Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

27.6.1973: Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ανακοινώνει ότι η Αστυνομία αναζητεί τον υπαρχηγό του Στρατηγού Γρίβα, Σταύρο Σταύρου Σύρου, Κύπριο αξιωματικό του ελληνικού στρατού καθώς η ΕΟΚΑ Β αρχίζει ένα νέο κύκλο αίματος με άλλους δυο νεκρούς

S-1949

27.6.1973: Ο ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΜΑΚΑΡΙΟΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΝΕΙ ΟΤΙ Η ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΑΝΑΖΗΤΕΙ ΤΟΝ ΥΠΑΡΧΗΓΟ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΓΡΙΒΑ, ΣΤΑΥΡΟ ΣΤΑΥΡΟΥ ΣΥΡΟΥ, ΚΥΠΡΙΟ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΚΑΘΩΣ Η ΕΟΚΑ Β ΑΡΧΙΖΕΙ ΕΝΑ ΝΕΟ ΚΥΚΛΟ ΑΙΜΑΤΟΣ ΜΕ ΑΛΛΟΥΣ ΔΥΟ ΝΕΚΡΟΥΣ

Τον Ιούνιο του 1973 η δράση της παράνομης οργάνωσης ΕΟΚΑ Β συνεχίστηκε με άλλους δυο νεκρούς:

Παράλληλα η ΕΟΚΑ Β, και οι ομάδες που υποστήριζαν το κράτος αλλά δεν ανήκαν στο κράτος, συνέχιζαν κι' αυτοί τη δράση τους. Το "μιαμου-μιάσου" στις τοποθετήσεις βομβών συνεχίστηκε καθ' όλη τη διάρκεια του μήνα.

Στη Λευκωσία στις 5 Ιουνίου 1973, ενώ ο Χριστόδουλος Ιωάννου, 49 ετών, από το Μάμμαρι πήγαινε στο χωριό του μεταφέροντας με το αυτοκίνητο του τον Γεώργιο

Ευαγόρου 23 ετών, υπάλληλο της ΣΕΚ, το αυτοκίνητο τους ανακόπηκε από ενόπλους οι οποίοι τους ξυλοκόπησαν.

- Στις 8 Ιουνίου έγινε η πιό μεγάλη επιχείρηση εναντίον αστυνομικού σταθμού και μάλιστα μέρα μεσημέρι.

Η επίθεση έγινε στις 10 το πρωί εναντίον του αστυνομικού σταθμού Βατυλής.

Οι παράνομοι εισέβαλαν στο σταθμό, πυροβόλησαν εν ψυχρώ εναντίον του αστυνομικού Ανδρέα Σ. Χριστοδούλου, κακοποίησαν άλλους αστυνομικούς και αφού συναπεκόμισαν τον οπλισμόν ανετίναξαν το κτίριο το οποίο καταστράφηκε ολοσχερώς.

Η Αστυνομία άρχισε δραστήριες έρευνες και συνέλαβε 15 πρόσωπα, μεταξύ των οποίων ένα δάσκαλο και ένα λοχαγό της Εθνικής Φρουράς.

- Στις 10 Ιουνίου σημειώθηκε έκρηξη δυναμίτιδας κάτω από το αυτοκίνητο του Εμπορου Αρτέμη Χατζησωτηρίου στην Αμμόχωστο

- Στις 17 Ιουνίου άγνωστοι διερχόμενοι έξω από το οίκημα της ΣΕΚ στην Ασγάτα έρριψαν δέσμη δυναμίτιδας προκαλώντας ζημιές στους υαλοπίνακας.

- Την ίδια μέρα τρεις ένοπλοι εισέβαλαν στα κτίρια της ΕΜΕ και αφού ακινητοποίησαν τον νυχτοφύλακα Μιλτιάδη Μιχαήλ Χαραλάμπους από τον Ποταμό του Κάμπου έκλεψαν ένα ζευγάρι κιάλια και ένα φορτιστή μπαταριών.

- Επίσης στις 17 Ιουνίου τρεις προσωπιδοφόροι ξυλοκόπησαν στα Καλιάνα τον Αυγουστή Σπύρου.

- Στις 20 Ιουνίου στην Κάτω Δερύνεια πέντε μασκοφόροι με ρόπαλα και αυτόματα επέδραμαν στην οικία του Παγκράτη Μακρυγιάνη, Προέδρου της εκκλησιαστικής επιτροπής Κάτω Δερύνειας και άρχισαν να τον κτυούν με ρόπαλα. Παρενέβη ο 14χρονος γιός του και στη διάρκεια της συμπλοκής ο Μακρυγιάννης αφαίρεσε τη μάσκα ενός από του ςμασκοφόρους.

- Στις 22 Ιουνίου 1973 δολοφονήθηκαν δυο άνθρωποι και σημειώθηκαν διαδοχικές εκρήξεις βομβών με επίκεντρο τη Λευκωσία.

- Δολοφονήθηκαν στη Λεμεσό οι Στέλιος Αγαθοκλέους, Ξενής, 35 ετών από το Πραστειό Αυδήμου ιδιοκτήτης μπαρ στη Λεμεσό και ο Κώστας Ανδρέου, άλλως Ντίνος, 23 χρόνων, από το Κελλάκι, μέλος της Σεκιούριτας και σύμφωνα με την αστυνομία τα ελατήρια ήταν πολιτικά.

Η δολοφονία τους έγινε στην πλατεία Ηρώων.

Ο Στέλιος Αγαθοκλέους ήταν στενός συγγενής συλληφθέντος, ο οποίος κατηγορήθηκε μαζί με άλλους δυο στο επαρχιακό δικαστήριο Λεμεσού για τη δολοφονία του Αριστοκλή Αυγουστή, από το Πραστειό Αυδήμου, στελέχους του ΣΑΠΕΛ και αγωνιστή της ΕΟΚΑ, ο οποίος είχε δολοφονηθεί κοντά στη μάντρα του από τρία πρόσωπα. (Τελικά οι συλληφθέντες αθωώθηκαν από το Δικαστήριο).

- Τις πρωϊνές ώρες της 22ας Ιουνίου ισχυρή έκρηξη σημειώθηκε κάτω από το αυτοκίνητο του Φώτη Παπαφώτη που βρισκόταν σταθευμένο στην αυλή της οικίας του παρά την Ιερατική Σχολή στη Λευκωσία.

- Την ίδια ημέρα (22.6) σημειώθηκαν δύο εκρήξεις κάτω από τα αυτοκίνητα του Διοικητή Συνεργατικής Ανάπτυξης Ανδρέα Αζίνα, στενού συνεργάτη του Προέδρου Μακαρίου, και της συζύγου του στη Δασούπολη στη Λευκωσία.

- Τρεις εκρήξεις προκάλεσαν εκτεταμένες ζημιές σε δέκα αυτκίνητα στο γκαράζ Φορντ στο δρόμο προς το αεροδρόμιο Λευκωσίας.

- Τέσσερις εκκωφαντικές εκρήξεις σημειώθηκαν λίγο μετά τα μεσάνυκτα στο αρχηγείο του Εφεδρικού Σώματος της αστυνομίας στην Αθαλάσσα στη Λευκωσία. Οι εκρήξεις σημειώθηκαν στα παραπήγματα. Τραυματίστηκαν οι Αστυφύλακες Γιάννης Παπαδόπουλος και Παναγιώτης Α. Παναγιώτου.

- Στην Πάφο σχεδιάστηκε η ανατίναξη της γέφυρας της οδού Στρουμπίου- Τσάδας στην τοποθεσία Λεμονάρι. Η αστυνομία βρήκε ύστερα από πληροφορίες δυο βόμβες έτοιμες προς πυροδότηση.

- Στις 23 Ιουνίου απο βόμβα καταστράφηκαν 250 τόνοι ζωοτροφών στο Καϊμακλί στο εργοστάσιο "Κύκνος" στο Καϊμαλί στη Λευκωσία. Κυριώτερος μέτοχος της εταιρείας είναι ο υπουργός Υγείας Ζήνων Σεβέρης.

- Στις 23 Ιουνίου εξάλλου συνελήφθη σε κρησφύγετο σε σπίτι στη συνοικία Χαλκούτσα ο καταζητούμενος λοχίας της Αστυνομίιας Ευάγγελος Χριστοφή.

- Στις 24 Ιουνίου σημειώθηκε ισχυρή έκρηξη έξω από το κατάστημα της προθήκης του κουρείου του Γιαννάκη Χριστοφόρου στελέχους της αντιπολίτευσης, και μέλους της ΕΣΕΑ, στη λεωφόρο Γρίβα Διγενή, στη Λευκωσία.

Επίσης έκρηξη βόμβας σημειώθηκε κάτω από το αυτοκίνητο του Μιχαλάκη Ρωσσίδη, "ενωτικού αγωνιστή και πρώην τομεάρχη της ΕΟΚΑ", σύμφωνα με την εφημερίδα "Εθνική", στη Μόρφου, ενώ στο Καραβοστάσι ρίφθηκε δέσμη δυναμίτιδας στο γκαράζ του τελωνείου με αποτέλεσμα να υποστεί ζημιές το αυτοκίνητο του υπευθύνου του Τελωνείου Νίκου Λαζάρου

- Στις 25 Ιουνίου σημειώθηκαν δύο εκρήξεις στην αγορά της Πόλης Χρυσοχούς στα καταστήματα των Βάσου Παπασάββα και Νίκου Βενιζέλου.

Επίσης σημειώθηκαν τρεις εκρήξεις βομβών στην οικία του Χριστάκη Θεολόγου και κάτω από τα αυτοκίνητα των Ρένου Συμεωνίδη και του γαμβρού του Κύπρου στη Μόρφου.

- Στις 27 σημειώθηκε έκρηξη κάτω από το αυτοκίνητο του Κώστα Μουσίδη στην Κοκκινοτριμιθιά.

- Στη Λάρνακα την ίδια μέρα ρίφθηκαν πυροβολισμοί εναντίον καταστήματος των αδελφών Παπαδάκη στην οδό Ερμού.

- Στη Βασίλεια σημειώθηκε έκρηξη σε απόσταση 50 μέτρων από συγκέντρωση της ΕΣΕΑ.

- Στις 28 η Κυβέρνηση έπαιρνε ακόμα ένα μέτρο για ενίσχυση του Εφεδρικού Σώματος. Με απόφαση της Βουλής ενεκρίθη η απόσπαση κυπρίων αξιωματικών του Κυπριακού Στρατου από την Εθνική Φρουρά στο Εφεδρικό Σώμα για τη δίωξη παραμονούντων ενόπλων.

Η Επιτροπή Νομικών εισηγήθηκε την έγκριση σχετικής τροποποίησης του Νόμου στη Βουλή με τη διαφωνία του βουλευτή Παναγιώτη Δημητρίου ενώ όταν η πρόνοια που αποτελούσε νέο άρθρο στο Νόμο, το καταψήφισε ο βουλευτής Νίκος Σαμψών και απέσχε ο Φειδίας Παρασκευαϊδης, υπέρ του άρθρου τάχθηκαν 27 βουλευτές.

Το άρθρο είχε ως εξής: "Το Υπουργικόν Συμβούλιον δύναται όπως δι'αποφάσεως αυτού:

(α) αποσπά οιονδήποτε μέλος του Στρατού τη ανεκκλήτω συναινέσει αυτού προς υπηρεσίαν εν τη Αστυνομική Δυνάμει Κύπρου.

(β) αποσπά οιονδήποτε μέλος του στρατού προς υπηρεσίαν εν τη Εθνική Φρουρά, και

(γ) ανακαλή οιανδήποτε τοιαύτην απόσπασιν".

- Στις 27 Ιουνίου η Αστυνομία άρχισε διήμερη επιχείρηση στη Λεμεσό στη διάρκεια της οποίας συνελήφθησαν 36 συνολικά άτομα μεταξύ των οποίων και οι λοχαγοί της Εθνικής Φρουράς Περικλής Τάνος και Αδωνις Νικολεττίδης.

Οι έρευνες έγιναν σε ολόκληρη σχεδόν την πόλη της Λεμεσού και στα χωριά Υψωνας, Μέσα Γειτονιά, Αγιος ΑΘανάσιος και Ποταμός Γερμασόγειας "όπου, όπως σημείωνε ο "Φιλελεύθερος", "αι παράνομοι ομάδες του Γρίβα ανέπτυξαν εσχάστως ιδιαιτέρως εγκληματικήν δραστηριότητα".

Ενώ συνεχίζονταν οι έρευνες, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων στη μηνιαία δημοσιογραφική του διάσκεψη στο Προεδρικό (27.6) ανακοίνωσε ότι υπαρχηγός της ΕΟΚΑ Β ήταν ο Ταγματάρχης Σταύρος Σταύρου Σύρος, και ότι η Αστυνομία άρχισε να το καταζητεί:

ΕΡ: Πιστεύετε ότι η ΕΟΚΑ Β αναπτύσσει μεγαλυτέραν δραστηριότητα εις την επαρχίαν Λεμεσού;

ΑΠ: Παρά το γεγονός ότι η οργάνωσις αυτή επεξετάθη επί παγκυπρίου κλίμακος, το Αρχηγείον ευρίσκεται εις Λεμεσόν λόγω της εκεί απουσίας του αρχηγού και του Υπαρχηγού της.

ΕΡ: Ο υπαρχηγός είναι Κύπριος;

ΑΠ: Μάλιστα πρόκειται περί του Ταγματάρχου Σύρου.

ΕΡ: Γίνεται μνεία του ονόματος Σύρου εις τα ανακαλυφθέντα εν Λεμεσώ έγγραφα;

ΑΠ: Πολλά αναφέρονται περί Συρου, το τελευταίον ψευδώνυμον του είναι Αγρας. Ούτος κατεζητείτο προηγουμένως, αι κινήσεις του όμως ήσαν πολύ περιωρισμέναι, είτε διότι ενόμιζεν ότι κατεζητείτο, είτε διά λόγους προνοίας.

ΕΡ: Εχετε δηλώσει Μακαριώτατε ότι δεν επιθυμείτε να συλλάβετε τον Στρατηγόν Γρίβα. Μήπως έχετε αλλάξει γνώμην;

ΑΠ: Οχι, δεν άλλαξα ακόμη γνωμην

ΕΡ: Ο Σύρος εχρησιμοποιήθη ως σύνδεσμος κατά την συνάντησσιν του στρατηγού Γρίβα μετά της Υμετέρας Μακαριότητος;

ΕΡ: Μάλιστα.

ΕΡ: Εχρησιμοποιήθη ούτος και εις άλλας περιπτώσεις δι' επαφάς μεταξύ του Στρατηγού Γρίβα και Υμών;

ΕΡ: Υπήρξεν εις των συνδέσμων, συνέβη να με συναντήση εκ μέρους του Στρατηγού.

Στις 11 Ιουλίου (λίγες μέρες μετά την καθαίρεση των τριών Μητροπολιτών από τη Μείζονα και Υπερτελή Σύνοδο ομάδα από 30 ενόπλους μασκοφόρους επέδραμαν στο χωριό Αγιος Σέργιος Αμμοχώστου και συγκέντρωσαν τους θαμώνες των καφενείων και τους θεατές του κινηματογράφου στην πλατεία του χωριού με τη απειλή των όπλων τους και τους μίλησαν για το εκλησιαστικό θέμα.

Ο επικεφαλής επαίνεσε τη στάση του ιερέα του χωριού Παπαβασίλη Λουκά.

Οι ένοπλοι αποχώρησαν φωνάζοντας συνθήματα υπέρ του Γρίβα και ρίχνοντας πυροβολισμούς.

Νέα ανάπαυλα στη δράση της ΕΟΚΑ Β σημειώθηκε κατά τον Ιούλιο ενώ η αστυνομία σε μια νέα επιχείρηση της στην ημιορεινή περιοχή της επαρχίας Λεμεσού ανακάλυψε καταυλισμό ομάδων του Γρίβα και συνέλαβαν καταζητούμενους και κατέσχαν πολλά όπλα.

Ο καταυλισμός βρισκόταν στην Παρεκκλησιά στην τοποθεσία Μαζόκαμπος. Ο καταυλισμός περικυκλώθηκε και οι άνδρες του κλήθηκαν να παραδοθούν. Ο επικεφαλής προσπάθησε να διαφύγει πυροβολώντας εναντίον των ανδρών του Εφεδρικού και ρίχνοντας χειροβομβίδες. Ακολούθησε ανταλλαγή πυροβολισμών και αυτός τραυματίστηκε. Στη συνέχεια παραδόθηκαν οι υπόλοιποι άνδρες της ομάδας.

Αυτοί ήσαν: Μιχαλάκης Δημητρίου Κούπανος, καφετζής από τη Λεμεσό, Ανδρέας Δημητρίου, από τη Νατά της Πάφου, μηχανικός, Σάββας Ιωάννου Παλάζης, από την Κυπερούντα, Νοσοκόμος, Δημήτρης Αριστοκλέους, από την Πάχνα και Ντίνος Ιωάννου από τη Βάσα Κοιλανίου, πλασιέ.

Η αστυνομία κατέσχε πέντε όπλα, μεγάλο αριθμό χειροβομβίδων και δυο περίστροφα.

Στις 26 Ιουλίου τοποθετήθησαν τρεις βόμβες στο χωριό Βουνί. Η μια έκρηξη σημειώθηκε στην είσοδο του γκαράζ του Γεωργίου Μ. Καρακατσιάνη, η δεύτερη στο αυτοκίνητο του Πανίκου Βαρθολομαίου και η τρίτη στην είσοδο του καφενείου του Κωνσταντή Μ. Χ" Κωνσταντή.