Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

9.4.1973: Σε επίθεση της ΕΟΚΑ Β εναντίον του αστυνομικού σταθμού Κουτραφά σκοτώνεται ο πρώτος άνδρας της Γεώργιος Πέτρου Κουντουρέσιης, 35 ετών, από την Πάνω Ζώδια, κυβερνητικός υπάλληλος.

S-1947

9.4.1973: ΣΕ ΕΠΙΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΟΚΑ Β ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΥ ΣΤΑΘΜΟΥ ΚΟΥΤΡΑΦΑ ΣΚΟΤΩΝΕΤΑΙ Ο ΠΡΩΤΟΣ ΑΝΔΡΑΣ ΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΕΤΡΟΥ ΚΟΥΝΤΟΥΡΕΣΙΗΣ, 35 ΕΤΩΝ, ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΝΩ ΖΩΔΙΑ, ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΟΣ ΥΠΑΛΗΛΟΣ

Η ΕΟΚΑ Β συνέχισε τη δράση της εναντίον αστυνομικών σταθμών αλλά ήλθε και η σειρά της να χάσει τον πρώτο της άνδρα όπως συνέβη με τον Κόκο Φωτίου που δολοφονήθηκε από την οργάνωση του Στρατηγού Γρίβα στις 5 Απριλίου, 1973.

Στις 6 Απριλίου, επομένη της δολοφονίας τους Κόκου Φωτίου στη Λάρνακα, σημειώθηκε έκρηξη δυναμίτιδας κάτω από σταθμευμένο αυτοκίνητο του επιχειρηματία Σωκράτη Ηλιάδη, γνωστού συνεργάτη του Στρατηγού Γβία, ενώ αυτό ήταν σταθμευμένο κοντά στο πρατήριο βενζίνης της ΣΙΕΛΛ στην κύρια οδό Λευκωσίας- Λεμεσού.

Εξάλλου στην Κοκκινοτριμιθιά το βράδυ σημειώθηκαν δυο εκρήξεις κάτω από το αυτοκίνητο του αστυφύλακα Παναγιώτη Α. Αχιλλέως, ο οποίος είχε απολυθεί με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου.

Το αυτοκίνητο καταστράφηκε ολοσχερώς.

Στις 8 Απριλίου ήταν η σειρά του αστυνομικού σταθμού Ξυλοφάγου. Εξι έως επτά ένοπλοι εισέβαλαν στον σταθμό και αφού αφήρεσαν τα κλειδιά της οπλαποθήκης από τον υπεύθυνο άρπαξαν έξι τυφέκια, ένα μπρεν, ένα στέρλιγκ, ένα γκρίνερ, ένα κυνηγετικό, οκτώ χειροβομβίδες και άλλα πυρομαχικά και στη συνέχεια διέταξαν τους αστυνομικούς να βγουν από τον σταθμό και τον ανατίναξαν καταστρέφοντας τον ολοσχερώς.

Οι εισβολείς προσωπιδοφόροι έφυγαν στη συνέχεια μαζί με άλλους που είχαν περικυκλώσει τον σταθμό.

Ενας, ένας οι αστυνομικοί σταθμοί, κυρίως της υπαίθρου, ανατινάσσονταν. Στην Αχνα ο σταθμός είχε ανατιναχθεί και εγκαταλειφθεί και οι προσωπιδοφόροι δοκίμασαν τις ικανότητες τους και πάλι στα εκρηκτικά και τον ισοπέδωσαν.

Την ίδια μέρα, Κυριακή 8 Απριλίου, σημειώθηκαν μαζικές βομβιστικές επιθέσεις στην Πάφο, Λεμεσό και Λάρνακα.

Σύμφωνα με την εφημερίδα "Κύπρο" (9.4) στις περισσότερες περιπτώσεις "στόχος ήσαν καταστήματα, οικίαι αυτοκίνητα προσώπων ανηκόντων εις την αντιπολίτευσιν".

Εξάλλου η εφημερίδα " Εθνική" της αντιπολίτευσης δημοσίευε στις 9 Απριλίου 1973 τον ακόλουθο πρωτοσέλιδο πηχιαίο τίτλο: "Νέον όργιον παρακρατικών. Εβομβαρδίσθησαν ανηλεώς οικίαι και αυτοκίνητα αθώων ενωτικών πολιτών. Τεράστιαι υλικαί ζημίαι". Εγραφε σχετικά η εφημερίδα: "Πρωτοφανές όργιον βίας και τρομοκρατίας εξαπέλυσαν τας πρώτας πρωινάς ώρας της χθες οι νομιμοποιημένοι ήδη υπό του κ. Μακαρίου παρακρατικοί τραμπούκοι εις βάρος δεκάδων εθνικοφρόνων ενωτικών πολιτών εις Πάφον, Λεμεσόν και Λάρνακα".

Το Ενιαίο κόμμα Πάφου μάλιστα σε τηλεγραφήματα του στον Αντιβασιλέα και πρωθυπουργό της Ελλάδας Γεώργιο Παπαδόπουλο, τον πρέσβη της Ελλάδας Ευστάθιο Λαγάκο, τον Αρχηγό της Εθνικής Φρουράς Στρατηγό Χαραλαμπόπουλο, τον Πρόεδρο Μακάριο και τον υπουργό Eσωτερικών Γ. Ιωαννίδη ανέφερε:

"Χθεσινή νυξ εις Πάφον υπήρξεν άκρως συγκλονιστική συνεπεία αλλεπαλλήλων δυναμιτιστικών επιθέσεων κατά οικιών, καταστημάτων και αυτοκινήτων εθνικοφρόνων πολιτών. Ενιαίον Κόμμα Πάφου διαμαρτυρόμενον καταδικάζει ανεπιφυλάκτως τοιαύτας ανάνδρους νυκτερινάς επιθέσεις αίτινες μετά βεβαιότητος οδηγούν προς τον εμφύλιον σπαραγμόν και την καταστροφήν. Διά τούτο καλούμεν υμάς όπως επέμβητε αμέσως και δραστικώς προς αποσόβησιν χειροτέρων εξελίξεων".

Από τις εκρήξεις στην Πάφο πλήγηκαν καταστήματα, οικίες και αυτοκίνητα χωρίς ευτυχώς θύματα.

Πλήγηκαν σύμφωνα με τον ανταποκριτή της εφημερίδας οι ακόλουθοι:

1. Το υφασματοπωλείο Ντίνου Κονιώτη.

2. Το κατάστημα νεωτερισμών Μιχαήλ Παναγιωτάκη.

3. Η οικία του Φειδία Καριόλεμου.

4. Το γκαράζ της οικίας του Αντώνη Καλογήρου γραμματέα του Αυνδέσμου Αγωνιστών.

5. Το γκαράζ της οικίας του Ηλία Παναγίδη.

6. Το υποδηματοπωλείο του Ευάνθη Χατζημιτσή.

7. Το δερματοπωλείο του Γεωργίου Χατζηχαραλάμπους.

8. Η οικία του Ντίνου Κονιώτη.

9. Τα δυο καταστήματα του Χριστάκη Εύζωνα.

10. Το κατάστημα Γεωργίου Σαββίδη.

11. Το οίκημα του Συνδέσμου Αγωνιστών.

12. Η οικία του Αστυνομικού Λοχία Ανδρέα Κουλουντή.

13. Ο Αλευρόμυλος Πλάτωνος Αντωνιάδη.

14. Η οικία του Οδυσσέα Καλογήρου, αδελφού του Αντωνάκη Καλογήρου, μέλους της Επτροπής του Συνδέσμου Αγωνιστών.

15. Δυο βόμβες στην οικία του Ανδρέα Παπαντωνίου.

16. Το γκαράζ της οικίας του Ανδρέα Εύζωνα.

17. Η οικια του Κυριάκου Σαββίδη, αδελφού του Γ. Σαββίδη.

18. Η οικία του Κοκή Δημητριάδη.

19. Η οικία του Αντη Οικονομίδη.

20. Αλλες τέσσερις εκρήξεις δεν εντοπίστηκαν.

ΣΤΗ ΛΕΜΕΣΟ:

Στη Λεμεσό οι εκρήξεις σημειώθηκαν:

1. Στην οικία του δικηγόρου Γεωργίου Χούρη.

2. Στο γραφείο αυτοκινήτων "Ενωσις" στο οποίο μέτοχος είναι ο Αριστοκλής Αυγουστής, ο οποίος συνελήφθη πρόσφατα και αφέθηκε ελεύθερος.

3. Στο κατάστημα ρολογιών του Ρένου Καμιναρά. Υπέστησαν επίσης ζημιές τα καταστήματα Γ. Χαραλάμπους, Ηλία Χαμπουλλά, υποδήματα Μπάτα, Ανδρέα Αγγελοπούλου, υφασματοπωλείο, Ηλία Πισσούριου, Στέλιου Παπαδόπουλου και αδελφών Γιολίτη.

4. Στην οικία του Αλέκου Νικολαϊδη, ανθυπαστυνόμου.

5. Στην οικία του Βάσου Ιωάννου, ανωτέρου Υπαστυνόμου.

6. Αγνωστοι έρριξαν πυροβολισμούς εναντίον του παραθύρου της οικίας του αστυνόμου Δημήτρη Παπαγεωργίου.

ΣΤΗ ΛΑΡΝΑΚΑ:

Στη Λάρνακα δυο εκρήξεις σημειώθηκαν σε κατάστημα βαφής και σε κατάστημα υποδημάτων.

 

Τις πρωϊνές ώρες της 9ης Απριλίου η ΕΟΚΑ Β έχανε τον πρώτο της άνδρα, τον Γεώργιο Πέτρου Κοντουρέσιη, 35 ετών, από την Ανω Ζώδια, υπάλληλο του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων.

Ο Κουντουρέσιης ήταν μέλος ομάδας παρανόμων οι οποίοι επετέθησαν εναντίον του αστυνομικού σταθμού Κουτραφά.

Στην ίδια επιχείρηση τραυματίστηκαν και ο Υπαστυνόμος του Ανιχνευτικού Τμήματος της Αστυνομίας Μόρφου Θεόδωρος Κουάλης, ο Λοχίας Χαράλαμπος Κλεάνθους και ο αστυνομικός Ανδρέας Νικολάου.

Η επίθεση εναντίον του σταθμού Κουτραφά εκδηλώθηκε με καταιγιστικά πυρά από τα γύρω υψώματα. Οι τρεις αστυνομικοί που βρίσκονταν στο σταθμό ανταπέδωσαν αμέσως τα πυρά ενώ ένας από αυτούς άρχισε να φωνάζει στους επιδρομείς να μη κτυπούν γιατί όπως τους ανέφερε "είμαστε Ελληνες, δεν είμαστε τούρκοι".

Ταυτόχρονα οι τρεις αστυνομικοί ζητούσαν ενισχύσεις από την αστυνομική διεύθυνση Μόρφου.

Οι άνδρες του σταθμού προσπάθησαν να κρατήσουν τους επιδρομείς μακρυά και η ανταλλαγή πυροβολισμών κράτησε είκοσι περίπου λεπτά.

Οι ενισχύσεις φάνηκαν από μακρυά. Επικεφαλής δυο αστυνομικών λάντ ρόβερ ήταν ο Υπαστυνόμος Θ. Κουάλης και όταν αυτά προσήγγισαν στο σταθμό σε απόσταση ενός χιλιομέτρου έπεσαν σε ενέδρα άλλων παρανόμων οι οποίοι έρριξαν εναντίον των αστυνομικών χειροβομβίδα με αποτέλεσμα να τραυματισθεί ο Υπαστυνόμος Κουάλης σοβαρά στο στέρνο, το πόδι και το χέρι.

Αλλοι δυο άνδρες έπεσαν αιμόφυρτοι στο έδαφος ενώ ένας τρίτος συνάδελφος τους στο σταθμό, ο Ανδρέας Νικολάου τραυματιζόταν από τις σφαίρες των επιδρομέων.

Τελικά με την άφιξη και άλλων ενισχύσεων, οι παράνομοι αποχώρησαν και γύρω στις 5.30 το πρωί ανακαλύφθηκε σε ύψωμα με μάσκα στο πρόσωπο ένας νεκρός άνδρας που έφερε σοβαρό τραύμα στην κεφαλή από σφαίρα.

Ο άγνωστος φορούσε στρατιωτική στολή και δίπλα του βρίσκονταν τρία δοχεία με πετρέλαιο, "τα οποία προφανώς οι επιδρομείς προώριζαν όπως και στις άλλες περιπτώσεις για να πυρπολήσουν το αστυνομικό κτίριο" σημείωνε η εφημερίδα "Ο Φιλελεύθερος" στις 10 Απριλίου 1973.

Την ίδια νύκτα σημειώθηκε έκρηξη κάτω από το αυτοκίνητο του Δημήτρη Στυλλή από την Κοκκινοτριμιθιά ενώ αυτό βρισκόταν σταθμευμένο έξω από την οικία του.

Ακόμη άγνωστοι τοποθέτησαν δέσμη δυναμίτιδας προσδεδεμένης σε κύλινδρο υγραερίου κάτω από τον εκσκαφέα του Αρχιμήδη Ανδρέου από την Πόλη Χρυσοχούς, η οποία δεν εξερράγη,

Στις 10 Απριλίου είκοσι και πλέον οπλοφόροι αποπειράθηκαν τις αυγινές ώρες να καταλάβουν τον αστυνομικό σταθμό Πραστειού Αμμοχώστου.

Οι επτά άνδρες του σταθμού ανταπέδωσαν τα πυρά ενώ σε λίγο έφθαναν ενισχύσεις από το εφεδρικό με αποτέλεσμα οι επιτεθέντες να τραπούν σε φυγή.

Ενας άλλος αστυνομικός σταθμός που δέχθηκε ξανά επίθεση τις επόμενες ημέρες ήταν ο αστυνομικός σταθμός Καλαβασού.

Η επίθεση εναντίον του σταθμού εκδηλώθηκε τις πρωινές ώρες της 13ης Απριλίου 1973 με πολυβόλα, αλλά οι πέντε άνδρες του σταθμού με επικεφαλής τον σταθμάρχη Στέλιο Νικολάου ανταπέδωσαν τα πυρά.

Ο επικεφαλής των επιτεθέντων κάλεσε τον σταθμάρχη να παραδώσει τον σταθμό αλλά αυτός τους απάντησε "αν είσαστε παλλικάρια ελάτε να τον πάρετε".

Σε απάντηση οι παράνομοι άρχισαν να προκαλούν εκτήξεις γύρω από την οικία του σταθμάρχη που βρισκόταν δίπλα από τον σταθμό και στην οποία βρισκόταν η σύζυγος του και τα δυο του παιδιά οκτώ και τεσσάρων ετών.

Οι επιτεθέντες προσπάθησαν να προσεγγίσουν τον σταθμό από διάφορες κατευθύνσεις και άρχισαν να ρίχνουν χειροβομβίδες και δέσμες δυναμίτιδας αλλά οι άνδρες του σταθμου κατόρθωσαν να αποτρέψουν την ανατίναξη του κτιρίου το οποίο, ωστόσο, υπέστη εκτεταμένες ζημιές.

Σε ενίσχυση των αστυνομικών τάχθηκαν και κάτοικοι της κοινότητας. Μόλις εκδηλώθηκε η επίθεση εναντίον του σταθμού άρχισε να παίζει η καμπάνα της Εκκλησίας ενώ κάτοικοι της κοινότητας βγήκαν σε υπεράσπιση του σταθμού βάλλοντας εναντίον των παρανόμων με κυνηγετικά όπλα.

Στις 15 Απριλίου ενώ ένοπλοι ανατίναξαν οικίες αστυνομικών στην Ξυλοφάγου, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος εξήρε την προσφσορά των Αστυνομικών και επέκρινε τη στάση των άλλων οι οποίοι δεν τιμούσαν τον όρκο που είχαν δώσει.

Μιλώντας σε τελετή αποκαλυπτηρίων ηρώων της αστυνομίας εξήρε την προσφορά των πεσόντων μελών της δύναμης :

"Πολύπλευρο αν και δύσκολον είναι το έργον της αστυνομίας μας, δυσκολώτερον όμως κατέστη τούτο λόγω της υπό τινων ετών υφισταμένης εν Κύπρω ανωμαλίας. Η τουρκοκυπριακή ανταρσία, της οποίας πολλοί αστυνομικοί υπήρξαν θύματα, δεν έληξεν ακόμη. Συχνάκις προκαλούνται από των τούρκων επεισόδια και οι αστυνομικοί μας συνεχίζουν με κίνδυνον της ζωής των το εθνικόν αγωνιστικόν έργον των, αλλ' εις το έργον αντιμετωπίσεως τουρκικών εκνόμων ενεργειών εις βάρος του κυπριακού ελληνισμού, εις το έργον της αντιμετωπίσεως του κοινού εγκλήματος και επιβολής του νόμου και της τάξεως, προσετέθη δυστυχώς και η ανάγκη αποκρούσεως των επιθέσεων ενόπλων ομάδων του Στρατηγούυ Γρίβα κατά των αστυνομικών σταθμών. Και είμεθα μάρτυρες μιας εθνικής απαραδέκτου καταστάσεως.

Ελληνες επιτίθενται εναντίον ελλήνων διά την προώθησιν δήθεν της ενώσεως. Επιθέσεις και ανατινάξεις αστυνομικών σταθμών, αφαίρεσις αστυνομικών όπλων, αποτελούν πλήγματα κατά του Κυπριακού ελληνισμού, αποτελούν πλήγματα κατά της Ενώσεως και συνιστούν προϋποθέσεις διά την διχοτόμησιν της Κύπρου, διαπράττονται τα εθνικά ταύτα εγκλήματα εν ονόματι της ενώσεως, και οι εγκληματούντες αυτοαποκαλούνται ενωτικοί αγωνισταί και ήρωες. Είναι ήρωες εθνικού ολέθρου. Και ο όλεθρος ούτος πρέπει να ανακοπή. Εάν ο Στρατηγός Γρίβας έχη σχέδια πραγματοποιήσεως της Ενώσεως, καθήκον έχει να εξέλθη του κρυψώνος του και υπό το φως της ημέρας να εξαγγείλη τα σχέδια του προς τον λαόν του οποίου να ζητήση την συμπαράστασιν.

Αι δολοφονικαί επιθέσεις και η τρομοκρατία δεν είναι σχέδια προάγοντα την ένωσιν, η βία και η τρομοκρατία μόνον εθνικήν καταστροφήν απεργάζονται, και εις την τρομοκρατίαν οθενδήποτε προερχομένην, το κράτος θα αντιταχθή εξ οιασδήποτε πλευράς βίαν και τρομοκρατίαν διά των νομίμων οργάνων του, διά της Αστυνομικής του δυνάμεως, και έδεσεν ήδη η αστυνομία μας δείγματα της αποφασιστικότητος και ικανότητος της. Αντετάχθη σθεναρώς και απέκρουσεν επανειλημμένως νυκτοβάτας επιδρομείς κατά αστυνομικών σταθμών. Υπό τας σημερινάς συνθήκας σοβαρόν και μέγα είναι το έργον το οποίον η αστυνομία μας αναλαμβάνει. Αλλ είμαι βέβαιος διά την επιτυχίαν.

Επί τη ευκαιρία εκφράζω βαθείαν εκτίμησιν και ικανοποίησιν διά το όλον έργον της αστυνομικής δυνάμεως Κύπρου. Το ηρώον πεσόντων αστυνομικών είναι προέκτασις του ηρώου της αγάπης, το οποίον έστησεν εις την καρδίαν του ο κυπριακός ελληνισμός διά την αστυνομίαν.

Δεν αποκρύπτω το γεγονός ότι υπάρχουν ατυχώς εις τας τάξεις της αστυνομίας άτομα, τα οποία δεν ευρίσκονται εις το ύψος των σημερινών περιστάσεων και δεν ανταποκρίνονται ευόρκως εις το καθήκον και την αποστολήν των. Οσον ολίγοι και εάν είναι ούτοι, μεγάλη είναι η ζημία, την οποίαν ως εκ της θέσεως και ιδιότητος των, δύνανται να προκαλέσουν. Αποτελούν ούτοι σαθρά μέλη του αστυνομικού σώματος, τα οποία πρέπει να αποκοπούν διά να μη μολυνθή ολόκληρον το Σώμα. Η αστυνομική δύναμις Κύπρου πρέπει να είναι καθαρά παντός κακού, διά να δύναται να απολαμβάνη της πλήρους εμπιστοσύνης του λαού και απερισπάστως να αφιερούται εις την εκτέλεσιν του πολυπλεύρου έργου της".