβασε το μήνυμά του στο μαγνητόφωνο. Ο Ανδρέας Φυλακτού έτρεξε αμέσως έξω και σαν σίφουνας έφθασε στο "στούντιο" του ραδιοσταθμού των Κοραλλίων. Σε λίγο ο ραδιοσταθμός μετέδιδε το πρώτο μήνυμα του Μακαρίου προς τον Κυπριακό λαό μετά την έκρηξη του πραξικοπήματος:

" Είπε ο εκφωνητής:

" Εδώ Ελεύθερος Ραδιοφωνικός Σταθμός της Κύπρου... Εδώ ελεύθερος Ραδιοφωνικός Σταθμός της Κύπρου...

Σας μεταδίδουμε μήνυμα του εκλελεγμένου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπισκόπου Μακαρίου.

Και ο εκφωνητής έθεσε σε λειτουργία αμέσως το μαγνητόφωνο και η φωνή του Μακαρίου ακούστηκε για πρώτη φορά από την έναρξη του πραξικοπήματος και τους ισχυρισμούς του ελεγχόμενου από τους πραξικοπηματίες ΡΙΚ που μετέδιδε ότι ο Μακάριος ήταν νεκρός.

"Ελληνικέ Κυπριακέ λαέ,

Γνώριμη είναι η φωνή που ακούεις. Γνωρίζεις ποίος ομιλεί. Είμαι ο Μακάριος. Είμαι εκείνος τον οποίον σύ εξέλεξες για να είναι ηγέτης σου.

Δεν είμαι νεκρός, όπως η Χούντα των Αθηνών και οι εδώ εκπρόσωποι της θα ήθελαν. Είμαι ζωντανός. Και είμαι μαζί σου, συναγωνιστής και σημαιοφόρος στον κοινόν αγώνα. Το πραξικόπημα της χούντας απέτυχε. Εγώ ήμουν ο στόχος της Χούντας. Και εφ' όσον εγώ ζω η Χούντα στην Κύπρο δεν θα περάσει.

Ο Κυπριακός ελληνισμός, δεν ανέχεται πραξικοπήματα και δικτατορίες. Η Χούντα εχρησιμοποίησε τεθωρακισμένα και τανκς για να κάμει πραξικόπημα.

Αλλ' η αντίστασις των ανδρών της Προεδρικής Φρουράς, η αντίστασις του λαού μας εσταμάτησε τα τεθωρακισμένα, εσταμάτησε τα τανκς.

Μόνον κατόρθωμα της Χούντας η κατάληψις του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος, διά να μεταδίδει ψευδολογίας και να ομιλή δήθεν περί κυβερνητικής αλλαγής.

Μη υπακούσης εις οιασδήποτε οδηγίας ή διαταγάς της χούντας τα οποίας μεταδίδει από το ΡΙΚ.

Ελληνικέ Κυπριακέ λαέ,

Η Χούντα απεφάσισε να καταστρέψει την Κύπρον. Να την διχοτομήση. Αλλά δεν θα το κατορθώσει. Πρόβαλε παντοιοτρόπως αντίστασιν εις την χούντα. Μη φοβηθής. Διαδήλωσε την θέλησιν και την απόφασιν σου να αντισταθής, να αγωνισθής.

Ενταχθήτε όλοι εις τας νομίμους δυνάμεις του κράτους. Η χούντα δεν πρέπει να περάση και δεν θα περάση. Νυν υπέρ πάντων ο αγών.

Και ο αγών τον οποίον την στιγμήν αυτήν ο κυπριακός ελληνισμός διεξάγει είναι αγών ιερός και η νίκη θα είναι ιδική μας.

Ζήτω η Ελευθερία,

Ζήτω ο Ελληνικός Κυπριακός λαός,

Ζήτω το Εθνος".

Οι υπεύθυνοι του σταθμού γνώριζαν ότι ακούονταν μέχρι τη Ρόδο. Γνώριζαν επίσης ότι τις εκπομπές τους θα πρέπει να τις έπαιρναν τουλάχιστον οι αγγλοαμερικανοί από τους σταθμούς παρακολούθησης στον Καραβά, το Γερόλακκο, στις βάσεις, στο τέσσερα Μίλι του δρόμου Λευκωσιας- Αμμοχώστου και στον Αγιο Νικόλαο Αμμοχώστου.

Ηλπιζαν επίσης ότι θα ακούονταν από ερασιτέχνες που ασχολούνταν με τη λήψη ξένων σταθμών όπως επίσης και από τους ξένους που βρίσκονταν σαν τουρίστες στην Κύπρο. Για να τους ενημερώσουν όλους αυτούς μετέδιδαν τις πληροφορίες για τη διάσωση του Μακαρίου τόσο στα γαλλικά όσο και στα αγγγλικά. Ετσι ευθύς μετά τη μετάδοση του μηνύματος του προέδρου Μακαρίου εκφωνήτρια μεταδίδει στη γαλλική, την αγγλική και αραβική την πιο κάτω ανακοίνωση:

"Εδώ Ελεύθερος Ραδιοφωνικός Σταθμός Κύπρου.

Η επέμβαση της στρατιωτικής χούντας απέτυχε να επιβάλει τη Δικτατορική πολιτική της επί των Κυπρίων.

Κάθε τμήμα του λαού της Κύπρου, επιδεικνύει τη νομιμότητα του στην Κυβέρνηση της Δημοκρατίας. Ο Πρόεδρος Μακάριος προέβη σε ανακοινώσεις για τους ισχυρισμούς της χούντας ότι εφονεύθη.

Διεκήρυξε ότι θα συνεχίσει τον αγώνα του εναντίον της φασιστικής χούντας και ότι η νίκη θα είναι σίγουρη εις το στο μέλλον.

Πληροφορίαι εξ άλλου που φθάνουν από τη Λεμεσό αναφέρουν ότι οι νόμιμες δυνάμεις του κράτους ανέλαβαν τον πλήρη έλεγχο της καταστάσεως και ανέτρεψαν τις καταπιεστικές δυνάμεις του φασισμού".

Το μήνυμα του προέδρου Μακαρίου από το ραδιοσταθμό των Κοραλλίων ακούστηκε και στο Τελ Αβίβ. Στην αρχή υπήρχαν υποψίες ότι δυνατό το μήνυμα θα ήτο προκατασκευασμένο ή να μιλούσε κάποιος άλλος που μιμείτο τη φωνή του Μακαρίου. Αναλυτές μελέτησαν το μήνυμα και σε λίγο ήσαν απόλυτα βέβαιοι ότι επρόκειτο για την πραγματικήν φωνήν του Μακαρίου. Σε λίγο το μήνυμα διεδίδετο σε ολόκληρο τον κόσμο και διεψεύδετο το νέο καθεστώς ότι ο Μακάριος ήταν νεκρός.