1.9.1971: Ο Γεώργoς Γρίβας φθάvει μυστικά στηv Κύπρo για τρίτη φoρά. Τo σκάφoς τoυ τov μεταφέρει στηv περιoχή Πισσoυρίoυ.

S-1875

31.8.1971: Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΡΙΒΑΣ ΦΘΑΝΕΙ ΜΥΣΤΙΚΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΓΙΑ ΤΡΙΤΗ ΦΟΡΑ. ΤΟ ΣΚΑΦΟΣ ΤΟΝ ΜΕΤΑΦΕΡΕΙ ΣΤΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΙΣΣΟΥΡΙΟΥ

Στα τέλη Αυγούστου 1971 η Ελληνική Κυβέρνηση ενημέρωσε τον Πρόεδρο Μακάριο ότι ο Στρατηγός Γρίβας απουσίαζε από την οικία του στην Αθήνα.

Οι φρουροί του ανέφεραν, σύμφωνα με πληροφορίες από την Αθήνα, ότι τίποτε δεν γνωρίζουν για τις κινήσεις του από τις 30 Σεπτεμβρίου 1971, ενώ η σύζυγος του Κική ανέφερε ότι δεν γνώριζε που βρισκόταν.

Η εφημερίδα "Ο Φιλελεύθερος" της 3 Σεπτεμβρίου 1971 έγραφε:

"Σχετικαί έρευναι πάντως διενεργούνται, ως γίνεται αντιληπτόν υπό των ελληνικών αρχών, μέχρι χθες όμως αργά δεν υπήρχον οιαιδήποτε πληροφορίαι σχετικώς με τις κινήσεις του Στρατηγού, εκφράζονται δε απλώς διάφοροι εικασίαι υπό φημών και διαδόσεων. Αι φήμαι πάντως περί καθόδου εις Κύπρον ενισχύθησαν από το γεγονός ότι διάφορα πρόσωπα εξ Ελλάδος εζήτουν χθες πληροφορίας περί του Στρατηγού από τον στενόν φίλον του κ. Σωκράτην Ηλιάδην, έμπορον εκ Λευκωσίας. Εν τω μεταξύ επί του θέματος εξεδηλούτο ζωηρόν ενδιαφέρον υπό ξένων ανταποκριτών και διπλωματών εις Λευκωσίαν. Πλην των φημών περί της παρουσίας του εις Κύπρον, άλλαι διαδόσεις φέρουν τον στρατηγόν ως παραθερίζοντα εις Καμένα Βούρλα άλλαι δε ότι μετέβη εις εις ευρωπαϊκήν χώραν".

Οι πληροφορίες δεν ήταν λανθασμένες και οι φήμες όχι άσχετες με όσα διεδραματίζονταν.

Ο Στρατηγός Γρίβας είχε έλθει και πάλι μυστικά στην Κύπρο, για τρίτη φορά από την έναρξη του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ και το σοβαρότερο έφθασε στο νησί με σκάφος και χωρίς να τον αντιληφθεί κανένας, παρά μετά και αφού πάτησε το ποδι του στο νησί, όπως συνέβη και στις δυο άλλες περιπτώσεις το 1954 και το 1964.

Ο Γρίβας έφθασε στο νησί, στη χειρότερη περίπτωση, με τη γνώση της ελληνικής Κυβέρνησης.

Το σπίτι του φρουρείτο και επομένως κάθε έξοδος του θα πρέπει να παρακολουθείτο, χωρίς φυσικά να αποκλείεται φυγή του με μυστικό τρόπο και με τη βοήθεια συνεργατών του.

Από την άλλη δεκάδες Κύπριοι επισκέπτονταν τον Γεώργιο Γρίβα και συζητούσαν μαζί του το ενδεχόμενο αυτό και ακόμα και την ετοιμασία μυστικής οργάνωσης,

Ενας από αυτούς θεωρείτο άνθρωπος της χούντας και δεν τον ήθελε στις συσκέψεις αυτές ο ίδιος ο Γρίβας.

Με αυτά τα δεδομένα θα μπορούσε να λεχθεί ότι η χούντα γνώριζε τα σχέδια του πρώην αρχηγού της ΕΟΚΑ και σιώπησε ή δεν αντίδρασε.

Η κρίση που είχε ξεσπάσει στις σχέσεις Μακαρίου- Παπαδόπουλου, ηγέτη της χούντας, με τις απειλές του τελευταίου προς τον Μακάριο ότι θα έπαιρνε "πικρά μέτρα" θα μπορούσε να λεχθεί ότι συνέβαλλε ώστε η χούντα να ήθελε τον Γρίβα να βρίσκεται στην Κύπρο για να συμβάλλει στην εξασθένηση της παντοδυναμίας του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου στο νησί. Και αυτό απέδειξε η μετέπειτα δράση της οργάνωσης του ΕΟΚΑ Β.

Τα σχέδια της ήταν επιθέσεις εναντίον αστυνομικών σταθμών, τους οποίους θα ανατίνασσε, δολοφονίες και απειλές εναντίον κυβερνητικών στελεχών ή υποστηρικτών της Κυβέρνησης με άμεσο αποτέλεσμα να εξασθενεί η εξουσία του Μακαριου ώστε να είναι πιο ευάλωτη η Κυβέρνηση σε πιέσεις. Και υπήρχαν πολλοί ανοικτοί λογαριασμοί.

Ο Γλαύκος Κληρίδης στα απομνημονεύματά του (η κατάθεση μου, τόμος 3 σελ. 119) αναφέρει ότι η ελληνική κυβέρνηση είχε διαβεβαιώσει τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο ότι η άφιξη

του Γρίβα στο νησί δεν έγινε με τη συγκατάθεση της και ότι δεν θα του επέτρεπε να εμποδίσει μια συμφωνία αποδεκτή από τις Κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Κύπρου" (εκδόσεις "Αλήθεια 1990).

Ο Σπύρος Παπαγεωργίου στο βιβλίο του "Μακάριος, πορεία διά πυρός και σιδήρου" γράφει στη σελίδα 76:

"Από το 1969 (ο Γρίβας) άρχισε να προγραμματζει τη νέα μυστική κάθοδο του στην Κύπρο, ενώ παραλληλα άνθρωποι του στο νησί στρατολογούσαν παλιούς αγωνιστές και νέους οπαδούς του στην ΕΟΚΑ Β. Μάζευαν όπλα και εκρηκτικές ύλες, γίνονταν παρακολουθήσεις στόχων και δημιουργούνταν κρησφύγετα. Ολα αυτα φυσικά με στόχο το κυπριακό κράτος και την ηγεσία του. Στο τέλος του Αυγούστου 1971 ο Γρίβας, "αφού διέσπασε τον κλοιόν των πολιορκητών του"-όπως ο ίδιος έγραφε- έφυγε από το Χαλάνδρι και έφθασε στην Κύπρο με μια μικρή θαλαμηγό".

Εξάλλου ο Πέτρος Πετρίδης στη δική του έρευνα στην Ιστορική Εγκυκλοπαίδεια της Κύπρου τόμος Β, περίοδος 1960-70 γράφει:

"Η εισήγηση για την άφιξη του Γρίβα στην Κύπρο παροουσιάστηκε ενορχηστρωμένη λίγες εβδομάδες πριν από την κάθοδο του.

Εκτός από τους φοιτητές που ζητούσαν στο ψήφισμα τους στο πανσπουδαστικό συνέδριο τον προηγούμενο μήνα της άφιξης του στην Κύπρο, την άφιξη του πρότεινε και η Ομοσπονδία Εφέδρων Αξιωματικών σε μια συνάντηση του Συμβουλίου της με τον Πρόεδρο Μακάριο, λίγο καιρό μετά την απειλή του Παπαδόπουλου ότι θα απέσυρε τους Ελληνες αξιωματικούς.

Ο Πρόεδρος Μακάριος απέφευγε τότε συστηματικά να δεχθεί ανιπροσωπεία της Ομοσπονδίας. Οταν όμως λίγο μετά την άφιξη του Αγγελου Χωραφά, (που μετέφερε σ' αυτόν την απειλητική επιστολή του Γεώργιου Παπαδόπουλου ότι θα λάμβανε εναντίον του πικρά μέτρα), το Συμβούλιο της ζήτησε και πάλι συνάντηση, με κάποια έκπληξη πληροφορήθηκε ότι ο Μακαριώτατος θα το δεχόταν σε λίγες μέρες.

Ισως ο Πρόεδρος Μακάριος να ήθελε την συνάντηση αμέσως, για δύο λόγους:

ΠΡΩΤΟ: Για να εξακριβώσει ή μάλλον να πληροφορηθεί έστω και έμμεσα τις εξελίξεις σχετικά με τις προθέσεις του Στρατηγού Γρίβα για τις οποίες είχε ενεμερωθεί.

ΔΕΥΤΕΡΟ: Για να συζητήσει το θέμα στελεχώσεως της Εθνικής Φρουράς, σε περίπτωση που θα αποσύρονταν οι Ελληνες αξιωματικοί.

Η συνάντηση ήταν ιδιαίτερα μακρά και κράτησε από τις 5 το απόγευμα μέχρι τις 10 τη νύκτα.

Οι έφεδροι εισηγήθηκαν στον Πρόεδρο Μακάριο να καλέσει τον Στρατηγό στην Κύπρο. Ο Μακαριώτατος δεν απάντησε. Μάλλον απάντησε με υπεκφυγές, αφήνοντας να εννοηθεί ότι δεν θα ήταν θέμα δικό του, αλλά της χούντας, που δεν τον άφηνε να φύγει από την Ελλάδα.

Η εισήγηση για την άφιξη του Γρίβα δόθηκε και επίσημα σε υπόμνημα, με το οποίο οι Εφεδροι καταδίκαζαν τις εκβιαστικές ενέργειες της χούντας ζητούσαν από τον Μακάριο να πάει στην Αθήνα για να ξεκαθαρίσει με προσωπικές συνομιλίες την κατάσταση και σε περίπτωση που δεν θα υποχωρούσε το καθεστώς να γυρίσει στην Κύπρο και να το καταγγείλει δημοσίως,

για την αντιμετώπιση των πιέσεων της χούντας ζητούσαν οι έφεδροι να αξιοποιηθεί ο Στρατηγός Γρίβας.

Αλλά και μέσα στην Κυβέρνηση υπήρχαν άνθρωποι που πίστευαν ή έλεγαν ότι πίστευαν πως ο Στρατηγός θα μπορούσε να βοηθήσει στην απόκρουση των πιέσεων του καθεστώτος των Αθηνών.

Συγκεκριμένα ένας υπουργός σε μια συνάντηση του με τον Σωκράτη Ηλιάδη, μετά την άφιξη του Χωραφά, έξέφρασε την γνώμη ότι ο Στρατηγός Γρίβας θα μπορούσε να βοηθήσει τον Μακαριώτατο να αποτρέψει τα σχέδια της χούντας.

Και θα ήθελε να βοηθήσει τον Μακάριο αφού και ο ίδιος ήταν αντίθετος με αυτά.

Ο Σωκράτης Ηλιάδης, ένας από εκείνους που πήραν μέρος στις επανειλημμένες συσκέψεις του Στρατηγού στην Αθήνα, απάντησε ότι σε μια τέτοια περίπτωση, θα έπρεπε να καλέσει τον Γρίβα ο ίδιος ο Πρόεδρος Μακάριος.

Κατά πόσο ο υπουργός τα έλεγε αυτά γιατί τα πίστευε ή απλώς σαν "φιλοφρόνηση" αφού μιλούσε σε ένα φίλο του Γρίβα είναι άγνωστο.

Πάντως ο Ηλιάδης μετέφερε την συνομιλία που είχε με τον Υπουργό στον Στρατηγό Γρίβα στην Αθήνα.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας όμως, πίστευε, ότι η παρουσία του Στρατηγού στην Κύπρο, θα του δημιουργούσε προβλήματα πολύ περισσότερα από εκείνα που θα τον βοηθούσε να λύσει. Η συνεργασία τους στο παρελθόν δεν είχε αποδειχθεί καρποφόρος. Αντίθετα είχαν έλθει επανειλημμένα σε σύγκρουση. Ασφαλώς και αυτή τη φορά θα συνέβαινε το ίδιο, εφ' όσο ο Στρατηγός διαφωνούσε ριζικά και καταδίκασε ανοικτά την πολιτική του Μακαριωτάτου.

Την ίδια γνώμη είχε και ο Πρόεδρος της Βουλής Γλαύκος Κληρίδης και την είπε όταν κλήθηκε να καταθέσει σαν μάρτυρας κατηγορίας στην δίκη του Φώτη Παπαφώτη στις 9 Αυγούστου, τρεις εβδομάδες πριν από την άφιξη του Γρίβα.

Παρενθετικά αναφέρεται ότι ο Φώτης Παπαφώτης δικαζόταν με την κατηγορία ότι είχε εξυβρίσει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με επιστολή του που είχε στείλει στον ίδιο τον Γλαύκο Κληρίδη και τον πρέσβη της Ελλάδας.

Ο Μακάριος του είχε διαμηνύσει με τον Τάκη Ευδόκα τότε Πρόεδρο του ΔΕΚ ότι τον θεωρούσε (με ωρισμένα άλλα πρόσωπα) σαν υποψήφιο δολοφόνο του. Σ' απάντηση ο Παπαφώτης έγραψε την επιστολή, στην οποία ισχυριζόταν ότι ο Πρόεδρος Μακάριος, διά του υπουργού Εσωτερικών Πολύκαρπου Γιωρκάτζη είχε αποπειραθεί να τον δολοφονήσει τρεις φορές την περίοδο 1961-1962- στις 15 Ιανουαρίου 1961, τον Μάϊο του ίδιου χρόνου και τον Σεπτέμβριο του 1962. Ο Παπαφώτης καταδικάστηκε τελικά σε φυλάκιση τεσσάρων μηνών.

Σ' αυτή τη δίκη ο δικηγόρος του Παπαφώτη υπέβαλε στον Κληρίδη:

" Ο Στρατηγός Γρίβας εξακολουθεί να αποτελεί για μια μεγάλη μερίδα του Κυπριακού λαού εθνικό κεφάλαιο".

Ο Γλαύκος Κληρδης απάντησε:

"Δεν ανήκω στη μερίδα που εξακολουθεί να θεωρεί τον Γρίβα σαν εθνικό κεφάλαιο. Μια μερίδα υπάρχει, αλλά δεν μπορώ να πω αν είναι μεγάλη ή μικρή. Η μερίδα αυτή πιστεύει και σέβεται τις υπηρεσίες του στρατηγού στον στρατιωτικό τομέα".

ΕΡ: Οταν ήταν αρχηγός της Εθνικής Φρουράς ο Γρίβας, υπήρχε συνεργασία στον στρατιωτικό και πολιτικό τομέα;

ΑΠ: Ο Στρατηγός έδινε μεγαλύτερη σημασία στις οδηγίες που ελάμβανε από την Ελλάδα, διότι πίστευε ότι τον πρώτο λόγο έπρεπε να έχη η Ελλάς.

Στη δίκη έγινε οπωσδήποτε προσπάθεια να δοθεί πολιτική χροιά σ' αυτήν και να τύχει εκμεταλλεύσεως στα γενικώτερα πλαίσια της προετοιμασίας ψυχολογικού κλίματος. Χαρακτηριστική είναι η απάντηση του Ρένου Κυριακίδη σε ερώτηση του δικηγόρου Παπαφώτη:

ΕΡ: Θεωρείτε ότι ο Στρατηγός Γρίβας-Διγενής είναι ένας από τους παράγοντες που επηρεάζουν το εθνικόν θέμα;

ΑΠ: Τον σέβομαι και τον θαυμάζω και αποβλέπω σ' αυτόν με ελπίδα για μια ευτυχή και ηρωική πορεία του λαού. Δεν διστάζω να τον αποκαλέσω " Γέρο" της Κύπρου, παραλληλίζων αυτόν με τον "Γέρο του Μωριά".

Σε άλλη ερώτηση απάντησε ότι εξακολουθούσε να έχει σχέσεις με τον Στρατηγό Γρίβα και να τον επισκέπτεται στο σπίτι του όσες φορες πήγαινε στην Αθήνα.

Η "ελπίδα" για μια νέα ηρωική πορεία" μετατρεπόταν την ίδια εποχή, σε πράξη από τον στρατηγό Γρίβα. Τα σχέδια του για την κάθοδο του στην Κύπρο είχαν αρχίσει να ετοιμάζονται από πολύ νωρίς, ένα χρόνο και περισσότερο, πριν από την άφιξη του, και παρ' ολίγο να πέσουν στα χέρια της ασφάλειας Αθηνών, όταν συνέλαβε τον δημοσιογράφο Σπύρο Παπαγεωργίου που τα μετέφερε.

Αυτό έγινε στις 13 Ιουλίου 1970 όταν ο Παπαγεωργίου, (λίγες μέρες μετά την αποφυλάκιση του, είχε καταδικασθεί σε τρίμηνη φυλάκιση για επιστολή του σχετικά με το Εθνικό Μέτωπο που θεωρήθηκε σαν προτροπή σε βία) πήγε στην Αθήνα.

Στο αεροδρόμιο Αθηνών τον συνέλαβε η ασφάλεια και τον απέλασε σαν ανεπιθύμητο. Μαζί του είχε τα σχέδια για την μυστική άφιξη του Γρίβα στην Κύπρο.

Η ασφάλεια δεν βρήκε τα σχέδια για την άφιξη του Γρίβα στην Κύπρο που μετέφερε στον χαρτοφύλακά του, ο Σπύρος Παπαγεωργίου και τον έστειλε στη Λευκωσία με το ίδιο αεροπλάνο.

Τα σχέδια πήγαν την επομένη με τον Πανίκο Σωτηρίου και σε σε λίγες μέρες ο Παπαγεωργίου ξαναπήγαινε στην Αθήνα χωρίς να ενοχληθεί αυτήν τη φορά.

Οταν έφευγε ο Στρατηγός Γρίβας του είπε: "Μείνε εδώ, να φύγουμε μαζί".

Ομως πέρασε ένας ολόκληρος χρόνος μέχρι να φύγει από την Αθήνα. Και αυτό που τον έκαμε να επισπεύσει την αναχώρηση του ήταν το σχέδιο της Λισσαβώνας και η ανακοίνωση ότι ο Πρόεδρος Μακάριος θα πήγαινε στην Αθήνα για συνομιλίες.

Φοβόταν ότι αν αυτή τη φορά υπήρχε λύση θα ήταν η τελική και θ' απέκλειε οριστικά και τελεσίδικα την Ενωση. Παρ' όλο που ο Πρόεδρος Μακάριος είχε απορρίψει τις προτάσεις της χούντας ανησυχούσε μήπως τις συνομιλίες εξαναγκαζόταν να τις αποδεχθεί κάτω από τις πιέσεις και τους εκβιασμούς. Ηθελε να βρίσκεται στην Κύπρο για να μπορέσει να αντιδράσει σ'ένα τέτοιο ενδεχόμενο.

Οπως έλεγε στους συνεργάτες του ήθελε να έλθει για να βοηθήσει τον Πρόεδρο Μακάριο. Με ποιο τρόπο δεν αποκάλυψε. Μια από τις σκέψεις του όμως, όπως την είχε εκφράσει ήταν να συνεργασθεί και ακόμα να εργασθεί κάτω από τον Μακάριο για να τορπιλλίσουν τα σχέδια του Παπαδόπουλου.

Ομως τελικά αυτό που έκαμε ήταν το αντίθετο από ότι πιστευόταν ή άφηνε να εννοηθεί ενώ τη μετέπειτα δράση του στην Κύπρο εκμεταλλεύθηκε στο έπακρο η χούντα των Αθηνών.

Οταν ο στρατηγός Γρίβας έκρινε ότι όλα ήταν έτοιμα πήρε την απόφαση του να έλθει στην Κύπρο, από καιρό έκαμνε τα σχέδια του, το μεγαλύτερο του πρόβλημα ήταν πως να φύγει από το σπίτι του, που βρισκόταν κάτω από την στενή παρακολούθηση της Ασφάλειας. Ο προσωπικός του οδηγός είχε αντικατασταθεί από την χούντα με άνθρωπό της ασφάλειας. Ετσι δεν μπορούσε να κάμει καμμιά κίνηση που να μην την πληροφορείτο η χούντα.

Λίγο καιρό πριν από την άφιξη του στην Κύπρο είχε κάμει μια απόπειρα να διαφύγει από τον κλοιό. Και παρ' όλο που το κατάφερε, άλλες δυσκολίες παρεμπόδισαν την αναχώρηση του, από τη νεολαία, στην περίπτωση εκείνη είχε σκηνοθετήσει ένα καυγά με τη γυναίκα του Κική, την οποία μαγνητοφώνησε.

Στην κατάλληλη ώρα έβαλε το μαγνητόφωνο να εργάζεται και οι φρουροί που βρίσκονταν έξω από το σπίτι ακούοντας τον καυγά πίστευαν ότι ο Στρατηγός ήταν μέσα το σπίτι.

Ο ίδιος όμως είχε βγει από το παράθυρο και ταξίδευε προς τον Λουτρόπυργο.

Η φυγή του όμως δεν έγινε τελικά κατορθωτή και ξαναγύρισε πίσω, άρχισε να προετοιμάζει πάνω σε πιο μακροπρόθεσμη βάση. Κάθε Σάββατο, αφού ο οδηγός του που του είχε ορίσει η ασφάλεια έφερνε στο σπίτι τα ψώνια, τον έδιωχνε, λέγοντας του ότι δεν θα τον χρειαζόταν το Σαββατοκυρίακο, γιατί θα έμενε στο σπίτι για να εργασθεί.

Αυτό συνεχίστηκε για αρκετά Σάββατα. Ο ίδιος έμενε πράγματι σπίτι και φρόντιζε να κάμνει την παρουσία του φανερή. Ετσι οι φρουροί του συνήθιζαν με την ιδέα ότι ο στρατηγός Γρίβας μένει στο σπίτι του κάθε Σαββατοκυρίακο για να εργασθεί. Αυτός τους έκαμε να χαλαρώσουν την παρακολούθησή τους κατά το διάστημα αυτό, ήταν εκείνο που επεδίωκε ο στρατηγός Γρίβας.

Ετσι, στην κατάλληλη στιγμή επωφελήθηκε από αυτή την αδράνεια, όταν έκρινε ότι έπρεπε να φύγει για την Κύπρο.

Υπήρχαν τρεις διαζευτικές περιοχές, στις οποίες θα μπορούσε να αποβιβασθεί και στις οποίες τον περίμεναν ομάδες για να τον παραλάβουν.

Η πρώτη εκλογή ήταν ο κόλπος του Πισσουρίου, δυτικά της Λεμεσού. Στην παραλία θα τον περίμενε μια ομάδα που παρουσιάζονταν σαν κατασκηνωτές. Τα μέλη της ήταν ο Λευτέρης Παπαδόπουλος, ο Κωστάκης Παπασπύρου και ο Στέλιος Στυλιανού.

Μέλη της ίδιας ομάδας ήταν ο Πανίκος Σωτηρίου, που με ένα άλλο πρόσωπο και τον βαρκάρη θα περίμεναν στη θάλασσα, δέκα μίλια ανοικτά.

Το σκάφος που θα έφερε τον Στρατηγό Γρίβα θα πραγματοποιούσε συνάντηση με την βάρκα στην απόσταση αυτή, για λόγους ασφαλείας. Αν υπήρχε οποιοσδήποτε κίνδυνος θα έδιναν σύνθημα με φανάρι για να αλλάξει κατεύθυνση, διαφορετικά θα τον ωδηγούσαν στο σημείο που βρίσκονταν οι κατασκηνωτές, από όπου και θα τον παραλάμβαναν για να τον μεταφέρουν στην Λεμεσό.

Αν παρουσιαζόταν οποιοδήποτε εμπόδιο η βάρκα θα προσήγγιζε στην ακτή, κάτω από το Ιερό του Απόλλωνος, στο σημείο που βρίσκονταν σκυροθραυστικές εγκαταστάσεις. Και αν υπήρχε και εκεί εμπόδιο θα προχωρούσε ακόμα πιο ανατολικα και θα τον αποβίβαζε στις εκβολές του ποταμού Κούρρη.

Σε όλα αυτά τα σημεία βρίσκονταν για περισσότερη ασφάλεια ένοπλοι που φύλαγαν σκοπιά.

Η δεύτερη περιοχή, αν η αποβίβαση στα τρία αυτά σημεία της περιοχής Πισσουρίου δεν γινόταν δυνατή για οποιοδήποτε λόγο, ήταν εκείνη της Λάρας και πιο συγκεκριμένα η ακτή κοντά στην Ιερόνησο, λίγα μίλια από τον Ακάμα.

Και εδώ θα περίμενε μια ομάδα παραλαβής.

Τέλος υπήρχε και τρίτη εκλογή. Ο Μιχαήλ Καλογερόπουλος- Διάκος θα περίμενε με το πλοιάριο του σε απόσταση ενενήντα μίλια από τον Ακάμα για να παραλάβει τον Στρατηγό και να τον αποβιβάσει στην περιοχή Τηλλυρίας και συγκεκριμένα στο Βουνί. Το σημείο του ραντεβού είχε ορισθεί ακριβώς πάνω στην ευθεία γραμμή Ρόδου- Ακρωτηρίου Αρναούτη.

Οι ομάδες παραλαβής περίμεναν τρεις νύκτες, αν και η άφιξη είχε ορισθεί με περισσότερες πιθανότητες για τις 30 Αυγούστου, ο αφού στρατηγός θα έφευγε στις 29 Αυγούστου.

Την πρώτη νύκτα η ομάδα με την βάρκα ανοίχθηκε στη θάλασσα και περίμενε.

Τη δεύτερη νύκτα η βάρκα δεν βγήκε στο σημείο του ραντεβού γιατί η θάλασσα ήταν τρικυμισμένη.

Την τρίτη νύκτα, μόλις άρχισε να σκοτεινιάζει φάνηκε στον ορίζοντα το σκάφος που έφερνε τον Γρίβα, τον ωδήγησαν χωρίς κανένα απρόοπτο εκεί που βρισκόταν η κατασκήνωση και σε λίγο ταξίδευε προς την Λεμεσό.

Το ταξίδι του ήταν περιπετειώδες, είχε ξεφύγει, όπως είχε προγραμματίσει από τον κλοιό της ασφαλείας, μετά το μεσημέρι του Σαββάτου. Οπως είδαμε ο στρατηγός Γρίβας είχε εφαρμόσει ένα πρόγραμμα παραπλανήσεως των φρουρών, διώχνοντας κάθε Σάββατο τον οδηγό του για πολλά Σάββατα, λέγοντας ότι θα έμενε μέσα να εργασθεί.

Από το σπιτι του τον παρέλαβε ο προηγούμενος προσωπικός οδηγός του Κώστας Ευσταθόπουλος, που μαζί με τον γιο του Σπύρο τον πήραν στον Ασπρόπυργο, δυτικά των Αθηνών. Εκεί τον περίμενε το σκάφος που θα τον μετέφερε στην Κυπρο. Είχε διευθετήσει το θέμα αυτό ο Μαστρακόλιας, ο άνθρωπος- κόμβος στην υπόθεση ο οποίος και τον συνώδευσε.

Χωρίς καμμιά απρόοπτη περιπέτεια έφθασαν στη Ρόδο, όπου τους περίμενε ο Σταύρος Σταύρου Σύρος με αρκετή ποσότητα καυσίμων για το σκάφος που ήταν ταχύπλοο και έκαιε ένα γαλόνι καυσίμων για κάθε μίλι.

Από εκεί το ταξίδι ήταν περιπετειώδες. Η θάλασσα μετά την Ρόδο ήταν τρικυμισμένη και κινδύνευσαν να καταποντισθούν. Σε κάποιο σημείο της διαδρομής αναγκάστηκαν να καταφύγουν σε ένα ερημικό όρμο στις τουρκικές ακτές, μέχρι να κοπάσει η τρικυμία. Και όταν τελικά έφθασαν την Δευτέρα το βράδυ στις 31 Αυγούστου 1971, τα καύσιμα του σκάφους είχαν σχεδόν εξαντληθεί και δεν μπορούσε να αναχωρήσει.

Κατέφυγαν στον Λεύκιο Ροδοσθένους που είχε σταθμό βενζίνης και εκείνος τους παραχώρησε ένα βυτιοφόρο με το οποίο ανεφοδίασαν το ταχύπλοο που αναχώρησε την ίδια νύκτα.

Από το Πισσούρι ο στρατηγός Γρίβας οδηγήθηκε στο σπίτι του Πανίκου Σωτηρίου, στην οδό Κώστα Ουράνη, στη Λεμεσό. Εμεινε εκεί για δυο περίπου ώρες και μετά πήγε στο σπίτι που είχε διευθετηθεί για μόνιμη διαμονή.

Ενώ η βόμβα για την άφιξη του Γεωργίου δημοσιεύθηκε πρώτα στην Κύπρο σε απογευματινή εφημερίδα στις 2 Σεπτεμβρίου και αναδημοσιεύθηκε η επομένη σε όλες τις εφημερίδες ο Πρόεδρος Μακάριος πήρε την πληροφορία την 1η του Σεπτεμβρίου, επομένη της άφιξης του στην Κύπρο.

Την ίδια μέρα που δημοσιευόταν η είδηση διέκοψε την τακτική συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου και συναντήθηκε με τον Σωκράτη Ηλιάδη, στενό φίλο και συνεργάτη του στρατηγού Γρίβα. Ο Μακαριώτατος θα πρέπει να γνώριζε, ίσως όχι με απόλυτη βεβαιότητα ή τουλάχιστο να είχε υποψίες σε βαθμό που άγγιζαν τα όρια της βεβαιότητας, ότι η Κύπρος φιλοξενούσε και πάλι τον Στρατηγό. Οπως έχουμε δει είχε ενημερωθεί από τον Ταγματάρχη Αχιλλείδη για τις συστάσεις του Στρατηγού στην Αθήνα και τις προθέσεις του. Συνεπώς η εξαφάνιση του από την Αθήνα δεν μπορούσε να σημαίνει τίποτε άλλο παρά ότι βρισκόταν στην Κύπρο. Επίσημα δόθηκε η εξήγηση ότι ο Ηλιάδης είχε ζητήσει από καιρό συνάντηση για να συζητήσει εμπορικά ζητήματα με τον Αρχιεπίσκοπο- αξιοποίηση γης στην περιοχή της Νήσου των Εχιδνών, εκεί που έγινε το 1974 η τουρκική απόβαση και ότι η συνάντηση ήταν εντελώς συμπτωματική.

Ομως η διακοπή της συνεδρίας του Υπουργικού Συμβουλιου για να μιλήσει ο Μακάριος με τον Σωκράτη Ηλιάδη δεν συμβιβαζόταν με την εξήγηση αυτή.

Ολα αυτά, δηλαδή η αποκάλυψη ότι ο Στρατηγός Γρίβας είχε εξαφανισθεί από το σπίτι του στην Αθήνα και η αιφνίδια συνάντηση του Προέδρου Μακαρίου με τον Σωκράτη Ηλιάδη, γίνονταν την προηγούμενη της αναχωρήσεως του Αρχιεπισκόπου στην Αθήνα για συνομιλίες με τον Γεώργιο Παπαδόπουλο.

Η μετάβαση στην Αθήνα είχε διευθετηθεί πριν ένα περίπου μήνα, για να συζητηθούν τόσο οι προτάσεις του Παπαδοπούλου που θα υπέβαλλε στους Τούρκους όσο και η αξίωση του για το προβάδισμα των Αθηνών.

Τώρα ο Πρόεδρος Μακάριος ήξερε με βεβαιότητα ότι ο Στρατηγός Γρίβας βρισκόταν στην Κύπρο. Και αυτό ήταν ένα άλλο θέμα που θα απασχολούσε τις συνομιλίες του.

Οταν ρωτήθηκε στο αεροδρόμιο αν υπήρχε περίπτωση να βρισκόταν στη Κύπρο ο Στρατηγός ο Μακάριος σχεδόν δεν άφησε αμφιβολίες.

" Δεν αποκλείω" είπε, "αυτό το ενδεχόμενον".

Πρόσθεσε: "Μας ενδιαφέρει απλώς να μην εξαφανισθή... Ελπίζω ότι ο Στρατηγός θα ανευρεθή σώος και υγιής".

Σε άλλη ερώτηση σχετικά με τη συνάντηση που είχε με τον Σωκράτη Ηλιάδη, απάντησε ότι αυτή είχε διευθετηθεί από προηγουμένως. Και αυτό ήταν ακριβές γιατί ο Πρόεδρος Μακάριος είχε πληροφορηθεί την εξφάνιση του Στρατηγού από το σπίτι του μια μέρα πριν δημοσιευθεί η είδηση στις εφημερίδες δηλαδή την 1η Σεπτεμβρίου".

Στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων στη Λευκωσία και την Αθήνα ο Αριχεπίσκοπος Μακάριος έδωσε στους δημοσιογράφους τις ακόλουθες απαντήσεις:

ΕΡ: Τι φρονείτε διά τας φήμας περί εξαφανίσεως του στρατηγού Γρίβα;

ΑΠ: Ουδείς, νομίζω πρέπει να είναι ευτυχής, εάν ο Στρατηγός Γρίβας εξαφανισθή.

ΕΡ: Πως σχολιάζετε δημοσιεύματα των αθηναϊκών εφημερίδων περί εξαφανίσεως του Στρατηγού Γρίβα και ότι συνηντήθητε με κάποιον φίλον του Στρατηγού;

ΑΠ: Η συνάντησις ήτο από πολλού προγραμματισμένη και ήτο εντελώς άσχετος με την περίπτωσιν εξαφανίσεως του Στρατηγού.

ΕΡ: Υπάρχει περίπτωσις να είναι εις την Κύπρον;

ΑΠ: Δεν θα αποκλείσω αυτό το ενδεχόμενον. Μας ενδιαφέρει απλώς να μη εξαφανισθή.

ΕΡ: Είναι σύμφωνος ο κ. Γρίβας με την πολιτική σας επί του Κυπριακού;

ΑΠ: Από τας κατά καιρούς δηλώσεις του δεν αντιλαμβάνομαι ότι υπάρχει ταυτότης αντιλήψεων.

ΕΡ: Είχετε καμμίαν επίσημον ειδοποίησιν ή πληροφορίαν εξ Αθηνών περί του θέματος του Γρίβα;

ΑΠ: Το επληροφορήθην προ διημέρου επισήμως εξ Αθηνών.

ΕΡ: Δηλαδή ότι εξηφανίσθη εξ Ελλάδος; Αυτό επληροφορήθητε;

ΕΡ: Οτι ο Γρίβας από διημέρου εξηφανίσθη εξ Αθηνών.

ΕΡ: Εγένετο καμμία πιθανολόγησις που μπορεί να έχη μεταβή;

ΑΠ: Εξεφράσθησαν εικασίαι προς διαφόρους κατευθύνσεις διά την εξασφάνισιν του.

ΕΡ: Το γεγονός ότι ειδοποιήθητε εσείς διά την εξαφάνισιν του σημαίνει ότι μάλλον υπέθετον αι αρχαί που σας ειδοποίησαν ότι είναι εις την Κύπρον;

ΑΠ: Ητο μιά των πιθανοτήτων η περίπτωσης μεταβάσεως του εις την Κύπρον. Αποτελεί εν ενδεχόμενον καμμίαν πιθανότητα.

ΕΡ: Διά της κανονικής οδού μπορεί να έλθη στην Κύπρο;

ΑΠ: Εάν έχη κανονικόν διαβατήρον δεν υπάρχει απαγόρευσις.

ΕΡ: Από ποίαν πλευράν, την ελληνικήν ή την Κυπριακήν;

ΑΠ: Από την πλευράν την οποίαν γνωρίζει.

ΕΡ: Η μετάβασις του Στρατηγού Γρίβα θα θεωρηθή παράβασις της ελληνοτουρκικής συφωνίας του 1967;

ΑΠ: Πιθανώς να θεωρηθή ότι ενώ ο Στρατηγός Γρίβας είναι αξιωματικός εν ενεργεία, αν είναι ορθή η πληροφορία μου, δεν δύναται να εξέλθη της Ελλάδος άνευ εγκρίσεως των αρμοδίων υπηρεσιών. Η συμφωνία του Νοεμβρίου δεν νομίζω ότι περιείχε τοιούτου είδους λεπτομερείας.

ΕΡ: Περιείχε νομίζω την λεπτομέρειαν να απέλθη ο Γρίβας εκ Κύπρου;

ΑΠ: Οχι, τουλάχιστον το κείμενον που έχω υπ' όψιν μου.

Αυτά που έλεγε ο Πρόεδρος Μακάριος και ιδιαίτερα για το ότι ο στρατηγός ήταν εν ενεργεία στρατιωτικός δεν ήταν απόλυτα ακριβή.

Προσθέτει ο Πέτρος Πετρίδης:

"Ο Στρατηγός Γρίβας δεν βρισκόταν εν ενεργεία, όταν έφυγε, γιατί είχε αποστρατευθεί ύστερα από επανειλημμένες αιτήσεις του.

Την αμφιβολία μεταξύ του κοινού για την εξαφάνιση του ο Στρατηγού και τον τόπο που βρισκόταν ήλθε να διαλύσει σχεδόν εντελώς η απροσδόκητη μετάβαση της Βάσως Λοϊζιά στην Αθήνα, μαζί με την Ουρανία Κοκκίνου, στις 4 Σεπτεμβρίου. Η Λοϊζιά, αξιωματικός της ΚΥΠ και στενή σύμβουλος του Προέδρου Μακαρίου, είχε φαίνεται κάποιο σοβαρό μήνυμα να μεταφέρει στον Μακαριώτατο.