17.1.1974: Ο Βάσος Λυσσαρίδης τονίζει ότι δεν υπάρχει βία και αντιβία, παρά μόνο βία απ' όπου και αν προέρχεται και εισηγείται ότι δεν πρέπει να υπάρχει σύγχυση ανάμεσα στη βία ή αντιβία και στην αντίσταση.

S-1987

17.1.Ι974: Ο ΒΑΣΟΣ ΛΥΣΣΑΡΙΔΗΣ ΤΟΝΙΖΕΙ ΟΤΙ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΒΙΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΒΙΑ, ΠΑΡΑ ΜΟΝΟ ΒΙΑ ΑΠ' ΟΠΟΥ ΚΑΙ ΑΝ ΠΡΟΕΡΧΕΤΑΙ ΚΑΙ ΕΙΣΗΓΕΙΤΑΙ ΟΤΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΥΓΧΥΣΗ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΗ ΒΙΑ ή ΑΝΤΙΒΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ

Στις 17 Ιανουαρίου 1974 η Βουλή συνέχισε για δεύτερη φορά τη συζήτηση πάνω στο θέμα "η καταπάτησις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων υπό οπαδών του Γρίβα και η εν ψυχρώ δολοφονία πολιτών της Κυπριακής Δημοκρατίας", το οποίο ενέγραψε ο Πρόεδρος του Σώματος Γλαύκος Κληρίδης.

Τις θέσεις του Σοσιαλιστικού Κόμματος ΕΔΕΚ διατύπωσε στη συνεδρία αυτή ο Πρόεδρος του Κόμματος Βάσος Λυσσαρίδης, γιατρός του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και ένας από τους πιο σκληρούς αντιπάλους της ΕΟΚΑ Β.

Ο Βάσος Λυσσαρίδης καταδίκασε τη δράση της ΕΟΚΑ Β και απαντώντας στις θέσεις των διαφόρων ομιλητών και ιδιαίτερα του Προέδρου της Βουλής Γλαύκου Κληρίδη για βία και αντιβία είπε ότι "δεν υπάρχει και βία και αντιβία, αλλά μόνο βία από οποιαδήποτε πλευρά και αν προέρχεται".

Ομως, είπε, δεν πρέπει να γίνεται οποιαδήποτε σύγχυση ανάμεσα στη βία ή αντιβία και την αντίσταση και τόνισε ότι ήταν καθήκον του λαού να ταχθή στο πλευρό της Κυβέρνησης μέσα στα νόμιμα πλαίσια.

Είπε ο δρ Λυσσαρίδης σύμφωνα με τα πρακτικά της Βουλής:

"Εντιμε κ.Πρόεδρε,

Διά πρώτην φοράν προσέρχομαι με έγγραφον εις την Βουλήν, διότι πρόκειται περί πολιτικής δηλώσεως της παρατάξεως την οποίαν αντιπροσωπεύω επ' αυτού του θέματος.

Η ζωή δεν θάχε καμμιά αξία, χωρίς ανθρώπινη αξιοπρέπεια, χωρίς σεβασμό σε βασικά δικαιώματα, χωρίς το δικαίωμα της ελεύθερης σκέψης και της ελεύθερης δράσης μέσα στα πλαίσια της κοινωνικής νομιμότητος και τάξης, που επιβάλλεται από την ελεύθερα εκφραζομένη θέληση της πλειοψηφίας κάθε κοινωνίας, κάθε έθνους.

Η ζωή δεν θάχε καμμιά αξία αν σήμαινε υποταγή με εκβιασμούς, σε εκφοβισμούς, σε καταπίεση, σε ξένες επεμβάσεις και κηδεμονίες, σε εξωτερική ή εσωτερική κατοχή. Ανάμεσα στο να ζη κανείς δούλος, τρομοκρατημένος καταπιεσμένος και να πεθαίνη ελεύθερος. Οι τίμιοι άνθρωποι επέλεξαν πάντα το δεύτερο.

Η ζωή δεν θάχε καμμιά αξία όταν οι άνθρωποι ζουν σε χαμένες πατρίδες ή με τον βραχνά ανάλογων προοπτικών.

Η ζωή δεν θάχε καμμιά αξία αν οι δημοκρατικές διαδικασίες αντικαθίστανται από τον νόμο της ζούγκλας, αν η λαϊκή θέληση καταπατιέται, αν μια μικρή ομάδα αναλαμβάνη να υποκαταστήση και λαό και νομοθετική και εκτελεστική και δικαστική εξουσία.

Η ζωή δεν θάχε καμμιά αξία αν οι πρωτοπόροι, οι αγωνιστές, οι δημοκράτες, στεκόντουσαν απαθείς μπροστά στο φαινόμενο, αν ανενόχλητα επέτρεπαν στον εκβιασμό και στον εκφοβισμό να αντικαταστήση την λαϊκή κυριαρχία και την δημοκρατία.

Συζητούμε σήμερα το θέμα της βίας. Στην ολότητα του. Στη γενικότητα του, θα πρέπει να αναλύσουμε τις αιτίες και τους παράγοντες που ωδήγησαν, που εξέθρεψαν και που εκτρέφουν την βίαν.

Το αίσθημα καταπίεσης που δημιουργήθηκε από το γεγονός ότι σαν αποτέλεσμα του εθνικο-απελευθερωτικού αγώνα δεν εξασφαλίσαμε την αυτοδιάθεση αποτελεί το υπόστρωμα μιας ανωμαλίας. Το γεγονός ότι σ' αυτή την κατάληξη φτάσαμε λόγω της αρνητικής στάσης παραγόντων που θάπρεπε να αποτελούν φυσική συμμαχική πρωτοπορία, αποτελεί ένα άλλο σημαντικό παράγοντα. Ομως αυτή η εμπειρία θάπρεπε να οδηγήση στην δημιουργία μιας ουσιαστικής λαϊκής πατριωτικής ενότητας για παριφρούρηση των βραχυπροθέσμων και των μακροπροθέσμων στόχων του λαού μας. Θάπρεπε να οδηγήση σε μια βαθειά συνοχή του ελληνικού στοιχείου, γι'αντιμετώπιση έξω και ενδοκυπριακών κινδύνων. Κι' όμως φτάσαμε στο αντίθετο, γιατί; Αν υπήρχε ενότητα σκοπού, γιατί αυτή η βαθειά διαίρεση που έφτασε στο σημείο της ένοπλης βίας;

Τα αίτια πρέπει ν' αναζητηθούν στην Κυπριακή πολιτική πραγματικότητα, ενώ ο Κυπριακός Ελληνισμός υποχρεωνόταν σε μια προσωρινή παγοποίηση του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης, ασφαλώς δεν ήταν και δεν είναι διατεθειμένος ν' αποδεχθή λύσεις που θάχαν σαν αποτέλεσμα τη μόνιμη απεμπόληση αυτού του δικαιώματος, δεν θάταν διατεθειμένος ν' αποδεχθή μόνιμα εθνικά καταστροφικές λύσεις. Ομως μεγάλοι παράγοντες, απεργάζονται από καιρό να προωθούν λύσεις που δεν συνάδουν με τα συμφέροντα του Κυπριακού Ελληνισμού και του ελληνικού Εθνους. Γνωστά τα σχέδια, Ατσεσον που έγινε αποδεκτό από τον Γρίβα Λέμνιτζερ και καί, αποσκοπούν στον διοικητικό διαμελισμό, σαν προστάδιο της μερικής και τελικά ολικής τουρκοποίησης της Κύπρου. Δημιουργία μιας Τουρκοκυπριακής διοίκησης που νάναι υποχείρια στην Αγκυρα, μιας ανάλογης ελληνοκυπριακής διοίκησης με εξάρτηση από την Αθήνα, και μιάς συνεταιρικής κεντρικής ψευδοανεξάρτητης Κυβέρνησης που ουσιαστικά θ' αποτελούσε καμουφλαρισμένη μικτή ημιαποικιακή διακυβέρνηση.

Φυσική η αντίδραση του Κυπριακού Εληνισμού. Φυσική η αντίδραση του Εθνους, του Ελληνικού λαού. Κι' όσον αυτή η αντίδραση είναι ισχυρή, τα σχέδια δεν είναι δυνατόν να εφαρμοσθουν. Γι' αυτό προέκυπτε για τους κατασκευαστές των σχεδίων η ανάγκη κατασίγασης, της λαϊκής αντίστασης του Κυπριακού ελληνισμού και γενικά της εθνικής Εληνικής αντίδρασης.

Αυτό ωδήγησε στην ανατροπή της Δημοκρατίας στην Ελάδα και στην εγκαθίδρυση πειθήνιων στους ξένους σχημάτων.

Δεν θα αναλύσω την ελληνική τραγωδία. Θα περιορισθώ στον αντίχτυπο της στην Κυπριακή πραγματικότητα.

Γνωστός ο ρόλος της Κυβέρνησης Παπαδοπούλου στον πολιτικο-εκκλησιαστικό εκβιασμό εναντίον του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας. Γνωστή η εντολή για αποχώρηση του ελληνικού στρατού παρά τις διαμαρτυρίες πατριωτών αξιωματικών. Γνωστές οι προτάσεις του, γνωστό το τελεσίγραφο που ωδήγησε στη μεγαλειώδη εξέγερση του λαού με επικεφαλής την δημοκρατική πρωτοπορεία που ματαίωσε τα σχέδια παραμερισμού του Αρχιεπισκόπου και επιβολής των προτάσεων Παπαδοπούλου που είχαν απορριφθή από την τεραστία πλειοψηφία του Κυπριακού ελληνισμού, στην ώρα της κρίσης, στην ώρα του εθνικού κινδύνου, στην ώρα των απειλών το καθήκον κάθε πατριώτη είναι να σταθή δίπλα στην λαοπρόβλητη ηγεσία του, δίπλα στον Πρόεδρο που ο λαός τόσο πανηγυρικά εξέλεξε, να σταθή φρουρός των δημοκρατικών διαδικασιών, προασπιστής των λαϊκών δικαίων, της λαϊκής θέλησης και της λαϊκής κυριαρχίας. Οποιοσδήποτε άλλος ρόλος είναι απαράδεκτος.

Ο λαός το Δημοκρατικό Κίνημα, είπε ΟΧΙ, στους εκβιασμούς, ΟΧΙ στις απειλές και προτίμησε να σταθή στα μετερίζια της τιμής και της αντίστασης για να διατηρήση την ελληνικότητα της Κύπρου.

Αν η Κυβέρνηση επρόκειτο να κατηγορηθή για κάτι, είναι για διστακτικότητα στην λήψη μέτρων και όχι για σκληρή πολιτική που να επιτρέπη οποιοσδήποτε την οποιανδήποτε μορφής παραλλήλιση με την βία.

Ομως αν η Κυβέρνηση από υπερβολική ευαισθησία, στάθηκε διστακτική στη λήψη αποτελεσματικών μέτρων, τι θα πρέπει να πούμε για κείνους που καιροσκοπούσαν ή σιγούσαν, μπροστά στην βία, τον εκβιασμό, τον φασισμό; Κι ακόμα χειρότερα τι θα πρέπει να πούμε για κείνους που στάθηκαν εξυμνητές της βίας; Πού βάπτιζαν τα εγκλήματα σε ηρωϊσμούς; Ο Λαός ξεχώρισε και τις ύαινες της πολιτικής και τους κρυπτο-οπαδούς της βίας. Ομως η μεγάλη πλειοψηφία του λαού καταδίκασε τη βία, δεν πισωδρόμησε μπροστά στις απειλές και τους κινδύνους, στάθηκε αγέρωχος, ανένδοτος στο πατριωτικό καθήκο της διαφύλαξης των δημοκρατικών διαδικασιών, της νομιμότητος και της εκλελεγμένης ηγεσίας.

Παράλληλα με τον πολιτικό εκβιασμό από νωρίς είχε αρχίσει η συνωμοτική δράση που αποκορυφώθηκε με τη δολοφονική απόπειρα κατά του Προέδρου Αρχιεπισκόπου Μακαρίου. Ο Γιωρκάτζης και μερικοί άλλοι καταδικάστηκαν από τα Κυπριακά δικαστήρια. Ομως πέρα απ' αυτούς είναι γνωστόν ότι υπήρχαν άλλοι ποικιλώνυμοι πολυσχιδείς και ποικίλης προελεύσεως που είναι γνωστοί στον Κυπριακό λαό και που αργότερα ωργάνωσαν τη δολοφονία του Γιωρκάζη. Ετσι συγκαλύφθηκε η έκταση και το βάθος της συνωμοσίας. Ο λαός απαιτούσε μέτρα. Το Δημοκρατικό κίνημα έκανε μια σειρά εισηγήσεις για την πάταξη της ανωμαλίας της τρομοκρατίας και της βίας. Είνα σωστό ότι η Κυβερνητική αντίδραση ήταν χλιαρή. Ομως η αντίδραση στα σχέδια ήταν ανυποχώρητη. Ετσι, για τους εχθρούς της κυπριακής υπόθεσης η αναγκαιότητα απομάκρυνσης του Μακαρίου γινόταν πιο έντονη.

Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος αρνήθηκε να υπαναχωρήση στις πιέσεις. Το σχέδιο Ατσεσον ματαιώθηκε χάρις σ' αυτή την αντίδραση και ο Βανς έφυγε άπρακτος ύστερα παρά αρκετά εκβιαστικά εικοσιτετράωρα. Επιχειρήθηκε ο πολιτικός κι ο εκκλησιαστικός εκβιασμός χωρίς επιτυχία. Λόγω του συσχετισμού των δυνάμεων στην περιοχή δεν θάταν εύκολη μια ανοιχτή εξωτερική επέμβαση χωρίς σοβαρές επιπτώσεις στο ήδη σοβαρό Μεσανατολικό θέμα. Ετσι ήταν ανάγκη να εξερευνηθή νέα μέθοδος απομακρύνσεως του Μακαρίου εκ των έσω. Και μιά και απέτυχαν όλες οι άλλες μορφές επιβολής αυτής της πορείας, έγινε η προσφυγή στη νέα μορφή βίας με την κάθοδο του Γρίβα στην Κύπρο. Αν ο Γρίβας πετύχαινε ν' ανατρέψη ή να εξαναγκάση σε παραίτηση ή να δοοφονήση τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, θα γινόταν προσπάθεια το όλον θέμα να αναχθή σε εσωτερικήν ανωμαλία και η προσπάθεια θάταν μέσω αυτής της ανωμαλίας η εξασφάλιση προϋποθέσεων για την εφαρμογή των σχεδίων που προανέφερα. Ετσι η βία ήταν το εγχειρίδιο που στρεφόταν όχι μονάχα προς τον πανηγυρκά εκλελεγμένο Πρόεδρο, αλλά εναντίον της Κύπρου, εναντίον της εθνικής της υπόθεσης, εναντίον της εθνικής της υπόστασης.

Οποιαδήποτε υπαναχώρηση προς την βία θα ισοδυναμούσε και ισοδυναμεί προς εθνική προδοσία. Κι' όμως βρέθηκαν ομάδες, άτομα και δημοιογραφικά όργανα που είτε άμεσα είτε συγκεκαλυμμένα προσπάθησαν να εξιδανικεύσουν την βία, προσπάθησαν να ηρωοποιήσουν την εγκληματική δραστηριότητα, προσπάθησαν να παρουσιάσουν σαν πατριωτικό έργο τις δολοφονίες αντιφρονούντων, τις ανατινάξεις, τις ανοικτές απειλές προς πάντας (εκπαιδευτικούς, δικαστικούς, πολιτική ηγεσία) την απόπειρα εκφοβισμού του λαού, τις δολοφονικές απόπειρες και του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου.

Σε ώρες επερχόμενου φασισμού, σε ώρες απειλών κατά της εκλελεγμένης ηγεσίας, σε ώρες απόπειρας παραμερισμού των δημοκρατικών διαδικασιών και της λαϊκής κυριαρχίας, δεν υπάρχουν περιθώρια ούτε ταλάντευσης, ούτε σιωπής. Ταλάντευση και σιωπή ισοδυναμούν με προδοσία. Καθήκον είναι η προάσπιση της δημοκρατίας, η προάσπιση του κράτους, η προστασία της εκλελεγμένης ηγεσίας. Δεν υπάρχουν δύο πλευρές σ' αυτές τις περιπτώσεις. Από τη μια υπάρχει ο λαός, η νομιμότης, η προσήλωση σε δημοκρατικές διαδικασίες και από την άλλη υπάρχει το έγκλημα, ο φασισμός, η περιφρόνηση προς τη θέληση του λαού. Δεν χωρεί συμβιβασμός με το φασισμό. Αυτό που επιβάλλεται είναι η πάταξη του.

Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος έδειξε μεγαοψυχία και παρεξηγήθη σαν αδυναμία και ωδήγησε την αποθράσυνση της βίας. Και όταν λήφθηκαν στοιχειώδη μέτρα άρχισαν οι διαμαρτυρίες και οι κλαυθμηρισμοί και η απόπειρα εξίσωσις του Μακαρίου- Γρίβα, μια απόπειρα προσβλητική για τον λαό που ψήψισε με 97% τον Μακάριο και που με τις εκδηλώσεις του έδειξε πως θα ψήφιζε το ίδιο πανηγυρικά τον Αρχιεπίσκοπο αν η αντιπολίτευση δεχόταν την δημοκρατική πρόσκληση για αναμέτρηση με βάση την λαϊκή ψήφο. Πώς μπορούμε να μιλούμε για δυο πλευρές; Από την μια στέκει η καταπληκτική πλειοψηφία του λαού, στέκει η δημοκρατία και από την άλλη μια μικρή μειοψηφία που προσπαθεί να επιβάλη τις απόψεις της πάνω στην πλειοψηφία, με μεθόδους αντιδημοκρατικές. Το να απαριθμήση κανείς τα εγκλήματα του φασισμού θάταν δύσκολο από την δολοφονικήν απόπειρα ατά του Προέδρου. Ενας μακρός κατάλογος πράξεων βίας με αποκορύφωμα την δολοφονία ενός αγνού αγωνιστού, του Κόκου Φωτίου, που το μόνο του έγκλημα ήταν η αγάπη το για τον λαό, για την δημοκρατία, για την Ελλάδα. Ακολουθησαν κι' άλλες εν ψυχρώ δολοφονίες και απειλές προς κάθε αντιφρονούντα. Καθήκον της Κυβέρνησης ήταν και είναι με η κάθε νόμιμο τρόπο πάταξη της τρομοκρατίας. Από πολυ παληά εισηγηθήκαμε τόσο την ενίσχυση των δυνάμεων ασφαλείας, όσο και την δημιουργία νόμιμης πολιτοφυλακής υπό τον πλήρη έλεγχο του κράτους για αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης. Υπήρξε πράγματι καθυστέρηση στην κυβερνητική ανταπόκριση για λήφη μέτρων. Η ίδρυση του Εφεδρικού Σώματος είχε σαν στόχο την πλήρωση κενών στην αντιμετώπιση της βίας.

Η βία προκάλεσε την αγανάχτηση του λαού που απαιτούσε και απαιτεί την λήψη αποτελεσματικών μέτρων εναντίον όχι μονάχα της βίας, αλλά και εκείνων που άμεσα ή έμμεσα την στηρίζουν.

Η πρωτογενής αυτή βία ωδήγησε σ' αυτό που ωνομάσθηκε αντιβία. Είναι γεγονός ότι υπήρξαν και πράξεις βίας εναντίον της γριβικής παρατάξεως. Αυτές οι πράξεις όχι μονάχα δεν βοήθησαν ή δεν βοηθούν στην πάταξη της βίας και της τρομοκρατίας, αλλά απεναντίας συντηρούν τη βία, αποτελούν ουσιστικά μια άλλη εκδήλωση ανωμαλίας με αρνητικά αποτελέσματα στο εσωτερικό μέτωπο και την κυπριακή υπόθεση. Αποτελεί εσφαλμένη αντίληψη ότι η βία είναι δυνατό ν' αντιμετωπισθή με αυτή την καταδικαστέα μέθοδο. Δεν υπάρχει και βία και αντιβία, υπάρχει μόνο βία και από οποιαδήποτε πλευρά κι αν προέρχεται. Ομως δεν πρέπει να γίνεται οποιαδήποτε σύγχυση ανάμεσα στην βία ή αντιβία, όπως επικράτησε ν' αποκαλήται, και την αντίσταση. Είναι καθήκον του λαού μέσα στα νόμιμα πλαίσια και από τον πλήρη έλεγχο του και είναι καθήκον του λαού, μέσα στα νόμιμα πλαίσια και από τον πλήρη έλεγχο του κράτους να συμπαρασταθή αποφασιστικά και μ' αυτοθυσία στην απόφαση της Κυβέρνησης για πάταξη της βίας, ν' αντισταθή ενάντια στην βία. Απάθεια μπροστά στην βία και τον εκφοβισμό σημαίνει ουσιαστικά συμμαχία με την βία. Καθήκον της Κυβέρνησης η νόμιμη πάταξη της βίας. Καθήκον του λαού η απόλυτη συμπαράσταση προς την Κυβέρνηση.

Ομως θάταν απαράδεκτη οποιαδήποτε προσπάθεια να επιρριφθή οποιαδήποτε μομφή στον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας για ενέργειες ατόμων που δρουν δήθεν εν ονόματι του. Αν εξετάσουμε τον κατάλογο των συλληφθέντων και καταδικασθέντων για βία εναντίον της νόμιμης Κυβέρνησης κι αρχίσουμε να καταλογίζουμε ευθύνας για καταστάσεις με τις οποίες υποτίθεται ότι έχουν ιδεολογικό δεσμό η εικόνα θάταν ανυπόφορο. Η Κυβέρνηση καταδίκασε κάθε μορφής βία. Είναι γεγονός ότι υπήρξε καθυστέρηση στην λήψη αποτελεσματικών μέτρων. Μα αυτή η καθυστέρηση δεν αφορούσε μονάχα τους φερόμενους σαν φιλοκυβερνητικούς, αλλά και την γριβική βία. Ενώ όμως, υπήρξε καταδίκη κάθε μορφής βίας από την Κυβέρνηση, ο Γρίβας και η ΕΟΚΑ Β επίσημα υιοθέτησαν την βίαν σαν μέθοδο επιβολής απόψεων, επίσημα υιοθέτησαν εγκλήματα και δολοφονίες. Και δυστυχώς και μια μερίδα του τύπου εξακολουθεί να επισείη την βία, να απειλή αντιπάλους, να εξαγγέλλη τιμωρίες, να εξυμνή την βία, να καθυβρίζη στην ουσία κάθε έννοια δημοκρατίας. Κι' αυτό δυστυχώς γίνεται ανενόχλητα κι έτσι συντηρείται η βία και η τρομοκρατία.

Τι πρέπει να γίνη;

Θα πρέπει να γίνη προσπάθεια άρσης όσων πολιτικών αιτίων είναι δυνατόν να αρθούν μέσα στις δοσμένες συνθήκες.

(ι) Θα πρέπει κάτω από την Προεδρίαν του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου να συγκληθή ευρεία πολιτική σύσκεψη για μελέτη της μέχρι τούδε πορείας των ενδοκυπριακών και χάραξη κοινής γραμμής. Αυτές οι συσκέψεις, θα πρέπει να καθιερωθούν σαν μόνιμος θεσμός για μια από κοινού αντιμετώπιση του θέματος.

(ιι). Θα πρέπει να γίνη σαφές ότι ο κυρίαρχος λαός και μόνος δικαιούται να καθορίση την πορεία του. Οιαδήποτε κηδεμονία όσον φιλική κι αν παρουσιάζεται, είναι δυνατό να δημιουργήση επιπλοκές εθνικά καταστροφικές.

(ιιι). Θα πρέπει να δημιουργηθούν μόνιμες προϋποθέσεις συνέχισης της πορείας υπό οποιεσδήποτε ανώμαλες προϋποθεσεις. Ετσι θα πάψουν οι εχθροί της Κυπριακής υπόθεσης να ελπίζουν ότι με τη δολοφονία του Αρχιεπισκόπου θα δολοφονήσουν και την Κυπριακή υπόθεση.

(ιν). Υπάρχουν πολλές άλλες επί μέρους παρατηρήσεις που θα μπορούσαν να αναλυθούν αν βασικά άρχιζε η εφαρμογή αυτών των προϋποθέσεων.

Από πλευράς πρακτικών μέτρων η Κυβέρνησις θα πρέπει να κινητοποιήση κάθε νόμιμη δυνατότητα για την πάταξη της τρομοκρατίας. Ο Πρόεδρος απολαμβάνει της καθογικής εμπιστοσύνης του λαού. Ενίσχυσις των δυνάμεων ασφαλείας του κράτους, πλήρης έλεγχος του κράτους πάνω σ' ολες τις δυνάμεις ασφαλείας και αξοποίηση του λαϊκού παράγοντος υπό τον νόμιμον έλεγχον του κράτους όπου το κράτος το θεωρεί αναγκαίο αποτελούν μερικά από τα μέτρα για αντιμετώπιση της κατάστασης.

Πάνω όμως απ' όλα χρειάζεται η πλήρης διαφώτιση και κινητοποίηση του λαού. Χρειάζεται να γίνη βίωμα στον καθένα ότι είναι καθήκον ο αγώνας για προάσπιση των δημοκρατικών διαδικασιών, ο αγώνας ενάντια στον φασισμό. Πως δεν πρέπει να χωρούν ταλαντεύσεις στην τοποθέτηση. Πως η απουσία στην προάσπιση των δημοκρατικών διαδικασιών και της δημοκρατικά εκλελεγμένης ηγεσίας είναι πλήγμα κατά του λαού κατά της δημοκρατίας, κατά του Εθνους. Πως μόνο μέσα σε δημοκρατικές συνθήκες υπάρχουν προϋποθέσεις για προάσπιση της εθνικής υποθέσεως και της λαϊκής κυριαρχίας, πως η βια είναι προέκταση της απόπειρας εξωγενών επεμβάσεων και επιβολής λύσεων. Πως ο πολιτικο-εκκλησιαστικός εκβιασμός είναι σταθερά συνυφασμένος με την συνωμοσία, την απόπειρα κατά της ζωής του Προέδρου και τις μετέπειτα εκδηλώσεις της βίας και τις νέες απόπειρες, πως ο μεγαλύτερος εχθρός της βίας είναι η δημοκρατία σ' ολα τα επίπεδα. Πως η ενίσχυση του κράτους αποτελεί τον μοχλό αντίστασης κατά της βίας. Πως ο πλήρης έλεγχος του κράτους πάνω σ' όλες τις δυνάμεις ασφαλείας αποτελεί προϋπόθεση εξασφάλισης της δημοκρατίας και της κρατικής νομιμότητος.

Η Κύπρος βρίσκεται ακόμα σε στάδιο αγώνων για εθνική λευτεριά. Ο πατριωτικός λαός είναι αποφασισμένος να συνεχίση αυτό τον αγώνα μέχρι ολοκληρώσεως και θα παραμερίση όλα τα αγκάθια που βρίσκονται στον δρόμο, η δημοκρατία θα νικήση. Ο λαός θα προχωρήση προς τον δρόμον των εθνικών του πεπρωμένων".