Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

5.4.1973: Ενοπλοι της ΕΟΚΑ Β πραγματοποιούν την πρώτη δολοφονία από την έναρξη της δράσης της παράνομης οργάνωσης με θύμα τον Γιώργο ή Κόκο Φωτίου, 25 χρόνων, πατέρα δυο παιδιών, από την Ορόκλινη.

S-1945

5.4.1973: ΕΝΟΠΛΟΙ ΤΗΣ ΕΟΚΑ Β ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΟΥΝ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΤΗΣ ΔΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΝΟΜΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΜΕ ΘΥΜΑ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ή ΚΟΚΟ ΦΩΤΙΟΥ, 25 ΧΡΟΝΩΝ, ΠΑΤΕΡΑ ΔΥΟ ΠΑΙΔΙΩΝ, ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΡΟΚΛΙΝΗ

Στις 5 Απριλίου σημειώθηκε αυτό που όλοι φοβούνταν: Η πρώτη δολοφονία με αφορμή την δράση της παράνομης οργάνωσης ΕΟΚΑ Β η οποία μέχρι τη μέρα αυτή περιοριοζόταν σε καταστροφή περιουσιών και ξυλοδαρμούς αστυνομικών κυρίως.

Πρώτο θύμα, ο Γιώργος ή Κόκος Φωτίου, 25 χρόνων, πατέρας δυο ανηλίκων παιδιών, από την Ορόκλινη, κάτοικος Λάρνακας, αγωνιστής του αγώνα της ΕΟΚΑ, φανατικός υποστηρικτής της πολιτικής του Προέδρου Μακαρίου.

Ο Φωτίου, που ήταν επίσης στέλεχος της ΕΔΕΚ Λάρνακας, δολοφονήθηκε στις 9.15 το βράδυ της 5ης Απριλίου σε δρόμο της Λάρνακας σε ενέδρα που του έστησαν τρεις ένοπλοι που επέβαιναν σε αυτοκίνητο.

Ο Κόκος Φωτίου δέχθηκε τις δολοφονικές σφαίρες ενώ οδηγούσε το αυτοκίνητο του επιστρέφοντας στο σπίτι του από την εργασία του.

Οι δράστες για να είναι βέβαιοι μάλιστα ότι αποτελείωσαν το θύμα τους όταν σταμάτησε το αυτοκίνητο του Φωτίου, σε μικρή απόσταση από αυτούς, βγήκαν από το αυτοκίνητο και γάζωσαν κυριολεκτικά το νεκρό μέσα στο αυτοκίνητο του.

"Γι' αυτό το ατυχές θύμα, φέρει συνεχή ραφήν εκ σφαιρών από της χειρός προς το στήθος μέχρι της κεφαλής" σημείωνε ο η εφημερίδα "Φιλελεύθερος" στις 6 Απριλίου 1973, επομένη του φόνου.

Ο Γεώργιος Φωτίου ήταν ιδιοκτήτης σταθμού βενζίνης της "Φίνα" παρα το 4ον μιλιοδείκτην της κυρίας οδού Λάρνακας Αμμοχώστου.

Οταν το βράδυ σχόλασε έκλεισε το σταθμό και επιβαίνοντας του αυτοκινήτου του υπ' αριθμόν εγγραφής GL691 μάρκας "Ντατσούν" κατευθύνθηκε προς το σπίτι του.

Πέρασε το κέντρο "Δροσιά" και στην οδό Θεσσαλονίκης πλεύρισε το αυτοκίνητο του ένα άλλο αυτοκίνητο μάρκας "Μόρρις" τύπου Βαν, στο οποίο επέβαιναν τρία πρόσωπα. Τα δύο άνοιξαν αμέσως πυρ εναντίον του και ο Φωτίου θα πρέπει να τραυματίστηκε θανάσιμα. Το αυτοκίνητο του κύλισε για λίγο στο δρόμο και σταμάτησε σε απόσαση είκοσι περίπου μέτρων.

Στη συνέχεια οι δράστες κατέβηκαν από το αυτοκίνητο τους και έβαλαν και πάλιν, εναντίον του ήδη νεκρού Φωτίου και στη συνέχεια έφυγαν με ιλιγγιώδη ταχύτητα.

Δυο μέρες νωρίτερα, στις 3 Απριλίου, ο Φωτίου είχε πάρει την πρώτη προειδοποίηση: Αγνωστοι είχαν τοποθετήσει στον σταθμό βενζίνης του δέσμη δυναμίτιδας η οποία, ωστόσο, δεν εξερράγη

Η Αστυνομία άρχισε αμέσως δραστήριες έρευνες και εντόπισε στην περιοχή του χωριού Μενεού παρά τη Λάρνακα το αυτοκίνητο ΒΚ 615, μάρκας Μόρρις που ανήκει στον Κυριάκο Κουππή.

Αργότερα η αστυνομία εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία ανέφερε ότι αναζητούσε προς διευκόλυνση των ανακρίσεων της τους Μάριο Κακή, 30 χρόνων, οδηγό αυτοκινήτου, Κυριάκο Κουππή, 34 χρόνων αγελαδοτρόφο από τη Λάρνακα και Κλαύδιο Νεοκλέους, 26 χρόνων, πυροσβέστη, εναντίον των οποίων εκδόθηκαν μάλιστα και εντάλματα σύλληψης.

Η κηδεία του Κόκου Φωτίου έγινε την επομένη μέσα σε εκδηλώσεις πραγματικά βαθύτατου πένθους με τον Υπουργό Εσωτερικών Γεώργιο Ιωαννίδη να καλεί τον κόσμο σε σύνεση και ψυχραιμία προειδοποιώντας ταυτόχρονα ότι τα εγκλήματα είναι ανεπίτρεπτα και καταδικαστέα που οδηγούν τον Κυπριακό αγώνα στο χάος.

Ανέφερε ο Γεώργιος Ιωαννίδης:

"Προκαλεί βαθυτάτην θλίψιν το γεγονός ότι αι πράξεις βίας απεκορυφώθησαν την νύκτα της χθες εις Λάρνακα διά του αποτροπαίου εγκλήματος της δολοφονίας του Γεωργίου Φωτίου, ο οποίος υπήρξε πρώτον θύμα της εν Κύπρω ανωμαλίας.

Τα πολιτικά εγκλήματα είναι ανεπίτρεπτα και καταδικαστέα, οδηγούν δε εις όξυνσιν των παθών και διαιώνισιν της ανωμαλίας διά της οποίας ο κυπριακός εθνικός αγών οδηγείται εις χάος και καταβαράρθρωσιν και ο κυπριακός ελληνισμός εις εμφύλιον διχασμόν.

Ενώπιον των κινδύνων αυτών συνιστάται και πάλιν αυτοσυγκράτησις, σύνεσις και ψυχραιμία υπό όλων προς αποτροπήν μεγαλυτέρων κακών διά την τόπον και αποφυγήν επαπειλουμένης εθνικής συμφοράς".

Το φέρετρο του Κόκου Φωτίου μετέφεραν στην Εκκλησία Αγίου Γεωργίου στη Λάρνακα τα αδέλφια και οι φίλοι του με επικεφαλής στελέχη της ΕΔΕΚ, τον δρα Βάσο Λυσσαρίδη και τον Τάκη Χατζηδημητρίου.

Ο αδελφός του δολοφονηθέντος Φωτίου, Κυριάκος Θεοδότου Φωτίου, αγωνιστής της ΕΟΚΑ του 1955-59 σε μια μακρά ανοικτή επιστολή του μέσω του στην εφημερίδα "Ο Φιλελεύθερος" λίγο μετά τη δολφονία του προς το Στρατηγό Γρίβα, τον οποίο αποκαλούσε " Αρχηγό Διγενή" του υπέβαλλε διάφορα ερωτήματα.

Εγραφε:

"Αγαπητέ Διγενή,

Ο υποφαινόμενος Κυριάκος Θεοδώρου Φωτίου, μέλος της ΕΟΚΑ του 1955-59 πρώην πολιικός κρατούμενος υπ' αριθμόν DP 997 και υπηρετήσας και μετέπετα κατά της τουρκοαναταρσίας ως μεγαλύτερος αδελφός του αδικοσκοτωμένου Γεωργίου Φωτίου, λαμβάνω το θάρρος, επειδή πιστεύω εις την τιμιότητα σας και τον πατριωτισμό σας, να σας υποβάλω ωρισμένα ερωτήματα, τα οποια βασανίζουν όχι μόνον την οικογένειαν μου και την πόλιν μας, αλλά και την Κύπρον ολόκληρον.

1. Εσείς Αρχηγέ, έχετε διατάξει την δολοφονίαν του αδελφού μου; Εάν ναι, ποίον ήτο το αμάρτητά του;

2. Γνωρίζετε, Αρχηγέ, ότι δύο εκ των δολοφόνων του αδελφού μου, οι οποίοι με τον τελευταίον διχασμόν ηρέσκοντο να αυτοαποκαλούνται γριβικοί, είναι γνωστοί εγκληματίαι της Λάρνακος, με πολύ βεβαρυμένον μητρώον, με ενόπλους ληστείας και φόνους, εναντίον Ελλήνων και αθώων τούρκων; Γνωρίζετε ότι από της παιδικής των ηλικίας ήσαν εγκληματικά στοιχεία; Ο ένας εις ηλικίαν πέντε ετών εμαχαίρωσε ένα παιδάκι φίλου του, ο δε άλλος εις το σχολείον εκτύπησε διδασκάλους του;

Γνωρίζετε ότι μετά τον αγώνα της ΕΟΚΑ επεδόθησαν εις ενόπλους ληστείας;

Γνωρίζετε ότι η μητέρα τρίτου εκ των υπευθύνων διά την δολοφονίαν του αδελφού μου καταριώταν τους δολοφόνους και αυτούς που παρέσυραν τον υιόν της εις την δολοφονίαν του Κόκου με τον οποίον αυτός και ο Κόκος ήταν παιδικοί φίλοι και συμμαθηταί; Πιστεύω ότι πράγματι ο τρίτος παρεσύρθη διότι δεν ήτο ποτέ δυνατό να σηκώση δολοφονικόν χέρι εναντίον ενός φίλου του.

Γνωρίζετε ότι οι δύο δολοφόνοι ουδέποτε πήγαν εκκλησίαν παρ' όλον ότι το σπίτι των δεν απέχει πολύ απ' αυτήν; Την Εκκλησίαν την θυμήθηκαν τώρα με τα τελευταία γεγονότα και επήγαιναν όταν ευρίσκετο εδώ ο Μητροπολίτης Κιτίου διά να αποτελέσουν την σωματοφυλακήν του;

3. Γνωρίζετε, Αρχηγέ, ότι ο αδελφός μου είναι μέλος πτωχής μεν, αλλά τιμίας και υπερήφανης οικογενείας αγωνιστών της αληθινής ΕΟΚΑ, οι οποίοι υπηρέτησαν εις όλας τας πόλεις της Κύπρου;

4. Γνωρίζετε, Αρχηγέ, ότι τα τρία αδέλφια Κυριάκος, Χριστόδουλος και Κόκος Θεοδότου Φωτίου μεγάλωσαν με τα ελληνοχριστιανικά ιδεώδη εις την περιοχήν της Μονής Αγίου Γεωργίου Κοντού της Λάρνακος όπου ο πτωχός και τίμιος πατέρας των ειργάσθη επί 15 έτη διά να τους μεγαλώση μέσα εις την Εκκλησίαν και το Κατηχητικόν; Αν πράγματι εισθε καλός χριστιανός και καλός έλληνας, δύνασθε να εννοήσετε τι ανθρώπους βγάζει το Κατηχητικόν και η Εκκλησία και να τους συγκρίνετε με τους επιτεθέντας δολοφόνους, Θα διερωτηθήτε, αρχηγέ, διατί σας εσκιαγράφησα τους τρεις δολοφόνους της Λάρνακος και την οικογένειαν του αδικοσκοτωμένου αδελφού μου. Και σας απαντώ αμέσως.

Αυτά τα εγκληματικά στοιχεία επιπλέον πάντοτε εις αγώνας εμφυλίου σπαραγμού, είτε με την μίαν παράταξιν είτε με την άλλην, διότι είναι καιροσκόποι και πληρωμένοι δολοφόνοι. Η μία πλευρά θα τους κλωτσήση η άλλη θα τους περιμαζέψη.

Τέτοια αποβράσματα της Κοινωνίας έπρεπε από μακρόν να ευρίσκωνται εις την φυλακήν. Δι' αυτό ευθύνεται και η Κυβέρνησις και η αντιπολίτευσις που δεν κάνει εποικοδομητική κριτική της Κυβερνήσεως, αλλά προσπαθεί να ηρωοποιήση τέτοια καθάρματα με πολύ βεβαρυμένον ποινικόν μητρώον.

Και ο κόσμος όλος που έρχεται να μας συλλυπηθή ασχέτως πολιτικών πεποιθήσεων, επαναλαμβάνει τα ίδια βασανιστικά ερωτήματα;

1.Είναι δυνατόν ο Γρίβας να συνεργάζεται με τέτοιους ανθρώπους;

2. Είναι δυνατόν ο Γρίβας να έδωσε διαταγήν να σκοτωθή ένα τέτοιο παιδί;

3. Είναι δυνατόν ο Γρίβας να δεχθή εις τας τάξεις του τους τρεις δολοφόνους του Γεώργιου Φωτίου ή μήπως λόγω παλαιάς συνηθείας αρέσκεται να περιστοιχίζεται από καταζητουμένους; Ποία η διαφορά όμως των πρώτων καταζηουμένων πραγματικών αγωνιστών από τους σημερινούς, τους στυγερούς δολοφόνους;

Και μερικοί προχωρούν και δίδουν μόνοι των την απάντησιν:

1. Οχι ο Γρίβας δεν συνεργάζεται με τέτοια καθάρματα.

2. Οχι, ο Γρίβας δεν είναι δυνατόν να έδωσε τέτοιαν διαταγήν.

3. Εάν έδωσεν ο Γρίβας τέτοιαν διαταγήν θα τον εξηπάτησαν με τας ψευδείς εκθέσεις των σκοτειναί δυνάμεις της Λάρνακος διά προσωπικόν συμφέρον, οπότε πρέπει να τιμωρηθούν και οι ηθικοί αυτουργοί του εγκλήματος, οι οποίοι είναι γνωστοί εις όλους.

Αλλά τρέμω εις τη σκέψιν μήπως και τους δεχθήτε ή τους εδεχθήκατε ήδη εις τας ομάδας σας και ΗΡΩΟΠΟΙΗΘΟ∩Ν οι εγκληματίαι αυτοί και λεχθή ότι εθυσιάσθησαν διά την ένωσιν.

Τότε Αρχηγέ, θα είναι η μεγαλυτέρα βλασφημία διά την ΕΝΩΣΙΝ και διά τους ήρωας του 1955-59.

Πραγματικά θα τρίζουν τα κόκκαλα του Αυξεντίου του Δράκου, του Μάτση, του Παρίδη, του Κυπριανού και των άλλων παληκαριώ της ΕΟΚΑ που πολέμησαν με το Ευαγγέλιο τον σταυρό και το τουφέκι εάν τους κατατάξετε και αυτούς εις την χορείαν των μαρτύρων εκείνων και τους θεωρείτε ισάξιους των.

Θυμηθείτε ποίους ζητούσατε να γίνουν μέλη της ΕΟΚΑ κστά τον τετράχονο Αγώνα. Ζητούσατε τίμιους, αγνούς, πατριώτας, που θα μπορούσατε να τους έχετε πάντοτε εμπιστοσύνη. Εξ όσων έγραψα προηγουμένως είναι τέτοιοι άνθρωποι, οι δολοφόνοι του αδελφού μου;

Αγαπητέ Διγενή,

Ακούστε την έκκλησιν ενός πονεμένου αδελφού, που ο μκρότερος του αδελφός ήτο το πρώτο θύμα του αδελφοκτόνου αυτού αγώνος. Σεις ο οποίος τόσον καλώς διευθύνατε τον αγώνα της ΕΟΚΑ συγκρατήστε και τώρα την μήνιν των οπαδών σας η οποία φθάνει εις σημείον αλλοφροσύνης, διότι μόνον αλλόφρονες σκοτώνουν τους αδελφούς των. Σταματήστε αυτόν τον άδικον αγώνα διά να μη χυθή και άλλο αδελφικό αίμα, εκτός αν νομίζετε ότι πρέπει να σκοτωθούν και άλλοι ακόμη διά να ικανοποιθήτε. Αποξενώστε τας τάξεις σας από τέτοιους ανθρώπους και φροντίστε σεις ο ίδιος να κλεισθούν εις την φυλακήν διά να πάει μπροστά αυτός ο τόπος. Αυτός ο τόπος που είναι δικός σας και δικός μας, αυτός ο τόπος που πολεμήσατε διά την ελευθερίαν του. Εάν εχετε διαφοράς υπάρχουν και άλλοι τρόποι διά να τας λύσετε. Δεν είναι η μόνη λύσις ο πόλεμος και ο αδελφοκτόνος αγώνας. Οι μόνοι κερδισμένοι από αυτόν τον αγώνα θα είναι οι τούρκοι και κανείς άλλος.

Δεν μπορούν τα εκάστοτε καθάρματα να αγωνίζωνται διά την ΕΝΩΣΙΝ διότι αυτοί είναι αδίστακτοι λησταί και πληρωμένοι δολοφόνοι, που δεν έχουν ούτε ιερόν ούτε όσιον. Ο κόσμος όλος τους ξέρει και τους καταριέται. Τι ξέρουν αυτοί τι θα πη Ελλάδα, τι θα πή Πατρίδα Ελεύθερη, τι θα πη Κύπρος; Αυτοί ξέρουν μόνο να σηκώνουν τα δολοφονικά τους χέρια, διά να σκοτώνουν όποιον θεωρούν ως εμπόδιον διά τα σχέδια των τα συνωμοτικά και δεν ενδιαφέρονται αν αυτός είναι ο συνάνθρωπος των, ο άνθρωπος με τον οποίον ζουν και αναπνέουν τον ίδιο αέρα. Μπορεί ακόμη να είναι και αδελφός των. Δεν θα διστάσουν να τον σκοτώσουν.

Την δεύτερη μέρα μετά από την δολοφονίαν του αδελφού μου σαν πήγαινα να πάρω λουλούδια εις το Νεκροταφείον του Αγίου Γεωργίου με σταμάτησε, ένας γέρος διά να με συλλυπηθή. Κλαίει γοερώς ο γέρος, γονατίζει υψώνει τα χέρια του εις τον θεόν και λέει:" Θεέ μου, σε παρακαλώ, αξίωσε με να ακούσω το χαπάρι τους".

Και όταν παρετήρησα εις τον γέροντα ότι είναι αμαρτία να ζητή τέτοιαν χάριν από τον Θεό μου είπεν ότι οι δυο από τους δολοφόνους του αδελφού μου τον ελήστεψαν, με πιστόλια και του επήραν 100 λίρες.

Μετ' ολίγον φθάνω εις το Νεκροταφείον με τα λουλούδια εις τα χέρια. Κλειστή η πόρτα του Νεκροταφείου. Ειδοποιώ τον υπεύθυνον και μου την ανοίγει. Με κλάμματα πηγαίνω εις το μνήμα του αδικοσκοτωμένου μου αδελφού να τοποθετήσω τα λουλούδια. Και τι βλέπω εκεί; Ενα άγνωστο μου άνθρωπον να κλαίη γοερώς. Δεν είναι συγγενής μας, δεν είναι καν γνωστός μας. Τον ρώτησα ποίος είναι και μου απήντησεν ότι είναι πλοίαρχος εξ Ελλάδος και στενός φίλος του Κόκου. Μόλις έφθασεν εις την Λάρνακα έτρεξεν εις το Πρατήριον βενζίνης ΦΙΝΑ του αδελφού μου διά να τον συναντήση. Εκεί

έμαθε το κακό. Τρέχει σαν τρελλός παίρνει ταξί και φθάνει στο Νεκροταφείο. Το βρίσκει κλειστό και πηδά πάνω από τον τοίχο. Γυρίζει δεξιά- αριστερά. Διάβαζε ένα σωρό ονόματα επάνω εις τους σταυρούς και ξαφνικά βλέπει ένα νιόσκαφτο τάφο, γεμάτο λουλούδια και στεφάνια. Πλησιάζει το μνήμα και κλαίει απαρηγόρητα μέχρι την νυκτα. Κλαίει διά τον φίλον που έχασεν. Κλαίει διά τον άνθρωπον που αγαπούσε τους συνανθρώπους του, και διά τον λεβέντην, το καμάρι της οικογένειας και των φίλων του.

Αυτός ήταν ο αδελφός μου, Αρχηγέ Διγενή. Τέτοιους φίλους είχε. Είχε όμως και τέτοιους εχθρούς, τους στυγερούς δολοφόνους του.

Και πάλιν σας ερωτώ: Εσείς δώσατε διαταγήν διά να φονευθή; Περιμένω μίαν ικανοποιητικήν απάντησιν αν μπορείτε βεβαίως να δώσετε. Σας παρουσίασα τους δολοφόνους όπως τους γνωρίζω, εγώ και όλη η πόλις μας. Σας παρουσίασα και τον αδελφόν μου. Συγκρίνατε τον αδελφό μου. Συγκρίνατε τους.

Κυριάκος Θεοδότου (Φωτίου)

Μέλος της ΕΟΚΑ του 55-59, Πολιτικός Κρατούμενος DP997".