Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

28.10.1973: Δολοφονείται στο Δίκωμο ο πυροσβέστης Κώστας Σωτήρη Νικόλα, φίλος του Νίκου Σαμψών

S-1979

28.10.1973: ΔΟΛΟΦΟΝΕΙΤΑΙ ΣΤΟ ΔΙΚΩΜΟ Ο ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΗΣ ΚΩΣΤΑΣ ΣΩΤΗΡΗ ΝΙΚΟΛΑ ΦΙΛΟΣ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΣΑΜΨΩΝ

Κατά το τρίμηνο Οκτωβρίου- Δεκεμβρίου 1973 λίγους μήνες πριν από τον θάνατο του Αρχηγού της ΕΟΚΑ Β Στρατηγού Διγενή στο κρησφύγετο του στη Λεμεσό, η Αστυνομία συνέχισε την αντεπίθεση της εναντίον της ΕΟΚΑ Β.

Ετσι στις 8 Οκτωβρίου επέφερε ακόμα ένα πλήγμα εναντίον της με τη εξάρθρωση ακόμα μιας ομάδας του ανταρτικού πυρήνα με τον Ναπολέοντα Χριστοφή, πρώην στέλεχος του Εθνικού Μετώπου και αδελφό του Αστυνομικού Λοχία Βαγγέλη Χριστοφή, που τελούσε υπό κράτηση.

Την επομένη (9.10) βρέθηκε ακόμα ένα κρησφύγετο, στο χωριό Κορφή, της επαχίας Λεμεσού με αρκετά όπλα.

Στις 17 Οκτωβρίου το Εφεδρικό συνέλαβε σε νέα επιχείρηση του, στην περιοχή Σπηλιών- Κανναβιών, μετά από ολιγόλεπτη ανταλλαγή πυρών, έξη μέλη ανταρτικής ομάδας.

Την ίδια μέρα συνέβη κάτι το συγκλονιστικό εναντίον των παρανόμων, στην Ορμήδεια. Εγραφε η εφημερίδα "Ο Φιλελεύθερος":

"Αστυνομική περίπολος αντήλλαξε ψες πυρά με ομάδα καταζητουμένων του στρατηγού Γρίβα εις τη Ορμήδειαν. Η περίπολος ενέπεσεν εις ενέδραν των παρανόμων, οι οποίοι έβαλον κατά της εκ τριών μελών αστυνομικής ομάδος εκ τριών κατευθύνσεων. Προς βοήθειαν των τριών αστυνομικών εξεδηλώθη ολόκληρος σχεδόν η κοινότης Ορμήδειας, πολλοί δε χωρικοί εξήλθον εις τους δρόμους του χωρίου με κυνηγετικά όπλα διά να ππροστατεύσουν την περίπολον".

Στις 18 Οκτωβρίου συνελήφθη στη Λευκωσία, ως αποτέλεσμα άλλων ερευνών, όπως ανακοινώθηκε, ο γιατρός και στέλεχος της ΕΣΕΑ Γλαύκος Κασουλίδης.

Η αντίδραση του Στρατηγού Γρίβα στις συλλήψεις και στα μέτρα εναντίον των συλλαμβανομένων στελεχών της ΕΟΚΑ Β ήλθε με ένα νέο φυλλάδιο με το οποίο προειδοποιούσε ότι θα ανταπέδιδε τα κτυπήματα:

Κάτω από τον τίτλον " ΕΟΚΑ Β ας προσέξη ο Πρόεδρος" έγραφε:

" Οι τραμπούκοι του προέδρου απεθρασύνθησαν. Ηνέχθημεν επί μακρόν τας πράξεις βίας τούτων αι οποίαι γίνονται υπό την κάλυψιν και την ανοχήν του διά να συνεισφέρωμεν εις την δημιουργίαν ηρεμίας ώστε να επιτρέψωμεν εις την νέαν ελληνικήν Κυβέρνησιν να χειρισθή το εθνικόν μας ζήτημα, υπό ευοϊκάς συνθήκας.

Την ανοχή μας αυτήν ο Πρόεδρος εξέλαβεν ως αδυναμίαν και εξωθεί καθημερινώς τους τραμπούκους του εις νέου είδους βίας κατά των υποδίκων αγωνιστών και του ημετέρου Τύπου.

Τας συλλήψεις μερικών μελών μας εκμεταλλεύεται και διατυμπανίζη ως μεγάλας επιτυχίας. Θα αντιληφθή σύντομα ότι πρόκειται περί Καθμείας νίκης.

Η ΕΟΚΑ Β είναι πανίσχυρος. Ειδοποιούμεν προσωπικώς τον Πρόεδρον να σταματήσουν αι πράξεις βίας εναντίον μελών μας και των περιουσιών των, άλλως θα τας ανταποδώσωμεν με σκληρότατα πλήγματα.

Ουδείς έχει το δικαίωμα να μας κατακρίνη διά τα μέτρα αυτοαμύνης

ΕΟΚΑ Β

Γ.ΓΡΙΒΑΣ- ΔΙΓΕΝΗΣ

Στις 28 Οκτωβρίου δολοφονήθηκε στο Δίκωμο ο Κώστας Σωτήρη Νικόλα, πυροσβέστης, 31 ετών, φίλος του Νίκου Σαμψών, και μέλος της ενωτικής, λεγόμενης, παράταξης.

Τα ελατήρια αναφέρθηκε ότι ήταν πολιτικά. Ωστόσο ο Πρόεδρος Μακάριος με δήλωση του είπε ότι επρόκειτο για στυγενή δολοφονία και ότι το έγκλημα δεν έπρεπε να θεωρηθεί ως πολιτικό.

Παρά τη δήλωση του Προέδρου Μακαρίου στη δίκη του συλληφθέντος για τον φόνο κατατέθηκε ότι ο κατηγορούμενος ακούστηκε το βράδυ του φόνου να φωνάζει "φέρτε μου μου γριβικούς. Πούντους γριβικούς".

Εξάλλου όπως ανέφερε στο δικαστήριο (14.12.1973) ο σταθμάρχης Λοχίας Καρακώστας το βράδυ της 26ης και της 27ης Οκτωβρίου ανεγράφησαν εις δρόμους και εις τους τοίχους οικιών καταστημάτων συνθήματα υπέρ του Διγενή, της ΕΟΚΑ και εναντίον των κομμουνιστών και των συνεργατών των. Εις τους τοίχους του αριστερού σωματείου "Αχιλλεύς" οι οπαδοί του Γρίβα εζωγράφισαν δύο κενοτάφια. Εις το ένα έγραψαν εφεδρικοί- προεδρικοί και εις το άλλον ΑΚΕΛ. Και εις τα δύο υπήρχε η υπογραφή ΕΟΚΑ.

Το στίγμα και το κίνητρο της δολοφονίας του έδωσε αργότερα ο Στρατηγός Γρίβας σε φυλλάδιο του στις 19 Δεκεμβρίου 1973, στο οποίο ρωτούσε τον Πρόεδρο Μακάριο "διατί δεν διεμαρτυρήθησαν όταν προ τινος εδολοφονείτο εν ψυχρώ ο ενωτικος αγωνιστής Σωτηρίου εις Δίκωμον υπό οπαδών του Κυπρίου Προέδρου".

Στις 29 Οκτωβρίου σε ευρείας κλίμακας έρευνες της αστυνομίας στην περιοχή Σολέας συνελήφθησαν 22 άτομα σε σχέσει με παράνομες ανατρεπτικές ενέργειες κατά του κράτους.

Στις 18 Νοεμβρίου έγινε σκληρή μάχη μεταξύ ανταρτών και εφεδρικού, δυο μίλια βορειδυτικά από το χωριό Αγιος Κωνσταντίνος στην τοποθετσία "Αητοφωλιά" στην επαρχία Λεμεσού.

Η μάχη κράτησε για 12 ώρες και σαν βράδυασε το πυρ κατέπαυσε οπότε οι αντάρτες εκμεταλλευόμενοι το σκοτάδι εγκατέλειψαν τις θέσεις τους και κατόρθωσαν να διαφύγουν.

Στις 21 Νοεμβρίου ο Γρίβας με ένα νέο φυλλάδιο του με τίτλο "Εμπρός εκλέξατε κ. Πρόεδρε" απευθυνόμενος στον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο τον καλούσε να επιλέξει μεταξύ πολέμου και ειρήνης προσθέτοντας ότι ο ίδιος ήταν έτοιμος και για τα δυο:

" Πάλιν η Ηρωδιάς μένεται, πάλιν πλάθει μύθους, πάλιν συνωμοτεί και εξωθεί εις εμφύλιον πόλεμον.

Η τόσον αδεξίως οργανωθείσα ανεύρεσις και πομπώδης κοινοποίησις πλαστού εγγράφου, κυλοφορήσαντος υπό δήθεν ομάδος τομεαρχών της ΕΟΚΑ Β και μάλιστα μετά την συνάντησιν των Αθηνών μετά του ο Ελληνος πρωθπουργού, χαρακτηρίζει τον άνθρωπον και δεικνύει τας πραγματικάς του προθέσεις σ' ότι δεν θέλει και δεν του συμφέρει η γαλήνη εις την νήσον.

Ειδοποιώ τον ελληνικόν κυπριακόν λαόν ότι η κοινοποίησις του πλαστού φυλλαδίου είναι απλώς μια αρχή των όσων ούτος ετοίμασε διά κατασυκοφάντησιν του Διγενή, της ΕΟΚΑ Β και του αγώνος (ως αποδεικνύεται από τα εις ) χείρας μου στοιχεία από τας μυστικάς του υπηρεσίας.

Θα τον ερωτήσωμεν όμως παστρικά τι επιζητεί δι' όλων αυτών, ΕΙΡΗΝΗΝ ή ΠΟΛΕΜΟΝ; Ημείς είμεθα έτοιμοι και διά τα δύο.

Εάν εξέλεξε τον ΠΟΛΕΜΟΝ τον ειδοποιούμεν ότι:

- Εχουμε μεγάλην "φλάγκα" και δεν πρόκειται να μας παρασύρη εκεί που θέλει αυτός.

- Εάν αρχίση πρώτος να μη νομίση ότι θα περιορισθή ο αγών εις τας κωμικάς επιδεικτικάς ακροβασίας ων περιφήμων επικουρικών του.

Εν πάντως δύναμαι να τον διαβεβαιώσω. Νικητής δεν θάναι αυτός.

Εάν πάλιν θέλη την ΕΙΡΗΝΗΝ πρέπει να προσγειωθή διότι δυστυχώς ζη ακόμη στα σύννεφα εν μέσω ψευδαισθήσεων ή κακών πληροφοριοδοτών τι μπορεί να επιτύχη εις ένα αγώνα εναντίον μας.

Δεν εζητήσαμεν ούτε αμνηστείας ούτε μέτρα επιεικείας ούτε αναστολή των ακροβατικών ερευνών των επικουρικών του, οι δικοί μου γράφουν αυτά και τα συζητούν. Οι αγωνισταί μας όπως επί Χάρτιγκ ηνωμένοι και πειθαρχημένοι, πιστοί εις τον εθνικόν σκοπόν του αγώνος μας ξέρουν να υπομένουν και να εγκαρτερούν. Διότι εμάς ενδιαφέρει η πορεία του εθνικού μας ζητήματος και επ' αυτού και μόνον θα καθορισθή η στάσις μας.

Εδειξα αυτοσυγκράτησιν και επαρουσιάσαμε πειθαρχίαν επί τούτου εις τας τάξεις μας διά να αποφύγωμεν όξυνσιν της καταστάσεως. Εσείς κύριε Πρόεδρε, διά διαφόρων ανηθίκων μέσων και προκλήσεων επιζητείτε την αναταραχήν. Οι αγωνισταί της ΕΟΚΑ Β είναι έτοιμοι με ατσαλένια πειθαχία να ακούσουν το ΕΙΡΗΝΗ ή το ΠΟΛΕΜΟΣ.

Εμπρός λοιπόν εκλέξατε. Οφείλετε να πράξετε με ανοικτά χαρτιά.

ΕΟΚΑ Β

Ο ΑΡΧΗΓΟΣ ΔΙΓΕΝΗΣ

Στις 26 Νοεμβρίου 1973 η Αστυνομία διενήργησε έρευνες στο χωριό Επταγώνια στο σπίτι καταζητουμένου και όπως ανακοινώθηκε αργότερα ανευρέθη μεγάλο αρχείο εγγράφων και οπλισμός της ΕΟΚΑ Β.

Η ανήσυχη ηρεμία που επικρατούσε στο νησί με την κρίση στην Ελλάδα και το ανεβοκατέβασμα κυβερνήσεων μέχρι την ανατροπή του δικτάτορα Παπαδόπουλου κια την άνοδο του Στρατηγού Γκιζίκη την προηγουμένη (25.11.1973) συνεχίστηκε και τις επόμενες ημέρες με μικροεπεισόδια μεταξύ των αντιπάλων παρατάξεων.

Στις 10 Δεκεμβρίου το Εφεδρικό είχε ακόμα μια επιτυχία: Συνέλαβε τον τέως Λοχαγό της Εθνικής Φρουράς Μιχαλάκη Καλογερόπουλο, γνωστό ως Διάκο, ο οποίος κατεζητείτο από την αστυνομία σε σχέση με ανατρεπτικές ενέργειες εναντίον της κυβέρνησης και ιδιαίτερα, όπως αναφέρρθηκε στο δικαστήριο, για την επίθεση εναντίον του αστυνομικού σταθμού Κουτραφά.

Ο "Διάκος" σύμφωνα με πληροφορίες των αρχών ασφαλείας ήταν υπεύθυνος διαφόρων ενόπλων ανταρτικών τμημάτων της ΕΟΚΑ Β και κατείχε ψηλή θέση στην ιεραρχία της οργάνωσης.

Ο "Διάκος" κρυβόταν σε σπίτι στη συνοικία Αγίου Ιωάννη στη Λεμεσό.