Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

13.8.1970: Ο Πoλύκαρπoς Γιωρκάτζης αρvείται vα απαvτήσει αv πήρε μέρoς στηv απόπειρα εvαvτίov της ζωής τoυ Αρχιεπισκόπoυ και τovίζει σε σχετική ερώτηση ότι για όλα φταίει η πoλιτική.

S-1834

13.3.1970: Ο ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΣ ΓΙΩΡΚΑΤΖΗΣ ΑΡΝΕΙΤΑΙ ΝΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙ ΑΝ ΠΗΡΕ ΜΕΡΟΣ ΣΤΗΝ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΑΚΑΡΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΝΙΖΕΙ ΣΕ ΣΧΕΤΙΚΗ ΕΡΩΤΗΣΗ ΟΤΙ ΓΙΑ ΟΛΑ ΦΤΑΙΕΙ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ. Ο ΚΛΗΡΙΔΗΣ ΥΣΤΕΡΑ ΑΠΟ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΜΑΚΑΡΙΟ ΑΝΑΚΟΙΝΩΝΕΙ ΟΤΙ ΔΕΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΠΑΡΑΙΤΗΘΕΙ ΕΝΩ Η ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΑΦΗΝΕΙ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΝΑ ΔΙΑΦΑΝΕΙ ΕΠΙΣΗΜΑ ΟΤΙ Ο ΓΙΩΡΚΑΤΖΗΣ ΕΙΝΑΙ ΥΠΟΠΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΩΝ ΛΟΓΩΝ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΟΠΟΙΟΥΣ ΕΙΧΕ ΤΟΠΟΘΕΤΗΘΕΙ ΣΤΟ "ΣΤΟΠ ΛΙΣΤ"

Ο Πολύκαρπος Γιωρκάτζης με τον Πρόεδρο της Βουλής και αρχηγό του Ενιαίου Κόμματος Γλαύκο Κληρίδη

Στο σπίτι του φίλου του Τάκη Σκαρπάρη στους Αγίους Ομολογητές ο Πολύκαρπος Γιωρκάτζης άρχισε να εκφράζει ανοικτά πλέον τους φόβους του ότι θα τον σκότωναν χωρίς να αναφέρει, ωστόσο, ποιοι.

Οι Παναγιώτης Παπαδημήτρης και Ανδρέας Νεοφύτου στο βιβλίο τους "Πολύκαρπος Γιωρκάτζης, οι τελευταίες του στιγμές, Λευκωσία 1994" αναφέρουν για τις λίγες στιγμές που πέρασε ο Γιωρκάτζης στο σπίτι του Τάκη Σκαρπάρη:

"Ο Γιωρκάτζης ξάπλωσε στον καναπέ της οικίας του Τάκης Σκαρπάρη, φαινόταν απογοητευμένος, Θάλεγε ότι βρισκόταν σε πολύ απελπιστική κατάσταση.

Ελεγε συνέχεια ότι κινδυνεύει η ζωή του.

- Θα με σκοτώσουν, είπε στον Τάκη Σκαρπάρη.

Τον κοίταξε έκπληκτος.

- Ποιοί;

Από την άλλη γωνιά επενέβη η Χλόη Σκαρπάρη και του έκαμε και εκείνη την ίδια ερώτηση.

- Αφησε με ρε Χλόη κι έσύ.

Ούτε και στη Χλόη Σκαρπάρη έδωσε απάντηση".

Τα πράγματα γίνονταν σοβαρά, για να εξέφραζε τέtοιους φόβους σήμαινε ότι πραγματικά κινδύνευε. Ομως κρατούσε το μυστικό του μέσα του και δεν έλεγε σε κανένα τίποτε, παρά μόνο εξέφραζε φόβους.

Παρά τους φόβους του ζήτησε να τον μεταφέρουν στο σπίτι του.

Ηταν καταγανακτισμένος.

Ενας από εκείνους που είδαν αυτές τις ώρες το Γιωρκάτζη ήταν ο δημοσιογράφος Σπύρος Κέττηρος. Tον συναντούσε συχνά γιατί ανήκε στην ομάδα διαφώτισης του Ενιαίου Κόμματος, στην οποία μετείχαν και άλλοι δημοσιογράφοι.

Τον κάλεσε να κάμει κάποια δήλωση και να καταγγείλει την απαγόρευση εξόδου του μια και δεν βρισκόταν "στοπ λιστ" (δεν γνώριζαν ότι είχε ήδη μπει στο στοπ λιστ).

Ο Σπύρος Κέττηρος προχώρησε, σύμφωνα με τις οδηγίες του Γιωρκάτζη και του ετοίμασε τη δήλωση αλλά χρησιμποίησε σκληρή γλώσσα. Ο Γιωρκάτζης δεν συμφώνησε.

Κάποιος άλλος ετοίμασε μια δεύτερη, την ενέκρινε και δόθηκε στη δημοσιότητα:

"Προσήχθην χθες προ του δικαστηρίου και κατεδικάσθην επί της ιδίας μου παροδοχής διά κατοχήν δύο περιστρόφων, τα οποία μου εδώρησεν ο Πρόεδρος Αρχιεπίσκοπος Μακάριος προ αρκετού χρόνου.

Κατέστην ευθύς αμέσως μετά την δολοφονικήν απόπειραν κατά της ζωής του Μακαριωτάτου αντικείμενον και στόχος πολλαπλων και παντοειδών δυσφημητικών διαδόσεων.

ΑΓΩΝ 14 3 1970

Ετέθη εις κίνησιν εναντίον μου ως διά μαγείας, ολόκληρος βιομηχανία κακοβούλου και ανερματίστου ψιθύρου.

Δεν εναι δυνατόν διά λόγων να εκφράσω τα αισθήματα πικρίας και θλίψεως τα οποία με διακατέχουν.

Γνωρίζω ότι οι συκοφάνται δεν ορρωδούν προ ουδενός. Ούτε και αφήνουν τους εαυτούς των να πεισθούν εκ των γεγονότων.

Και ως εκ τούτου εν τη διακαή μου επιθυμία να εξυπρετήσω τον τόπον και την υπόθεσιν, η οποία εκθύμως θέλω να ενισχυθή, απεφάσισα όπως εγκαταλείψω προσωρινώς την πατρίδα μου, υπέρ της ελευθερίας και ευτυχίας της οποίας εστρατεύθην από νεαράς ηλικίας, με την ελπίδα ότι η αποχώρησις μου θα υπεβοήθει τους αρμοδίους εις το να στρέψουν επί τέλους την προσοχήν των προς την ορθήν κατεύθυνσιν.

Και ήτο θυσία δι' εμέ να εξαναγκασθώ υπό των πραγμάτων τα οποία εδημιούργησε το παρασκήνιον και η πολιτική εκμετάλλευσις να εγκαταλείψω έστω και προσωρινώς την Κύπρον.

Είναι γνωστόν ότι ούτε αυτήν μου την απόφασιν, δεν μου επέτρεψαν να πραγματοποιήσω διά παρανόμου και αντισυνταγματικής ενεργείας.

Θα μείνω απέχων πάσης πολιτικής αναμίξεως και θα αναμένω καρτερικώς τα πάντα προετοιμασμένος δι' οτιδήποτε πιστεύω ότι η αλήθεια και το δίκαιον θα επικρατήσουν και διά το καλόν της Κύπρου, αλλά και διά το καλόν του Μακαριωτάτου".

Ο Γιωρκάτζης επέστρεψε στο σπίτι του ενώ τα σημαντικότερα στελέχη του Ενιαίου Κόμματος υπό τον Γλαύκο Κληρίδη συνεδρίαζαν στο σπίτι του Κληρίδη για να δουν πως θα χειρίζονταν την κατάσταση. Κάποια στιγμή κτύπησε το τηλέφωνο, στην άλλη άκρη του τηλεφώνου ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος. Ζήτησε τον Γλαύκο Κληρίδη.

"Το γνωρίζεις του είπε ότι ο Γιωρκάτζης θα έφευγε".

Ο Κληρίδης του απάντησε καταφατικά.

"Τον σταμάτησα. Εδωσα οδηγίες να μη φύγει. Και ο λόγος είναι γιατί βρέθηκαν τα αποτυπώμαστα γνωστών του στα όπλα. Αν ο...( ανέφερε κάποιο όνομα) και ο ....( ανέφερε άλλο όνομα) είναι αναμιγμένοι είναι εύλογο να υπάρχει υποψία και για τον ίδιο. Γι' αυτό επιβάλλεται η παρουσία του στην Κύπρο.

Ο Κληρίδης έφυγε για το Προεδρικό. Μετά τη συνάντηση με τον Πρόεδρο Μακάριο διέψευσε τις φήμες ότι επρόκειτο να παραιτηθεί.

Στη συνάντηση αυτή ο Πρόεδρος Μακάριος θα πρέπει να παρέθεσε στον Γλαύκο Κληρίδη κάποια σοβαρά στοιχεία που τον οδηγούσαν στο συμπέρασμα ότι ο στενόταστος συνεργάτης του και ο άνθρωπος με τον οποίο είχαν εξαγγείλει μαζί την ίδρυση του Ενιαίου Κόμματος Πολύκαρπος Γιωρκάτζης, θα πρέπει να αναμίχθηκε στην απόπειρα εναντίον του Μακαρίου ή υπήρχαν πληροφορίες για ανάμιξη του. Ποτέ δεν μίλησε για τη συνάντηση αυτή ο Γλαύκος Κληρίδης.

Εγραφε την επομένη (14.3.1970) η εφημερίδα ΑΓΩΝ σχετικά με τη συνάντηση του Προέδρου της Βουλής με τον Μακάριο και τις επίμονες ενέργειες του:

" Ο Πρόεδρος της Βουλής κ. Κληρίδης διέψευσε χθες τας φήμας ότι επρόκειτο να παραιτηθεί και να αποχωρήσει της πολιτικής και ετόνισε ότι δεν προκύπτει τοιούτον θέμα.

Συμφώνως προς τας φήμας που εκυκλοφόρησαν ευρέως και εδημοσιεύθησαν εις τας εφημερίδας, ο κ. Κληρίδης, προετίθετο να παραιτηθή από την θέσιν του ως Προέδρου της

ΑΓΩΝ 11 3 1970

Βουλής, εκπροσώπου της ελληνικής πλευράς εις τας ενδοκυπριακάς συνομιλίας και ως αρχηγού του Ενιαίου Κόμματος.

Επισήμως όμως προέβη εις την ακόλουθον δήλωσιν:

"Επειδή εκυκλοφόρησαν πληροφορίαι ότι προτίθεμαι να παραιτηθώ στης σημερινής μου θέσεως και να αποχωρήσω της πολιτικής, επιθυμώ να καταστήσω σαφές ότι τοιούτον θέμα δεν προκύπτει".

Πρόσθετε η εφημερίδα:

"Πάντως αι φήμαι περί παραιτήσεως του κ. Κληρίδη προεκάλεσαν βαθείας ανησυχίας, τόσον μεταξύ της Κυβερνήσεως όσον και μεταξύ της κοινής γνώμης.

Ο κ. Κληρίδης είχε χθες συνάντησιν με τον πρόεδρον Μακάριον, με τον οποίον συνεζήτησε διάφορα θέματα, γίνεται δε αντιληπτόν ότι ο Μακαριώτατος του εζήτησε να μη παραιτηθή.

Εξ άλλου μετά τας φήμας που εκυκλοφόρησαν ενδιεφέρθη η Ελληνική Κυβέρνησις, η οποία διά του Υπουργού Εξωτερικών απέστειλε προς τον κ. Κληρίδην μήνυμα με το οποίον του εζήτει να αναθεωρήση τυχόν σκέψιν του διά παραίτησιν, διότι είναι απαραίτητος εις την παρούσαν κρίσιμον φάσιν εις την οποίαν έχουν περιέλθει αι ενδοκυπριακαί συνομιλίαι.

Εν τω μεταξύ αναμένεται να συνέλθη σήμερα το εκατονταμελές Κεντρικόν Συμβούλιον του Ενιαίου Κόμματος, το οποίον αναμένεται να ασχοληθή με την κατάστασιν, η οποία εδημιουργήθη μετά την παραίτησιν του κ. Γιωρκάτζη και την αποχώρησιν του από το Κόμμα".

Το θέμα της παραίτησης του Πολύκαρπου Γιωρκάτζη εξετάστηκε αρχικά από την Πολιτική Επιτροπή του Ενιαίου Κόμματος υπό την προεδρία του Γλαύκου Κληρίδη και μετά τη συνεδρία εκδόθηκε η ακόλουθη ανακοίνωση:

"Η Πολιτική Επιτροπή συνελθούσα εκτάκτως ενέκρινε ομοφώνως αίτησιν του Γενικού Οργανωτικού Γραμματέως του Κόμματος κ. Πολυκάρπου Γιωρκάτζη, όπως αποχωρήση της θέσεως του και του Κόμματος, λόγω της αποφάσεως του να αποσυρθή της πολιτικής".

Αυτή τη μέρα (Παρασκευή 13 Μαρτίου 1970) ο Γιωρκατζης δέχθηκε μια ομάδαν ξένων δημοσιγράφων οι οποίοι επέμεναν να πληροφορηθούν από τον ίδιο αν είχε πάρει μέρος στην απόπειρα εναντίον του Προέδρου Μακαρίου, ωστόσο ο ίδιος απέφυγε την απάντηση επαναλαμβάνοντας ότι "για όλα φταίει η πολιτική" και τίποτε άλλο.

Ο Σπύρος Κέττηρος, ο οποίος παρίστατο στη συνάντηση του Γιωρκάτζη με τους δημοσιογράφους έγραψε αργότερα στην εφημερίδα Ο ΑΓΩΝ:

" Ο Γιωρκάτζης κάθησε στο γραφείο του, έγυρε το πρόσωπο στη δεξιά παλάμη και άκουε να τον βομβαρδίζουν με ερωτήσεις:

- Εσύ έκανες την απόπειρα;

Εκείνος απάντησε:

- Για όλα φταίει η πολιτική.

ΑΓΩΝ 11 3 1970

Ενας γάλλος δημοσιογράφος δεν φαινόταν καθόλου ικανοποιημένος. Χωρίς προσχήματα ξαναρώτησε:

- Εσύ έκανες την απόπειρα;

Και ο Γιωρκάτζης το ίδιο σιγανά ξαναείπε:

- Για όλα φταίει η πολιτική.

Και σηκώθηκε, δείγμα πως οι ξένοι έπρεπε να φύγουν.

Μέχρι να εκδοθεί η δήλωση του Πολύκαρπου Γιωρκάτζη με την οποία διαμαρτυρόταν για την απαγόρευση της εξόδου από την Κύπρο, δόθηκε και επίσημα στη δημοσιότητα η απόφαση για να τοποθετηθεί στο "στοπ λιστ" με επίσημη ανακοίνωση:

"Αι ανακρίσεις εν σχέσει με την δολοφονικήν απόπειραν κατά του Μακαριωτάτου συνεχίζονται, εκρίθη δε σκόπιμον όπως μέχρι της αποπερατώσεως των απαγορευθή η έξοδος ωρισμένων προσώπων από την Κύπρον. Μεταξύ τούτων περιλαμβάνεται και ο πρώην Υπουργός Εσωτερικών κ. Πολύκαρπος Γιωρκάτζης".

Αυτή ήταν και η πρώτη επίσημη ένδειξη ότι ο Πολύκαρπος Γιωρκάτζης ήταν ύποπτος για την απόπειρα.

Ομως η κρίση δεν έμελλε να τελειώσει καθώς ο Πολυκαρπος Γιωρκάτζης διατηρείτο ως κινούμενος στόχος.