18.2.64:Ο Κύπριoς υπo.Εξ. Σ.Κυπριαvoύ πρoσφωvώvτας τo Σ.Α. καταγγέλλει τα σχέδια της Τoυρκίας σε βάρoς της Κύπρoυ, απoκαλύπτει παρασκήvια της Πεvταμερoύς στo Λovδίvo και τovίζει ότι η εδαφική ακεραιότητα, η κυριαρχία και η πλήρης αvεξαρτησία της Κύπρoυ δε

S-1554

18.2.1964: Ο ΚΥΠΡΙΟΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΣΠΥΡΟΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ ΠΡΟΣΦΩΝΩΝΤΑΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΤΑΓΓΕΛΕΙ ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΣΕ ΒΑΡΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ, ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ ΤΗΣ ΠΕΝΤΑΜΕΡΟΥΣ ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ ΚΑΙ ΤΟΝΙΖΕΙ ΟΤΙ Η ΕΔΑΦΙΚΗ ΑΚΕΡΑΙΟΤΗΤΑ, Η ΕΝΟΤΗΤΑ, ΤΑ ΚΥΡΙΑΡΧΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ Η ΠΛΗΡΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΠΡΑΜΓΑΤΕΥΣΙΜΑ ΘΕΜΑΤΑ

Η ομιλία του Υπουργου Εξωτερικών της Κύπρου Σπύρου Κυπριανού ήταν μακροσκελέστατη, αλλά κάλυψε τα πάντα γύρω από την κρίση που είχε ξεσπάσει.

Κάλυψε τις διακοινοτικές συγκρούσεις, τις απειλές της Τουρκίας για εισβολή, τις εργασίες της Πενταμερούς στο Λονδίνο και έφερε στη δημοσιότητα δύο έγγραφα των Τουρκοκυπρίων που έδειχναν τους απότερους στόχους τους για δημιουργία ταραχών, συγκέντρωση των Τουρκοκυπρίων σε θηλάκους και την έκκληση προς την Τουρκία για να εισβάλει στη νήσο, ώστε να δημιουργηθεί ξεχωριστή τουρκοκυπριακή διοίκηση.

Η ομιλία του Σπύρου Κυπριανού παρατίθεται αυτούσια όπως δόθηκε στη δημοσιότητα από την Κυπριακή Κυβέρνηση στη Λευκωσία δύο μέρες μετά (20.2.1964):

"Ενώ επιφυλάσσω το δικαίωμα μου να απαντήσω εις τα σημεία τα εγερθέντα υπό του Βρεττανού αντιπροσώπου, επιθυμώ να παρατηρήσω ότι άνκαι ο αντιπρόσωπος του Ηνωμένου Βασιλείου διατύπωσε την άποψιν του επί της ιστορικής και νομικής βάσεως της εν Κύπρω καταστάσεως, δεν εξήγησε διατί αιφνιδίως εις μίαν ωρισμένην φάσιν της Κυπριακής ιστορίας εσημειώθησαν διακοινοτικαί ταραχαί, ενώ επί έτη εις το παρελθόν ο Κυπριακός λαός, ως σύνολον, ανεξαρτήτως του εάν πρόκειται περί Ελλήνων ή Τούρκων, Αρμενίων ή Μαρωνιτών συνέζη ειρηνικώς άνευ οιουδήποτε επεισοδίου. Ως γεγονός κατά την διάρκειαν δύο παγκοσμίων πολέμων οι Ελληνες και οι Τούρκοι της Κύπρου ευρίσκοντο αμφότεροι παρά το πλευρόν των Συμμάχων.

Τα ανωτέρω οδηγούν εις το συμπέρασμα ότι η παρούσα εν Κύπρω κατάστασις δεν αποτελεί αιτίαν, αλλ' ότι τα επισυμβαίνοντα εν Κύπρω επεισόδια αποτελούν ακριβώς συμπτώματα άλλων αιτίων.

Ο αντιπρόσωπος του Ηνωμένου Βασιλείου έκαμεν ειδικήν αναφοράν εις τας Συνθήκας, ενδιατρίψας επί του πώς συνήφθησαν και ποίος ο σκοπός και η ερμηνεία των. Επί των ειδικών τούτων σημείων επιφυλάσσω την θέσιν μου και θα απαντήσω εις τον κατάλληλον χρόνον διαρκούσης της συζητήσεως.

Εν πράγμα, εν τούτοις, το οποίον πρέπει να διασαφηνήσω είναι ότι, εάν εις οιανδήποτε των συνθηκών υπάρχει, κατά την άποψιν οιουδήποτε των ενδιαφερομένων μερών, περιορισμός της ανεξαρτησίας μας, τοιαύτη συνθήκη ή η τοιαύτη πρόνοια της συνθήκης δεν υφίσταται.

Περί πλέον δεν αναφέρθη ότι η Κύπρος, από της υπογραφής των Συμφωνιών του Λονδίνου και της Ζυρίχης, κατέστη μέλος των Ηνωμένων Εθνών και ότι τούτο δέον να υπομνησθή εις τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Εν σχέσει προς το ζήτημα της προτεινομένης διεθνούς ειρηνευτικής δυνάμεως, εδόθη η εντύπωσις ότι το μόνον πρόσωπον το οποίον δεν ενδιαφέρεται διά την ειρήνην εν Κύπρω είναι ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος.

Ενίσταμαι σφοδρώς εις τούτο. Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος είναι ο Πρόεδρος της χώρας και συνεπώς το πρόσωπον το αμεσώτερον υπεύθυνον και το περισσότερον εδιαφερόμενον διά την διατήρησιν της ειρήνης εν Κύπρω.

Ενώ επερρίφθη μομφή κατά του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου διότι δεν απεδέχθη ωρισμένας προτάσεις, θα επεθύμουνν να ερωτήσω με την σειρά μου διατί δεν εγένοντο δεκταί αι προτάσεις του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και διατί καταβάλλεται συνεχής προσπάθεια να κρατηθή το Συμβούλιον Ασφαλείας εκτός του εν Κύπρω ειρηνευτικου έργου.

Αναφορικώς προς την προσπάθειαν να χαρακτηρισθή ως δικαίωμα περί μονομερούς δράσεως ό,τι δέον να περιγραφή ως "εισβολη" θα απαντήσω εν λεπτομερεία εις τον κατάλληλον χρόνον. Εν πάση περιπτώσει, κατά την άποψιν μας, ο,τιδήποτε δυνατόν να σημαίνη ο όρος ούτος, ουδεμία χώρα έχει το δικαίωμα στρατιωτικής δράσεως εν Κύπρω και ουδέποτε θα δεχθώμεν οιανδήποτε αντίθετον άποψιν.

Επιθυμώ να εκφράσω την ευγνωμοσύνην της Κυπριακής Κυβερνήσεως προς πάντα τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας διά το βαθύ και ειλικρινές ενδιαφέρον το επιδειχθέν υπ αυτών διά το Κυπριακόν πρόβλημα.

Το Συμβούλιον Ασφαλείας έλαβε γνώσιν της εν Κύπρω καταστάσεως, όταν σχετικόν παράπονον κατετέθη υπό της Κυπριακης Κυβερνήσεως την 26ην Δεκεμβρίου 1963. Την επομένην 27ην Δεκεμβρίου συνεκλήθη επείγουσα συνεδρία του Συμβουλιου συνεπεία απειλής επικειμένης εισβολής υπό της Τουρκίας, της οποίας αι αεροπορικαί και ναυτικαί μονάδες καθίστων αρκούντως σαφές ότι ήσαν έτοιμαι να εισβάλουν εις την νήσον.

Επιθυμώ να υπομνήσω εις το Συμβούλιον τα γεγονότα του παρελθόντος Δεκεμβρίου.

Ο εναέριος χώρος της Κύπρου παρεβιάσθη τρις, άνκαι μόνον μία παράβασις εγένετο παραδεκτή.

Το εν Κύπροω τουρκικόν απόσπασμα, το οποίον παραδόξως σταθμεύει εν Κύπρω δυνάμει της Συνθήκης συμμαχίας μεταξύ των τριών χωρών, σκοπός της οποίας είναι να υπεασπίση την Κύπρον εναντίον έξωθεν επιδρομής, το απόσπασμα τούτο αυτό καθ εαυτό παρεβίασε την εδαφικήν ακεραιότητα της χώρας και συνεπώς αυτήν ταύτην την Συνθήκην Συμμαχίας.

Ομοίως τουρκικά πολεμικά σκάφη ευρίσκοντο εις ακτίνα ολίγων μιλίων από των Κυπριακών ακτών, ότε ήλλαξαν αιφνιδίως πορείαν λόγω ενεργείας εις την οποίαν προέβη το Συμβούλιον Ασφαλείας εις επείγουσαν συνεδρίαν καθ ην συνεζητήθη η κατάστασις.

Ολαι αι ενέργειαι αύται της τουρκικής Κυβερνήσεως συνωδεύοντο υπό απειλών διατυπωθεισών απεριφράστως τόσον υπό του Τούρκου Πρωθυπουργού, όσον και του Τούρκου Υπουργού των Εξωτερικών, καθώς επίσης υπό Τούρκων στρατιωτικών ηγετών του τύπου και του ραδιοφώνου.

Επιθυμώ τώρα να ανακεφαλαιώσω τα γεγονότα τα οποία παρώτρυναν την Κυβέρνησιν μου να προσφύγη εις το Συμβούλιον Ασφαλείας.

Την 25ην Δεκεμβρίου δύο τουρκικά στρατιωτικά αεροπλάνα παρεβίασαν τον εναέριον χώρον της Κύπρου και υπερέπτησαν εις χαμηλόν ύψος των επαρχιών Λευκωσίας και Κυρηνείας κατά τον πλεον προκλητικόν τρόπον.

Κατά τον χρόνον της ειρημένης παραβιάσεως του Κυπριακού εναερίου χώρου υπό τουρκικών στρατιωτικών αεροπλάνων, τα ελληνικά και τουρκικά μελη της Κυπριακής Κυβερνήσεως συνεφώνησαν ομοθύμως επί πρακτικών μέτρων προς διασφάλισιν καταπαύσεως του πυρός και παρεκάλεσαν την Κυβέρνησιν του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως βοηθήση εις την τήρησιν της καταπαύσεως του πυρός.

Κατά την αυτήν ημέρα το βρεττανικόν Ιδρυμα Ραδοφωνίας ανήγγειλεν ότι ο Τούρκος Πρωθυπουργός κ. Ινονού είχε δώσει διαταγάς εις τον διοικητην του 2ου Σώματος Στρατού να επιθεωρήση στρατιωτικάς μονάδας, ίνα χρησιμοποιηθούν αύται τελικώς δι' αποβάσεις εν Κύπρω.

Κατά την 26ην Δεκεμβρίου και παρά το γεγονός ότι η κατάπαυσις του πυρός είχε τηρηθή υπό των Δυνάμεων ασφαλείας της Κύπρου, δύο στρατιωτικά αεριωθούμενα υπερηχητικά αεροπλάνα παρεβίασαν και πάλιν τον εναέριον χώρον της Κύπρου και υπερέπτησαν της Λευκωσίας εις πολύ χαμηλόν ύψος υπεράνω στεγών, προφανής δε σκοπός των δεν ήτο όπως καταπραϋνουν την ατμόσφαιραν.

Το βρεττανικόν Ιδρυμα Ραδιοφωνίας ανήγγειλεν ότι συμφώνως προς τηλεγράφημα εξ Αγκύρας, ο Στρατηγος Κεμάλ Τουράν, διοικητής του 2ου Σώματος Στρατού και στρατιωτικός Κυβερνήτης της Αγκυρας, είχεν επιθεωρήσει στρατεύματα εις την περιοχήν του Ισκεντερούν και ότι ευρίσκετο εις Ισκεντερούν λόγω των εν Κύπρω γεγονότων.

Κατά την νύκτα της 26ης προς την 27ην Δεκεμβρίου τρία οπλιταγωγά, τέσσαρα αντιτορπιλλικά και τρία υποβρύχια έπλεον εντός ακτίνος ολίγων μιλίων από της ακτής της Κύπρου. Είμαι βέβαιος ότι τούτο δύναται να επιβεβαιωθή υπό του αντιπροσώπου του Ηνωμένου Βασιλείου.

Την 25ην Δεκεμβρίου ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας εδήλωσεν ότι τα τουρκικά πολεμικά σκάφη είχον αποπλεύσει εκ Κωνσταντινουπόλεως κατευθυνόμενα προς την Κύπρον, ότι η επάνοδος των θα εξηρτάτο εκ της καταπαύσεως του πυρός εν Κύπρω και ότι η απόβασις στρατευμάτων και η χρήσις βίας θα εξηρτώντο εκ των εν τη νήσω γεγονότων. Ο Στρατηγος Κεμάλ Τουράν, αφού επεθεώρησε τα στρατεύματα εις τη περιοχήν τ ου Ισκεντερούν ως μετεδόθη κατά την 26ην Δεκεμβρίου, αφήκε να νοηθή σαφώς ότι ταύτα προωρίζοντο δια την Κύπρον

Η συζήτησις της Κυπριακής προσφυγής εις το Συμβούλιον Ασφαλείας δεν συνεχίσθη λόγω του γεγονότος ότι είχεν επιτευχθή συμφωνία διά την σύγκλησιν Διασκέψεως εν Λονδίνω προς συζήτησιν της νέας πολιτικής διευθετήσεως.

Η ΠΕΝΤΑΜΕΡΗΣ ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΛΟΝΔΙΝΟΥ: "Απεδέχθημεν συμμετοχήν εις την Διάσκεψιν εκείνην, επειδή εγνωρίζομεν ότι δυνάμει του Καταστατικού Χάρτου των Ηνωμενων Εθνών είχομεν καθήκον να εξαντλήσωμεν όλας τας δυνατότητας διά φιλικήν διευθέτησιν προτού προβώμεν εις οιανδήποτε άλλην ενέργειαν, εις πείσμα του γεγονότος ότι ουδόλως είμεθα αισιόδοξοι περί του αποτελέσματος της Διασκέψεως.

Πιστεύομεν ότι κατά την διάρκειαν της Διασκέψεως του Λονδίνου επεδείξαμεν τον ανώτατον δυνατόν βαθμόν υπομονής και ανεμέναμεν μέχρι τέλους επί τη ελπίδι ότι η λογική ήτο δυνατόν να επικρατήση εις την σκέψιν της αντιθέτου πλευράς. Η στάσις μας ήτο ότι έπρεπε να ενισχύσωμεν τα θεμέλια του ανεξαρτήτου κράτους της Κύπρου, ενώ αντιθέτως, η στάσις της άλλης πλευράς ήτο να τα καταστρέψη.

Καθ' ον χρόνον συνεχίζετο η Διάσκεψις του Λονδίνου συνεχίζετο και η απειλή της εισβολής. Η συγκέντρωσις τουρκικού στρατού εις την νότιον ακτήν της Τουρκίας και αι κινήσεις του τουρκικού στόλου παρά το Ισκεντερούν συνεχίζοντο.

Εις περισσοτέρας της μιας περιπτώσεις εδόθη εις ημάς να εννοήσωμεν ότι εάν δεν υποχωρούσαμεν επί ενός ειδικού σημείου, αι συνομιλίαι δυνατόν να εναυάγουν με αποτέλεσμα τουρκικήν εισβολήν εις Κύπρον.

Λόγω της τοιαύτης πιέσεως δεν θα είμεθα παράλογοι εάν απεχωρούσαμεν της Διασκέψεως του Λονδίνου.

Δεν πιστεύω ότι η Κυβέρνησις οιασδήποτε χώρας αντιπροσωπευομένης εις το Συμβούλιον τούτο θα συνεφώνει να συνεχίση τας συζητήσεις κατόπιν της συνεχούς απειλής

περί εισβολής εις την χώραν της. Ουχ ήττον, απεφασίσαμεν να μη αποχωρήσωμεν εν τη ειλικρινεί ημών επιθυμία να πράξωμεν το παν, διά να επιτύχωμεν συνεννόησιν.

Υπάρχει άφθονος μαρτυρία αποδεικνύουσα πέραν πάσης αμφιβολίας ότι κατά την διάρκειαν της Διασκέψεως του Λονδίνου η Τουρκία δεν είχεν εγκαταλείψει την ιδέαν στρατιωτιής επιθέσεως κατά της Κύπρου. Αντιθέτως, ηύξησε την συγκέντρωσιν πολεμικών σκαφών και στρατευμάτων παρά την ακτήν της Κύπρου και εξηκολούθησε να εκτοξεύη απειλάς περί εισβολής.

Αι προπαρασκευαί δι' επίθεσιν ενισχύθησαν μετά την αποτυχίαν της Διασκέψεως του Λονδίνου και αι απειλαί ανενεώθησαν.

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΕΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΓΙΑ ΕΙΣΒΟΛΗ: Μνημονεύω μόνον μερικάς πληροφορίας μαρτυρούσας περί των προπαρασκευών της Τουρκίας να εισβάλη εις Κύπρον.

Την 27ην Δεκεμβρίου Βρεττανικαί δυνάμεις είδον τουρκικά τακτικά στρατεύματα του εν Κύπρω σταθμεύοντος αποσπάσματος εις αμφοτέρας τας πλευράς της οδού περί τον Τράχωνα, χωρίου παρά την Λευκωσίαν. Τα τουρκικά ταύτα στρατεύματα περιεχαρακώθησαν και ήλεγχον την οδόν. Ο Βρεττανός διοικητής δεν προσεπάθησε να απομακρύνη ταύτα, διότι αντελαμβάνετο ότι αι διαταγαί του δεν εξετελούντο.

Αρμόδιοι στρατιωτικοι παρατηρηταί δεν απέκλειον την δυνατότητα επεμβάσεως της Τουρκίας και αποστολής περισσοτέρων στρατευμάτων εκ Τουρκίας εις το βόρειον τμήμα της Κύπρου. Οι τούρκοι ήλεγχον όχι μόνον την οδόν την άγουσαν εκ Κυρηνείας αλλ' επίσης την οδον την οδηγούσαν εις Λευκωσίαν εκ του βορειοδυτικού τμήματος.

Την 28ην Δεκεμβρίου τρία αεριωθούμενα μαχητικά φέροντα τουρκικά σήματα υπερέπτησαν της Λευκωσίας.

Τουρκικαί ένοπλοι δυνάμεις σταθμεύουσαι εν Κύπρω παρέμειναν εις τας θέσεις των ακριβώς βορείως της Λευκωσίας επί του δρόμου προς την Κυρήνειαν και παραμένουν εισέτι εκεί, ελέγχουσαι ούτω την δυνατήν διαδρομήν οιασδήποτε δυνάμεως, ήτις θα απεβιβάζετο εκ Τουρκίας.

Την 29ην Δεκεμβρίου εκπρόσωπος της τουρκικής Κυβερνήσεως εν Αγκύρα επιβεβαίωσεν ότι 11 τουρκικά αντιτορπιλλικά ετέλουν εν επιφυλακή εις Μερσίναν εξήκοντα μίλια εκ Κύπρου και ότι 10.000 τουρκικού Πεζικού, καθώς επίσης και αεριωθούμενα μαχητικά και αλεξιπτωτισταί, ετέλουν εν συναγερμώ.

Την 30ην Δεκεμβρίου ο Τούρκος Υπουργός των Εξωτερικών εδήλωσεν εις Αγκυραν ότι η τουρκική στρατιωτική μονάς "δεν θα αποσυρθή εκ του τουρκικού τομέως της Λευκωσίας".

Την 31ην Δεκεμβρίου τα τουρκικά στρατεύματα εξηκολούθουν να ευρίσκωνται περιχαρακωμένα εις στρατηγικάς θέσεις εις τας παρυφάς της Λευκωσίας.

Την 7ην Ιανουαρίου τουρκικαί τακτικαί ένοπλοι δυμάμεις, αίτινες κατά παράβασιν της Συνθήκης Συμμαχίας, είχον εξέλθει των στρατιωτικών καταυλισμών και καταλάβει θέσεις βορείως της Λευκωσίας εξηκολούθουν να επανδρώνουν οδοφράγματα πέραν της γεφύρας εις Ορτάκιογιου, βορείως της Λευκωσίας.

Την 15ην Φεβρουαρίου το Πρακτορείον Ρόϊτερ μετέδωσεν ότι η Αγκυρα είχεν αναγγείλει την απόφασιν της να επέμβη εν Κύπρω, αλλ' ότι είχεν αναβάλει την επέμβασιν επί 48 ώρας παρακλήσει του αμερικανού υφυπουργού Εξωτερικών κ. Μπωλ.

Την 14ην Φεβρουαρίου το Πρακτορείον Ρόϊτερ μετέδωσε εκ της τουρκικής πρωτευούσης ότι το νοτιανατολικόν τουρκικόν τμήμα του Ισκεντερούν είχεν εκκενωθή από τα πολιτκά σκάφη, ότι η κυρία αποβάθρα είχε τεθή υπό τον έλεγχον του τουρκικού ναυτικού και η σταθμεύουσα εκεί τουρκική μεραρχία ευρίσκετο εις σταθμούς συναγερμού.

Την 15ην Φεβρουαρίου μετεδόθη ότι ο τουρκικός στόλος είχεν επανέλθει εξ εικονικής επιθέσεως κατά της Κύπρου διαρκείας 22 ωρών.

Πολεμικά σκαφη μεταφέροντα άγνωστον αριθμόν στρατευμάτων, περιλαμβανομένων κομμάντος, ανεχώρησαν εξ Ισκεντερούν κατά την νύκτα της Παρασκευής, συμφώνως προς την είδησιν εκείνην. Τα σκάφη επανήλθον εις τον τουρκικόν λιμένα αφού προσήγγισαν την Κυπριακην ακτήν. Εξηκριβώθη ότι είχον πλησιάσει εις ακτίνα πλεύσεως ολίγων ωρών από την Κυπριακήν ακτήν προ της αναχωρήσεως των δι επιστροφήν.

Εις το Ισκεντερούν η 19 Μεραρχία είχεν εισέλθει εις την περιοχήν ομού μετά ειδικών μονάδων περιλαμβανουσών αλεξιπτωτιστάς σταθμεύοντας εις την αεροπορικήν βάσιν των Αδάνων.

Την 16ην Φεβρουαρίου η εφημερίς "Καιροί της Νέας Υόρκης" ανέγραψαν ότι ο Τούρκος Υπουργός αμύνης είχε δηλώσει ότι η Τουρκία συνέχιζε τα στρατιωτικά γυμνάσια εις την Μεσόγειον.

Την 30ην Ιανουαρίου, η σύνθεσις του παρά την Κύπρον τουρκικού στόλου είχεν ως ακολούθως:

Εις την περιοχήν της Αλεξανδρέττας και Μερσίνας 35 συνολικά σκάφη.

Εις Μερσίνα 17 σκάφη ως ακολούθως: 6 Ναρκαλιευτικά, τέσσερα υποβρύχια, 4 σκάφη επιθέσεως, δύο περιπολικά εν ανεφοδιαστικόν.

Εις Αλεξανδρέτταν 18 σκάφη ως ακολούθως: 4 αντιτορπιλλικά, δύο υποβρύχια, 4 συνοδευτικά αντιπορπιλλικά, τρία ακαθορίστου τύπου και πέντε ηγκυροβολημένα. Η είδησις ανέφερεν ωσαύτως ότι "στρατιωτικόν προσωπικόν περιεφέρετο εις τας εν λόγω περιοχάς εν στολή μάχης:.

Οταν κατέστη αντιληπτόν ότι δεν ήτο δυνατόν να επιτευχθή πολιτική λύσις εις την Διάσκεψιν του Λονδίνου, ο Πρόεδρος της διασκέψεως έστρεψε την προσοχήν του εις το ζήτημα της διεθνούς δυνάμεως ήτις θα αντικαθίστα τας υφισταμένας διευθετήσεις διατηρήσεως της ειρήνης.

Εν τη πραγματικότητι ο περισσότερος χρόνος εν τη Διασκέψει εδαπανήθη εις την συζήτησιν του θέματος τούτου. Μετά παρέλευσιν εβδομάδων τινών συζητήσεων κατέστη πρόδηλον ότι δεν ήτο δυνατή η επίτευξις συμφωνίας επί του θέματος της δυνάμεως, ουχί όμως διότι υφίστατο διαφωνία κατά πόσον μια τοιαύτη διεθνής δύναμις έδει να μεταβή εις Κύπρον".

Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΙΡΗΝΕΥΤΙΚΗΣ ΔΥΝΑΜΗΣ: Δεν προτίθεμαι να υπεισέλθω εις τους λόγους γιατί η άλλη πλευρά δεν ηδύνατο να αποδεχθή την άποψιν ημών αναφορικώς προς την Διεθνή Δύναμιν, αλλ απλώς να θεσω εν συντομία ενώπιον του Συμβουλίου τας απόψεις μας επί του θέματος.

Μια διεθνής δύναμις, ως αντιλαμβανόμεθα ταύτην, θα πρέπει να τελή υπό τον έλεγχον του Συμβουλίου Ασφαλείας, το οποίον αποτελεί το μόνον αρμόδιον διεθνές όργανον διά τον σκοπόν τούτον και δεν βλέπω διατί εις την ειδικήν περίπτωσιν της Κύπρου το όργανον τούτο να αγνοηθή. Προσεφέρθημεν να συμφωνήσωμεν μετά των λοιπών πλευρών τόσον επί της συνθέσεως, όσον και επί των αρμοδιοτήτων της δυνάμεως προς της θέσεως του ζητήματος ενώπιον του Συμβουλίου, επί τω σκοπώ όπως διευκολύνωμεν το έργον του Συμβουλίου και επιταχύνωμεν την διαδικασίαν. Κατά την άποψιν μας, αι αρμοδιότητες της δυνάμεως δέον να

είναι ουχί μόνον η εσωτερική ειρήνευσις, αλλ' η τοιαύτη δύναμις δέον ωσαύτως να βοηθήση την Κυπριακήν Κυβέρνησιν εις την αποκατάστασιν του νόμου και της τάξεως και την επάνοδον των ομαλών συνθηκών ως και να προστατεύση την ανεξαρτησίαν και την εδαφικήν ακεραιότητα του κράτους εναντίον έξωθεν επιδρομής.

Δεν πιστεύω ότι τούτο απετελεί παράλογον στάσιν. Δεν ηδυνάμεθα να συμφωνήσωμεν επί οιασδήποτε δυνάμεως αποτελουμένης εξ αποσπασμάτων εκ διαφόρων χωρών, χωρίς η τοιαύτη δύναμις να τελή υπό τον έλεγχον του Συμβουλίου Ασφαλείας. Μολονότι δεν επιθυμώ να διαμφισβητήσω τας καλάς προθέσεις των χωρών αίτινες είναι πρόθυμοι να συμμετάσχουν εις την δύναμιν, δεν δυνάμεθα να αγνοήσωμεν το κύρος του Συμβουλίου Ασφαλείας, το οποίον διά μίαν μικράν χώραν δύναται να παράσχη την αποτελεσματικωτέραν εγγύησιν εν όψει των ποικίλων κινδύνων, τους οποίους συνεπάγεται η πίεσις μιας διεθνούς δυνάμεως. Η τελική διαφωνία επί του θέματος της διεθνούς δυνάμεως κυριολεκτικώς έθεσε τέρμα εις την Διάσκεψιν του Λονδίνου.

Πιστεύομεν οτι είναι κατόπιν τούτου που ωσαύτως η Βρετανική Κυβέρνησις απεφάσισε να φέρη το ζήτημα ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας ενεργούσα συφώνως προς τον Χάρτην.

Η Κυπριακή Κυβέρνησις απεφάσισε το παρελθόν Σάββατον να παρακαλέση το Συμβούλιον να χωρήση εις την εξέτασιν του παραπόνου της. Τούτο πρέπει να γίνη τόσον εν όψει των νέων εξελίξεων ίσον και εν όψει απειλών περί νέας επιδρομής. Εις μίαν περίπτωσιν μας ελέχθη ακόμη ότι η επιδρομή δυνατόν να επραγματοποιείτο άμα τη αποφάσει μας να προσφύγωμεν εις το Συμβούλιον Ασφαλείας.

Τούτο ήτο εν των μέσων των χρησιμοποιηθέντων προς ανατροπήν της προσφυγής μας εις το Συμβούλιον.

Θεωρούμεν τούτο γελοίον, διότι ουδείς δικαιούται να είπη ότι το γεγονός ότι η Κύπρος απεφάσισε να προσφύγη εις το Συμβούλιον Ασφαλείας θα απετέλει βάσιμον δικαιολογίαν διά την Τουρκικήν Κυβέρνησιν να αποφαίση να εισβάλη εις την χώραν μας.

Κατά τας τελευταίας ολίγας ημέρας παρετηρήθησαν κινήσεις τουρκικών σκαφών και συμφώνως προς μίαν είδησιν, ανώτερος τούρκος αξιωματικός εις Αλεξανδρέτταν εθεάθη και πάλιν φέρων στολήν μάχης, ενώ ταυτοχρόνως ο λιμήν της πόλεως εξεκαθαρίζετο και κατελαμβάνετο εξ ολοκλήρου υπό ναυτικών μονάδων ετοίμων προς δράσιν ως ανέφερα προηγουμένως.

Συμφώνως προς ετέραν είδησιν, η Κυβέρνησις των Ηνωμένων Πολιτειών μόλις κατώρθωσε να πείση την Τουρκίαν να αναβάλη την ανάληψιν οιασδήποτε δράσεως.

Τα τελευταία ταύτα δυνατόν να προέρχωνται εξ ανταποκρίσεων εφημερίδων, αλλά συναρμολογούμενα με τα γεγονότα της καταστάσεως και διαφόρους πληροφορίας ληφθείσας υπό της Κυπριακής Κυβερνήσεως εκ Κυβερνήσεων στενώς συνδεομένων μετά της Τουρκίας, ισοδυναμούν τουλάχιστον προς "ψυχρόν πόλεμον κατά του Κυπριακου λαού, εκτός του ότι αποτελούν πραγματικάς απειλάς επιδρομής.

Τούτο γίνεται υπό των ανθρώπων ακριβώς εκείνων οίτινες ισχυρίζονται ότι ενδιαφέρονται ειλικρινώς να δουν την επικράτησιν της ειρήνης εν Κύπρω.

Ενδιαφέρεται η Τουρκία δια την ειρήνην;

Η απάντησις είναι αρκούντως απλή, εάν λάβωμεν απλώς υπ' όψιν την τουρκικήν πολιτικήν έναντι της Κύπρου κατά τα τελευταία ολίγα έτη. Υποβάλλω ότι η πολιτική αύτη ήτο πολιτική επεμβάσεως και προκλήσεως της Ελληνικής πλειονότητος και της τουρκικής μειονότητος εις την νήσον μάλλον παρά να ενθαρρύνη την αρμονίαν και την φιλίαν. Η πολιτική αύτη δύναται ευκόλως να επιβεβαιωθή υπό διαφόρων δηλώσεων γενομένων υπό Τουρκων ηγετών αποδεκνύεται τώρα πλήρως.

ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΕΓΓΡΑΦΑ: Η Κυπριακή Κυβέρνησις έχει εις χείρας της επίσημα έγγραφα αποδεικνύοντα πέραν πάσης αμφιβολίας ότι η πολιτική της προκλήσεως, η ακολουθουμένη υπό της Τουρκικής Κυβερνήσεως βασίζεται επί καλώς προετοιμασθέντος σχεδίου προς περαιτέρω προώθησιν της ιδέας του διαχωρισμού εν τη νήσω με τελικόν σκοπόν την διχοτόμησιν.

Εις τουρκικόν έγγραφον, το οποίον είμαι βέβαιος ότι είναι εν πλήρει γνώσει της Τουρκικής Κυβερνήσεως αναφέρεται:

"Απεδέχθημεν τας συμφωνίας Ζυρίχης και Λονδίνου ως προσωρινόν στάδιον και δι' αυτόν τον λόγον τας υπεγράψαμεν. Εάν δεν απετέλουν προσωρινόν στάδιον, αλλά τελικήν διευθέτησιν, δεν θα τας είχομεν αποδεχθή. Θα παρατείναμεν διά περαιτέρω περίοδον τας διαμάχας μεταξύ των δύο κοινοτήτων και θα εζητούσαμεν παρά των Ηνωμένων Εθνών την διχοτόμησιν".

Το ανωτέρω τουρκικον έγγραφον αναφέρει ωσαύτως: "Αποδοχή υφ' ημών της συμφωνίας Ζυρίχης ως τελικής λύσεως σημαίνει ότι ημείς οι ίδιοι προκαλούμεν την εξολόθρευσιν του τουρκικού στοιχείου της νήσου. Διά τον λόγον τούτον συνεφωνήθη όπως η Κυβέρνησις της Τουρκικής Δημοκρατίας διαρκούσης της μεταβατικής ταύτης περιόδου παράσχη εις ημάς την μεγίστην δυνατόν οικονομικήν και άλλην βοήθειαν προς πραγματοποίησιν του τελικού μας σκοπού. Είναι αξιοσημείωτον ότι κατά τας πρώτας επαφάς, τας οποίας έσχομεν μετά του Στρατηγού Γκιουρσέλ, Προέδρου της Προσωρινής Κυβερνήσεως, επήλθε συμφωνία επί των αυτών θεμάτων και ανεκοινώθη εις ημάς κατά τον σαφέστερον δυνατόν τρόπον ότι αι Συμφωνίαι τόσον διά την Τουρκίαν όσον και δι' ημάς δεν απετέλουν παρά εν προσωρινόν στάδιον".

Το έγγραφον συνεχίζει: "Το ζήτημα των χωριστών δήμων και του καθεστώτος των χωριστών κοινοτήτων αποτελούν την βάσιν. Μολονότι ο διαχωρισμός είναι υλικώς κακός και αποτελεί πολυδάπανον σχέδιον διά τους Τούρκους, δέον εν τούτοις να προωθηθή πάση θυσία. Σήμερον η Αντιπολίτευσις προσπαθεί πάση θυσία να καταστρέψη τον διαχωρισμόν και να ενώση τους Δήμους. Ισχυρίζεται ότι λόγω του διαχωρισμού τούτου των Δήμων περιωρισμένος αριθμός προσώπων υποφέρει και ότι πρέπει να υπάρξη κοινή πορεία μετά των Ελλήνων ανεξαρτήτως τιμήματος".

Αντιπολίτευσις εδώ σημαίνει το τουρκοκυπριακόν μετριοπαθές στοιχείον.

Ο κ. Γκουρκάν και ο κ. Χικμέτ, εδήλωσαν εις ξένους δημοσιογράφους ότι η ένωσις των Δήμων είναι αναπόφευκτος και ότι ο λόγος διά τον οποίον ο κ. Ντενκτάς και ο κ. Κουτσούκ θέλουν χωριστούς Δήμους είναι να προαγάγουν την υπόθεσιν της διχοτομήσεως.

Επιθυμώ να παρατηρήσω ότι τα μέλη του Συμβουλίου δυνατόν να ενδιαφέρωνται ιδιαιτέρως να πληροφορηθούν ότι τα δύο ταύτα πρόσωπα τα αναφερόμενα εις το έγγραφον ως

ευνοούντα την ενοποίησιν των Δήμων εν Κύπρω δεν ευρίσκονται εν τη ζωή τώρα, δολοφονηθέντα κατά την ιδίαν νύκτα προ δύο ετών.

Το τούρκικον έγγραφον συνεχίζει:

Βλέπομεν ότι υπάρχει μόνον εις δρόμος ανοικτός δι ημάς και αυτός είναι ο ακόλουθος:

α). Να προπαγανδίσωμεν εις ολόκληρον την νήσον μίαν πίστιν και μιαν πεποίθησιν, η οποία να μεταβιβάζεται από γενεάς εις γενεάν. Η πίστις και η πεποίθησις αύτη πρέπει να κάμουν κάθε Τούρκον νέον ή γέροντα, να αισθάνεται ότι είναι πλέον ή αναγκαίον να δικαιωθή η αλήθεια ότι αι Συμφωνίαι αποτελούν προσωρινήν κατάστασιν πραγμάτων και ότι η κοινότης μας δέον όπως αποτελέση χωριστόν καθεστώς.

β). Να αντιδράσωμεν εις τον ανώτατον δυνατόν βαθμόν κατά οιασδήποτε προσπαθείας των Ελλήνων, οι οποίοι προσπαθούν να επιφέρουν κατάρρευσιν του καθεστώτος των χωριστών δήμων.

γ). Να ανακόψωμεν και παρεμποδίσωμεν εκείνους των οποιων η προπαγάνδα και τα δημοσιεύματα διασπούν τον εθνικόν αγώνα και να δώσωμεν εις τα μέλη της αντιπολιτεύσεως εντός της Τουρκικής κοινότητος να αντιληφθούν ότι αι πράξεις των εναντίον του εθνικού αγώνος αποτελούν βασικόν λάθος.

Ο κ. Γκουρκάν και ο κ. Χικμέτ, συνεχίζει το τουρκικόν έγγραφον, των οποίων η αρθρογραφία και πράξεις εξυπηρετούν τας προσπαθείας των Ελλήνων -όλα αυτά πρέπει να σταματήσουν και εάν τα πρόσωπα ταύτα δέν πιστεύουν εις την ύπαρξιν του εθνικιστικού μας αγώνος πρέπει να υποχρεωθούν να σιγήσουν".

Αναφέρομαι εις έτερον έγγραφον, ημερομηνίας 14ης Σεπτεμβρίου 1963, το οποίον, εν αντιθέσει προς το προηγούμενον έγγραφον, είναι υπογεγραμμένον υπό Τούρκων ηγετών και ομιλεί περί του ενδεχομένου να προσπαθήσουν οι Ελληνες να τροποποιήσουν το Σύνταγμα. Το έγγραφον αναφέρει:

"Εις περίπτωσιν τελικής καταργήσεως του Συντάγματος υπό των Ελλήνων ή απόπειρας τροποποιήσεως του, έχομεν την γνώμην ότι υπάρχει μόνον εν πράγμα, το οποίον η τουρκική κοινότης θα πράξη. Θα λάβη τα πεπρωμένα της εις χείρας της και θα κηρύξη μίαν ανεξάρτητον τουρκοκυπριακήν Δημοκρατίαν εκτός των Συμφωνιών".

Ως γνωστόν εγένοντο ωρισμέναι προτάσεις διά την διεξαγωγήν διαπραγματεύσεων επί του ζητήματος της τροποποιήσεως ωρισμένων συνταγματικών διατάξεων. Αι προτάσεις αύται υπεβλήθησαν προς τους Τούρκους ηγέτας υπό του Προέδρου Μακαρίου, είναι δε δύσκολον να αντιληφθή τις διατί ο αντιπρόσωπος του Ηνωμένου Βασιλείου δεν ανεφέρθη εις ταύτας. Αι προτάσεις, απερρίφθησαν κατά τον πλέον ανορθόδοξον τρόπον ουχί υπό των Τουρκοκυπρίων, εις τους οποίους υπεβλήθησαν αλλ' υπό της τουρκικής Κυβερνήσεως άνκαι αύται ουδέποτε υπεβλήθησαν εις αυτήν.

Το έγγραφον περί του οποίου γίνεται μνεία ανωτέρω και το οποιον ασχολείται με τον τρόπον καθ' ον η τουρκική πλευρά θα αντέδρα κατά οιασδήποτε προτάσεως τροποποιήσεως του Συντάγματος, αναφέρει:

" Η επιτυχία της εφαρμογής ενός τοιούτου σχεδίου θα απαιτήση όπως η τουρκική κοινότης διεξαγάγη ένα πλύ σκληρόν αγώνα, ο οποίος πρέπει να τύχη της υποστηρίξεως πολλών εσωτερικών και εξωτερικών παραγόντων. Αναμφιβόλως η υλική και η ηθική υποστήριξις της μητρός πατρίδος Τουρκίας αποτελεί τον σημαντικώτερον των εξωτερικών παραγόντων. Τω όντι δεν υπάρχει πιθανότης οι τουρκοκύπριοι να δυνηθούν να αγωνισθούν

υπό τας σημερινάς συνθήκας χωρίς να έχουν εξασφαλίσει εκ των προτέρων την συγκατάθεσιν και μεταγενεστέραν υποστήριξιν της μητρός πατρίδος. Ως εκ τούτου είναι απολύτως αναγκαίον όπως συμφωνήσωμεν εκ των προτέρων μετά της μητρός πατρίδος επί της γραμμής δράσεως βασιζομένης επί ενός λεπτομερούς σχεδίου. Ο Μακάριος δεν έχει ακόμη καταβάλει σοβαράς προσπαθείας προς κατάργησιν και τροποποίησιν των Συνθηκών. Ούτω έχομεν αρκετόν καιρόν ενώπιον μας διά να ετοιμάσωμεν εν τοιούτον σχέδιον".

Δεν επιθυμώ να αναγνώσω το πλήρες κείμενον του εγγράφου, διότι περιέχει ολόκληρον το σχέδιον δράσεως μερικάς λεπτομερείας του οποίου δεν θα ήθελα να αποκαλύψω τουλάχιστον κατά το παρόν στάδιον πλην μιας παραγράφου. Αύτη αναφέρει: "Οταν θα είναι οικονομικώς στρατιωτικώς και εθνικώς έτοιμον υπό την πλήρη σημασίαν της λέξεως η Τουρκική κοινότης θα επωφεληθή της ευκαιρίας της δημιουργίας Συνταγματικής κρίσεως, διά να κτυπήση με κάποιαν επιτυχίαν".

Πιστεύω ότι τα ως άνω έγγραφα και αποσπάσματα είναι αρκετά διά να δώσουν μίαν πλήρη εξήγησιν διά τα επεισόδια του Δεκεμβρίου. Πλην τούτου οι μόνοι οι οποίοι θα αποκομίσουν οφέλη από μίαν διακοινοτικήν σύγκρουσιν εν Κύπρω θα ήσαν εκείνοι οι οποίοι είναι υπέρ του διαχωρισμού και της διαιρέσεως και ουχί εκείνοι οι οποίοι πιστεύουν εις την ενότητα και των οποίων πολιτική είναι κότι Ελληνες και Τούρκοι και Αρμένιοι και Μαρωνίται δύνανται και πρέπει να ζήσουν εν ευτυχία ομού ως πολίται ενός κράτους με ίσα δικαιώματα.

Τα γεγονότα των Χριστουγέννων εν Κύπρω, τα οποία υπήρξαν τραγικά δι' αμφότερα τα μέρη, ηκολούθησε σειρά προκλήσεων, αι οποίαι απέληξαν εις σειράν άλλων επεισοδίων. Η προσπάθεια βιαίας μετακινήσεως πληθυσμών εκ μικτών χωρίων αποτελεί μέρος συνοπτικού σχεδίου επινοηθέντος υπό των Τούρκων ηγετών και προωθηθέντος εν συνεργασία μετά των Τουρκοκυπρίων ηγετών. Ακόμη κα ο Τούρκος Υπουργός εις πρόσφατον δήλωσιν την 26ην Ιανουαρίου κατέστησεν απολύτως σαφές ότι πολιτική της τουρκικής Κυβερνήσεως είναι είτε η επίτευξις γεωγραφικής διχοτομήσεως, είτε πλήρους διχοτομήσεως, είτε κάποιας μορφής διχοτομήσεως, η οποία τώρα απεκλήθη "ομοσπονδοποίησις".

Η δήλωσις αύτη εγένετο υπό του Πρωθυπουργού μιας των χωρών, αι οποίαι υποτίθεται ότι ηγγυήθησαν την ακεραιότητα και ενότητα της Κύπρου. Ο Τούρκος Πρωθυπουργός εδήλωσε: "Επιθυμούμεν την ίδρυσιν ομοσποδιακού κράτους εν Κύπρω και εάν δεν το επιτύχωμεν τούτο θα ζητήσωμεν διχοτόμησιν".

ΞΕΡΙΖΩΜΟΣ ΤΟΥΡΚΟΚΥΠΡΙΩΝ: Πλην των άλλων τραγωδιών, τας οποίας η τουρκική πολιτική προεκάλεσεν εν Κύπρω, εδημούργησεν επίσης σοβαράς και τραγικάς δυσχερείας εις τον τουρκοκυπριακόν πληθυσμόν της χώρας. Φιλήσυχοι Τούρκοι χωρικοί υπχερεώθησαν να εγκαταλείψουν τας οικίας των, τας γαίας των, τας περιουσίας των, μερικαί δε χιλιάδες τούτων διαβιούν τώωρα ως πρόσφυγες εις άλλα μέρη. Εις ωρισμένα χωρία αντιπρόσωποι της τουρκικής τρομοκρατικής οργανώσεως έλεγον εις τους κατοίκους όταν οι τελευταίοι ηρνούντο να εγκαταλείψουν τας οικίας των "πρέπει να μετακινηθήτε διότι εντός ολίγων ημερών η περιοχή αύτη θα βομβαρδισθή υπό τουρκικών αεροπλάνων και θα είναι κρίμα Τούρκοι να φονευθούν από τουρκικών βομβών. Θα πρέπει να μετακινηθήτε εις κάποιαν άλλην περιοχήν που δεν θα γίνουν βομβαρδισμοί.

Εν σχέσει με το ζήτημα τούτο αναφέρω σημαντικόν απόσπασμα από μυστικόν έγγραφον της 14ης Σεπτεμβρίου, 1963, το οποίον αναφέρει:

"Αναμφιβόλως το σχέδιον τούτο της τουρκικής κοινότητος θα συναντήση ισχυράν αντίδρασιν και αντίποινα εκ μέρους των Ελλήνων. Τα αντίμετρα ταύτα θα δημιουργήσουν διακοινοτικάς ταραχάς αι οποίαι θα κρίνουν την έκβασιν. Οταν αρχίσουν αι μάχαι η τουρκική κοινότης διεσπαρμένη εις ολόκληρον την νήσον θα συγκεντρωθή βιαίως εις μίαν περιοχήν την οποίαν θα υποχρεωθή να υπερασπίση. Η επιλογή της περιοχής ταύτης θα εξαρτηθή εκ του στρατηγικού σχεδίου του ετοιμασθέντος υπό των εμπειρογνωμόνων. Προ της ενάρξεως των μαχών η τουρκική κοινότης θα πρέπει να έχη αρκετά εφόδια, άφθονα αποθέματα τροφίμων και λεπτομερή σχέδια διά την ενίσχυσιν των δεσμών της μετά της μητρός πατρίδος".

Θα ηδυνάμην να αναφέρω επί ώρας ολόκληρα παραδείγματα και μαρτυρία περί της πολιτικής και των επιδιώξεων της τουρκικής Κυβερνήσεως. Ομως τα όσα είπα νομίζω ότι είναι αρκετά επι του παρόντος. Επιφυλάττω δε εις εαυτόν μου το δικαίωμα να επεκταθώ περαιτέρω εάν τούτο καταστή αναγκαίον.

Οσον αφορά το τι πρέπει να γίνη τώρα, μεγάλην σημασία έχει δοθή, και δικαίως, εις το ζήτημα της Διεθνούς Δυνάμεως. Αλλ' ουδεμία σημασία εδόθη εις το βασικόν στοιχείον του όλου ζητήματος, ήτοι την προστασίαν της εδαφικής ακεραιότητος και ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τούτο δεν είναι μόνον αφ' εαυτού σημαντικόν, αλλ' είναι επίσης ο καλύτερος τρόπος δημιουργίας μιας πολύ ηρεμωτέρας ατμοσφαίρας εν Κύπρω. Εάν το Συμβούλιον προστατεύση την ανεξαρτησίαν και εδαφικήν ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας, ρεαλιστικώς και φυχολογικώς η κατάστασις θα καταστή ηρεμωτέρα, διότι η Ελληνική πλειονότης δεν θα ετοιμάζεται, διά να αντιμετωπίση επιδρομήν και η τουρκική μειονότης, ή τουλάχιστον τμήμα ταύτης, δεν θα ετοιμάζεται να καλωσορίση εισβολήν.

Εάν η έντασις και αι απειλαί αύται περί εξωτερικής επιδρομής εξακολουθούν να επικρέμανται ύπερθεν της Κύπρου, ούτε ήμισυ εκατομμύριον στρατευμάτων δεν θα δυνηθή να διασφαλίση την ειρήνην. Ομού μετά της Διεθνούς Δυνάμεως, η οποία δέον όπως τελή υπό τον έλεγχον του Συμβουλίου Ασφαλείας. Το Συμβούλιον πρέπει πρωτίστως και χωρίς να αναμένη οιανδήποτε άλλην ενέργειαν, να λάβη τα αναγκαία μέτρα διά την προστασίαν της εδαφικής ακεραιότητος και ανεξαρτησίας της Κύπρου. Τούτο θα ήτο η μεγαλυτέρα συμβολή του Συμβουλίου, τόσον προς την κατεύθυνσιν της διατηρήσεως της διεθνούς ειρήνης εις την περιοχήν, όσον και προς την κατεύθυνσιν της αποκαταστάσεως της εσωτερικής ειρήνης εν Κύπρω.

Η Κύπρος είναι διατεθειμένη να ακούση εισηγήσεις και έτοιμη διά συζητήσεις τόσον επί πολιτικής λύσεως του προβλήματος όσον και επί της ειρηνικής απόψεως τούτου, εντός των πλαισίων των Ηνωμένων Εθνών. Πρέπει, εν τούτοις να καταστήσω απολύτως σαφές, ότι η εδαφική ακεραιότης, η ενότης, τα κυριαρχικά δικαιώματα και η πλήρης ανεξαρτησία της χώρας μας δε είνα διαπραγματεύσιμα θέματα. Πρόκειται ακριβώς περί των πραγμάτων εκείνων, τα οποία η Κυπριακή Δημοκρατία ζητεί από το Συμβούλιον Ασφαλείας όπως προστατεύση ως ίσον μέλος των Ηνωμένων Εθνών δικαιούμενον της προστασίας ταύτης. Τρέφομεν την πεποίθησιν ότι το Συμβούλιον Ασφαλείας δεν θα διαψεύση τας προσδοκίας μας.

Εάν τα θεμελιώδη στοιχεία, τα οποία αποτελούν την βάσιν της υπάρξεως της Δημοκρατίας της Κύπρου προστατευθούν και η απειλή επιδρομής εξουδετερωθή, η ειρήνη εν Κύπρω δύναται ευκόλως να αποκατασταθή, προς τον σκοπόν δε τούτον παρέχω την διαβεβαίωσιν ότι η Κυβέρνησις μου, με την βοήθειαν του Συμβουλίου θα πράξη παν το δυνατόν.