Πρώτη Ηλεκτρονική Ιστορία της Κύπρου

image

Δωρεάν προσφορά σε ερευνητές, μελετητές, φοιτητές, μαθητές και δημοσιογράφους.

Από την Κύπρο στην αρχαιότητα, μέχρι την Κύπρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η αγγλοκρατία, η ΕΟΚΑ, το πραξικόπημα, το σχέδιο Ανάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αρχείο Παναγιώτη Παπαδημήτρη

papademetris-pΜοναδικό αρχείο στο οποίο μπορείτε να προστρέξετε και να αναζητήσετε εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλετε για μια περίοδο 8.000 ετών για την Ιστορία της Κύπρου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

23.11.1966: Ο Νίκoς Σαμψώv καταθέτει στη δίκη για τηv oργάvωση ΑΣΠIΔΑ "εv μέσω ζωηρώv επεισoδίωv και αvταγκλήσεωv".

S- 1700

23.11.1966: Ο ΝΙΚΟΣ ΣΑΜΨΩΝ ΚΑΤΑΘΕΤΕΙ ΣΤΗ ΔΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΣΠΙΔΑ "ΕΝ ΜΕΣΩ ΖΩΗΡΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΕΓΚΛΗΣΕΩΝ"

Ο Νίκος Σαμψών

Επόμενος μάρτυρας στη δίκη των 28 κατηγορουμένων για τη υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ ήταν ο δημοσιογράφος, αγωνιστής της ΕΟΚΑ και εκδότης της εφημερίδας ΜΑΧΗ Νίκος Σαμψών ο οποίος αποκάλυψε και το επιβεβαίωσε και ένας από τους μάρτυρες, ότι έβγαλε τον κατηγορούμενο Λοχαγό Αριστείδη Μπουλούκο με τις κλωτσιές έξω από το Γραφείο του, όταν του είπαν ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου θα τον θεωρήσει προδότη αν δεν συμμορφωθεί με τις συστάσεις του και παύσει να βάλλει εναντίον του Υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας Ηλία Τσιριμώκου.

Λεπτομέρειες της κατάθεσης του Μπουλούκου μετέδιδε στις 23 Νοεμβρίου 1966 από την Αθήνα, ο ανταποκριτής της εφημερίδας ΑΓΩΝ:

"Εν μέσω ζωηρών επεισοδίων και αντεγκλήσεων συνεχίσθη η δίκη διά τον ΑΣΠΙΔΑ με την εξέτασιν του Κυπρίου δημοσιογράφου Ν. Σαμψών, ως μάρτυρος κατηγορίας. Κατ' αρχήν η υπεράσπισις υπέβαλεν ένστασιν διότι ο μάρτυς εξητάσθη τρίτος κατά σειράν, ενώ είχεν αριθμόν 138. Ο Πρόεδρος απήντησεν ότι είχεν ανακοινώσει εγγράφως ψες το όνομα του και η ένστασις απερρίφθη.

Ο μάρτυς είπεν ότι είχε δημοσιεύσει εις την εβδομαδιαίαν εφημερίδα του ΘΑΡΡΟΣ το τελευταίον δεκάημερον του Μαρτίου 1965 σχόλιον κατά του κ. Τσιριμώκου, ο οποίος επρόκειτο τότε να κατέλθη εις Κύπρον διά τον εορτασμόν της επετείου της ΕΟΚΑ και υπεστήριζεν ότι δεν έπρεπε να κατέλθη εις Κύπρον λόγω της παλαιάς σχέσεως του με το ΕΑΜ. Δύο ημέρας αργότερον, είπε, τον επεσκέφθη εις το γραφείον του ο κατηγορούμενος λοχαγός Μπουλούκος με τον λοχαγόν Κυρατζήν, ήδη μάρτυρα κατηγορίας, και του είπεν ότι "η Ελλάς υποφέρει από τους αμερικανούς" και ότι "πρέπει να φτιάξωμε μιαν Ελλάδα σοσιαλιστικώτερη και προοδευτερικώτερη, να μοιάζει σαν την Γιουγκοσλαβία και την Αίγυπτον".

Τον ηρώτησα συνέχισεν ο μάρτυς ποιος ενσαρκώνει αυτά τα ιδανικά και μου απήντησεν: " Ο Ανδρέας Παπανδρέου" και πρόσθεσε ότι ο Μπουλούκος του είπεν ότι θα θεωρηθή προδότης εάν δεν συμμορφωθή με τας συστάσεις του και ο μάρτυς εθύμωσε και του εφώναξεν: "Εξω από το γραφείον μου και εσύ και ο Παπανδρέου".

Οταν έφευγον οι λοχαγοί ήκουσε, λέγει, τον Κυρατζήν να αποδοκιμάζη τον Μπουλούκον.

Αρότερα, συνεχίζει ο μάρτυς, ο φίλος μου Χατζημιλτής μου έγραψεν ότι ο Μπουλούκος διέδιδεν ότι επώλησα την εφημερίδα μου εις την ΕΡΕ και επρόκειτο να κατέλθη εις Κύπρον ο Κωνσταντόπουλος, διευθυντής τότε της ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗΣ και τώρα του ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΚΟΣΜΟΥ διά να φροντίση την έκδοσιν της. Ανέφερα το γεγονός εις το επιτελείον της Εθνικής Φρουράς και όταν ήλθεν εις Κύπρον ο Στρατηγός Σίμος τα επανέλαβα αλλά μου είπεν ότι δεν υπάρχει λόγος να τα καταθέσω εγγράφως. Οταν μετέβην εις Αθήνας έλαβα εις το ξενοδοχείον μου ανώνυμα τηλεφωνήματα που με εκάλουν να μεταβώ να συναντήσω τον κ. Φαρμάκην, ενώ εγώ εγνώριζον ότι απουσίαζεν εις Λάρισσαν. Εξ άλλου αντελήφθην ότι άτομον με παρακολουθή. Μετέβην εις το Καστρί και παρεπονέθην εις τον κ. Γ. Παπανδρέου, ο οποίος ετηλεφώνησεν εις κάποιον Παπατέρπον, ήδη κατηγορούμενον και τότε υποδιοικητήν της ΚΥΠ και εκείνος του είπεν ότι πιθανόν να με παρακολουθή η Ασφάλεια, διότι ο ίδιος δεν έχει ανθρώπους περίσσιους. Ο Παπανδρέου μου είπεν ότι δεν έχει ανθρώπους εμπιστοσύνης.

ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ: Μήπως σε παρηκολούθη άνθρωπος της Κυπριακής Κυβερνήσεως.

ΜΑΡΤΥΣ: Η Ιστορία μου...και κινείται προς τον χαρτοφύλακά του.

Β ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ: Δώστε μου το χαρτί.

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ 24 11 1966

ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΙΣ: Πώς γνωρίζει ο κ. Βασιλικός Επίτροπος ότι υπάρχει χαρτί;

Ο μάρτυς επιδεικνύει πιστοποιητικόν ότι συμπαρίσταται εις την Κυπριακήν Κυβέρνησιν.

ΥΠΡΑΣΠΙΣΙΣ: Το χαρτί εδόθη πριν ο κ. Κωστόπουλος του δώσει 15.000 δολλάρια διά να αναλάβη αντιμακαριακόν αγώνα.

Ο μάρτυς διαμαρτύρεται εντόνως και ο Πρόεδρος του λέγει να διατηρήση την ψυχραιμίαν του, διότι "θα ακούση πολλά".

Συνεχιζομένης της συζητήσεως διά την παρακολούθησιν του μάρτυρος εγείρεται ο εκ των (κατηγορουμένων Ανθυπασπιστής) Χωροφυλακής Ντελιδάκης και λέγει ότι τον μάρτυρα παρηκολούθη εκείνος εκτελών υπηρεσίαν. Εις ερώτησιν του προέδρου απήντησεν ότι ήκουσεν από πολλούς αξιωματικούς εις την Κύπρον ότι υπήρχεν ΑΣΠΙΔΑ αλλά δεν ενθυμείται ονόματα.

Προσέθεσεν ότι οι Κύπριοι τότε έλεγον ότι οι αξιωματικοί δεν ασχολούνται με την ένωσιν, αλλά με άλλα. Εις άλλην ερώτησιν διευκρίνισεν ότι αργότερον απεκατέστησε τον κ. Τσιριμώκον όταν ως Υπουργός των Εξωτερικών έδειξεν στιβαράν πολιτικήν.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Η υπεράσπισις ισχυρίζεται ότι η υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ είναι σκευωρία που κατεσκεύασεν ο στρατηγός Γρίβας. Τι γνώμην έχεις;

ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΙΣ: Είναι κρίσις του μάρτυρος και θα ερωτήσωμεν και ημείς την κρίσιν του. Τον Γρίβαν εξ άλλου δεν τον θεωρούμε κατασκευαστήν της σκευωρίας, αλλά ότι συμμετέσχεν εις την κατασκευήν.

ΜΑΡΤΥΣ: Οχι, δεν είναι σκευωρία του στρατηγού Γρίβα.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Εχεις υπ' όψιν σου μίαν Κίνησιν του στρατηγού Γρίβα;

ΜΑΡΤΥΣ: Μάλιστα, την Κίνησιν Εθνικής Αναδημιουργίας με βουλευτάς και τον κ. Κωστόπουλον.

ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΙΣ: Εχετε καταθέσει ότι μετά τας ανακρίσεις του στρατηγού Σίμου ήλθατε εις Αθήνας και σας παρακολουθούσαν. Αλλά τότε ο Παπανδρέου είχε πέσει.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ο μάρτυς διευκρινίζει τώρα ότι ήλθεν εις Αθήνας προ του Σίμου.

ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΙΣ: Γιατί επεμβαίνετε κ. Πρόεδρε. Να μας απαντήση ο μάρτυς με ημερομηνίες διότι ψεύδεται.

Εις άλλην ερώτησιν ο μάρτυς λέγει ότι ο Μπουλούκος δεν του ανέφερε περί ΑΣΠΙΔΑ.

ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΙΣ: Ητο φίλος της Κυβερνήσεως ο Μπουλούκος;

ΜΑΡΤΥΣ: Επειδή είναι αξιωματικός πρέπει να είναι φίλος της εκάστοτε Κυβερνήσεως.

ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΙΣ: Υποστηρίζατε τον κ. Παπανδρέου;

ΜΑΡΤΥΣ: Υποστηρίζω πάντοτε τας εκάστοτε ελληνικάς Κυβερνήσεις.

ΥΠΡΑΣΠΙΣΙΣ: Αργότερον τι εγράφατε εναντίον του κ. Παπανδρέου;

ΜΑΡΤΥΣ: Δεν ενθυμούμαι.

ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΙΣ: Συνελήφθη κατ επανάληψιν ψευδόμενος.

ΜΑΡΤΥΣ: Πρέπει να έχετε υπ' όψιν τους αγώνας μου...

ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΙΣ: Ελιποτακτήσατε. Επήγατε να αντικαταστήσετε εις τον Αγιον Ιλαρίωνα τα καταπονημένα τμήματα;

Διαμαρτυρίαι, κωδωνοκρουσίαι.

ΠΑΝΟΥΤΣΟΣ (λοχαγός κατηγορούμενος): Ημουν διοικητής του.

ΜΑΡΤΥΣ: Δεν ήσουν τίποτε.

Δημιουργείται πανδαιμόνιον και η δίκη διεκόπη επί ημισείαν ώραν.

Οταν επαναλαμβάνεται η δίκη, η υπεράσπισις υποβάλλει εις τον μάρτυρα ερωτήσεις πως εγνώριζεν μόνον αυτός ότι ο Φαρμάκης έλειπεν εις την Λάρισσαν, τι σχέσεις έχει μαζί του

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ 8 6 1965

και ο μάρτυς είπεν ότι είναι φίλος του, αλλά τα μικρόφωνα συρίζουν και η ατμόσφαιρα είναι άκρως τεταμένη. Εις μίαν στιγμήν εγείρεται ο κατηγορούμενος λοχαγός Τόμπρας και λέγει ότι ο θόρυβος απο τα μικρόφωνα είναι τεχνικός. Το δικαστήριον τον δικάζει ως αυτόφωρον διά πρόκλησιν θορύβου με σκοπόν να κωλυσιεργήση την δίκην. Οι συνήγοροι ως μάρτυρες υπερασπίσεως του λέγουν ότι ο Τόμπρας επειδή είναι ειδικευμένος εις τα ηλεκτρονικά ηθέλησε να διευκολύνη την διαδικασίαν, ο Βασιλικός Επίτροπος εζήτησε να του επιβληθή ποινή δύο ετών φυλακίσεως και το Στρατοδικείον του επέβαλε οκτώ μηνών. Η υπεράσπισις παρετήρησεν ότι εις το τέλος οι κατηγορούμενοι θα αθωωθούν διά την κυρίαν κατηγορίαν και θα ευρεθούν εις τας φυλακάς λόγω των ποινών που τους επιβάλλει το δικαστήριον ως αυτόφωρον. Εξ άλλου ο συνήγορος βουλευτής, τέως υπουργός της Ε Κ κ. Αγγελόύσης εδήλωσεν ότι εις ένδειξιν διαμαρτυρίας θα αποχωρήση από το δικαστήριον διά δύο ημέρας.

Εις το σημείον αυτό η δίκη διεκόπη διά το απόγευμα.

Εν τω μεταξύ ο στρατηγός Παπαδάτος εδήλωσε σήμερον ότι θα μηνύση τον κατηγορούμενον λοχαγόν Μπουλούκον, διότι ως ανεγράφη χθες εις την εφημερίδα της αντιπολιτεύσεως ΒΗΜΑ, ο Μπουλούκος είχεν είπει ότι ο στρατηγός Παπαδάτος του είχε προσφέρει μέσω της συζύγου του εις τον λοχαγόν Θεοδοσίου ένα εκατομμύριο δραχμάς ενώ η σύζυγος του στρατηγού είχεν αποθάνει το 1961 προ της υποθέσεως ΑΣΠΙΔΑ. Σχετικώς η υπεράσπισις του Μπουλούκου υποστηρίζει ότι ο Μπουλούκος δεν ανεφέρθη εις την σύζυγον του στρατηγού, αλλά εις την σύζυγον του κατηγορουμένου λοχαγού Θεοδοσίου, η οποία και επισκέπτετο τον σύζυγον της εις την φυλακήν.

Την πέμπτην απογευματινήν συνεχίσθη η συνεδρίασις του Διαρκούς Στρατοδικείου με την εξέτασιν του Νίκου Σαμψών. Ο μάρτυς απαντών εις ερωτήσεις των συνογόρων υπερασπίσως έδωσεν εξηγήσεις διά τα περιουσιακά του στοιχεία, ως και δι' ωρισμένο χρηματικό ποσόν το οποίον έλαβεν επί της περιόδου του Κυπριακού αγώνος διά την αγοράν όπλων εν όψει της επιθέσεως των τούρκων.

Περαιτέρω ο Σαμψών είπεν ότι η εφημερίδα του ακολουθεί πάντοτε την πολιτικήν της Κυπριακής Κυβερνήσεως και ότι μετά του κ. Αβέρωφ συνδέεται απλώς διά φιλικού δεσμού και ότι η αυθόρμητος προσέλευσις του ενώπιον του αντιστρατήγου κ. Μ. Σίμου εγένετο διότι εκ της συζητήσεως μετά του κατηγορουμένου Μπουλούκου έκρινε ότι κάτι το σοβαρόν ετεκταίνετο μετά την αποκάλυψιν του ΑΣΠΙΔΑ.

Απαντών εις ετέραν ερώτησιν των συνηγόρων της υπερασπίσεως ο μάρτυς ανέφερεν ότι μετέσχε της πορείας ειρήνης κατά το 1964 εις Κύπρον κατόπιν εντολής του Αρχιεπισκόπου και τούτο διά να μη αφήσουν την πρωτοβουλίαν εις τους κομμουνιστάς.

Εν συνεχεία ο συνήγορος ημφεσβήτησε την ταυτότητα του μάρτυρος με τον ισχυρισμόν ότι ούτος κυκλοφορεί άνευ διαβατηρίου και ταυτότητος. Το δικαστήριον συσκεφθέν απεφάνθη ότι δεν αμφισβητεί την ταυτότητα του μάρτυρος και ότι αν υφίσταται εν προκειμένω αδίκημα, το αρμόδιον να επιληφθή είναι το τακτικόν δικαστήριον. Ο Πρόεδρος του Στρατοδικείου εκάλεσεν εν συνεχεία τον μάρτυρα να προσκομίση εντός της αύριον το διαβατήριον του ενώπιον του δικαστηρίου.

Ο μάρτυς Νίκος Σαμψών εις απάντησιν ερωτήσεων της υπερασπίσεως κατέθεσεν ότι είναι φίλος του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, ότι μετά του στρατηγού Γρίβα διατηρεί φιλικάς σχέσεις και ότι δεν αντελήφθη κίνησιν του στρατηγού Γρίβα εις την Κύπρον αποβλέπουσαν εις

Αριστερά ο Στρατηγός Σίμος ο οποίος ήλθε στην Κύπρο για ανακρίσεις για την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ. Δεξιά ο Στρατηγός Γεωργιάδης, δοικητής της Μεραρχίας, γνωστής ως ΕΛΔΥΚ/Μ

την ανατροπήν της τότε κυβερνήσεως Παπανδρέου, ούτε κίνησιν του ιδίου προς ανατροπήν του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπισκόπου Μακαρίου.

Εις το σημείον αυτό ο κατηγορούμενος Παπατέρπος εγερθείς εκ του εδωλίου του είπεν ότι η παρακολούθησις του μάρτυρος εις τας Αθήνας, εγένετο κατόπιν παρακλήσεως της εν Αθήναις Κυπριακής πρεσβείας.

Ο μάρτυς παρεκάλεσε το δικαστήριον να κληθή διά να εξετασθή ο πρεσβευτής της Κύπρου κ. Κρανιδιώτης, διά να διαψεύση ή επιβεβαιώση τον ισχυρισμόν του κατηγορουμένου.

Ο Νίκος Σαμψών κατέθετε για αρκετές ώρες και έτσι το δικααστήριο διέκοψε για την επομένη λόγω κοπώσεως του μάρτυρα.

Η αντεξέταση του Νίκου Σαμψών συνεχίστηκε την επομένη:

ΒΑΣΙΛΑΤΟΣ: (Διαβαζει από τα απομνημονεύματα του Στρατηγού Γρίβα 1955-59): "Δυστυχώς η ελληνική Κυβέρνησις ουδεμίαν βοήθειαν μας παρέσχεν αντιθέτως ήλεγχε μήπως τυχόν βοηθηθώ". Πώς λοιπόν, αφού ο αρχηγός του αγώνος υποστηρίζει ότι δεν έλαβε βοήθειαν ο Σαμψών έλαβε 240.000 δραχμάς διά να αγοράση όπλα; Προφανώς τα έλαβεν διά εσωτερικούς προπαγανδιστικούς σκοπούς.

ΜΑΡΤΥΣ: Είσθε αναξιοπρεπής.

ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ (Βοηθός Βασιλικός Επίτροπος): Είσθε ανάξιος_

ΜΑΡΤΥΣ: Επιχειρεί να επιτεθή κατά του Βασιλάτου, αλλά παρεμβαίνουν οι χωροφύλακες.

ΒΑΣΙΛΑΤΟΣ: Με είπε δειλόν και αναξιοπρεπή. Προτείνω είτε να το αποδείξη είτε να του απαγγελθή κατηγορία διά εξύβρισιν του συνογόρου ως μέλους του δικαστηρίου.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Να πάτε εις τα πολιτικά δικαστήρια.

Η υπεράσπισις διεμαρτυρήθη επίσης διότι αι εφημερίδες της δεξιάς ανέγραψαν σήμερον ότι "ο Σαμψών ωμολόγησεν ότι ο Αρχηγός του ΑΣΠΙΔΑ είναι ο Α. Παπανδρέου", ενώ ο μάρτυς δεν είπε τίποτε τέτοιο.

Αλλο επεπεισόδιο εσημειώθη όταν από το διαβατήριον του μάρτυρος διεπιστώθη ότι δεν ήτο εις Αθήνας την ημερομηνίαν που αναγράφεται ότι εξητάσθη ως μάρτυς από τον κ. Λαγάνην. Ο Πρόεδρος είπεν ότι πρόκειται προφανώς περί τυπικού λάθους.

Συνήγορος Μανδηλαράς: Σας ωμίλησε περί ΑΣΠΙΔΑ ο κατηγορούμενος;

ΣΑΜΨΩΝ: Οχι μόνον περί δημοκρατικών αξιωματικών που είναι συσπειρωμένοι.

ΜΑΝΔΗΛΑΡΑΣ: Σας άφησε τότε ο Μπουλούκος να εννοήσετε ότι είναι φίλος της κυβερνήσεως;

ΣΑΜΨΩΝ: Αφού ήτο αξιωματικός ώφειλε να είναι φίλος της Κυβερνήσεως.

Ο συνήγορος κ. Αγγελούσης γελά.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Γιατί γελάτε κύριε Αγγελούση;

ΑΓΓΕΛΟΥΣΗΣ: Διά το λεχθέν που ακούσατε.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Το άκουσα. Αλλα να μη γελάτε.

ΜΑΔΗΛΑΡΑΣ: Γράφατε άρθρα κατά του Πρωθυπουργού Γ. Παπανδρέου;

ΣΑΜΨΩΝ: Οχι. Πάντοτε η πολιτική μου είναι να υποστηριζω την εκάστοτε Κυβέρνησιν.

ΜΑΝΔΗΛΑΡΑΣ: Να μας πήτε τι εγράφατε τις παραμονές που έπεφτε ο κ. Παπανδρέου.

Ο κατηγορούμενος λοχαγός Α. Μπουλούκος της Ελληνικής ΚΥΠ

ΣΑΜΨΩΝ. Δεν θυμάμαι, τι έννοείτε;

ΜΑΝΔΗΛΑΡΑΣ: Ενα άρθρο "κριθάρι αντί όπλα". Θυμάστε το νόημά του;

ΣΑΜΨΩΝ: Δεν θυμάμαι.

ΜΑΝΔΗΛΑΡΑΣ: Μα εσείς γράφετε τα άρθρα ή σας τα γράφουν;

ΣΑΜΨΩΝ: Εγώ τα γράφω.

ΒΑΣΙΛ: Πότε εγράφη το άρθρον σας "έξω από το ΝΑΤΟ;"

ΣΑΜΨΩΝ: Εγράφη από τον κ. Γαλανόν τον Αύγουστον του 1964.

ΒΑΣΙΛ: Μέχρι πτώσεως Παπανδρέου εγράφατε άρθρα φιλονατοϊκά ή φιλορωσικά;

ΣΑΜΨΩΝ: Τα περισσότερα εγράφησαν από τον Αρχισυντάκτην της εφημερίδος μου Γαλανόν και δι' αυτό απελύθη.

ΜΑΝΔΗΛΑΡΑΣ: Συνδέεσθε με τον κ. Αβέρωφ και ελάβατε ποσόν εκ των μυστικών κονδυλίων;

ΣΑΜΨΩΝ: Μάλιστα μου εδόθησαν 243.000 δραχαμαί δι' αγοράν όπλων της οργανώσεως ΟΠΕΚ της οποίας ηγούμαι.

Ο κ. Βασιλάτος επιμένει να μάθη πως πήρε τα χρήματα ο Σαμψών.

ΣΑΜΨΩΝ: Τα χρήματα διετέθησαν δι' ιερόν σκοπόν και θα στεναχωρηθώ πολύ αν υποχρεωθώ να δώσω ονόματα τούρκων πληροφοριοδοτών μας (Κτυπά με τον γρόνθον του το βήμα του μάρτυρος κατακόκκινος). Θα λυπηθώ κι εγώ μαζί σας.

Εις το σημείον αυτό ο Νίκος Σαμψών καταλαμβάνεται υπό μερικής κρίσεως και κλαίει.

ΒΑΣΙΛΑΤΟΣ: Οχι και να κλαίτε κύριε μάρτυς, εσείς ένας ήρως...

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Διακόπτεται η συνεδρίασις.

Αλλες λεπτομέρειες από την αντεξέταση του Νίκου Σαμψών όπως μεταδόθηκαν από τον ίδιο ανταποκριτή στις 25 Νοεμβρίου 1966 έχουν ως εξής:

ΑΛΑΦΑΝΤΑΚΗΣ: Τι ακριβώς ήσαστε εις την ΕΟΚΑ;

ΣΑΜΨΩΝ: Αρχηγός Λευκωσίας.

ΜΠΟΥΛΟΥΚΟΣ: Δεν ήταν αρχηγός Λευκωσίας.

Φωναί, Κώδων παρατεταμένος.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Κατά τον Μπουλούκον ήσουν ένα μηδέν κ. Μάρτυς.

ΜΠΟΥΛΟΥΚΟΣ: Οχι, μηδέν. Αλλά όχι και αρχηγός.

ΤΣΑΠΑΡΑΣ (συνήγορος): Πάσχετε από πλατυποδίαν;

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Μην απαντάτε.

ΤΣΑΠΑΡΑΣ: Μήπως εις την μάχην της Μανσούρας επικαλέσθητε την πλατυποδίαν σας για να μη λάβετε μέρος;

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Απαγορεύω την ερώτησιν.

ΤΣΟΠΑΡΑΣ: Μετείχατε εις την μάχην της Μανσούρας;

ΣΑΜΨΩΝ: Ο Στρατηγός Καραγιάννης ομιλεί γι' αυτό.

ΚΟΥΤΣΟΓΙΩΡΓΑΣ: Εδώ έχω ένα άρθρο σας στην εφημερίδα ΜΑΧΗ της 2.10.1964 που είναι ανοικτή επιστολή προς Γρίβαν.

ΣΑΜΨΩΝ: Ο Γαλανός το έγραψε.

(Γέλωτες στο ακροατήριον)

ΚΟΥΤΣΟΓΙΩΡΓΑΣ: Κι αυτό ο Γαλανός; Το εγκρίνατε;

ΣΑΜΨΩΝ: Εφ' όσον εγράφη, ναι.

ΚΟΥΤΣΟΓΙΩΡΓΑΣ: Είναι υπέρ της Ρωσίας.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Είπεν ο μάρτυς ότι αργότερα αντελήφθη ότι πρόκειτο για "μεγάλα λόγια".

ΣΑΜΨΩΝ: Ναι. Οταν μας έστειλαν οι Ρώσοι χαλασμένα και άχρηστα όπλα.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ποια η "νατοϊκή λύσις" που αναφέρετε στο άρθρο;"

ΣΑΜΨΩΝ: Να δώσουν στην Κύπρον βάσεις εις το ΝΑΤΟ. Αλλά μετά την επιστολήν Τζόνσον, άλλαξαν τα αισθήματα του Κυπριακού λαού.

ΚΟΥΤΣΟΓΙΩΡΓΑΣ: Γράφετε: "Στρατηγέ Γρίβα, μη φοβάσθε τον μπαμπούλα του Κομμουνισμού, δεν είναι ο Νάσσερ κομμουνιστής".

ΣΑΜΨΩΝ: Επλανήθημεν. Μας επρόδωσαν εις τον ΟΗΕ, μας κατεψήφισαν.

ΚΟΥΤΣΟΓΙΩΡΓΑΣ: Μήπως την ήξερε την αλήθεια η ελληνική Κυβέρνησις; Και μήπως την ημπόδιζαν κάτι εθνικοί αγωνισταί που μονοπωλούν την εθνικοφροσύνην;

ΣΑΜΨΩΝ: Μας είπαν "έρχεται η Ενωσις". Πούντην;

(Κώδων)

ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ: Ξέρετε καμιά συνωμοσία που να οργάνωσαν οι αμερικανοί και ηγείτο Κύπριος έμπορος;

ΣΑΜΨΩΝ: Δεν ξέρω.

ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ: Τα γράφετε στην εφημερίδα σας. Μην μου λέτε εμένα "δεν ξέρω". Αυτό εδώ το άρθρον σας εκφράζει φόβους μήπως οι αμερικανοί διώξουν τον κ. Α. Παπανδρεόυ από την Κυβέρνησιν.

ΣΑΜΨΩΝ: Τόγραψε ο Γαλανός. Και ήταν μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ.

(Γέλωτες δορυβώδεις)

ΠΡΟΕΔΡΟΣ (προς τους χωροφύλακες): Γιατί δεν συλλαμβάνετε τους θορυβούντες;

ΣΑΜΨΩΝ: Ο Α. Παπανδρέου δεν είχε πολεμήσει στην Ελλάδα.

ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΠΛΟΣ: Οι τίμιοι δημοσιογράφοι δεν γίνονται κονδυλοφόροι ουδενός.

ΣΑΜΨΩΝ: Ηταν ανάγκη εθνική.

Ο συνήγορος Κουτσόγιωργας διαβάζει εις τον μάρτυρα άρθρον της εφημερίδος του.

ΣΑΜΨΩΝ: Τόγραψε ο Αρχισυντάκτης μου ο Γαλανός.

ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ: Μέχρι τότε πιστεύατε ότι ήταν αληθινά αυτά που γράφατε στην εφημερίδα σας για την αντικυπριακήν στάσιν της Αμερικής;

ΣΑΜΨΩΝ: Μέχρις ότου εδημοσιεύθη η γνωστή επιστολή Τζόνσον (Πρόεδρου των Ηνωμένων Πολιτειών προς τον Τούρκω Πρωθυπουργό με την οποία προειδοποιούσε την Τουρκία να μη προχωρήσει σε εισβολή στην Κύπρο) που αποδεικνύει την αλήθεια.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ο μάρτυς θέλει να πη ότι...

ΣΥΝ: Παρακαλώ κ. Πρόεδρε. Ο μάρτυς δεν θέλει διευκολύνσεις. Είναι τόσον έξυπνος, ώστε ήταν και κατάσκοπος.

ΣΑΜΨΩΝ: Αυτό να γραφή στα πρακτικά.

ΣΥΝ: Γιατί διαμαρτύρεσθε; Δεν μας είπατε ότι πληρώσατε τούρκους για να μαθαίνετε μυστικά;

ΣΑΜΨΩΝ: Υπέρ της πατρίδος μου.

ΣΥΝ: Κατάσκοπος λοιπόν, αλλά υπέρ πατρίδος... Μας είπατε ότι η επιστολή Τζόνσον σας έκαμε να αλλάξετε ιδέαν διά την στάσιν της Αμερικής. Η επιστολή όμως εδημοσιεύθη τον Ιούλιον και τα δημοσιεύματά σας είναι αργότερον.

ΣΑΜΨΩΝ: Κάνετε λάθος. Η επιστολή εδημοσιεύθη πολύ μετά τον Αύγουστον που έγιναν οι βομβαρδισμοί.

Μετά την αντεξέταση του Νίκου Σαμψών κλήθηκε να καταθέσει ως μάρτυς ο Γεώργιος Γρίβας που βρέθηκε κάτω από τα πυρά της υπεράσπισης και μίλησε για όλους και για όλα.