Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

25.1.1974: Ο Πρόεδρος Μακάριος αποκαλύπτει ότι ο Στρατηγός Γ ρίβας χρηματοδοτείται από την Αθήνα, αλλά αναφέρει ότι δεν γνωρίζει την ακριβή πηγή της χρηματοδότησης του. Ποία τα βασικά σχέδια δράσης του αρχηγού της ΕΟΚΑ Β.

S-1993

25.1.1974: Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΜΑΚΑΡΙΟΣ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ ΟΤΙ Ο ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΓΡΙΒΑΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΑΛΛΑ ΑΝΑΦΕΡΕΙ ΟΤΙ ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΤΗΝ ΑΚΡΙΒΗ ΠΗΓΗ ΤΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΤΟΥ.-ΠΟΙΑ ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΔΡΑΣΗΣ ΤΟΥ ΑΡΧΗΓΟΥ ΤΗΣ ΕΟΚΑ Β

Στη διάρκεια της δράσης της ΕΟΚΑ Β η Γενική Εισαγγελία της Δημοκρατίας, ήταν υποχρεωμένη να παρακολουθεί κάθε ενέργεια και δράση της ΕΟΚΑ Β κι' αυτό γιατί ήταν αυτή η επιφορτισμένη, όπως πάντα, να παραπέμπει σε δίκες τις δεκάδες των συλλαμβανομένων μελών της παράνομης οργάνωσης.

Ετσι διάβασε εκατοντάδες έγγραφα της οργάνωσης και γνώριζε τον τρόπο της λειτουργίας και της δράσης της.

Ο Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας Μιχαλάκης Κυπριανού παρουσιάζοντας στις 4 Δεκεμβρίου 1973 την υπόθεση 26 κατηγορουμένων είπε για την οργάνωση ΕΟΚΑ Β:

"Οι σκοποί και η δράσις της ΕΟΚΑ Β απεδείχθησαν ότι απέχουν των υψηλών ιδανικών και επιδιώξεων της ΕΟΚΑ 1955-59. Μέλη και οπαδοί της οργάνωσης αυτής είναι μια ασήμαντη μειοψηφία αντιπολίτευσης, η δραστηριότητα των οποίων επέφερε τρομοκρατία και ωδήγησε τον λαό στο χείλος του αδελφοκτόνου σπαραγμού, η δράση της ΕΟΚΑ Β συνίσταται σε δολοφονίες, απαγωγές, βομβισμούς, δολιοφθορές, ανατινάξεις αστυνομικών σταθμών και ιδιωτικών περιουσιών και ενόπλους ληστείες. Σκοπός και επιδίωξη της ΕΟΚΑ Β ήταν η ανατροπή της Κυβέρνησης και η κατάλυση του κράτους. Τα μέλη της οργάνωσης αυτής εξέλεξαν αντί της υγιούς αντιπολίτευσης την ένοπλη βία για να επιβάλουν τις απόψεις τους στην πλειοψηφία.

Για την προώθηση των σκοπών της η Οργάνωση διεμορφώθη κατά σύστημα στρατιωτικής ιεραρχίας αποτελούμενη από τον αρχηγό, τον υπαρχηγό και τους αξιωματούχους δηλαδή Διοικητές Τμημάτων, Ομαδαρχών, Μελών των διαφόρων ομάδων. Τα μέλη κατετάσσοντο σε Εκτελεστικές Ομάδες, Ομάδες πληροφοριών, Ομάδες Διαφώτισης και Συνδέσμους.

Το κάθε μέλος κατά την ένταξη του στις τάξεις της παράνομης αυτής οργάνωσης έδιδε τον καθορισμένον όρκον με τον οποίον ανελάμβανε τυφλήν υπακοή στις διαταγές του Αρχηγείου, τήρηση εχεμύθειας ως προς τα μυστικά της οργάνωσης και διαφύλαξη των όπλων τα οποία θα του παρείχε η οργάνωση".

Τα μέλη της οργάνωσης ΕΟΚΑ έδιναν τον ακόλουθο όρκο:

"Ορκίζομαι εις το όνομα της Αγίας και Ομοουσίου Τριάδος ότι:

1. Θα υπηρετήσω με αυτοθυσίαν, εμμονήν και εγκαρτέρησιν τον σκοπόν της Οργανώσεως, ο οποίος συνίσταται εις τη επίτευξιν τησ ΕΝΩΣΕΩΣ.

2. Θα εκτελώ άνευ αντιρρήσεως οιανδήποτε διαταγήν του αρχηγού της Οργανώσεως.

3. Θα τηρήσω πάσαν εχεμύθειαν και θα διαφυλάττω παν μυστικόν της Οργανώσεως το οποίον περιέρχεται εις γνώσιν μου.

4. Θα τιμήσω τα όπλα τα οποία θα μου χορηγήση η Οργάνωσις, δεν θα εγκαταλείψω, ούτε θα τα παραδώσω εις τους αντιπάλους μου.

5. Εάν παραβώ τον όρκον μου, οιαδήποτε τιμωρία μου επιβληθή και αυτή ακόμη η εκτέλεσις, θα είναι δικαία".

Η οργάνωση ΕΟΚΑ Β οργανώθηκε με το πρότυπο της ΕΟΚΑ του 1955-59 και σε κάποιο στάδιο απέκτησε μάλιστα και ανταρτικές ομάδες.

ϑυτό συνέβη το Γεννάρη του 1973.

Αναφέρει ο Πέτρος Πετρίδης στην Ιστορική Εγκυκλοπαίδεια της Κύπρου (περίοδος 1960-74, τόμος β, σελ. 255):

"Ο Στρατηγός Γρίβας που είχε μείνει αδρανής όλο το 1972 έκαμνε πυρετώδεις προετοιμασίες που θα έκαμναν το 1973 που είχε ξεκινήσει με κακούς οιωνούς (εκκλησιαστική κρίση) αποφασιστικό έτος.

Μια νότα των γεγονότων που θά ακολουθούσαν έδωσε η εξαφάνιση έξη προσώπων που επρόκειτο να παρουσιασθούν στο δικαστήριο Λάρνακος με άλλους 14 στις 4 Ιανουαρίου (1973) για να τους επιβληθή ποινή για συμμετοχή σε οχλαγωγία πριν από οκτώ μήνες.

Το επεισόδιο αυτό ήταν ενδεικτικό ότι ο Στρατηγός Γρίβας είχε ετοιμασθεί για σοβαρή δράση και ότι αρκετοί ήταν έτοιμοι να δράσουν καταζητούμενοι, παρ' όλο που αργότερα παρουσιάστηκαν στο δικαστήριο ύστερα από λίγες μέρες μετά την επιβολήν μικρών ποινών φυλακίσεων, "εστίασαν" και μαζί με εκατοντάδες άλλα πρόσωπα κατέλαβαν ουσιαστικά το κτίριο των δικαστηρίων.

Τα επεισόδια κλιμακώθηκαν με άγριες συγκρούσεις μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομίας, κυρίως στη Λευκωσία, ύστερα από τον γιορτασμό της επετείου του ενωτικού δημοψηφίσματος στις 15 Ιανουαρίου. Κατά τα επεισόδια ήταν σχεδόν αντίγραφο των επεισοδίων πριν ακριβώς ένα χρόνο, όταν οι διαδηλωτές κατέβασαν την Κυπριακήν σημαία από το κτίριο της Βουλής και ανήρτησαν την ελληνικήν, τα επεισόδια αυτά εχρησιμοποιήθησαν για πρώτη φορά δακρυγόνα αέρια.

Φυλλάδια που κυκλοφόρησαν με την υπογραφή ΑΝΕ (Αλκιμος Νεολαία ΕΟΚΑ) κατηγορούσαν τους "χειριζομένους το κυπριακό" για ανεπάρκεια στον χειρισμό του και αδέξιους χειρισμούς και κατέληγαν:

" Εμπρός βαδίζει ο θρυλικός Διγενής με την αόρατη στρατιάν των αγωνιστών της ΕΟΚΑ. είναι τιμή και προνόμιον για μας να ιστάμεθα παρά το πλευρόν των, έτοιμοι να προσφέρωμεν και την τελευταίαν ρανίδα αίματος μας διά την ένωσιν και να σαρώσωμεν τα αντεθνικά κατρασκευάσματα των προδοτών".

Η "αόρατη στρατιά" δεν έμεινε και τόσο αόρατη μετά λίγες μέρες και συγκεκριμένα στις 18 Ιανουαρίου 1973 όταν μια ομάδα από 15 ένοπλους της ΕΟΚΑ Β κατέλαβε ουσιαστικά τη Λεμεσό, χωρίς καμιά προφύλαξη.

Επιδίωξη τους ήταν να ματαιώσουν φιλομακαριακές διαδηλώσεις μαθητών που είχαν ετοιμασθεί για εκείνη την ημέρα. Αλλοι μαθητές αντιμακαριακοί, προσπάθησαν να τους εμποδίσουν και το αποτέλεσμα ήταν να γίνουν άγριες συγκρούσεις μεταξύ τους. Και οι παρατάξεις των μαθητών ενθαρρύνονταν από οπλοφόρους αντιπάλων ομάδων.

Απειλητική ήταν η εμφάνιση ομάδων οπλοφόρων της ΕΟΚΑ Β και φιλομακαριακών που σε αρκετές περιπτώσεις βρέθηκαν αντιμέτωπες. Αλλοι οπλοφόροι κυκλοφορούσαν με αυτοκίνητα χωρίς καμμιά προφύλαξη, σ' όλη τη Λεμεσό. Μια αστυνομική περίπολος, που αναζητούσε ένα από τα αυτοκίνητα που είχαν επισημανθεί, βρέθηκε σε μια στιγμή μπροστά σ' ένα απ' αυτά. Οι αστυνομικοί πλησίασαν για να το εξετάσουν και τότε βρέθηκαν περικυκλωμένοι από μια ομάδα που άρχισε να πυροβολεί στον αέρα. Οι οπλοφόροι αφώπλισαν τους αστυνομικούς και κατέστρεψαν τα ελαστικά του αστυνομικού αυτοκινήτου για να φύγουν ανενόχλητοι παίρνοντας μαζί τους δυο αστυνομικά αυτόματα και τρία περίστροφα.

Η ζωή σ' ολη την Λεμεσό παρέλυσε.

Την κατάσταση που δημιουργήθηκε συνώψισε πολύ χαρακτηριστικά ένα άρθρο, την επομένη των επεισοδίων:

"Προκαλεί τρόμον το νέον στοιχείον εις τα χθεσινά συνταρακτικά γεγονότα. Το συνθέτει: (α) η ανοικτή εμφάνισης και δράσις υπό το φως της ημέρας, (β) η έκτασις της εμφανίσεως και δράσεως καλύπτουσα την δευτέραν πόλιν της νήσου (γ) η αντιπαράθεσις ενόπλων πολιτών, εκ δύο στρατοπέδων, "επιδόξων" φορέων ανοικτής και θανασίμου συγκρούσεως και (δ) η ψήφισις της παρουσίας του κράτους και των οργάνων αυτού διά την τάξιν εις το δεύτερον σημείον της ισχύος του εις Κύπρον".

Το χειρότερο δηλαδή η ένοπλη σύγκρουση των αντιπάλων ομάδων είχε αποφευχθεί εκείνη την ημέρα. Ο φόβος για την έκταση των συγκρούσεων είχε αποτρέψει τους οπλοφόρους και από τις δύο παρατάξεις να πυροβολήσουν ή μια εναντίον της άλλης.

Ομως δέκα πρόσωπα βγήκαν καταζητούμενα και αποτέλεσαν τον πρώτο πυρήνα των ανταρτικών ομάδων της ΕΟΚΑ Β".

Στις 24 Ιανουαρίου 1973 καθώς άρχισαν η παρουσίαση στα δικαστήρια συλλαμβανωμένων στελεχών της ΕΟΚΑ Β αλλά και τα βασανιστήρια μερικών από αυτούς για να ομολογήσουν την παράνομη δράση τους ο Αρχηγός της ΕΟΚΑ Β έστρεψε τη μήνι του στους δικαστές:

" ΕΟΚΑ

1. Δικαστικοί, οι οποίοι εκδίδουν αποφάσεις περί πολιτικών δικών παρά το δίκαιον, αλλά απλώς διά να ικανοποιήσουν το Μακαριακόν καθεστώς, πρέπει να γνωρίζουν ότι του λοιπού θα αντιμετωπίσουν την ΕΟΚΑ.

2. Οι εκπαιδευτικοί εκείνοι, οι οποίοι τας εθνικάς εκδηλώσεις των μαθητών υπέρ της ενώσεως και του εθνικού αγώνος, θα τας καταλογίσουν εις βάρος των μαθητών ώστε να επηρεάσουν την διαγωγήν των, πρέπει και ούτοι να γνωρίζουν ότι θα αντιμετωπίσουν την ΕΟΚΑ.

3. Αστυνομικοί οι οποίοι συλλαμβάνουν και κακοποιούν άτομα, ακολουθούντες συστήματα Χάρτιγκ, θα τιμωρηθούν άνευ οίκτου υπό της ΕΟΚΑ.

ΕΟΚΑ".

Η ΕΟΚΑ Β ενέτεινε τη δράση της ιδιαίτερα μέσα στο 1973 και ανάμεσα στα σχέδια της ήταν και η διενέργεια πραξικοπήματος εναντίον του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου.

Το σχέδιο αυτό έφερε την ονομασία Απόλλων και προέβλεπε την πραξικοπηματική κατάληψη της Λευκωσίας και της Λεμεσού, εγκατάσταση πλήρους στρατιωτικού πολιτικού και κοινωνικού ελέγχου από τους πραξικοπηματίες.

Το σχέδιο παρουσιάστηκε στη διάρκεια της δίκης του συλληφθέντος υπαρχηγού της ΕΟΚΑ Β Σταύρου Σταύρου Σύρου στις 12 Νοεμβρίου 1973.

Το σχέδιο σύμφωνα με τον Πέτρο Πετρίδη (Ιστορική Εγκυκλοπαίδεια της Κύπρου, περίοδος 1960-74 τόμος Β σελ. 262) "είχε ημερομηνία 25.2.1973 και προέβλεπε εφαρμογή του μέχρι τις 20 Ιουλίου του ίδιου χρόνου.

Γράφει ο Πέτρος Πετρίδης:

"Η ονομασία (Απόλλων) τοπυ σχεδίου όπως και οι λεπτομέρειες του δεν ήταν τόσο πρωτότυπη.

Το περιεχόμενο ήταν μια παραλλαγή του σχεδίου ΕΡΜΗΣ που αποκάλυψε με τον θάνατο του ο Πολύκαρπος Γκωρκάτζης και αργότερα του σχεδίου ΑΦΡΟΔΙΤΗ. Η ονομασία ελήφθη από κάποιο άλλο σχέδιο που υπήρχε που ονομαζόταν σχέδιο ΑΠΟΛΛΩΝ. Οι συνεργάτες του Στρατηγού Γρίβα δεν αναφέρουν που υπήρχε το σχέδιο αυτό. Μια πιθανή εξήγηση είναι ότι ένα τέτοιο σχέδιο θα μπορούσε να βρίσκετο στα αρχεία του ΓΕΕΦ.

Το σχέδιο είχε βρεθεί μισοκατεστραμένο στα έγγραφα του Σταύρου Σύρου κατά την σύλληψη του στη Λεμεσό στις 9 Αυγούστου 1973. Δυο παράγραφοι με την υπογραφή ΑΕ/2 που ήταν το ψευδώνυμο του Στρατηγού Γρίβα, ήταν από τις λίγες που είχαν μείνει άθικτες και ανέφεραν:

14. Το όλον σχέδιο εβασίσθη: Επί των μέχρι τούδε μελετών μας διά συντριβή...αντιπάλου. Ελαβα υπ' όψιν τα σημερινά δεδομένα και εν Ελλάδι. Τροποποιήσεις λεπτομερειών μετά την εξέτασιν του ειδικού σχεδίου εις έκαστον τομέα δύνανται να υποβληθούν. Ο διατιθέμενος χρόνος διά την μελέτην είναι λίαν επαρχής διότι όλοι οι τομείς έχουν μελετήσει τα ήδη τιθέμενα εις αυτούς προβλήματα διά την εκτίμησιν της αποστολής των.

15. Ο ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ δύναται να επιζητήση συνάντησιν όταν θα είναι καθ' όλα έτοιμος, πάντως πρέπει να γνωρίζη ότι οιαιδήποτε αλλαγαί εκ τυχόν παροτάσεων του πρέπει να είναι δυνατόν να γίνουν εις χρόνον τοιούτον, ώστε η επιχείρησις ν' αρχίση προ της 20ης Ιουλίου".

Ελεύθερος ήταν το ψευδώνυμο του Γεώργιου Καρούσου που βρισκόταν στην Λευκωσία.

Στο σχέδιο περιλαμβάνονταν πληροφορίες, λεπτομερείς εκτιμήσεις για τη στάση της Εθνικής Φρουράς των Αγγλων της ΟΥΝΦΙΚΥΠ και πρόνοιες για τους Τούρκους.

Σχετικά με την Εθνική Φρουρά η στάση της οποίας ενδιέφερε οπωσδήποτε άμεσα για την έκβαση οιασδήποτε ενέργειας ανέφερε:

"Εκτιμάται ότι κατ' αρχήν θα παραμείνη ουδετέρα. Διά της εν αυτή οργανώσεως ημών επιδιώκεται όπως αντιμετωπισθή παθητικώς ή τυχόν καθ' ημών επέμβασις της. Τμήματα και υλικόν τελούντα υπό ημέτερον έλεγχον και αναγκαιούντα εις εφαρμογήν παρόντος σχεδιου χρησιμοποιούνται ως εν τω σχεδίω καθορίζεται".

Αποκαλύπτει δηλαδή το σχέδιο ότι η ΕΟΚΑ Β είχε εισχωρήσει στην ΕθνΙκή Φρουρά μέχρι σημείου να συγκροτήσει ολόκληρα τμήματα που βρίσκονταν υπό την διοίκηση μυημένων αξιωματικών. Αυτό πράγματι συνέβαινε με τα ΛΟΚ που είχαν μυηθεί στην ολότητα τους σχεδόν και με τα τεθωρκισμένα, που είχαν μυηθεί κατά τα δύο τρίτα.

Αποκαλύπτει επίσης ότι στα διάφορα επί μέρους σχέδια προεβλεπόταν η χρησιμοποίηση μονάδων της Εθνικής Φρουρας, όπως για παράδειγμα τεθωρκισμένων.

Παρ' όλο που δεν αναφέρεται στα έγγραφα που βρέθηκαν- όσα σώθηκαν από τη φωτιά- προβλεπόταν η χρισιμοποίηση τεθωρακισμένων για την αποκοπή κυρίως δρόμων και τον έλεγχον σημαντικών συγκοινωνιακών κόμβων.

Το σχέδιο περιείχε όμως προβλέψεις και για την περίπτωση που η Εθνική Φρουρά δεν θα παρέμενε ουδέτερη:

"Προσωπικόν μη επιθυμούν να συνδράμη ημάς και εκ των πραγμάτων εμπεπλεγμένον αφίεται να κινηθή μετά του οπλισμού του προς την επίσημον ηγεσίαν του.

Αμα τη εκδηλώσει της επιχειρήσεως πραγματοποιείται επαφή μετά της επισήμου διοικήσεως της Ε.Φ. και καθίσταται γνωστή εις αυτήν η ταυτότης της ηγεσίας της επαναστάσεως, ο σκοπός αυτής και η διάθεσις προς συνεργασίαν μετ' αυτής.

Αφίεται ελευθέρα να λάβη μέτρα αντιμετωπίσεως Τ/Κ αντιδράσεων και εις έκτασιν οίαν ακριβώς απαιτείται και εν συνεργασία μεθ' υμών πλην μέτρων μερικής ή γενικής επιστρατεύσεως δι' ο δέον όπως συνεννοηθή μετά της Επαναστατικής Αρχής. Αι κινήσεις και εν γένει δραστηριότητος της Ε.Φ. δέον όπως παρακολουθούνται εκ του σύνεγγυς, ίνα αποτραπή και εξουδετερωθή πάσα καθ' ημών δυναμική ενέργεια.

Εν τη τελευταία ταύτη περιπτώσει αντιμετωπίζεται δυναμικώς με σκοπόν την τήρησιν των κεκτημένων θέσεων.

Η στάσις επιφυλακής και επαγρυπνήσεως έναντι της Ε.Φ. εκτιμάται όπως συνεχισθή και εις απάσας τας φάσεις με ταυτόχρονον επιδίωξιν ασκήσεως πλήρους ελέγχου επί της βάσεως αυτής".

Η αντιμετώπιση της Εθνικής Φρουράς με αυτό τον τρόπο αντανακλούσε τη θέση του Στρατηγού Γρίβα που την έβλεπε σαν μέρος του ελληνικού Στρατού και όχι σαν κυπριακό σώμα και όργανο της Κυπριακής Κυβερνήσεως.

Για τους Αγγλους το σχέδιο Απόλλων ανέφερε:

"Εκτιμάται ότι κατ' αρχήν θα παραμείνουν ουδέτεροι δεν πρέπει όμως να αποκλείεται πεντάπασιν καιο η επέμβασις των υφ οιονδήποτε πρόσχημα υπέρ της Κυβερνήσεως. Διά καταλλήλου επαφής να αποκαλυφθή ευθύς εξ αρχής η ταυτότης της ηγεσίας της επαναστάσεως".

Εν συνεχεία αναφερόταν όπως πιστεύεται, στις βάσεις και σε δεβεβαιώσεις που θα δίδονται:

"Επ' ουδενί θα επηρεασθούν αύται δυσμενώς... επί 1-2 ημέρας απαγορεύσεως κινήσεως...αυταίς.

Να τονίσωμεν όπως μη παρασχεθή οιαδήποτε βοήθεια προς επηρεαζόμενον υπό της επαναστάσεως προπωπικόν του αντιπάλου διότι η επανάστασις, ως κυβέρνησις πλέον θα κάμη χρήσιν εξουσιών της προς διενέργειαν ερευνών, συλλήψεων και λήψιν παντός μέτρου προστασίας των συμφερόντων του τόπου και των σκοπών τηε επαναστάσεως.

Αι εκτός των βάσεων περιοχαί χαρακτηρίζονται ως τελούσαι υπό στρατιωτικόν Νόμον και συνεπώς παν μέτρον κρινόμενον αναγκαίον θα λαμβάνεται προς την κατεύθυνσιν των βρεττανών διά τον αυτόν ως άνω σκοπόν (έρευναι, συνοδίαι κλπ).

Αναλόγως εξελίξεων θα καθορίζεται και η έναντι των βρεττανών στάσις ημών".

Για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ το σχέδιο πρόβλεπε ότι:

"Κατ' αρχήν εκτιμάται ότι αύτη θα παραμείνη ουδετέρα.

Επιδιώκεται η μετ' αυτής συνεργασία διά τας σχέσεις μετά Τ/Κ και βρεττανικών βάσεων.

Δίδονται αυστηραί διαταγαί όπως αποφευχθή πάσα μετά της Ε.Δ. σύγκρουσις ή προστριβή".

Τέλος για τους Τ/Κ αναφερόταν ότι:

"Κατ' αρχήν αποφεύγεται πάσα εμπλοκή μετά των τουρκοκυπρίων. Τα φυλάκια της Ε.Φ. επανδρούνται κανονικώς. Περίμετρο Τ/Κ θύλακος Πόλεως συμπληρούται- ενισχύεται υφ' ημών μέχρις επανόδου εις ομαλότητα.

Λαμβάνονται μέτρα ίνα:

Απαγορευθή η αναμέτρησις καταφυγίου υπό στελεχών ατιπαλου εις Τ/Κ Τομέα.

Μη αναληφθή οιαδήποτε δραστηριότης κατα Τ/Κ προς δημιουργίαν καταστάσεων αντιπερισπασμού.

Λοιπά ως οδηγίαι Κεντρικής Αρχής".

Στο ίδιο δικαστήριο κατατέθηκαν επίσης λεπτομέρειες και άλλων σχεδίων:

ΣΧΕΔΙΟ ΒΡΟΝΤΗ: Το σχέδιο Βροντή εκδόθηκε από τον ΑΓΡΑ στις 31.1.1973 αποτελούσε δε για τους παράνομους σπουδαιότατη επιχείρηση. Με το σχέδιο καλούντο τα μέλη της ΕΟΚΑ Β να κτυπήσουν αστυνομικούς σταθμούς για κατάσχεση οπλισμού.

ΣΧΕΔΙΟ ΓΡΟΝΘΟΣ: Το σχέδιο "Γρόνθος" εξεδόθη από τον ΥΨΗΛΑΝΤΗ. Σε αυτό καθορίζονται μέτρα επιβολής αντιποίνων για κακοποιήσεις στελεχών και μελών της οργάνωσης από την αστυνομία και παράνομων ομάδων αντιπάλων".

Στο σχέδιο όπως κατατέθηκε στο δικαστήριο καθορίζονταν ως στόχοι ρίψεις βομβών ή ξυλοδαρμοί των πιο κάτω:

Αστυνόμος Δ. Παπαγεωργίου, Β. Αστυνόμος Π. Πολυδώρου, Υπαστυνόμος Ξάνθος Χριστοδούλου, Υπαστυνόμος Ξενής Γιάλλουρος, Ανθυπαστυνόμοι Δημητράκης Νικόλα και Νίκος Ονησιφόρου, Λοχίες Στέλιος Δημητρίου, Χρ. Βιολάρης, Β. Μεταξάς, Αστυφύλακες Γ. Σκουλλής, Φ. Καρυόλαιμος, Α. Κοτσώνης, βουλευτές Ξ. Ξενόπουλος και Αιμ. Μιχαηλίδης, Ανδρέας Μακρής, Τάκης Μαλακτός, Παν, Καθητζιώτης, Ξενοφών Δημητρίου Φούης, Σταύρος Δημητρίου, Νεόφυτος Χρυσοστόμου, Λεωνίδας Στ. Παναγιώτου, Στέλιος Κωνσταντίνου, Ανθυπαστυόμος Παντελής Λεωνίδα, Φειδείας Θεοδοσίου, Μάρω Γεωργίου, (έναντι Μητροπόλεως) Α. Αμμάν, Μεν. Κανάκης, Σωτ. Πατσαλίδης, Αστυνομικός Σταθμός Πάχνας, Οικία Μτίνου Παύλου στη Δορά, Οικία Ζαχαρία στη Δορά, Καφενείο Κοινοτάρχου Δοράς, Καφενείο κοινοτάρχη Δοράς, Κατοικία Σιαλλή Καλλή στο Πραστειό, Χριστάκης Αγαθοκλής Πραστειό στο Ομοδος, Καφενείο Μακαριακών στο Πραστειό, Καφενείο Αριστερών στο Πισσούρι, κατοικία Κουκλή, κατοικία Νικόλα Αγαθοκλή, κατοικία Λοχία Κουκλιών, καφενείο Μακαριωκών Ανώγυρας, Καφενείο Αγγελικής, Αστυνομικός σταθμός αρχιμανδρίτας και Μαλλιάς.

ΦΟΙΝΙ: Φανατικά δραστήρια στελέχη αντιπάλου, Ανδρέας Σπύρου Θεόδοτος Ι. Μαύρου, Πολύκαρπος Δημοσθένους, Γιαννάκης Λεωνίδου, Αντώνη Φειδία, Χριστάκης Κεραυνός, Λοϊζος Δημοσθένους, Λεωνίδας Σταθής.

ΠΛΑΤΡΕΣ: Στυλιανός Ιωάννου, ΚώσΤας Παλάρης, Στέλιος Μαύρος, Αστυνομικός σταθμός.

ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ: Στέφος Μιχαηλιάς.

ΚΟΙΛΑΝΙ: Μέλιος Βρυωνή Γιάννακα, Γεώριος Βασσιάς, Κώστας Αγησιλάου, Σταθάκης Φυσεντζίδης, Γεώργιος Φυσεντζίδης, Στέλιος Φλουρή, Ευγένιος Βασσιάς, Ανδρέας Κωνσταντίνου, Μιχαλάκης Γαβριήλ, Χριστόδουλος Γαβριήλ.

ΑΓΙΟΣ ΘΕΡΑΠΩΝ: Ανδρέας Σπύρου, Θεόδοτος Ι. Μαύρου, Πολύκαρπος Δημοσθένους, Γιαννάκης Λεωνίδου, Αντώνης Φειδία, Χριστάκης Κεραυνός, Λοϊζος Δημοσθένους, και Λεωνίδας Σταθής.

ΚΑΛΟ ΧΩΡΙΟ: Ανδρέας Δανιήλ, Χριστόδουλος Λάσπου, Θεόδουλος Αριστείδου, Βασίλης Σωφρονίου, Κώστας Χρ. Νικόλα, Γενεθλής Μανιτσαρού και Βασίλης Καστάνης.

ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Γεώργιος Προκοπίου, Σάββας Καλλή και Σωφρόνιος Σάββα.

ΓΕΡΑΣΑ: Τάκης Θεοδοσίου, Φρίξος Παυλίδης, Ανδρέας Παναγιωτίδης και Νίκος Λαπέρτας.

ΖΩΟΠΗΓΗ: Μηνάς Μηνά.

Αστυνομικοί σταθμοί Αγρού και Αμιάντου, Πράκτορες Χανδριών, Ανδρέας Παφίτης, Κομμουνισταί Πελενδρίου, Πράκτορες Διερώνας Αστυνομικός σταθμός Μονής και Κελλακίου, Θεόδ. Μαθηκολώνης, Ακρούντα, πράκτορες Ακρούντας, Ποταμός Γερμασόγειας, Γερμασόγεια, Αστυνομκός σταθμός Γερμασόγειας, Πράκτορες Αντιπάλου Αγιος Αθανάσιος, Αδελφοί Ζαβρού και Κατσαρά, Τράχωνα Γεώργιος Παρασκευά (Πράκτωρ) Αστυνομικός σταθμός Επισκοπής.

ΣΧΕΔΙΟ ΤΥΦΩΝ: Στο σχέδιο Τυφών" καλούνται διάφορες ομάδες, όπως απαγάγουν τον αστυνομικό διευθυντή Λεμεσού, τον βοηθό Αστυνομικό διευθυντή Λεμεσού, τον έπαρχο και Δήμαρχο Λεμεσού, μέλη υπουργικού Συμβουλίου, τον έπαρχο, Δήμαρχο και στελέχη της αστυνομικούς διεύθυνσης Λευκωσίας.

Η ΕΣΕΑ αποτελούσε την πολιτική έκφραση της ΕΟΚΑ Β και ο Αρχηγός της ΕΟΚΑ Β με έγγραφο του στις 17.7.73 ανέφερε:

"Λόγω του ότι ουσιαστικώς δέν λετουργούν όλαι αι επιτροπαί της ΕΣΕΑ και όσαι λειτουργούν δεν αντπροσωπεύονται υφ' όλων των μελών των, πλείστα των οποίων απουσιάζουν, είμαι αποφασισμένος να τας συμπληρώσω δι' άλλων μελών τα οποία και ικανότητας και χρόνον και διάθεσιν έχουν να εργασθούν.

ΕΡΑΝΟΣ: Επανειλημμένως εζήτησα από την ΕΣΕΑ να με κατατοπίση επί της μέχρι τούδε συντελεσθείσης εργασίας και ουδέν είχον εκ μέρους της, τελευταίως εζήτησα να μου γνωσθούν ποίον ποσόν της εδόθη εκ των εισπράξεων των τομέων κατόπιν διαταγής μου και πως διετέθη το όλον ποσόν, αλλά πάλιν ουδεμιάς ενημερώσεως έτυχον.

Ο Κιτίου (Μητροπολίτης Κιτίου Ανθιμος) δεν ενδιεφέρθη να μας ενισχύση σοβαρώς αφού ούτε τους φύλακας τους οποίους είχωμεν ορίσει διά την Μητρόπολιν του και εις Τροοδίτισσαν ηθέλησε να καταβάλη τα έξοδα συντηρήσεως των και κατεβλήθησαν αύτα υφ' ημών. Τούτο ενεποίησε χειρίστην εντύπωσιν εις τα μέλη μας της Λεμεσού.

Οτι έδωσε μηδαμινόν έναντι των πόρων του, εγένετο κατόπιν πιέσεως.

Οσον αφορά την προστασίαν των Μητροπολιτών κατόπιν της αποφάσεως της Μείζονος Συνόδου, θα κάμωμεν όσον επιτρέπουν αι στρατιωτικαί ανάγκαι. Το ζήτημα τούτο δεν δύναται να εξετάζεται μονομερώς όπως αφήνεται να εννοηθή αλλά πρέπει να υπεισέλθη εις το πλαίσιον της όλης πολιτικοστρατιωτικής δράσεως μας.

Από απόψεως στρατιωτικής τίθεται το ερώτημα εκείνο το οποίον θέτω πάντοτε και εις εαυτόν. Συμφέρει το εκκλησιαστικόν να μας παρασύρη εις γενικήν στρατιωτικήν αναμέτρησιν με τον Μακάριον εις χώρον και καθ' ον τρόπον ούτος θέλει. Απαντώ αδιστάκτως: ΟΧΙ μέσα εις τα ανωτέρω πλαίσια έδωσα διαταγάς εις τους υπευθύνους διά την προστασίαν των Μητροπολιτών".

Στο ίδιο έγγραφο ο Γρίβας (ΑΕ2) αναφέρει ότι δεν υπάρχει λόγος ούτε δισταγμός να μη συνεχίση τον αγώνα στο στρατιωτικό περδίο.

"Ηλθα ενταύθα διά να αγωνισθώ πράγματι και όχι να κάμω επίδειξιν αυτοπροβολής".

Στα τελευταία στάδια της δράσης της ΕΟΚΑ Β ενόσω ζούσε ο Στρατηγός Γρίβας τα πράγματα φαίνεται ότι δεν πήγαιναν καθόλου καλά στην παράνομη οργάνωση του.

Σε ένα έγγραφο ημερομηνίας 2.12.1973 (ενάμισυ μήνα πριν από τον θάνατο του αρχηγού της ΕΟΚΑ Β) που κατατέθηκε στο δικαστήριο στις 15 Ιανουαρίου 1974) ο Στρατηγός κάτω από το ψευδώνυμο ΑΤΛΑΣ παραπονείτο μεταξύ άλλων απευθυνόμενος στον Σκιπίωνα:

"Το ότι προ και κατά την μάχη της "Αετοφωλιάς", δεν ελειτούργησαν οι σύνδεσμοι, ώστε η μάχη ήρχισε την πρωίαν και έληξε με την επέλευσιν του σκότους, χωρίς ο Ατλας να λάβη γνώσιν ταύτης αλλά μόνον περί την 13.30 ώραν τούτο με εμβάλλει εις ανησυχίαν μη τυχόν επαναληφθούν και εις το μέλλον παρόμοια παραλήψεις".

Σε ένα άλλο έγγραφο του λίγες μέρες αργότερα (10.12.1973) έθιγε θέμα αναδιοργάνωσης των ανταρτικών του ομάδων και πρόσθετε ότι τα προβλήματα άρχισαν να στοιβάζονται:

"Τα προβλήματα άτινα αντιμετωπίζονται είναι τα κάτωθι:

"α. Παντελής έλλειψις μέσων επικοινωνιών, πράγμα το οποίον αποτελεί κύριον παράγοντα εις την διεξαγωγήν ανορθόδοξου αγώνος.

β. Ελλειψις απαραιτήτου οπλισμού και πυρομαχικών δι' εξοπλισμόν των μαχίμων ανδρών μας, και

γ. Οικονομικαί δυσχέρειαι αίτινες αντιμετωπίζονται, τούτο δημιουργεί δυσμενείς επιπτώσεις ιδίως διά τας Α.Ο (Ανταρτικάς Ομάδας)".

Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος όμως είχε τις πληροφορίες του για τον τρόπο που κάλυπτε τα έξοδα της οργάνωσης του ο Στρατηγός Γρίβας.

Ακόμα ο Μακάριος ενώ ανέφερε ότι τα χρήματα έρχονταν από την Αθήνα άφηνε υπονοούμενα γύρω από την πηγή που διέθετε τα χρήματα.

Σε συνέντευξη του ώρες πριν πεθάνει ο Αρχηγός της ΕΟΚΑ (Φιλελεύθερος 25.1.1974) ανέφερε:

"Δεν γνωρίζω ποίοι ευρίσκονται όπισθεν του Γρίβα εις το εξωτερικόν, γνωρίζω όμως καλώς ότι αποστέλλονται προς αυτόν χρήματα εκ του εξωτερικού. Ωρισμένον πρόσωπον εν Αθήναις, του οποίου η είσοδος εις Κύπρον έχει απαγορευθή είναι ο αντιπρόσωπος του Γρίβα. Ούτος φροντίζει και αποστέλλει τα χρήματα εις αυτόν, δεν γνωρίζω όμως την ακριβή πηγή χρηματοδοτήσεως του Γρίβα".