13.8.1968: Ο Αλέκoς Παvαγoύλης διεvεργεί απόπειρα δoλoφovίας εvαvτίov τoυ δικτάτoρα Γεώργιoυ Παπαδόπoυλoυ, η oπoία απoτυγχαvει και o ίδιoς συλλαμβάvεται.

SXEDIO.L41

13.8.1968: Ο ΑΛΕΚΟΣ ΠΑΝΑΓΟΥΛΗΣ ΔΙΕΝΕΡΓΕΙ ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΟΥ ΔΙΚΤΑΤΟΡΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Η ΟΠΟΙΑ ΑΠΟΤΥΓΧΑΝΝΕΙ ΚΑΙ Ο ΙΔΙΟΣ ΣΥΛΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ

Στις 13 Αυγούστου 1968 στις 8 το πρωϊ ο Αλέξανδρος Παναγούλης, περίμενε με αγωνία ν' ακούσει τις σειρήνες των μοτοσυκλετιστών και της υπόλοιπης πρωθυπουργικής συνοδείας καθώς ο δικτάτορας της Ελλάδας Γεώργιος

Βρισκόταν στο 31ο χιλιόμετρο του δρόμου Παπαδόπουλος μεταφερόταν από το Λαγονήσι στο Γραφείο του στην Αθήνα.Αθηνών- Σουνίου αμέσως μετά από μια απότομη στροφή.

Αυτή η στροφή θ' ανάγκαζε το αυτοκίνητο που μετέφερε τον Παπαδόπουλο να ελαττώσει ταχύτητα.

Τα μάτια του ήταν καρφωμένα στο σημείο του δρόμου που είχε τοποθετήσει νωρίτερα το βράδυ δυο νάρκες, με τεράστια γόμωση που θα μπορούσαν να διαλύσουν ό,τι περνούσε από πάνω τους.

Στο νου του περνούσαν αυτή τη στιγμή όσα του είχαν διδάξει με τρόπο συνωμοτικό ο κύπριος ειδικός στις εκρηκτικές ύλες Κυριάκος Πατατάκος καθώς κι οι άνδρες της ΚΥΠ Ανδρέας Μακρίδης και Μιχάλης Κουδουνάρης, στην Κερύνεια, στη διάρκεια της εκπαίδευσης του στην Κύπρο, καθώς ετοιμαζόταν για το μεγαλύτερο και πιο εντυπωσιακό κτύπημα εναντίον της Χούντας των Αθηνών η οποία καταδυνάστευε την Ελλάδα εδώ κι ένα και πλέον χρόνο:

- Η εκρηκτική ύλη ενεργεί με γωνία σαράντα πέντε μοιρών... Οσο πιο βαθειά τοποθετηθεί τόσο εξασθενημένη θα είναι η δύναμη των αερίων.

Στο χέρι του κρατούσε ένα σύρμα. Ενα δεύτερο ήταν ενωμένο στον ένα πόλο μιας μπαταρίας που βρισκόταν δίπλα του.

Με μια μικρή κίνηση θ' άγγιζε με το δεύτερο σύρμα τον άλλο πόλο της μπαταρίας και θα ολοκληρωνόταν το θανάσιμο κύκλωμα, για ν ανατινάξει στον αέρα το αυτοκίνητο του δικτάτορα.

Αυτή του η κίνηση θα αποτελούσε την ολοκλήρωση ενός στόχου που είχε θέσει στη ζωή του από την ημέρα του πραξικοπήματος στην Ελλάδα, στις 21 Απριλίου 1967 και την είχε εκμυστηρευθεί στον Κύπριο φίλο του, ηθοποιό Νίκο Σιαφκάλη, στη διάρκεια που κρυβόταν στο σπίτι του στη Λευκωσία, λίγους μήνες νωρίτερα:

- Θα πάω στην Ελλάδα με μοναδικό σκοπό να τον σκοτώσω. Υστερα στην ανάγκη θ' αυτοκτονήσω.

Αυτή τη στιγμή απείχε λίγα μόνο λεπτά από το στόχο του.

Πέρασαν πρώτα τα περιπολικά της Αμεσης Δράσης. Υστερα άκουσε τους μοτοσυκλεττιστές που προπορεύονταν- ένας στη μια μεριά κι ένας στην άλλη.

Πίσω ακολουθούσε το αυτοκίνητο του δικτάτορα και τελευταίο ερχόταν ένα άλλο αυτοκίνητο συνοδείας.

Ο Παναγούλης έσφιξε δυνατά το καλώδιο στο χέρι του, κρατώντας το από την απομόνωση, λίγο πιο πάνω από το γυμνό μετάλλο.

Τα δευτερόλεπτα κυλούσαν μέσα σε αγωνία. Οι μοτοσυκλεττιστές πέρασαν πάνω από τις νάρκες.

Ο Παναγούλης κινήθηκε αστραπιαία κι άγγιξε το καλώδιο στον πόλο της μπαταρίας. Οι εκρήξεις ήταν εκκωφαντικές. Συγκλόνισαν την περιοχή.

Με αγωνία περίμενε να δει το αυτοκίνητο του δικτάτορα να τινάζεται στον αέρα. Ομως τα πράγματα δεν ήλθαν όπως τα υπολόγιζε και τα προγραμμάτιζε τόσους μήνες. Οι μοτοσυκλεττιστές σταμάτησαν λίγο πιο κάτω από το σημείο της έκρηξης.

Το ίδιο και το αυτοκίνητο του δικτάτορα. Κατάλαβε τι έγινε. Καθυστέρησε για ένα κλάσμα του δευτερολέπτου που ήταν, ωστόσο, αρκετό για να χάσει το στόχο του.

Ο Παπαδόπουλος διέφυγε τον κίνδυνο.

Ομως στο Παρίσι η ελληνική Αντίσταση εξέδωσε το πρώτο ενημερωτικό ανακοινωθέν για τη δράση της.

Αναφερόταν στο ανακοινωθέν:

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ

ΚΕΝΤΡΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

ΠΑ. ΔΥΤ. ΕΥΡΩΠΗ

Παρίσι 13 Αυγούστου, 1968

ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ ΑΡ.1.

Η Ελληνική Αντίσταση, η πανελλήνια στρατιωτικά συγκροτημένη οργάνωση αντιστάσεως, έκαμε σήμερα, ύστερα από μηνών συστηματική συγκρότηση και προετοιμασία, την πρώτη της εμφάνιση.

Το κέντρον δράσεως ήταν η περιοχή των Αθηνών και των προαστείων. Χρησιμοποιήθηκαν κυρίως μονάδες των Λαϊκών Αντιστασιακών Ομάδων Σαμποτάζ, (ΛΑΟΣ) των Δυνάμεων Σαμποτάζ της Ελληνικής Αντίστασης.

Πολλές νάρκες και βόμβες εξερράγησαν σε στρατιωτικές κι' αστυνομικές εγκαταστάσεις, κυβερνητικά κτίρια κεντρικούς δρόμους και πλατείες.

Οι φλόγες ο καπνός και οι εκρήξεις δημιούργησαν μαζί με τις σειρήνες των πυροσβεστικών και αστυνομικών οχημάτων πολεμική ατμόσφαιρα.

Κατά την πρώτη φάση των επιχειρήσεων χρησιμοποιήθηκαν επίσης σε περιορισμένη κλίμακα, μονάδες του Εθνικού Απελευθερωτικού Στρατού (ΕΑΣ). Ο ΕΑΣ είναι η ανταρτική δύναμη της Ελληνικής Αντίστασης.

Μονάδες της Μαχητικής Οργάνωσης Νεολαίας (ΜΟΝ) διένειμαν ταυτόχρονα χιλιάδες φυλλάδια με την πρώτη προκήρυξη της Ελληνικής Αντίστασης προς τον λαό.

Οι προγραμματισθείσες για την πρώτη ημέρα επιχειρήσεις συνεχίζονται σύμφωνα με το σχέδιο, το οποίο προβλέπει σοβαρότατες επιθέσεις.

Περισσότερες πληροφορίες θα δοθούν με τα επόμενα ανακοινωθέντα".

Αυτά αναφέρονταν στο ενημερωτικό φυλλάδιο που εκδόθηκε στο Παρίσι. Ομως στην Αθήνα τα πράγματα δεν πήγαν όσο καλά τα υπολόγιζε ο Παναγούλης που βρέθηκε τελικά στη φυλακή κι' η χούντα άρχισε να ψάχνει για να βρει την αλήθεια και τους συνεργάτες του. Και δεν καθυστέρησε πολύ για να φθάσει στον Πολύκαρπο Γιωρκάτζη, υπουργό Εσωτερικών της Κύπρου.

Ο Παναγούλης μετά τη απόπειρα κατά του Παπαδόπουλου προγραμμάτιζε να φύγει μέσω θαλάσσης. Ενας συνεργάτης του που θα τον παραλάμβανε με βάρκα, έφυγε σαν απέτυχε η απόπειρα γιατί φοβήθηκε. Ο ίδιος ο Παναγούλης κρύφθηκε σε κάποια σχίνα.

Ηταν ζήτημα χρόνου πλέον να φθάσουν κοντά του μια και δεν είχε ουσιαστικά τρόπο διαφυγής από το σημείο που βρισκόταν.

Σε λίγο τον συνέλαβαν οι αστυνομικοί που απέκλεισαν και κτένισαν την περιοχή. Τον βρήκαν στα σχίνα, στα οποία κρύφθηκε, φορώντας μόνο το μαγιώ του, μια κι είχε βγάλει τα ρούχα του, για να διαφύγει, μέσω θαλάσσης, μετά την απόπειρα.

Τον συνέλαβε ο Βασίλειος Κιρκίνης, ο οποίος σε κατάθεση του στη δίκη του Παναγούλη αργότερα, ακολούθησε σε λίγους μήνες περιέγραψε το σημείο της έκρηξης:

"Εφθασα είκοσι λεπτά μετά την έκρηξη. Αντιλήφθηκα δυο λάκκους πάνω στο δρόμο. Το βάθος θα πρέπει να ήταν γύρω στα 40-50 εκατοστά του μέτρου με διάμετρο ενός μέτρου. Οι δύο λάκκοι ήταν στο δεξιό του δρόμου, όπως ερχόμαστε από το Σούνιο στην Αθήνα. Εάν οποιοδήποτε αυτοκίνητο βρισκόταν τη στιγμή της εκρήξεως στο σημείο εκείνο, με μαθηματική ακρίβεια θα κατεκρημνίζετο προς τη χαράδρα κι ο θάνατος θα ήταν εκατό τοις εκατό βέβαιος".

Ο Παναγούλης και η παρέα του, εκτός από τις νάρκες που είχαν τοποθετήσει στο δρόμο του Σουνίου και που απέτυχαν να σκοτώσουν το δικτάτορα της Ελλάδας Γεώργιο Παπαδόπουλο είχαν τοποθετήσει διάφορες βόμβες και σε άλλα σημεία της Αθήνας. Ο Γιωρκατζης τους είχε στείλει αρκετές εκρηκτικές ύλες.

Μια από αυτές εξερράγη στην περιοχή του Παναθηναϊκού σταδίου.

Αλλες βόμβες είχαν τοποθετηθεί σε άλλα σημεία, αλλά δεν εξερράγησαν. Ο ίδιος ο Παναγούλης υπέδειξε προσωπικά στους ανακριτές του τα σημεία στα οποία είχαν τοποθετηθεί κι' είχε το λόγο του, όπως εξήγησε αργότερα στο δικαστήριο: Επειδή φοβόταν ότι θα

συλλαμβανόταν μετά την απόπειρα, μια κι' ήταν πολύ τολμηρή η πράξη του, ήθελε κάποια ώρα να ειδοποιήσει τους συνεργάτες του.

Ετσι την καθορισμένη ώρα που είχε μαζί τους ραντεβού έπεισε τους ανακριτές να τον μεταφέρουν εκεί λέγοντας τους ότι θα τους υποδείκνυε σημεία, όπου είχε τοποθετήσει βόμβες, ώστε να πληροφορηθούν τη σύλληψη του κι έτσι να πάρουν κι' εκείνοι τα μέτρα τους.

Ο Παναγούλης υπέδειξε στους ανακριτές τρεις συνολικά βόμβες που δεν είχαν εκραγεί.

Στο Δικαστήριο ρώτησε το μάρτυρα κατηγορίας Ευάγγελο Μάλλιο αν οι βόμβες είχαν εκραγεί κι' εκείνος απάντησε αρνητικά.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ: Τι θέλετε να αποδείξετε;

ΠΑΝΑΓΟΥΛΗΣ: Οι βόμβες αυτές ήταν των 6 ωρών και δεν είχαν εκραγεί οι μηχανισμοί. Επρεπε να γίνει η έκρηξη πριν από εννέα ώρες. Διότι ήσαν χαλασμένες και ήταν δοκιμαστική τοποθέτηση μηχανισμών στο σημέιο αυτό.

- Δηλαδή ισχυρίζεσαι ότι τοποθέτησες τις βόμβες, αλλά όχι προς τον σκοπό της έκρηξης;

- Μάλιστα.

- Για ποιον σκοπό τις τοποθέτησες;

- Διότι εκ των προτέρων υπήρξεν η βεβαιότητα της συλλήψεως μου, ώστε την ορισμένην ώραν που είχα ραντεβού με τρία πρόσωπα να με οδηγήσουν (οι ανακριτές) στο σημείο που ήθελα.

- Είσαι έξυπνος, αλλά δεν μπορείς να δώσεις απάντηση.

- Ο Μηχανισμός αυτός δεν λειτούργησε.

- Αφού είναι βέβαιο ότι δεν επρόκειτο να εκραγούν γιατί τις τοποθέτησες;

- Εγνώριζα ότι ήταν τόσο ριψοκίνδυνο το διάβημα ώστε θα συλλαμβανόμουν. Για τη σύλληψη έπρεπε να λάβουν γνώση και να πάρουν τα μέτρα τους και θα δινόταν εντολή, σε πρόσωπα που γνώριζα μόνο κατ' όψη και τα οποία μόλις θα πληροφορούντο για τη σύλληψη μου θα λάμβαναν εντολή.

- Ωστε τις βόμβες τις τοποθέτησες στα σημεία εκείνα ως ενδεικτικό σημείο συνάντησης;

- Αν έλεγα στο κρατητήριο ότι στις 4 το πρωί θα ήθελα να κάνω ένα περίπατο θα με έπαιρναν; Οχι. Εάν όμως τους έλεγα ότι είναι κατι βόμβες και πάμε να σας τις δείξω θα μέ άφηναν.

Η σύλληψη του Αλέκου Παναγούλη οδήγησε στο μεγαλύτερο σκάνδαλο που είχε ξεσπάσει ποτέ στις σχέσεις Ελλάδας και Κύπρου.

Γιατί καθώς η ελληνική αστυνομία συνέχιζε τις έρευνες και τις συλλήψεις έφθασε μέχρι την κορυφή των συνεργατών του. Κι' ο κορυφαίος δεν ήταν άλλος, από τον Υπουργό Εσωτερικών και Αμυνας της Κύπρου Πολύκαρπο Γιωρκάτζη.

Αυτή η συμμετοχή του Πολύκαρπου Γιωρκάτζη οδήγησε σε σύγκρουση και εκβιασμούς της χούντας προς την Κύπρο και τον Πρόεδρο Μακάριο, ο οποίος στο τέλος αναγκάστηκε να θυσιάσει τον Υπουργό του.