Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

2.7.74Ο Μακάριος με επιστολή του στονΠρόεδρο της χούντας Γκιζίκη ζητεί ανάκληση τωνΕλλήνων αξιωματικών,καταγγέλλει ότι πίσω από τις απόπειρες δολοφονίας του βρίσκονται άνθρωποι της χούντας και έλληνες αξιωματικοί είναι αναμεμειγμένοι στην οργάνωση ΕΟΚΑ Β

S-2024

2.7.1974: Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΜΑΚΑΡΙΟΣ ΜΕ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΟΝ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΗΣ ΧΟΥΝΤΑΣ ΣΤΡΑΤΗΓΟ ΓΚΙΖΙΚΗ ΖΗΤΕΙ ΑΝΑΚΛΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ, ΚΑΤΑΓΓΕΛΛΕΙ ΟΤΙ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΠΟΠΕΙΡΕΣ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ ΤΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΗΣ ΧΟΥΝΤΑΣ ΚΑΙ ΟΤΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΜΕΜΙΓΜΕΝΟΙ ΣΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΟΚΑ Β

Στις 2 Ιουλίου ο Πρόεδρος Μακάριος προχώρησε στις αποφάσεις του και στην κατά μέτωπο σύγκρουση με την χούντα των Αθηνών.

Ετσι με επιστολή του στον Πρόεδρο της χούντας Στρατηγό Γκιζίκη στην οποία χρησιμοποίησε σκληρή γλώσσα για να καταδικάσει τις ενέργειες της Χούντας στην Κύπρο, ενώ παράλληλα ζήτησε την ανάκληση των Ελλήνων αξιωματικών και την αποστολή μόνο εκατόν από αυτούς για να χρησιμοποιηθούν για την αναδιοργάνωση της Εθνικής Φρουράς.

Παράλληλα ο Πρόεδρος Μακάριος αποκάλυψε και κατήγγειλε ότι πίσω από τις επανειλημμένες απόπειρες δολοφονίας του βρίσκονταν άνθρωποι της χούντας.

Ανέφερε χαρακτηριστικά:

"Ουχί άπαξ μέχρι τούδε ησθάνθην και εις τινας περιπτώσεις σχεδόν εψηλάφησα, εκτεινομένην αοράτως εξ Αθηνών χείρα αναζητούσαν προς αφανισμόν την ανθρωπίνην ύπαρξιν μου".

Με την επιστολή του στον Γκιζίκη ο Μακάριος κατήγγειλε ακόμα ότι Ελληνες αξιωματικοί ήταν αναμιγμένοι στην ΕΟΚΑ Β και ότι αυτοκίνητα της Εθνοφρουράς χρησιμοποιήθηκαν για μετακινήσεις καταζητουμένων και οπλισμού.

Για την ΕΟΚΑ Β ανέφερε ότι ο Στρατηγός Γρίβας από τις πρώτες ημέρες της μυστικής εισόδου του στην Κύπρο είχε συνεργασία με Ελληνες αξιωματικούς για τη συγκρότηση της παράνομης του οργάνωσης και ότι μετά το θάνατο του αυτή καθοδηγείτο, ελεγχόταν και συντηρείτο από την Αθήνα.

Η Επιστολή στο Στρατηγό Γκιζίκη στις 2 Ιουλίου έχει ως εξής:

"Μετά βαθείας θλίψεως είμαι υποχρεωμένος να εκθέσω προς υμάς ωρισμένας απαραδέκτους εν Κύπρω καταστάσεις και γεγονότα διά τα οποία θεωρώ υπεύθυνον την Ελληνικήν Κυβέρνησιν.

Από της λαθραίας αφίξεως εις Κύπρον του Στρατηγού Γρίβα, κατά Σεπτέμβριον του 1971, εκυκλοφόρουν φήμαι και υπήρχον βάσιμοι ενδείξεις ότι ούτος ήλθεν εις Κύπρον κατά προτροπήν και ενθάρρυνσιν ωρισμενων εν Αθήναις κύκλων.

Βέβαιον πάντως είναι, ότι ο Γρίβας, από των πρώτων ημερών της ενταύθα αφίξεως του, είχεν επαφήν μετά υπηρετούντων εις την Εθνικήν Φρουράν Αξιωματικών εξ Ελλάδος, παρά των οποίων έτυχε βοηθείας και συμπαραστάσεως εις την προσπάθειαν του να σχηματίση παράνομον οργάνωσιν και να αγωνισθή δήθεν δια την Ενωσιν. Και κατήρτισε την εγκληματικήν οργάνωσιν της ΕΟΚΑ Β, η οποία κατέστη αιτία και πηγή πολλών δεινών διά την Κύπρον. Γνωστή είναι η δράσις της οργανώσεως αυτής, η οποία, υπό πατριωτικόν μανδύαν και ενωτικήν συνθηματολόγησιν, διέπραξεν πολιτικάς δολοφονίας και πολλά άλλα εγκλήματα.

Η στελεχωμένη και ελεγχομένη υπό Ελλήνων αξιωματικών Εθνική Φρουρά υπήρξεν εξ αρχής ο εις έμψυχον και άψυχον υλικόν κυριώτερος τροφοδότης της ΕΟΚΑ Β, της οποίας τα μέλη και οι υποστηρικταί έλαβον την εύφημον τίτλον και αυτοαπεκλήθησαν "ενωτικοί" και "ενωτική παράταξις".

Πολλάκις διερωτήθην διατί μία παράνομος και επιζήμιος εθνικώς οργάνωσις, η οποία επιφέρει διαιρέσεις και διχονοίας, διανοίγει ρήγματα εις το εσωτερικόν μας μέτωπον και οδηγεί τον Κυπριακόν ελληνισμό προς εμφύλιον σπαραγμόν, υποστηρίζεται υπό Ελλήνων αξιωματικών. Και πλειστάκις επίσης διερωτήθην, κατά πόσον η τοιαύτη υποστήριξις τυγχάνει της εγκρίσεως της Ελληνικής Κυβερνήσεως.

Εκαμα διαφόρους και υποθετικούς συλλογισμούς διά να εύρω λογικήν απάντησιν εις τας απορίας και τα ερωτήματά μου.

Ουδεμία απάντησις υπό οιασδήποτε προϋποθέσεις και συλλογισμούς, ήτο δυνατόν να στηριχθή επί λογικής βάσεως.

Αλλ αδιάψευστον πραγματικότητα αποτελεί η υποστήριξις της ΕΟΚΑ Β υπό Ελλήνων αξιωματικών.

Τα εις διαφόρους περιοχάς της νήσου στρατόπεδα της Εθνικής Φρουράς και οι πλησίον αυτών χώροι κατακοσμούνται με συνθήματα υπέρ του Γρίβα και της ΕΟΚΑ Β, ως και με συνθήματα κατά της Κυπριακής Κυβερνήσεως και ιδιαιτέρως κατ εμού.

Εντός των στρατοπέδων της Εθνικής Φρουράς απροκάλυπτος πολλάκις είναι η υπό Ελλήνων αξιωματικών προπαγάνδα υπέρ της ΕΟΚΑ Β. Γνωστόν και αδιάψευστον επίσης το γεγονός ότι ο αντιπολιτευόμενος και υποστηρίζων την εγκληματικήν δραστηριότητα της ΕΟΚΑ Β Κυπριακός τύπος, έχων πηγήν χρηματοδοτήσεως τας Αθήνας, λαμβάνει καθοδήγησιν και γραμμήν από τους υπευθύνους του 2ου Επιτελικού Γραφείου και του εν Κύπρω Κλιμακίου της Ελληνικής Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (ΚΥΠ).

Είναι αληθές, ότι οσάκις διεβιβάζοντο υπ' εμού παράπονα προς την Ελληνικήν Κυβέρνησιν διά την στάσιν και συμπεριφοράν ωρισμένων αξιωματικών, είχον την απάντησιν ότι δεν έπρεπε να διστάζω όπως καταγγέλλω αυτούς ονομαστικώς και αναφέρω τα συγκεκριμένας κατ' αυτών κατηγορίας διά να ανακαλώνται εκ Κύπρου.

Εις μίαν μόνον περίπτωσιν έπραξα τούτο. Μου είναι δυσάρεστον το τοιούτον έργον. Αλλά και το κακόν δεν θεραπεύεται διά της κατ' αυτόν τον τρόπο αντιμετωπίσεως του. Σημασίαν έχει η εκκρίζωσις και πρόληψις του κακού και ουχί απλώς η αντιμετώπισης των εκ τούτου επιπτώσεων.

Λυπούμαι να είπω, κύριε Πρόεδρε, ότι η ρίζα του κακού είναι πολύ βαθεία και φθάνει μέχρις Αθηνών.

Εκείθεν τροφοδοτείται και εκείθεν συντηρείται και απλούται αναπτυσσόμενον το δένδρον του κακού, του οποίου τους πικρούς καρπούς γεύεται σήμερον ο Κυπριακός Ελληνισμός.

Και διά να είμαι απολύτως σαφής, λέγω ότι στελέχη του στρατιωτικού καθεστώτος της Ελλάδος υποστηρίζουν και κατευθύνουν την δραστηριότητα της τρομοκρατικής οργανώσεως ΕΟΚΑ Β.

Εντεύθεν εξηγείται και η ανάμειξις Ελλήνων αξιωματικών της Εθνικής Φρουράς εις την παρανομίαν, την συνωμοσίαν και εις άλλας απαραδέκτους καταστάσεις. Περί της ενοχής κύκλων του στρατιωτικού καθεστώτος καταμαρτυρούν έγγραφα, τα οποία ευρέθησαν προσφάτως εις την κατοχήν ιθυνόντων στελεχών της ΕΟΚΑ Β.

Εκ του Εθνικού Κέντρου αποστέλλοντο αφθόνως χρήματα διά την συντήρησιν της οργανώσεως, επιδίδοντο εντολαί διά την αρχηγίαν, μετά τον θάνατον του Γρίβα και την ανάκλησιν του μετ' αυτού ελθόντος εις Κύπρον Ταγματάρχου Καρούσου, γενικώς δε εξ Αθηνών κατηυθύνοντο τα πάντα.

Η γνησιότης των εγγράφων τούτων δεν είναι δυνατόν να τεθή εν αμφιβόλω, διότι και τα δακτυλογραφημένα εξ αυτών έχουν διορθώσεις διά χειρός γενομένας και γνωστός είναι ο γραφικός χαρακτήρ του γράφοντος.

Ενδεικτικώς επισυνάπτω εν τοιούτον έγγραφον.

Είχον πάντοτε ως αρχήν και επανειλημμένως εδήλωσα ότι η συνεργασία μου μετά της εκάστοτε Ελληνικής Κυβερνήσεως αποτελεί δι' εμέ εθνικόν καθήκον.

Το Εθνικόν συμφέρον υπαγορεύει την αρμονικήν και στενήν συνεργασίαν Αθηνών και Λευκωσίας.

Οιανδήποτε και αν ήτο η Κυβέρνησις της Ελλάδος, ήτο δι' εμέ η Κυβέρνησις της Μητρός Παρίδος και έπρεπε να συνεργάζομαι μετ' αυτής.

Δεν δύναμαι να είπω ότι τρέφω ιδιαιτέραν συμπάθειαν προς στρατιωτικά καθεστώτα και μάλιστα εις την Ελλάδα, την χώραν, η οποία εγέννησε και ελίκνησε την δημοκρατίαν. Αλλά και εις αυτήν την πρίπτωσιν δεν παρεξέκλινα της αρχής μου περί συνεργασίας.

Αντιλαμβανεσθε, όμως, κύριε Πρόεδρε, τας θλιβεράς σκέψεις, αι οποία βασανιστικώς με απασχολούν, κατόπιν της διαπιστώσεως ότι άνθρωποι της Κυβερνήσεως της Ελλάδος εξυφαίνουν αδιαλείπτως κατ' εμού συνωμοσίας και όπερ το χειρότερον, διαιρούν και εξωθούν τον Κυπριακόν ελληνισμόν εις την δι' αλληλοσπαραγμού καταστροφήν.

Ουχί άπαξ μέχρι τούδε ησθάνθην και εις τινας περιπτώσεις σχεδόν εψηλάφησα, εκτεινομένην αοράτως εξ Αθηνών χείρα, αναζητούσαν προς αφανισμόν την ανθρωπίνην ύπαρξιν μου. Χάριν όμως, εθνικής σκοπιμότητος ετήρησα σιγήν.

Και αυτό ακόμη το πονηρόν πνεύμα, υπό του οποίου εκυριεύθησαν οι τρεις καθαιρεθέντες Κύπριοι Μητροπολίται, οι μεγάλην κρίσιν προκαλέσαντες εν τη Εκκλησία, είχε πηγήν εκπορεύσεως του τας Αθήνας.

Ουδέν όμως εν προκειμένω είπον.

Σκέπτομαι μόνον και διαλογίζομαι προς τί πάντα ταύτα;

Θα εξηκολούθουν δε να τηρώ σιγήν περί της ευθύνης και του ρόλου της Ελληνικής Κυβερνήσεως εις το σημερινόν δράμα της Κύπρου, εάν επί της σκηνής του δράματος ήμην ο μόνος πάσχων.

Αλλ' η συγκάλυψις και η σιωπή δεν επιτρέπονται, όταν πάσχη ολόκληρος ο Κυπριακός Ελληνισμός, όταν Ελληνες αξιωματικοί της Εθνικής Φρουράς κατά προτροπήν εξ Αθηνών, υποστηρίζουν την ΕΟΚΑ Β εις εγκληματικήν δραστηριότητα, περιλαμβάνουσαν πολιτικάς δολοφονίας και γενικώς αποσκοπούσαν εις την διάλυσιν του κράτους.

Εις την προσπάθειαν διαλύσεως της κρατικής υποστάσεως της Κύπρου μεγάλη είναι η ευθύνη της Ελληνικής Κυβερνήσεως.

Το Κυπριακόν κράτος πρέπει να διαλυθή μόνον είς περίπτωσιν Ενώσεως. Μη καθισταμένης όμως, εφικτής της Ενώσεως, επιβάλλεται ισχυροποίησις της κρατικής υποστάσεως της Κύπρου.

Η Ελληνική Κυβέρνησις διά της στάσεως της έναντι του θέματος της Εθνικής Φρουράς, ασκεί καταλυτικήν πολιτικήν επί του κυπριακού κράτους. Προ μηνών το εξ Ελλήνων αξιωματικών αποτελούμενον Γενικόν Επιτελείον της Εθνικής Φρουράς υπέβαλεν εις την Κυπριακήν Κυβέρνησιν προς έγκρισιν κατάλογον υποψηφίων Δοκίμων Εφέδρων αξιωματικών, οίτινες θα εφοίτων εις την ειδικήν σχολήν, δια να υπηρετήσουν ακολούθως κατά την διάρκειαν της στρατιωτικής θητείας των ως αξιωματικοί.

Εκ του υποβληθέντος καταλόγου δεν ενεκρίθησαν υπό του Υπουργικού Συμβουλίου πεντήκοντα επτά εκ των υποψηφίων.

Ειδοποιήθη περί τούτου γραπτώς το Γενικόν Επιτελείον.

Παρά ταύτα, κατόπιν οδηγιών εξ Αθηνών, το Επιτελείον ουδόλως έλαβε υπ' όψιν την απόφασιν του Υπουργικού Συμβουλίου, έχοντος βάσει νόμου απόλυτον δικαίωμα διορισμού αξιωματικών της Εθνικής Φρουράς.

Ενεργούν ασυδότως και αυθαιρέτως, το Γενικόν Επιτελείον κατεπάτησε νόμους, περιφρόνησε την απόφασιν της Κυπριακής Κυβερνήσεως και ενέγραψεν εις την Σχολήν Αξιωματικών τους μη εγκριθέντας υποψηφίους.

Απολύτως απαράδεκτον θεωρώ την τοιαύτην στάσιν του εξ Ελληνικής Κυβερνήσεως εξαρτωμένου Γενικού Επιτελείου της Εθνικής Φρουράς.

Η Εθνική Φρουρά είναι όργανον του Κυπριακού κράτους και υπ' αυτού πρέπει να ελέγχεται και ουχί εξ Αθηνών.

Η θεωρία περί ενιαίου αμυντικού χώρου Ελλάδος- Κύπρου έχει την συναισθηματικήν πλευράν της.

Αλλ' εν τη πραγματικότητι διάφορος είναι η κατάστασις.

Η Εθνική Φρουρά ως έχουν σήμερα η σύνθεσις και η στελέχωσις της εξετράπη του σκοπού της και κατέστη εκτροφείο παρανόμων, κέντρον συνωμοσιών κατά του κράτους και πηγή τροφοδοσίας της ΕΟΚΑ Β.

Αρκεί να λεχθή ότι κατά την προσφάτως ενταθείσαν τρομοκρατικήν δραηστηριότητα της ΕΟΚΑ Β, αυτοκίνητα της Εθνικής Φρουράς μετέφερον οπλισμόν και μετεκίνουν εν ασφαλεία μέλη της οργανώσεως, των οποίων επέκειτο η σύλληψις.

Και διά την εκτροπήν αυτήν της Εθνικής Φρουράς απόλυτον την ευθύνην έχουν οι Ελληνες αξιωματικοί, μερικοί των οποίων είναι από ποδών μέχρι κεφαλής αναμεμιγμένοι και συμμέτοχοι εις την δραστηριότητα της ΕΟΚΑ Β. Και εις τούτο ευθύνης άμοιρον δεν είναι το Εθνικόν Κέντρον. Ηδύνατο η Ελληνική Κυβέρνησις δι' απλού νεύματος της, να θέση τέρμα εις την θλιβεράν αυτήν κατάστασιν.

Ηδύνατο το Εθνικόν Κέντρον να διατάξη τον τερματισμόν της βίας και της τρομοκρατίας υπό της ΕΟΚΑ Β, διότι εξ Αθηνών αντλεί η οργάνωσις τα μέσα συντηρήσεως και την δύναμιν της, ως έγγράφως μαρτυρούν τεκμήρια και αποδείξεις.

Δεν έπραξεν, όμως, τούτο η Ελληνική Κυβέρνησις.

Ως ένδειξιν μιας ανεπιτρέπτου καταστάσεως σημειώ ενταύθα παρενθετικώς ότι και εις Αθήνας ενεγράφησαν προσφάτως συνθήματα και κατ' εμού και υπέρ της ΕΟΚΑ Β εις τους τοίχους ναών και άλλων κτιρίων, συμπεριλαμβανομένου και του κτιρίου της κυπριακής Πρεσβείας.

Και η Ελληνική Κυβέρνησις, καίτοι γνωρίζει τους δράστας, ουδενός επεδίωξε την σύλληψιν και την τιμωρίαν, ανεχομένη κατ' αυτόν τον τρόπον προπαπαγάνδαν υπέρ της ΕΟΚΑ Β.

Πολλά έχω να πω, Κύριε Πρόεδρε, αλλά δεν νομίζω ότι πρέπει να μακρυγορήσω περισσότερον.

Και δια να καταλήξω, διαβιβάζω ότι η από Ελλήνων αξιωματικών στελεχωμένη Εθνική Φρουρά, της οποίας το κατάντημα εκλόνισε την προς αυτήν εμπιστοσύνη του Κυπριακού λαού, θα αναδιαρθρωθή επί νέας βάσεως.

Εμείωσα την στρατιωτικήν θητείαν διά να ελαττωθή η οροφή της Εθνικής Φρουράς και το μέγεθος του κακού.

Πιθανώς να παρατηρηθή ότι ελάττωσις της δυνάμεως της Εθνικής Φρουράς, λόγω συντμήσεως της στρατιωτικής θητείας, δεν καθιστά αυτήν ικανήν να ανταποκριθή εις την αποστολήν της εν περιπτώσει εθνικού κινδύνου.

Διά λόγους τους οποίους δεν επιθυμώ ενταύθα να εκθέσω δεν συμμερίζομαι αυτήν την άποψιν. Και θα παρεκάλουν όπως ανακληθούν οι στελεχούντες την Εθνικήν Φρουράν αξιωματικοί εξ Ελλάδος.

Η παραμονή των εις την Εθνικήν Φρουράν και η υπ' αυτών διοίκησις της θα είναι επιζήμιος εις τας σχέσεις Αθηνών και Λευκωσίας. Θα ήμην, εν τούτοις ευτυχής, εάν ηθέλητε να αποστείλητε εις Κύπρον περί τους εκατόν αξιωματικούς ως εκπαιδευτάς και στρατιωτικους συμβούλους, διά να βοηθήσουν εις την αναδιοργάνωσιν και αναδιάρθωσιν των ενόπλων δυνάμεων της Κύπρου.

Ελπίζω ότι εν τω μεταξύ, να εδόθησαν εντολαί εξ Αθηνών εις την ΕΟΚΑ Β όπως τερματίσει την δραστηριότητα της, καίτοι, εφ' όσον δεν διαλύεται οριστικώς δεν αποκλείεται νέον κύμα βίας και δολοφονιών.

Θλίβομαι, Κύριε Πρόεδρε, διότι ευρέθην εις την ανάγκην να είπω πολλά δυσάρεστα διά να περιγράψω εις αδράς γραμμάς με γλώσσαν ωμής ειλικρινείας.

Τούτο, όμως επιβάλλει το εθνικόν συμφέρον, το οποίον έχω πάντοτε γνώμονα όλων των ενεργειών μου.

Δεν επιθυμώ διακοπήν της συνεργασίας μου μετά της Ελληνικής Κυβερνήσεως.

Δέον, όμως, να ληφθή υπ' όψιν ότι δεν είμαι διορισμένος νομάρχης ή τοποτηρητής εν Κύπρω της Ελληνικής Κυβερνήσεως, αλλ' εκλελεγμένος ηγέτης μεγάλου τμήματος του ελληνισμού και απαιτώ ανάλογον προς εμέ συμπεριφοράν, του Εθνικού Κέντρου.

Το περιεχόμενον της παρούσης δεν είναι απόρρητον.

Μετ' εγκαρδίων ευχών.

+ Ο ΚΥΠΡΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΣ

Εν Λευκωσία 2.7.74.