14.3.1972: Οι γυvαίκες υπό τηv Ουραvία Κoκκίvoυ τάσσovται παρά τo πλευρό τoυ Αρχιεπισκόπoυ Μακαρίoυ παράλληλα με τη Βoυλή, τη Δεξιά και τηv Αριστερά, εvώ oι τρεις Μητρoπoλίτες υπoστηρίζovται μόvo από τηv Εvωτική Παράταξη

S-1896

14.3.1972: ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΥΠΟ ΤΗΝ ΟΥΡΑΝΙΑ ΚΟΚΚΙΝΟΥ ΤΑΣΣΟΝΤΑΙ ΠΑΡΑ ΤΟ ΠΛΕΥΡΟ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΜΕ ΤΗ ΒΟΥΛΗ, ΤΗ ΔΕΞΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΕΝΩ ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΕΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΝΤΑΙ ΜΟΝΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΩΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΑΞΗ. ΤΙΘΕΤΑΙ ΚΑΙ ΘΕΜΑ ΕΥΘΥΝΩΝ ΤΩΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΩΝ ΠΑΦΟΥ ΚΑΙ ΚΙΤΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΔΩΡΟΥ ΠΟΝΤΙΚΗ

Η απόφαση των τριών Μητροπολιτών Πάφου Γενναδίου, Κιτίου Ανθίμου και Κυρηνείας Κυπριανού να ζητήσουν την παραίτηση του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου από την Προεδρία της Δημοκρατίας οδήγησε σε συσπείρωση υπέρ του Μακαρίου του ελληνικού κυπριακού λαού εκτός από τη μικρή ενωτική παράταξη και τους υποστητικτές του Στρατηγού Γρίβα.

Ετσι με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο που βαλλόταν επίσης απο τη χούντα και απειλείτο από τη δράση των παρανόμων του Στρατηγού Γρίβα, τάχθηκε η μεγαλύτερη δύναμη της δεξιάς, δηλαδή το Ενιαίο Κόμμα και η Προοδευτική Παράταξις, το ΑΚΕΛ, οι Σοσιαλιστές του Βάσου Λυσσαρίδη και οι πλειοψηφία των γυναικών της ΟΧΕΝ υπό την καθηγήτρια και στενή συνεργάτιδα του Προέδρου Μακαρίου Ουρανία Κοκκίνου.

Στις 3 Μαρτίου συγκροτήθηκε στη Βουλή ευρεία σύσκεψη με συμμετοχή των βασικών κομμάτων και οργανώσεων της δεξιάς και σε ανακοίνωση τους κάλεσαν τον Προέδρο Μακάριο να παραμείνει στη Θέση του.

Τονιζόταν στην ανακοίνωση:

"Την πρωίαν της σήμερον συνήλθον εις κοινήν σύσκεψιν εις τα γραφεία της Βουλής των Αντιπροσώπων, υπό την προεδρίαν του κ. Γλαύκου Κληρίδη, αρχηγού του Ενιαίου Κόμματος και Προέδρου της Βουλής, εκπρόσωποι των κοινοβουλευτικών ομάδων του Ενιαίου Κόμματος και της Προοδευτικής Παρατάξεως και αι Εκτελεστικαί Επιτροπαί του Παγκυπρίου Ενιαίου Μετώπου Αγωνιστών (υπό τον Χριστόδουλο Χριστοδούλου) της Συνομοσπονδίας Εργατών Κύπρου και της Παναγροτικής Ενώσεως Κύπρου και εξήτασαν την δημιουργηθείσαν προσφάτως εις Κύπρον κρίσιμον εσωτερικήν κατάστασιν.

Κατόπιν εκτεταμένης ανταλλαγής απόψεων η σύσκεψις ομοφώνως αποφάσισεν όπως υποβάλη προς τον Μακαριώτατον την εισήγησιν ότι ενδείκνυται η παραμονή του εις την θέσιν του Προέδρου της Δημοκρατίας και όπως χωρήση εις την άμεσον λήψιν των ενδεδειγμένων μέτρων των συντελούντων εις την πλήρη αποκατάστασιν αρμονικών σχέσεων μετά της Κυβερνήσεως της Μητρός Ελλάδος.

Προς τον σκοπόν της περαιτέρω προωθήσεως της ως άνω θέσεως, η σύσκεψις εξέλεξεν εξαμελή Ειτροπή επαφής απορτιζομένην εξ εκπροσώπων των προαναφερθέντων κομμάτων και οργανώσεων υπό την προεδρίαν του κ. Γλαύκου Κληρίδη.

Η σύσκεψις απευθύνει ωσαύτως έκκλησιν προς σύμπαντα τον Εθικόφρονα κόσμον της νήσου ίνα αντιμετωπίση μετά φυχραιμίας την παρούσαν κρίσιν και αρθή διά μίαν ακόμη φοράν εις το ύψος των εθνικών περιστάσεων αποφεύγων πάσαν ενέργειαν τείνουσαν να επιδεινώση την κρίσιμον ήδη κατάστασιν".

Στην εξαμελή Επιτροπή εκτός από τον Γλαύκο Κληρίδη εξελέγησαν οι Παναγιώτης Δημητρίου του Ενιαίου Κόμματος, Κώστας Χριστοδουλίδης της Προοδευτικής Παράταξης, Μιχαήλ Πισσάς της ΣΕΚ, Σάββας Φωτίου της ΠΕΚ και Χριστόδουλος Χριστοδούλου του ΠΕΜΑ.

Ταυτόχρονα άρχισαν να αποστέλλονται κατά εκατοντάδες μηνύματα συμπαράστασης στον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, από άτομα, σωματεία και κοινότητες σε αντίθεση με τους τρεις Μητροπολίτες που έπαιρναν συγχαρητήρια τηλεγραφήματα από το ΔΕΚ, τους Εφεδρους Αξιωματικούς και μερικες φοιτητικές οργανώσεις Αγγλίας (ΟΕΦΕΚΑ και ΟΕΦΕΚ).

Ταυτόχρονα η Κύπρος άρχισε να συγκλονίζεται από μαθητικές διαδηλώσεις συμπαράτασης κυρίως στον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο

Συμπαράσταση βρήκε ο Πρόεδρος Μακάριος και από ελλαδίτες πολιτικούς οι οποίοι τον κάλεσαν να μη παραιτηθεί. Εκκλήσεις απηύθυναν ο αρχηγός της Εθνικής Ριζοσπαστικής Ενωσης Παναγιώτης Κανελλόπουλος, ο Αρχηγός της Ενωσης Κέντρου Γεώργιος Μαύρος, ο πρώην υπουργός και στέλεχος της Ενωσης Κέντρου Κώστας Μητσοτάκης και άλλοι παράγοντες που ζούσαν στο εξωτερικό όπως ο πρέσβης Αλέξανδρος Ξύδης, ο πρώην Διευθυντής του Ελληνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας Αναστάσιος Πεπονής και η πρώην διευθύντρια της αθηναϊκής "Καθημερινής" Ελένη Βλάχου.

Από πλευράς ΑΚΕΛ το Κόμμα επανέλαβε τη θέση υπέρ της Κυβέρνησης Μακαρίου με αφορμή δημοσιεύματα που το έφεραν να διαθέτει ένοπλες ομάδες.

Διαψεύδοντας τους ισχυρισμούς αυτούς εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ επανέλαβε στις 4 Μαρτίου 1972 την πολιτική του κόμματος όπως αυτή καθορίστηκε από την 4η Ολομέλεια της Κ.Ε. του Κόμματος πολύ πρόσφατα και η οποία έχει ως εξής:

"Το Κόμμα μας ούτε έχει ούτε επιδικώκει να έχει οπλισμό και ένοπλες ομάδες. Οποιοσδήποτε ισχυρισμός για το εναντίον αποτελεί συκοφαντίαν και ψεύδος. Το ΑΚΕΛ θεωρεί ολέθριαν την ύπαρξη παρανόμων ένοπλων ομάδων, τις θεωρεί πηγήν ανωμαλίας και υποστηρίζει γι' αυτό την διάλυση τους. Πιστεύουμε πως μόνο το κράτος δικαιούται να έχει οπλισμό και ένοπλες δυνάμεις για τη άμυνα και την εσωτερική ασφάλεια της Κύπρου. Το ΑΚΕΛ θέτει ανεπιφύλακτα όλες του τις δυνάμεις στην υπηρεσία του κράτους και της νομικής κυβέρνησης του τόπου, επικεφαλής της οποίας βρίσκεται ο εκλελεγμένος Πρόεδρος της Δημοκρατίας Αρχιεπίσκοπος Μακάριος".

Στην Πάφο όμως οι υποστηρικτές του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου επέμεναν σε σύντομη αντικατάσταση του Γεννάδιου ο οποίος συνέχιζε να διαμένει στη Μητρόπολη της Λεμεσού με τον Μητροπολίτη Ανθιμο και όπου τους επισκεπτόταν κατά καιρούς ο Γραμματέας της Μητρόπολης Κερύνειας Πολύκαρπος Ιωαννίδης, γνωστός αντιμακαριακός, προφανώς προς συντονισμό της δράσης τους.

Στις 8 Μαρτίου σε έγγραφο που κυκλοφόρησε στην Πάφο αναφερόταν:

"Οι κάτωθι υπογραφόμενοι ιερείς, εκπρόσωποι οργανώσεων αντιπροσωπευτικοί παράγοντες και κάτοικοι της πόλεως και επαρχίας Πάφου και γενικώτερον Μητροπολιτικής Περιφερείας Πάφου, ενόψει της στάσεως του Μητροπολίτου κ. Γενναδίου, έναντι του Αρχιεπισκόπου και Εθνάρχου Μακαρίου και έναντι ημών των κληρικών και του λαού της Πάφου,

την γνώμην και τα αισθήματα του οποίου παντελώς ηγνόησε και εξ ολοκλήρου περιεφρόνησε και έχοντες υπ' όψιν το καθολικόν συμφέρον της Εκκλησίας της Πάφου, κατόπιν της ανοικτής και αγεφυρώτου ρήξεως του Μητρολίτου μετά του λαού και του ποιμνίου του, αποφασίζομεν τα κάτωθι:

1. Η παραμονή του εις τον Μητροπολιτικόν Θρόνον Πάφου είναι πλέον απαράδεκτος και ανεπιθύμητος και αδύνατος διότι αντίκειται προς την θέλησιν του Κλήρου και του λαού της Πάφου και θα αποβή προς ζημίαν της Εκκλησίας της Πάφου.

2. Οτι εκ των πραγμάτων επιβάλλεται όπως ο Μητροπολίτης αντικατασταθή το συντομώτερον από του αξιώματος του προς το συμφέρον της Εκκλησίας και του Εθνους.

3. Οπως εκ τούτου, μη υπαρχούσης άλλης λύσεως και μη αποδεχόμενοι τούτον ως Μητροπολίτην, αναλαμβάνομεν προς το συμφέρον της Εκκλησίας και του λαού τον αγώνα διά την αντικατάστασιν του, δι' ετέρου κληρικού όστις θα εργασθή εν πλήρει ομονοία μετά του λαού καιτ ου ποιμνίου του, διά το καλόν του χριστιανισμού και της πατρίδος μας.

Το έγγραφο υπέγραψαν αρχικά εκπρόσωποι από 28 κοινότητες.

Στις 12 Μαρτίου και ενώ επέκειτο η απάντηση του Αρχιεπισκόπου προς τους τρεις Μητροπολίτες μπήκαν στο χωρό της καταδίκης δυναμικά και οι γυναίκες με ένα παγκύπριο συλλαλητήριο που συγκροτήθηκε με πρωτοβουλία της ΟΧΕΝ στον περίβολο του ιερού ναού Παναγίας Φανερωμένης στη Λευκωσία.

Στις οκτώ περίπου χιλιάδες γυναίκες που συγκεντρώθηκαν μίλησε η Ουρανία Κοκκίνου η οποία έθεσε και θέμα ευθυνών των Μητροπολιτών Πάφου και Κιτίου για τον θανάσιμο τραυματισμό έξω από τη Μητρόπολη Λεμεσού του αστυνομικού Δώρου Ποντίκη.

Είπε η Ουρανία Κοκκίνου:

"Μας βρήκε η άνοιξη κι' έχουμε ακόμα στην ψυχή μας βαρυχειμωνιά. Θα μας βρη το καλοκαίρι κι' οι καρδιές μας θα μείνουν στείρες κι' άκαρπες γιατί τον σπόρο του καλού τον έκοψε το μίσος και το πάθος. Δεν πρέπει να μας βρη το καλοκαίρι, άγονες κι' άκαρπες, με χέρια αδιανά, με την ψυχή κρύα κι' αδιάφορη. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε να συνεχίζεται η ανωμαλία και η σύγχυση να κερδίζη έδαφος το μίσος και ο φόβος. Νάναι τα μάτια των παιδιών μας γεμάτα αγωνία και θλίψη. Τι μανάδες θάμαστε αν δεν μπορέσουμε να δώσουμε τα παιδιά μας για αγώνες ειρηνικούς για μόχθο και προσπάθεια δημιουργική.

Η Κύπρος κινδυνεύει. Σκοτεινές δυνάμεις αγωνίζονται απεγνωσμένα να την ρίψουν στη άβυσσσο. Μοναδική ελπίδα σωτηρίας παραμένει η θέληση ή θαυμσατή ενότητα και αδελφωσύνη του καθαρού μαρτυρικού λαού μας που παραμένει συσπειρωμένος και αδιάσπαστος γύρω από τον γίγαντα του, τον διαλεκτό Ηγέτη του, τον Εθνάρχη Μακάριο".

Για τους ισχυρισμούς των Μητροπολιτών ότι ο Μακάριος παραβίαζε τους ιερούς κανόνες είπε:

"Ούτε για αστείο δεν μπορούσε να λεχθή ότι η Εθνάρχηση στην Κύπρο αποτελεί παράβαση ιερού κανόνα, που περισσότερο που ο 12ος κανόνας της Στ Οικουμενικής Συνόδου επιτρέπει στην Εκκλησία σε δύσκολες στιγμές για τη σωτηρία του Εθνους να είναι Εθναρχούσα.

Οι κανόνες δεν είναι δόγματα, δεν αναφέρονται στην ουσία του Χριστιανισμού. Θεσπιζονται κατά πλειοψηφία από τις Συνόδους, ανάλογα με τις συνθήκες ζωής, με το πνεύμα της εποχής με τον πολιτισμό της εποχής. Οχι μόνο δεν απαγορεύεται η τροποποίηση και αναθεώρηση των κανόνων, αλλά περιβάλλεται για να μην είναι εμπόδιο στο Λυτρωτικό έργο της Εκκλησίας.

Οι εκκλησιαστικοί κανόνες όπως και όλοι οι νόμοι, σαν κανονιστικές διατάξεις σκοπόν έχουν να διασφαλίζουν την εκκλησιαστική και κοινωνική τάξη, είναι δε ελάχιστα ηθικοί γιατί είναι

δεσμευτικοί και ανελεύθεροι. Οι νόμοι υπάρχουν γιατί δεν είναι δυνατό να ισχύση ο ηθικός νόμος".

Η Ουρανία Κοκκίνου ζήτησε την τιμωρία των τριών Μητροπολιτών και προαναγγέλλοντας τις σκέψεις του Αρχιεπισκόπου, σε περίπτωση που θα επέμεναν οι τρεις Μητροπολίτες, είπε:

"Δεν είναι όμως αρκετόν που παραδόθηκαν στην λαϊκή καταδίκη. Δεν είναι αρκετόν που απομονώθηκαν και αυτοεγκλωβίστηκαν. Πρέπει να λογοδοτήσουν στο λαό για τις πρέξεις τους, πρέπει να δικαστούν από Σύνοδο, την οποία οφείλει να συγκαλέση ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος. Να καλέση από τα αδελφά Παστριαρχεία και τς άλλας αυτοκεφάλους Εκκλησίας Μητροπολίτας για να δικαστούν"

Η Ουρανία Κοκκίνου αναφέρθηκε και στο φόνο του αστυνομικού φρουρού στη Μητρόπολη Κιτίου στη Λεμεσό από ενόπλους φρουρούς της Μητρόπολης, των οποίων τα ονόματα δεν είχαν αποκαλυφθεί και πρόσθεσε:

"Δολοφονήθηκε άνθρωπος από πυροβολισμούς που ερρίφθησαν από τη Μητρόπολη Λεμεσού.

Δολοφονήθηκε αστυνομικός άοπλος την ώρα που εκτελούσε τα καθήκοντά του, σαν φρουρός της Μητρόπολης, από σφαίρες δολοφόνων που φιλοξενούνταν από το προηγούμενο βράδυ στη Μητροπολη.

Τι γίνηκε μετά το έγκλημα;

Τι γίνεται πάντα μετά από ένα έγκλημα; Απλώς θαύεται με τιμές ήρωος ο δολοφονηθείς; Πέραν από τους στεφάνους και την συμπαράσταση προς τη χήρα και το ορφανό τι έγινε;

Είμαστε ή δεν είμαστε κράτος;

Διατάχθηκε έρευνα και ανάκριση των ενόχων της Μητροπόλεως για τους δολοφόνους που ευρίσκονταν μέσα στη Μητροπολη;

Ανακρίθηκαν οι Μητροπολίτες;

Κατηγορήθηκε σύμφωνα με τους νόμους κανείς για το έγκλημα;

Ερωτούμε τον Υπουργό Εσωτερικών κ. Κωμοδρόμο: Τι έκαμε μετά τη δολοφονία του αστυνομικού;

Ρωτούμε τον αρχηγό της αστυνομίας: Τι έκανε μετά τη δολοφονία του αστυνομικού;

Ωστε λοιπόν υπάρχουν δύο μέτρα και δύο σταθμά;

Ρωτούμε την Χριστιανικήν συνείδησιν των δύο Μητροπολιτών: Οταν σχίζουν τα ιμάτια τους γιατί ο Αρχιεπίσκοπος συνεχίζει να είναι Εθνάρχης και ζητούν σύμφωνα με τους Ιερούς κανόνας να παραιτηθή, πως νοιώθει η χριστιανική τους συνείδηση για τήν δολοφονία του αστυνομικού που ανέλαβε την περιφρούρηση της Μητρόπολης;

Να καταλογισθούν ευθύνες για την δολοφονία. Θα καταγγείλουμε την δολοφονία του γίνηκε από τη Μητρόπολη σ' ολα τα Πατριαρχεία και σ' όλες τις αυτοκέφαλες Εκκλησίες. Δεν θα επιτρέψουμε άλλο να εξευτελίζονται και να ταπεινώνεται η Εκκλησία.

Εξ άλλου σε ψήφισμα στον Πρόεδρο Μακάριο που εγκρίθηκε κατά το συλλαλητήριο τονιζόταν:

"1. Η παραμονή σας εις το Προεδρικόν αξίωμα είναι η μοναδική εγγύησις διασφαλίσεως της ειρήνης και σωτηρίας του κυπριακού ελληνισμού.

2. Η Εκκλησία της Κύπρου πρέπει να διατηρήση τα εθναρχικά της δικαιώματα μέχρι της εθνικής μας αποκαταστάσεως.

3. Καταδικάζομεν ανεπιφυλάκτως τας εισηγήσεις και ενεργείας των τριών Μητροπολιτών ως υποβολιμαίας και αντεθνικάς.

4. Απαιτούμεν από τον υπουργόν Εσωτερικών και τον αρχηγόν της Αστυνομίας να διατάξουν αμέσως τη διενέργειαν ερευνών και ανακρίσεων διά την ανακάλυψιν των δολοφόνων του αστυνομικού Δώρου Ποντίκη ο οποίος εδολοφονήθη ενώ εφρούρει την Μητρόπολιν Λεμεσού εκ πυροβολισμών ριφθέντων κατ' αυτού από το οίκημα της Μητροοπόλεως.

5. Να εκκαθαρίσετε την Εκκλησίαν και την Πολιτείαν από τας αντεθνικάς και προδοτικάς φατρίας.

6. Ο λαός παραμένει ηνωμένος και αδιάσπαστος υπό την Υμετέραν Ηγεσίαν.

Σύμφωνα με τις αποφάσεις του Συλλαλητηρίου οι γυναικείες οργανώσεις ζήτησαν από τον υπουργό Εσωτερικών να διατάξει έρευνα για τις συνθήκες θανάτου του Δώρου Ποντίκη ενώ παράλληλα προχώρησαν σε καταγγελία των τριών Μητροπολιτών στις αυτοκέφαλες Εκκλησίες και τα Πατριαρχία.

Με τα τηλεγραφήματα καταγγέλλονταν οι ενέργειες των τριών Μητροπολιτών ως αντεθνικές και υποβολιμαίες.

Παράλληλα τόνιζαν ότι οι τρεις Μητροπολίτες δημιούργησαν σκάνδαλα και απομονώθηκαν από το χριστεπώνυμο ποίμνιο της Εκκλησίας.