Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

26.7.1969: Τo Εθvικό Μέτωπo δoλoφovεί τov Φίλιππo Ευριπίδoυ, υπαρχηγό τoυ Εφεδρικoύ Σώματoς της Αστυvoμίας και συvεργάτη τoυ Αρχηγoύ της Αστυvoμίας Χαράλαμπoυ Χασάπη. Η Κυβέρvηση κηρύσσει παράvoμη oργάvωση τo Εθvικό Μέτωπo.

S-1816

26.7.1969: ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ ΔΟΛΟΦΟΝΕΙ ΤΟΝ ΦΙΛΙΠΠΟ ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ, ΥΠΑΡΧΗΓΟ ΤΟΥ ΕΦΕΔΡΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΣΤΕΝΟ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗ ΤΟΥ ΑΡΧΗΓΟΥ ΤΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ ΧΑΣΑΠΗ. Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΚΗΡΥΣΣΕΙ ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ

Φίλιππος Ευριπίδου, στενός συνεργάτης του αρχηγού της Αστυνομίας, το πρώτο θύμα του Εθνικού Μετώπου

Το Εθνικό Μέτωπο δεν περιορίστηκε μόνο στην απόπειρα εναντίον του Αρχηγού της Αστυνομίας Χαράλαμπου Χασάπη. Αντίθετα και άλλοι Κυβερνητικοί αξιωματούχοι δέχθηκαν τις δολοφονικές του σφαίρες, ενώ η Υπουργός Δικαιοσύνης Στέλλα Σουλιώτη και η Βουλή έγιναν στόχος βομβιστικών επιθέσεων.

Ενας από τα νέα θύματα της οργάνωσης ήταν ο Φίλιππος Ευριπίδου, Υπαρχηγός του Εφεδρικού Σώματος της Αστυνομίας και στενός συνεργάτης του Αρχηγού της Αστυνομίας Χαράλαμπου Χασάπη, στις 26 Ιουλίου 1969 στην οικίαν του στον Aγιο Δομέτιο.

Η συμβία του Μάρω Λοϊζου τους τελευταίους 18 μήνες είπε στο δικαστήριο στη θανατική ανάκριση στις 20 Οκτωβρίου 1969:

ΑΓΩΝ 29 7 1969

"Την 10.15 μ.μ. της 2ης Ιουλίου 1969 ενώ εκαθόμαστε εις το χωλλ και εβλέπαμε τηλεόρασιν, ήκουσα πυροβολισμούς. Εγύρισα να μιλήσω εις τον Φίλιππον και τον είδα αιμόφυρτον. Εσκυψα από πάνω του και προσεπάθησα να τον μετακινήσω. Του εμίλησα αλλά δεν μου απάντησεν. Ετηλεφώνησα εις το Εφεδρικόν Τμήμα της Αστυνομίας και εζήτησα από τον αστυνομικόν να στείλουν ασθενοφόρον. Μετά ήρχισα να καλώ εις βοήθειαν. Ο Φίλιππος εκάθητο εις πολυθρόνα κοντά εις την θύραν του χωλλ, με εστραμμένην την πλάτην προς τον δρόμον. Ητο πολύ κοντά εις το διαφανές τζάμι. Δεν αντελήφθηκα κανένα να φεύγη"..

Τον επόμενο μήνα ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Μιλτιάδης Χριστοδούλου, έγινε κι αυτός στόχος δολοφονικών σφαιρών στις 21 Αυγούστου 1969, ενώ επέστρεφε μόνος το βράδυ στο σπίτι του. Ο Χριστοδούλου τραυματίστηκε ελαφρά.

Οι δολοφονικές σφαίρες πλησίαζαν πολύ το Μακάριο. Του το είπε ο Μιλτιάδης Χριστοδούλου σαν τον επισκέφθηκε στο Νοσοκομείο Λευκωσίας όπου μεταφέρθηκε:

"Οι δολοφόνοι εσάς στόχευαν με την απόπειρα εναντίον μου. Προσέχετε. Ο επόμενος στόχος των παρανόμων θα είστε εσείς Μακαριώτατε".

Ο Μιλτιάδης Χριστοδούλου δέχθηκε τρεις σφαίρες που όλες τον τραυμάτισαν, ωστόσο, επιπόλαια, ενώ άλλες σφαίρες σφηνώθηκαν στο αυτοκίνητο του.

Η απόπειρα έγινε κοντά στα φώτα της Αγλαντζιάς στην περιοχή του ξενοδοχείου Χίλτον.

Ο Μακάριος αναγκάστηκε να πάρει αυστηρά μέτρα εναντίον του Εθνικού Μετώπου καταδικάζοντας έντονα τη δράση του.

Ο Μακάριος γνώριζε από την αρχή, για την έναρξη της δράσης του Εθνικού Μετώπου. Τον είχαν μάλιστα επισκεφθεί μερικοί και τον πληροφόρησαν σχετικά.

ΑΓΩΝ 22 8 1969

Σαν η παράνομη οργάνωση Εθνικόν Μέτωπον άρχισε τις δολοφονίες και τις τρομοκρατικές επιθέσεις, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου ο Μακάριος ανέφερε:

"Ηλθαν αυτοί οι ανόητοι και μου είπαν ότι θα κάμουν μια κίνηση με εθνικούς σκοπούς. Εφ' όσον οι σκοποί τους ήταν εθνικοί τους είπα ότι δεν ήταν επιλήψιμο να επιδιώκουν εθνικούς σκοπούς. Αυτοί όμως επροχώρησαν και έκαμαν συμμορία".

Και αυτή τη συμμορία ο Μακάριος καταδίκασε πολύ έντονα την επομένη της απόπειρας δολοφονίας του Μιλτιάδη Χριστοδούλου λέγοντας:

Ο Πρόεδρος της Βουλής Γλαύκος Κληρίδης μαζί με αξιωματικούς της αστυνομίας μπροσά στην τρύπα που προκάλεσε έκρηξη στο κτίριο της Βουλής

"Δολοφονικαί απόπειραι εναντίον προσώπων κατεχόντων δημοσίας θέσεις, βόμβαι απειλητικαί επιστολαί, απειλητικά τηλεφωνήματα, κυκλοφορία ανωνύμων φυλλαδίων, είναι από τινος τα θλιβερά χρακτηριστικά του λεγομένου εσωτερικού μας μετώπου. Εγένετο προ μηνών δολοφονική απόπειρα κατά του αρχηγού της αστυνομίας, εδολοφονήθη προ ημερών ανώτερος αξιωματικός της αστυνομίας, ηπειλήθη ο δήμαρχος Πάφου κ. Αγρότης, εξερράγη βόμβα εις το κτίριον της Βουλής και σήμερον εγένετο δολοφονική απόπειρα κατά του διευθυντού του Γραφείου Δημοσίων Πληροφοριών κ. Μιλτιάδη Χριστοδούλου.

"Δυσκολεύομαι να εύρω λέξεις καταλλήλους διά να χαρακτηρίσω και καταδικάσω το νέον τούτο απαίσιον έγκλημα και τους απεχθείς εκτελεστάς του. Αι δολοφονικαί σφαίραι δεν έπληξαν μόνον εκείνους οι οποίοι υπήρξαν θύματα και στόχος. Πλήττουν ολόκληρον τον κυπριακόν ελληνισμόν. Πλήττουν την Κύπρον και την εθνικήν της υπόθεσιν. Ζοφερόν διαγράφεται από πάσης πλευράς το μέλον του δυστήνου αυτού τόπου, εάν δεν τερματισθή η εγκληματική αυτή δραστηριότης.

"Αισθάνομαι οδύνην βαθυτάτην, διότι ενώ εθνικός κίνδυνος απειλεί την Κύπρον και ευρίσκεται ήδη προ των πυλών, άνθρωποι φέροντες ελληνικά ονόματα και παράνομοι οργανώσεις φέρουσαι εθνικήν προμετωπίδα διανοίγουν ή μάλλον ανατινάσσουν διά βομβών και όπλων τας πύλας και ενσυνειδήτως ή ασυνειδήτως γίνονται προδόται. Ολίγοι είναι οι άνθρωποι αυτοί, οι οποίοι διά τρομοκρατικών πράξεων εδημιούργησαν πέραν της εθνικής ζημίας, ατμόσφαιρα φοβίας και ανασφαλείας. Ισως σπανίως τόσον ολίγοι έβλαψαν τόσον πολύ την Κύπρον".

Ο Πρόεδρος Μακάριος διατηρώντας κάποιες ελπίδες ότι τα μέλη της οργάνωσης θα συνετίζονταν τα κάλεσε να θέσουν τέρμα στη δράση τους:

"Ποιούμαι θερμήν έκλησιν προς όλα τα μέλη των παρανόμων οργανώσεων και ομάδων όπως κατανοήσουν την μεγάλην εθνικήν και από πάσης πλευράς, ζημίαν την οποίαν προκαλούν εις την πατρίδα των και αυτοδιαλυθούν. Εάν συνεχισθή η παράνομος δραστηριότης των, εμφύλιος σπαραγμός θα είναι το άμεσον επακόλουθον και πλήρης κατάρρευσις του εσωτερικού μας μετώπου.

ΑΓΩΝ 21 8 1969

Διατηρώ ακόμη ελπίδας ότι θα αποφευχθή ο τοιούτος κίνδυνος. Και διά την αποσόβησιν του θα αγωνισθώ με όλας μου τας δυνάμεις".

Στη συνέχεια το Υπουργικό προχώρησε και κήρυξε την οργάνωση παράνομη στις 28 Αυγούστου 1969, σε συνεδρία στην οποία παρέστη κι ο Πρόεδρος της Βουλής Γλαύκος Κληρίδης.

Ο Μιλτιάδης Χριστοδούλου με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο

Ο Κληρίδης είχε καταδικάσει τη δράση των παρανόμων από την αρχή. Αλλά και αυτή την περίοδο, σαν το Εθνικό Μέτωπο τοποθέτησε βόμβα στο κτίριο της Βουλής στις 10 Αυγούστου είπε:

"Συνήθως δεν χάνω καιρόν να σχολιάζω απόψεις παρανόμων οργανώσεων ή και ανθρώπων, οι οποίοι δεν έχουν το θάρρος της γνώμης των. Ο,τιδήποτε θέλουν να είπουν, να το είπουν δημοσίως, επωνύμως, διά να αντιληφθή η κοινή γνώμη ποίοι είναι και πόσην λογικήν και κρίσιν διαθέτουν (...) Ουδέποτε απέδωσα οιανδήποτε σημασίαν εις πρόσωπα, τα οποία δρουν την νύκτα, δεν έχουν το θάρρος να εμφανισθούν, να αποκαλυφθούν δια να δυνηθή ο Κυπριακός λαός να κρίνη, κατά πόσον είναι πρόσωπα εις την νοημοσύνην και την πολιτικήν ικανότητα των οποίων δύναται να εναποθέση οιασδήποτε ελπίδας".

Η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου λήφθηκε με βάση το άρθρο 63 (β) του Ποινικού Κώδικα και δημοσιεύθηκε την επομένη στην επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας:

"Το Υπουργικόν Συμβούλιον ασκούν τας εις αυτό ανατιθεμένας εξουσίας υπό του αρθρου 63 (β) του Ποινικού Κώδικος διά του παρόντος διατάγματος κηρύσσει την φέρουσαν το όνομα Εθνικόν Μέτωπον ένωσιν προσώπων ως αποσκοπούσαν εις την διά πράξεων βίας και άλλων παρανόμων πράξεων δημιουργίαν αναταραχής και διαταράξεως της τάξεως εν τη Δημοκρατία και προγράφει ταύτην ως και οιονδήποτε κλάδον, κέντρον ή επιτροπήν ταύτης και οιανδήποτε οργάνωσιν ενεργούσαν εκ μέρους ή κατ' εξουσιοδότησιν ταύτης, ως παράνομον οργάνωσιν υπό την έννοιαν του προρηθέντος άρθρου".

Στο διάστημα αμέσως μετά την κήρυξη του Εθνικού Μετώπου ως παρανόμου, η πράνομη οργάνωση έκαμε μια προσπάθεια να προσεγγίσει τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, και φαίνεται ότι κάποια στελέχη του είχαν συνάντηση με αυτόν.

Φανεται ακόμα ότι στόχος ήταν να τεθεί τέρμα στη δράση της Οργάνωσης- ή τουλάχιστον αυτή ήταν η γνώμη μερικών στελεχών της.

Σύμφωνα με τον Πέτρο Πετρίδη (Ιστορική Εγκυκλοπαίδεια της Κύπρου, περίοδος 1959-1973, τόμος Α, σελ. 352) στις 5 Σεπτεμβρίου το Εθνικό Μέτωπο σε ένα από τα φυλλάδια του τόνιζε ότι άνθρωπος του είχε επισκεφθεί τον Πρόεδρο "που παρεδέχθη την ύπαρξιν εις καιρίας θέσεις ανθρώπων εθνικώς επιζημίων, δοσιλόγων, πρακτόρων ξένων δυνάμεων, σφετεριστών

ΑΓΩΝ 16 4 1969

του δημοσίου, προδοτών και ασυνειδήτων, ενεργούντων ανασταλτικώς εις πάσαν προσπάθειαν προαγωγής και επιλύσεως του εθνικού μας θέματος, βάσει των διεθνώς παραδεδεγμένων αρχών και των πόθων του κυπριακού λαού εξυπηρετούντες τα συμφέροντα των πατρώνων των".

Ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος σε δήλωση του

στις 6 Σετεμβρίου διέψευσε τον ισχυρισμό, δεν διέψευσε όμως ότι είχε συνάντηση με παράγοντα του Εθνικού Μετώπου και στη δήλωση του ήταν φανερή η προσπάθεια κάποιας χειρονομίας που θα έπειθε τους αρχηγούς της οργανώσεως να σταματήσουν την δράση τους. Την χειρονομία αυτή το Εθνικό Μετωπο θεώρησε σαν συμβιβασμό. Ανέφερε στη δήλωση του ο Μακάριος:

"Το παράνομον Εθνικόν Μέτωπον διά κυκλοφορήσαντος φυλλαδίου του αγγέλλει προσωρινήν αναστολήν της δραστηριότητας του, δημιουργεί δε την εντύπωσιν ότι επήλθε κατά

τινα τρόπον μετ' εμού συμβιβασμός και μου εδόθη πίστωσις διά την εξυγίανσιν ωρισμένων καταστάσεων.

Επαναλαμβάνω και πάλιν ότι ουδέποτε θα συμβιβασθώ με την βίαν και την τρομοκρατίαν και ότι η Κυβέρνησις λαμβάνει όλα τα μέτρα διά να θέση οριστικόν τέρμα εις τας δραστηριότητας του Εθνικού Μετώπου και οιασδήποτε τυχόν άλλης παρομοίας Οργανώσεως. Εάν εξ άλλου εδημιούργησαν καταστάσεις, χρήζουσας εξυγιάνσεως, δεν αποτελεί ευθύνην του Εθνικού Μετώπου η εξυγίανσις, αλλά της Κυβερνήσεως και ιδιαιτέρως εμού ως Προέδρου. Τα μέλη του Εθνικού Μετώπου ως και όλοι οι πολίται έχουν δικαίωμα και καθήκον να εκφέρουν κρίσεις, δι' οιανδήποτε κατάστασιν κατά δημοκρατικόν τρόπον να επιβάλουν τας απόψεις των".