15.3.1973: Ο Μακάριος αντεπιτίθεται και προβαίνει σε απολύσεις αστυνομικών για λόγους δημοσίου συμφέροντος με απόφαση του Υπουργικού στο πλαίσιο εκκαθαρίσεων στην αστυνομική δύναμη σαν αποτέλεσμα της δράσης της ΕΟΚΑ Β.Ιδρύεται Εφεδρικό Σώμα στην αστυνομία

S-1944

15.3.1973: Ο ΜΑΚΑΡΙΟΣ ΑΝΤΕΠΙΤΙΘΕΤΑΙ ΚΑΙ ΠΡΟΒΑΙΝΕΙ ΣΕ ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΩΝ ΓΙΑ ΛΟΓΟΥΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΟΣ ΜΕ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΔΥΝΑΜΗ ΣΑΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΔΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΟΚΑ Β. ΙΔΡΥΕΤΑΙ ΕΦΕΔΡΙΚΟ ΣΩΜΑ ΣΤΗΝ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ

Στις 15 Μαρτίου, 1973 η Κυβέρνηση προχώρησε στη λήψη δυναμικών μέτρων για αντιμετώπιση της δράσης της οργάνωσης ΕΟΚΑ Β.

Ενα από τα μέτρα ήταν και η απόλυση 32 αστυνομικών με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για λόγους δημοσίου συμφέροντος.

Οι απολυθέντες είναι:

Βοηθός Αστυνόμος Χρύσανθος Αναστασιάδης,

Ανθυπαστυνόμος Γεώργιος Ράφτης,

Λοχίας 1569 Γεώργιος Χριστοδούλου Κόκκινος,

Λοχίας 129 Γεώργιος Αλεξάνδρου,

Λοχίας 159 Πέτρος Βρούντος,

Αστυφύλαξ 566 Ανδρέας Λεωνίδα,

Αστυφύλαξ 2139 Ανδρέας Σολομωνίδης,

Αστυφύλαξ 1837 Ανδρέας Σολωμού,

Αστυφύλαξ 2729 Ανδρέας Χριστοδούλου,

Αστυφύλαξ 985 Ανδρέας Νεοφύτου,

Αστυφύλαξ 2716 Ανδρέας Κ. Τράντας,

Αστυφύλαξ 1777 Γεώργιος Δημητρίου,

Αστυφύλαξ 2787 Γεώργιος Χριστοδούλου Κόκκινος,

Αστυφύλαξ 2823 Γεώργιος Κακοφεγγίτης,

Αστυφύλαξ 2464 Γεώργος Παρλας,

Αστυφύλαξ 2751 Δημήτριος Αυγουστή,

Αστυφύλαξ 2034 Δημήτριος Σολογιάννης,

Αστυφύλαξ 2183 Ιωάννης Παπακλεοβούλου,

Αστυφύλαξ 468 Κώστας Πλατής,

Αστυφύλαξ 2836 Λάζαρος Λιασίδης,

Αστυφύλαξ 3267 Λάμπρος Ηροδότου,

Αστυφύλαξ 2514 Λουκάς Γεωργίου,

Αστυφύλαξ 2912 Νίκος Ζαρής,

Αστυφύλαξ 246 Παναγιώτης Αρτεμίου,

Αστυφύλαξ 3984 Πολύκαρπος Ιωάννου (Ππόλος), Αστυφύλαξ 2378 Πανίκος Α. Αχιλλέως,

Αστυφύλαξ 2675 Ρόδος Παπαδόπουλος,

Αστυφύλαξ 2603 Σωτήρης Κ. Χατζηδημητρίου, Αστυφύλαξ 2294 Τηλέμαχος Ανδρέου,

Αστυφύλαξ 2 Χαράλαμπος Ανδρέου,

Αστυφύλαξ 2901 Χριστόδουλος Χριστοδούλου.

Ειδικός Αστυφύλαξ Προκόπης Ν. Χατζηπροκόπη (απελύθη ήδη με την έγκριση του Αρχηγού της Αστυνομίας).

Οι αστυνομικοι είχαν βρεθεί στο μάτι του κυκλώνα. Αν έμεναν πιστοί στην Κυβέρνηση και στο καθήκον τους με φανατισμό γίνονταν στόχοι των παρανόμων που υπήρχαν παντού, μια και δεν υπήρχε τρόπος να δίνεται σε όλους αυτούς προστασία. Και το χειρότερο είναι ακόμα ότι και όταν τους ανατίνασσαν τα αυτοκίνητα-που αποτελούσε την προσφιλή μέθοδο των παρανόμων- δεν υπήρχε τρόπος να αποζημιωθούν.

Από την άλλη αν πήγαιναν με τους παράνομους σίγουρα θα έχαναν την δουλειά τους ή κινδύνευαν να δεχθούν προειδοποιητικές βομβιστικές επιθέσεις από τη "φιλοκυβερνητική αντιβία", όπως συνέβη με τους δυο απολυθέντες Γεώργιο Κόκκινο στην Τρεμιθούσα και τον αναπληρωτή Λοχία Τηλέμαχο Ανδρέου στην Πάφο.

Στις 25 Αυγούστου ένας άλλο αστυνομικός κακοποιήθηκε μέχρι αιμοπτύσεως.

Αυτή τη μέρα οι παράνομοι επέδραμαν εναντίον των αστυνομικών σταθμών Λευκάρων και Ξυλοτύμπου.

Εναντίον του αστυνομικού σταθμού Λευκάρων ρίφθηκαν δύο βόμβες που συγκλόνισαν την περιοχή.

Τρίτη δέσμη δυναμίτιδας που ρίφθηκε μέσα σο σταθμό δεν εξερράγη.

Παρά τον αιφνιδιασμό η φρουρά του σταθμού ανταπέδωσε τα πυρά και οι παράνομοι αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν.

Οι αστυνομικοί ανακάλυψαν κηλίδες αίματος πράγμα που σήμαινε ότι υπήρξαν τραυματισμοί.

Αργότερα εντόπισαν στο Νοσοκομείο Λεμεσού τον Εεφεδρο Αξιωματικό Δημητράκη Αυξεντίου από το Μαρώνι που έφερε διαμπερές τραύμα στο λαιμό από σφαίρα.

Τον αστυνομικό σταθμό της Ξυλοτύμβου φρουρούσαν πέντε αστυνομικοί και ένας Λοχίας. Αρκετοί άνδρες βρίσκονταν σε φυλάκιο του σταθμού στην ταράτσα του κτιρίου.

Ο Λοχίας Κυριάκος Πισιόφτας όμως βρισκόταν στο ισόγειο του σταθμού όπου βρισκόταν και ο ασύρματος για να επικοινωνεί με την αστυνομική διεύθυνση Λάρνακας.

Κάποια στιγμή οι φρουροί στην ταράτσα αντελήφθησαν μεγάλη ομάδα παρανόμων οι οποίοι καλύφθηκαν κάτω από την ταράτσα και άρχισαν να πυροβολούν.

Στο σημείο αυτό ο σταθμός άρχισε να βάλλεται με οπλοπολυβόλα μπρέν από δυο κατευθύνσεις.

Υπολογίστηκε ότι οι επιδρομείς ανέρχονταν σε 50 και ότι εναντίον του κτιρίου έρριψαν 3.000 σφαίρες με τρία οπλοπολυβόλα και αυτόματα.

Τελικά οι αστυνομικοί αναγκάστηκαν να παραδοθούν και οι ένοπλοι εισέβαλαν στο σταθμό και συνέλαβαν τον Λοχία Κυριάκο Πισιόφτα τον οποίο κτύπησαν βάναυσα με τα υποκόπανα των όπλων τους και με κλωτσιές.

Σε λίγο οι φρουροί του φυλακίου στην ταράτσα τους σταθμού αναγκάστηκαν να παραδοθούν και δέχθηκαν κι' αυτοί τη μήνι των επιδρομέων.

Οι επιδρομείς ανέφεραν ότι η επίθεση τους σχετιζόταν με την επίθεση 20 προσώπων στις 23 Μαρτίου στο κέντρο "Κόρνερ" του ενωτικού Ανδρέα Ιακωβίδη στο οποίο είχε κτυπηθεί, από υποστηρικτές της Κυβέρνησης, ο ελλαδίτης αξιωματικός της Εθνικής Φρουράς Φίλης Θεοδώρου-μια ενέργεια που θεωρήθηκε ως ανοσιούργημα- και άλλοι έφεδροι αξιωμτικό.

Ο Φίλης μεταφέρθηκε στο ΚΕΝ Λάρνακας για θεραπεία. Η Κυβερνηση "καλύπτοντας" το γεγονός καταδίκασε με δήλωση του υπουγού Εσωτερικών Γεώργιου Ιωαννίδη την ενέργεια την οποία χαρακτήρισε ως έργο πρακτόρων της διεθνούς συνωμοσίασς.

Στη συνέχεια όμως και ο Πρόεδρος Μακάριος αναγκάστηκε να προβεί απολογηθεί και δημοσίως ο ίδιος προσωπικά:

"Θλιβερά και καταδικαστέα είναι τα εις Λάρνακα επεισόδια, κατά τα οποία εκακοποιήθη και αξιωματικός εξ Ελλάδος" είπε ο Μακάριος στις 30 Μαρτίου προσθέτοντας ότι "ανεπιφυλάκτως καταδικάζω τους οιουσδήποτε φυσικούς και ηθικούς αυτουργούς των αξιοθρηνήτων τούτων επεισοδίων, τα οποία πέραν των άλλων επιπτώσεων επί της εν γένει καταστάσεως εν Κύπρω τείνουν να δημιουργήσουν προστριβάς και εχθρότητας μεταξύ των Ελλήνων της Κύπρου και των εξ Ελλάδος αξιωματικών, προς τους οποίους πολλή πρέπει να είναι η εκτίμησις και ευγνωμοσύνη μας διά την προσφοράν των εις την άμυναν της Κύπρου".

Οι επιδρομείς στον αστυνομικό σταθμό Ξυλοτύμβου αποχώρησαν τελικά παίρνοντας τα όπλα του σταθμού (ένα τυφέκιο, ένα αυτόματο, δυο γκρήνερ, ένα ασύρματο και μια τηλεόραση) και ποσό 83 λιρών που είχε εισπραχθεί από πρόστιμα.

Νωρίτερα στη Λάρνακα σε επεισόδιο ρίψης πυροβολισμών άγνωστοι πυροβόλησαν εναντίον αυτοκινήτου στο οποίο επέβαιναν τρία πρόσωπα υποστηρικτές του Μακαρίου.

Επίσης πλήγηκε το αυτοκίνητο του κατοίκου της Λάρνακας κ. Φιλιαστίδη που περνούσε τη στιγμή εκείνη με το αυτοκίνητο του και έχοντας συνεπιβάτη τη σύζυγο του.

Ο Λοχίας Πισιόφτας σε κατάθεση του στην Αστυνομία για το επεισόδιο ανέφερε:

"Το να πολεμά κανείς μπορεί να συγχωρεθεί. Αφ' ης στιγμής όμως, ο ένας υποχωρήσει για οποιοδήποτε λόγο, ο άλλος πρέπει να τον σεβασθεί. Εμείς υποχωρήσαμε προ της ασυγκρίτως υπερτέρας δυνάμεως των αγνώστων οπλοφόρων και παραδοθήκαμε. Ωφειλαν να μας σεβαστούν και όχι να μας κακομεταχειριστούν. Οι χειρότεροι στρατιώτες του κόσμου σέβονται τους αιχμαλώτους. Εμάς μας κτυπούσαν τα κεφάλια στον τοίχο μέχρις ότου εχάσαμε τις αισθήσεις μας".

Στις 30 Μαρτίου 1973 ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος συνέχισε την αντεπίθεση του εναντίον των παρανόμων και ανακοίνωσε την ίδρυση ειδικού επικουρικού Σώματος στην αστυνομία (έγινε γνωστό τελικά ως Εφεδρικο) το οποίο θα είχε ως κύρια αποστολή να παρακολουθεί και να πατάξει την παράνομη δραστηριότητα και την τρομοκρατία ευρύτερα.

Ο Μακάριος ανακοίνωσε επίσης ότι διοικητής του Σώματος αυτού θα ήταν ο Ταγματάχης της Εθνικής Φρουράς Παντελάκης Πανταζής και ότι το επικουρικό σώμα θα συγκροτείτο σύμφωνα με τον υφιστάμενο Νόμο και ότι είχε ενημερωθεί ήδη η Ελληνική Κυβέρνηση.

Ο Παντελάκης Πανταζής είχε αγωνιστεί στον αγώνα της ΕΟΚΑ, φοίτησε στη Σχολή Ευελπίδων και εντάχθηκε στον Ελληνικό Στρατό όπου υπηρέτησε ως αξιωματικός.

Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος έδωσε και την ακόλουθη απάντηση στη μηνιαία συνάντηση του με τους δημοσιογράφους (30.3.1973) για τη συγκρότηση του Εφεδρικού Σώματος:

"ΕΡ: Εδηλώθη αρμοδίως ότι θα ενισχυθούν αι δυνάμεις Ασφαλείας και ότι καταρτίζονται σχέδια διά την ενίσχυσιν και διάρθρωσιν των δυνάμεων ασφαλείας. Δύνασθε να προβήτε εις συγκεκριμένην ανακοίνωσιν επί των σχεδίων τούτων;

ΑΠ: Δια την αποελεσματικωτέραν αντιμετώπισιν της παρανόμου δραστηριότητας απεφασίσθη η ενίσχυσις των δυνάμεων ασφαλείας. Ιδρύεται προς τούτο επικουρικόν αστυνομικόν σώμα, του οποίου κύριον έργον θα είναι, εν συνεργασία μετά της τακτικής αστυνομικής δυνάμεως, η παρακολούθησις και η δράξις της παρανόμου δραστηριότητος και τρομοκρατίας οθενδήποτε προερχομένης, ως συντονιστής του έργου του επικουρικού τούτου αστυνομικού σώματος και εκπαίδευσης θα είναι επί αποσπάσει Ταγματάρχης ο οποίος υπηρετεί τώρα εις την Εθνικήν Φρουράν.

Ενώ όμως ο Μακάριος προχωρούσε στην ίδρυση Εφεδρικού αστυνομικού Σώματος για να αντιμετωπίσει τους παράνομους αυτοί δεν έμεναν αδρανείς.

Την νύκτα της Κυριακής 1ης Απριλίου βομβιστές έδρασαν εναντίον του κέντρου "Κόρνερ" στη Λάρνακα και πάλι προκαλέσαντες μεγάλες ζημιές στον εξοπλισμό ως και εναντίον του σωματείου ΑΜΟΛ Λύσης.

Εξ άλλου στις 3 Απριλίου οι παράνομοι έδρασαν και πάλι εναντίον αστυνομικών σταθμών Κοκκινοτριμιθιάς και Ευρύχου.

Στην περίπτωση του αστυνομικού σταθμού Κοκκινοτριμιθιάς οι δράστες ανέρχονταν σε 15. Αυτοί αφού έβαλαν από δύο κατευθύνσεις εναντίον των τεσσάρων αστυνομικών στο σταθμό με καταιγιστικά πυρά ανατίναξαν την είσοδο του.

Στη συνέχεια αφού εισέβαλαν σ' αυτόν συναπεκόμισαν τρία όπλα που διέθετε ο σταθμός και αφού τον περιέλουσαν με βενζίνη έβαλαν σ' αυτόν φωτιά.

Στην Ευρύχου 10 ένοπλοι αιφνιδίασαν το βράδυ με καταιγιστικά πυρά τη φρουρά του σταθμού. Οι τέσσερις αστυνομικοί του σταθμού απάντησαν με πυρά στους επιδρομείς οι οποίοι τράπηκαν σε φυγή.