2.6.1971: Τo τέλoς της δράσης τoυ Εθvικoύ Μετώπoυ. Ο Διoικητής τoυ Iερoύ Λόχoυ και σημαvτικά στελέχη τoυ παραδίδovται και oδηγoύvται στo δικαστήριo και τoυς επιβάλλovται βαριές πoιvές, αλλά o Μακάριoς τoυς δίvει λίγoυς μήvες αργότερα χάρη.

S-1824

2.6.1971: ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΔΡΑΣΗΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ. Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΛΟΧΟΥ ΚΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΣΤΕΛΕΧΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΙΔΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΟΔΗΓΟΥΝΤΑΙ ΣΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΟΠΟΥ ΤΟΥΣ ΕΠΙΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΒΑΡΙΕΣ ΠΟΙΝΕΣ ΑΛΛΑ Ο ΜΑΚΑΡΙΟΣ ΤΟΥΣ ΔΙΝΕΙ ΣΕ ΛΙΓΟΥΣ ΜΗΝΕΣ ΧΑΡΗ

Tο Εθνικό Μέτωπο και καλύτερα ο Ιερός Λόχος που σχηματίστηκε απο το διάσπαση του Εθνικού Μετώπου έπνεε τα λοίσθια στα τέλη Μαϊου 1970 ύστερα και από την αντεπίθεση του κράτους.

Στις 30 Μαϊου συνελήφθη στο σπίτι του και ο Σταύρος Παπουής ένας από τους καταζητουμένους για την επίθεση εναντίον του αστυνομικού σταθμού Λεμεσού.

Ωστόσο συνέχιζαν να ακόμα να καταζητούνται οι Ναπολής Χριστοφή από τη Μέσα Γειτονιά, Ανδρέας Οικονομίδης Τσίκος από τη Λεμεσό, Ρένος Κώστας Πατσαλίδης από τη Λεμεσό, Αθανάσης Θεοδώρου Ταλαιαδώρος, άλλος Νάσος από τη Λεμεσό, Κίμων Κυπριανού Καμαρλίγκος, άλλως Μιχαήλ από το Τραχώνι, Ανδρέας Σάββα Τούτσιος, από τη Γερμασόγεια, κάτοικος Αγίας Φυλάξεως.

Ο Παπουής παρουσιάστηκε στο δικαστήριο μαζί με τους Πάμπο Παπαδόπουλο, από τη Λεμεσό, 30 ετών, υπάλληλο της ηλεκτρικής Λεμεσού, Αριστοτέλη Βρυωνίδη, άλλως Τέλη, από το Κοιλάνι, 27 χρόνων, Κυριάκο Γεωργίου από τα Μανδριά της Πάφου κάτοικο Λεμεσού, 26 ετών λιμενεργάτη, Κώστα Παναγιώτου από τη Μέσα Γειτονιά, 40 ετών, παντοπώλη, Νίτσα Χριστάκη Σολέα, 22 ετών, σύζυγο του Χριστάκη Σολέα που κρατείτο για την ίδια υπόθεση εναντίον των οποίων εκδόθηκε διάταγα κράτησης.

Σχετικά με την επιδρομή ανανεώθηκε και η κράτηση του Ρογήρου Θεοχάρους απο το δικαστήριο Λευκωσίας.

Στις 31 Μαϊου συνελήφθησαν ακόμα δυο καταζητούμενοι, οι Ανδρέας Τρούσιος από την Αγία Φύλαξη και Ανδρέας Οικονομίδης Τσίκος από τη Λεμεσό. Ο Τρούσιος παρουσιάστηκε στον αστυνομικό σταθμό Λεμεσού και παραδόθηκε ενώ ο Οικονομίδης συνελήφθη στο σπίτι του στην Αγία Φύλα.

Την ίδια μέρα αφέθηκε ελεύθερος ο αστυνομικός Παναγιώτης Πετρίδης από τη Λεμεσό που είχε συλληφθεί για την ίδια υπόθεση.

Την 1η Ιουνίου η Αστυνομία βρήκε και άλλη σημαντική ποσότητα οπλισμού που είχε κλαπεί από τον αστυνομικό σταθμό Λεμεσού. Τα ανευρεθέντα ήταν τέσσερα αυτόματα οπλοπολυβόλα, εννέα τυφέκια, τέσσερα περίστροφα, τρία πιστόλια, χειροβομβίδες, σφαίρες και εκρηκτικές ύλες.

Τα όπλα βρέθηκαν ύστερα από πληροφορίες στα χωριά Παραμύθα, Κορφή και Γεράσα.

Συνελήφθη επίσης ο Ανδρέας Ζήνωνος, 40 χρόνων, έγγαμος και πατέρας πέντε παιδιών ενώ απολύθηκαν οι συλληφθέντες Ευαγόρας Κωνσταντίνου από την Πάχνα, Κώστας Καλλινίκου, Λάμπρος Ιωάννου και ο αστυφύλακας Σωτήριος Σιδεράς, άλλως Ριρής, από την Κερύνεια.

Στις 2 Ιουνίου συνελήφθησαν αφού παραδόθηκαν στον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο που πήγε στη Λεμεσό όπου προήδρευσε ευρείας σύσκεψης αξιωματκων της αστυνομίας οι: Ναπολέων Χριστοφή, Αθανάσιος Θεοδώρου Ταλιαδώρος, Ρένος Κώστα Πατσαλίδης, Κίμων Κυπριανού Καμαρλίγκος και Αντώνιος Κυριακίδης.

Αυτοί ήταν και οι τελευταίοι καταζητούμενοι.

Εναντίον τους εκδόθηκε διάταγμα κράτησης την επομένη μαζί με τους Σοφοκλή Γαβριήλ από τη Λεμεσό, Λάζαρο Λιασίδη, Αλέξανδρο Π. Λόντο καθηγητή της Οικοδομικής της Τεχνικής

Σχολής Λεμεσού, Πανίκο Θ, Ποταμίτη από τη Λεμεσό, Πανίκο Λοφίτη από τη Λεμεσό και Νίκο Γρηγορίου από τη Λεμεσό επίσης.

Στην Αστυνομία παραδόθηκε τις 2 Ιουνίου και αρκετός οπλισμός ο οποίος μαζί με τον ανακαλυφθέντα αντιπροσώπευε το 90% του κλαπέντος από τον αστυνομικό σταθμό Λεμεσού.

Ο οπλισμός βρισκόταν στα χωριά Αγία Φύλαξη, Κορφή, Μέσα Γειτονιά, Αγιος Αθανάσιος, Αγιος Θεράπων, και σε γκαράζ στην πόλη της Λεμεσού.

Οπλισμός παραδόθηκε επίσης στην Αστυνομία και την επομένη που περιλάμβανε ένα οπλοπολυβόλο, 6 αυτόματα στέρλιγκ, 3 αυτόματα στεν, 6 ημιαυτόματα, 14 στρατιωτικά τυφέκια, 4 περίστροφα και 1 πιστόλι και εκρηκτικές ύλες και σφαίρες.

Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος σε δηλώσεις του στις 2 Ιουνίου αποκάλυψε ότι ο Ναπολέων Χριστοφή παραδόθηκε στον ίδιο στην Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Αλαμάνου.

Ανέφερε ακόμη ότι "οι πλείστοι σχεδόν άπαντες οι συλληφθέντες προέβησαν εις ομολογίας και αρκετοί τούτων αντελήφθησαν ότι αι ενέργειαι των είναι εθνικής επιζήμιαι και εξεδήλωσαν την μεταμέλειαν των, ένας δε εξ αυτών εδήλωσεν ότι υπήρξε θύμα άλλων".

Εν πάση περιπτώσει, πρόσθεσε, όλοι θα προσαχθούν ενώπιον της δικαιοσύνης.

Ο Πετρος Πετρίδης γράφει στην Ιστορική Εγκυκλοπαίδεια της Κύπρου, περίοδος 1959-73 τόμος Α, σελ. 408 για την παράδοση του Ναπολή Χριστοφή:

"Ορίστηκε ένα ραντεβού στο μοναστήρι καλογραιών του Αγίου Γεωργίου Αλαμάνου, ενώ συνεχίζονταν οι διαπραγματεύσεις ο διοικητής βρισκόταν σ' ένα ύψωμα πάνω από το

Μοναστήρι και περίμενε το σύνθημα- ένα σφύριγμα. Σαν άκουσε το σφύριγμα κατηφόρησε και μπήκε στο Μοναστήρι.

Οταν έφθασε κοντά, είπε στον Μακαριώτατο:

- Μπορώ να φιλήσω το χέρι σας;

- Η απάντηση του Αρχιεπισκόπου ήταν:

- Αυτό το χέρι το φιλούν όλοι.

Φίλησε το χέρι του Μακαριωτάτου, μπήκαν σε ένα δωμάτιο και του είπε που μπορούσαν να βρουν και άλλα όπλα που είχε ο ίδιος ή ήξερε που ήταν κρυμμένα.

Ο αναπληρωτής αρχηγός της αστυνομίας Σάββας Αντωνίου που συνόδευε τον Μακαριώτατο περιέγραψε έτσι την παράδοση του διοικητή:

"... Ζήτησε να συναντήσει τον Μακαριώτατο. Του επετράπη και μπήκε σε μια κάμαρη όπου έμειναν για αρκετή ώρα. Στις 12,30 μπήκαμε στο δωμάτιο μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών και άλλους αξιωματικούς.

Οταν μπήκαμε μέσα είπε: "Εγώ κύριοι επίστευα και πιστεύω εις την ένωσιν. Είναι διά την ένωσιν που εβγήκα στα βουνά. Εάν τώρα πάω φυλακή, όταν βγω εάν το καλέσει η περίστασις, διά την ένωσιν θα ξαναβγώ στο βουνό. Τώρα δεν ήθελα να γίνω δολοφόνος, διότι αντελήφθην ότι δεν υπήρχε σκοπός, γι' αυτό αποφάσισα να παραδοθώ. Κατάλαβα ότι οι συναγωνισταί μου με επρόδωσαν. Εστειλα ψες τους συντρόφους μου να παραδοθούν και σήμερα παρέδωσαν και τον οπλισμόν μας. Εφ' όσον δεν υπάρχει σκοπός δεν θα ήθελα να σκοτώσω αστυνομικούς ή και να με σκοτώσουν, απεφάσισα να παραδοθώ όπως σας είπα, προτού γίνω δολοφόνος".

Με αυτόν τον τρόπο τερματίστηκε οριστικά η δράση του Εθνικού Μετώπου στις 2 Ιουνίου 1970.

Για τη συνέχεια και το τέλος του Εθνικού Μετώπου ο Πετρος Πετρίδης γράφει:

" Μετά από αυτό άρχισε το έργο της ανακρίσεως. Και για πρώτη φορά ο Πρόεδρος Μακάριος άφησε κάποιες αιχμές ότι πίσω από το Εθνικό Μέτωπο ίσως να βρίσκονταν ξένοι. Σε συνέντευξη του στην Αθηναϊκή εφημερίδα "Βρδυνή" είπε:

"Από την εξέταση των εγγράφων του Εθνικού Μετώπου θα προέκυπταν συμπεράσματα, τα οποία δυνατόν να χύσουν περισσότερον φως ως προς τας επιδιώξεις και τους σκοπούς των παρανόμων και να δίδουν απάντησιν εις το ερώτημα, ματά πόσον όπισθεν της οργανώσεως αυτής υπήρχον υποκινηταί και ηθικοί αυτουργοί εις τας τρομοκρατικάς πράξεις και οι οποίοι ασφαλώς θα είχαν στόχους διά την επίτευξιν των οποίων να χρησιμοποιούντο ως όργανα Ελληνες Κύπριοι".

Τέτοια έγγραφα όμως δεν δόθηκαν ποτέ στη δημοσιότητα.

Ομως υπήρχε η μαρτυρία στελεχών του Εθνικού Μετώπου ότι ο ταγματάρχης Δημήτριος Παπαποστόλου, διοικητής των ΛΟΚ στην Κύπρο, είχε επαφές με ηγετικά στελέχη και ότι άλλα πρόσωπα με στενώτατους δεσμούς με την χούντα διεδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στο Εθνικό Μετωπο.

Τα στελέχη του Εθνικού Μετώπου αναφέρουν ακόμη τα ονόματα άλλων αξιωματικών που κυρίως υπηρέτησαν στην Λεμεσό με τους οποίους οι ηγέτες της οργάνωσης είχαν στενή επαφή.

Πάντως με τη διάλυση του Εθνικού Μετώπου που αποδείκτηκε πολύ περισσότερο εύκολη από όσο επιστεύετο - όταν επί τέλους το κράτος αποφάσισε να δράσει αποφρασιστικά- ματαιώθηκε ακόμα μια συνωμοσία κατά της Κύπρου. Η ανάμιξη στο Ε.Μ. προσώπων που είχαν κατευθύνει και την απόπειρα κατά του Προέδρου Μακαρίου αποτελεί ένδειξη ότι οι εγκέφαλοι είχαν ένα στόχο που θα τον προχωρούσαν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Ο στόχος ήταν σταθερός, τα μέσα όμως για την επίτευξη του μεταβάλλονταν ανάλογα με τις περιστάσεις.

Από τα 70 ενεργά και γνωστά στελέχη και μέλη του Ιερού Λόχου- Το Εθνικό Μέτωπο είχε πολύ περισσότερα μέλη- καταδικάστηκαν για συμμετοχή στην οργάνωση και την επιδρομή κατά του αστυνομικού σταθμού Λεμεσού μόνο 21 στις ακόλουθες ποινές:

1. Μιχαλάκης Ρωσσίδης, φυλάκιση πέντε ετών.

2. Σταύρος Αχιλλέως Παπουής, φυλάκιση πέντε ετών.

3. Κώστας Παρασκευά Παπαδούρης, φυλάκιση τεσσάρων ετών.

4. Ρογήρος Ιωακείμ Θεοχάρους, φυλάκιση τεσσάρων ετών.

5. Παναγιώτης Χρίστου Ρωσσίδης, φυλάκιση τεσσάρων ετών.

6. Ναπολέων Χριστοφή, φυλάκιση πέντε ετών.

7. Ανδρέας Γεωργίου Αντωνιάδης, φυλάκιση τεσσάρων ετών.

8. Γεώργιος Αλεξάνδρου, αστυνομικός λοχίας, φυλάκιση πέντε ετών.

9. Χριστάκης Σταύρου Σολέας, φυλάκιση τεσσάρων ετών.

10. Ζήσης Χαραλάμπους Καμπανάκης, φυλάκιση τεσσάρων ετών.

11. Αντωνάκης Λοϊζου Κυριακίδης, φυλάκιση τεσσάρων ετών.

12. Ανδρέας Σοφοκλέους Κωνταντίνου, αστυνομικός, φυλάκιση τεσσάρων ετών.

13. Θεόδωρος Κολοκασίδης, φυλάκιση τεσσάρων ετών.

14. Αθανάσιος Θεοδώρου Ταλιαδώρος, φυλάκιση τεσσάρων ετών,

15. Ρένος Κώστα Πατσαλίδης, φυλάκιση τεσσάρων ετών.

16. Πανίκος Θεοδώρου Ποταμίτης, φυλάκιση τεσσάρων ετών.

17. Κωνσταντίνος Γεωργίου Αποστόλου, φυλάκιση τεσσάρων ετών.

18. Ανδρέας Δημητρίου Περικλέους, φυλάκιση τεσσάρων ετών.

19. Κωνσταντίνος Λεωνίδα Κολοκοτρώνης, φυλάκιση τεσσάρων ετών.

20. Μιχάλης Αριστοδήμου Πισσής, φυλάκιση τεσσάρων ετών.

21. Δήμος Παναγιώτου Φυλάκιση τεσσάρων ετών.

Στην επιδρομή εναντίον του αστυνομικού σταθμού Λεμεσού πήραν, όμως μέρος, με βάση τη δική τους παραδοχή και οι ακόλουθοι που παρουσιάστηκαν τελικά ως μάρτυρες κατηγορίας: Ελευθέριος Κονναρής, Σοφοκλής Χαρ, Σολής, Μιχαήλ Καμαρλίγκος, Ηλίας Ζαβρός,

Γιανάκης Γεωργιάδης, Αναστάσης Χρίστου, Σαββάκης Γεωργίου, Κωστάκης Παναγή Βασιλειάδης, Ονησίφορος Διαμαντίδης, Γεώργιος Νικηφόρος, Βάσος Σπύρου Βασιλείου, Μέλιος Γεωργίου Αθηνής και Κωστάκης Αρμεύτης.

Στην επιχείρηση πήραν μέρος και άλλοι που είτε κατονομάστηκαν, αλλά δεν βρέθηκε μαρτυρία εναντίον τους ή δεν έγιναν καθόλου γνωστοί.

Οι 21 του Εθνικού Μετώπου που καταδικάστηκαν για την επιδρομή εναντίον του αστυνομικού σταθμού Λεμεσού έμειναν στη φυλακή λίγους μόνο μήνες, στις 19 Ιανοαυρίου 1971 ημέρα της ονομαστικής του γιορτής, ο Πρόεδρος Μακάριος ανέστειλε την έκτιση της υπόλοιπης ποινής τους, το διάταγμα για την αναστολή των ποινών κάλυπτε άλλα δέκα πρόσωπα που είχαν καταδικασθεί κατά καιρούς για ανάμιξη στις δραστηριότητες του Εθνικού Μετώπου.

Ο Πρόεδρος Μακάριος εξηγώντας την ενέργεια του αυτήν την τοποθέτησε στα πλαίσια της προσπαθείας συνενώσεως και συντονισμού των δυνάμεων μας:

"Εν τω πλαισίω των προσπαθειών τούτων, αποφάσισα όπως αναστείλω από σήμερον τας επιβληθείσας ποινάς φυλακίσεως εις τους αναμιχθέντας εις ενεργείας της παρανόμου οργανώσεως, Εθνικόν Μέτωπον. Ελπίζω ότι η χειρονομία αύτη θα βοηθήση να επανέλθουν εις τον ομαλόν πολιτικόν βίον, όλοι οι αναμιχθέντες εις παρανόμους ενεργείας και ότι θα αντιληφθούν ότι το εσωτερικόν μέτωπον πρέπει να διαφυλαχθή από πράξεις δυναμένας να ζημιώσουν την εθνική υπόθεσιν μας".

Μετά την απόλυση τους, αντιπροσωπεία των 21 από τους Μιχαλάκη Ρωσσίδη, Ναπολέοντα Χριστοφή, Ανδρέα Γαστριώτη και Κώστα Παπαδούρη επισκέφθηκαν τον Αρχιεπίσκοπο για να τον ευχαριστήσουν και να του ευχηθούν για τη γιορτή του.

Ο Μιχαλάκης Ρωσσίδης δήλωσε αργότερα ότι η απόλυση τους θα συνέβαλλε "στην προώθησ του εθνικού θέματος και την γεφύρωση των ρηγμάτων για τα οποία μίλησε επανειλημμένα ο Αρχιεπίσκοπος, η γεφύρωση των ρηγμάτων θα επιτευχθεί αν ληφθούν υπ' όψη τα αίτια που τα προκάλεσαν".

Σύμφωνα με το διάταγα, η αναστολή της έκτισης της ποινής των μελών του Εθνικού Μετώπου θα μπορούσε να τερματισθεί οποιαδήποτε στιγμή κατά την κρίση του Προέδρου Μακαρίου, αν υπήρχαν στοιχεία για ανάμιξη τους σε παράνομες ενέργειες.

Και μερικοί από αυτούς συνελήφθησαν και συμπλήρωση την ποινή τους όταν αναμίχθηκαν αργότερα στις δραστηριότητες της ΕΟΚΑ Β".