18.2.1964: Ο Βρετταvός αvτιπρόσωπoς Σερ Πάστρικ Ντηv αvoίγovτας τη συζήτηση στo Συμβoύλιo Ασφαλείας τovίζει τηv αvάγκη δημιoυργίας ειρηvευτικής δύvαμης τωv Ηvωμέvωv Εθvώv ώστε vα απoκατασταθεί o vόμoς και η τάξη στηv Κύπρo.

S-1553

18.2.1964: Ο ΒΡΕΤΤΑΝΟΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΣ ΣΕΡ ΠΑΤΡΙΚ ΝΤΗΝ ΑΝΟΙΓΟΝΤΑΣ ΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΟΝΙΖΕΙ ΤΗΝ ΑΝΑΓΚΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΕΙΡΗΝΕΥΤΙΚΗΣ ΔΥΝΑΜΗΣ ΤΩΝ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΕΘΝΩΝ ΩΣΤΕ ΝΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΘΕΙ Ο ΝΟΜΟΣ ΚΑΙ Η ΤΑΞΗ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Η επίσημη συζήτηση της κυπριακής προσφυγής στο Συμβούλιο Ασφαλείας εναντίον της Τουρκίας άρχισε με ομιλία του βρεττανού αντιπροσώπου στα Ηνωμένα Εθνη Σερ Πάτρικ Ντην ύστερα από μακρά συζήτηση κατά πόσον έπρεπε να δοθεί πρώτα ο λόγος στον Υπουργό Εξωτερικών της Κύπρου και αυτό γιατί η Βρεττανία είναι μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Πρόταση για να μιλήσει πρώτος ο Υπουργός Εξωερικών της Κυπρου Σπύρος Κυπριανού υπέβαλαν η Ρωσία και η Τσεχοσλοβακία και αυτό έδωσε ένα μήνυμα στους δυτικούς ότι η Κύπρος στο Συμβούλιο Ασφαλείας δεν ήταν μόνη και ότι έπρεπε να περιμένουν τα χειρότερα στη συζήτηση που θα ακολουθούσε.

Αποσπάσματα από την ομιλία του Σερ Πάτρικ δημοσίευσε η εφημεριδα " Φιλελεύθερος " στις 19 Φεβρουαρίου 1964 σε ανταπόκριση του πρακτορείου Ρόϊτερ:

"Ο Σερ Πάτρικ κάλεσε το Συμβούλιο Ασφαλείας να εξεύρει τρόπους με τους οποίους να παρακακαμφθούν οι δυσχέρειες οι οποίες παρεμποδίζουν τη συγκρότηση διεθνούς δύναμης ειρήνευσης η οποία να αποσταλεί στην Κύπρο.

Ο βρεττανός αντιπρόσωπος δήλωσε στη συνέχεια ότι εναπόκειται στο Συμβούλιο Ασφαλείας να υποδείξη την οδό για μια αποδεκτή λύση των εσωτερικών δυσχερειών οι οποίες έχουν διαιρέση τη νήσο.

Ακολούθως αναφέρθηκε στην κατάσταση στην Κύπρο την οποία χαρακτήρισε ως πολύ σοβαρή και πρόσθεσε ότι το Συμβούλιο πρέπει να ασκήσει την επιρροή του προς ρύθμιση του οξέος ζητήματος και να επιδράσει κατευναστικά επί όλων των ενδιαφερομένων μερών.

Στη συνέχεια ο Σερ Πάτρικ εξήρε την πολιτικότητα του μηνύματος το οποίο ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Ου Θαντ απέστειλε προς τις Κυβερνήσεις της Κύπρου, της Ελλάδας και της Τουρκίας και με το οποίο τις καλο∩σε όπως απόσχουν από οποιεσδήποτε ενέργειες που δύνανται να επιδεινώσουν την κατάσταση.

Το μήνυμα του Ου Θάντ πρόσθεσε ο βρεττανός αντιπρόσωπος δεικνύει την οδό για το Συμβούλιο Ασφαλείας όπως ενεργήσει σύμφωνα με το πρώτο αντικειμενικό σκοπό δηλαδή τη μείωση της έντασης στην Κύπρο.

Ο Σερ Πάτρικ είπεν ότι όλοι συμφωνούν για την ανάγκη συγκρότησης διεθνούς δύναμης η οποία να αποκαταστήσει την ειρήνη στην Κύπρο. Επομένως το Συμβούλιο Ασφαλείας, είπε, πρέπει να υποδείξει την οδό προς μια λύση των δυσχερειών που αφορούν τη συγκρότηση μιας τέτοιας δύναμης, αποδεκτής από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και Κυβερνήσεις.

Επίσης, πρόσθεσε, όλοι συμφωνούν ότι πρέπει να επιτευχθεί μια δίκαιη διευθέτηση των προβλημάτων, από τα οποία δημιουργήθηκε η παρούσα κατάσταση. Ως προς το ζήτημα αυτό, είπε, εναπόκειται στο Συμβούλιο να υποδείξει την οδό προς μια αποδεκτή λύση. Δυνατόν να απαιτηθεί ένας συμπεφωνημένος τύπος μεσολάβησης. Επί όλων των ζητημάτων αυτών, η συμβουλή και η βοήθεια του Γενικού Γραμματέα θα είναι μεγάλης σημασίας και σ' αυτήν δε όλοι γνωρίζομεν ότι μπορούμε πάντοτε να στηριζόμαστε.

Περαιτέρω βρεττανός αντιπρόσωπος είπε τα εξής:

"Οι ανυπέρβλητες διαφορές μεταξύ των Ελλήνων και Τούρκων της Κύπρου καθιστούν αναγκαίαν την αποκατάσταση της ειρήνης στην Κύπρο. Προς τον σκοπόν αυτόν η ειρηνευτική δύναμη στη νήσο πρέπει να αυξηθεί ουσιαστικά και γρήγορα. Η φύση της διένεξης καθιστά άτοπον για ένα έθνος να φέρει την ευθύνη του ειρηνοποιού. Χρειάζεται έτσι μια δύναμη με διεθνή σύνθεση και ευρύτερη βάση, εάν πρόκειται να αποκατασταθεί και να διατηρηθεί ο νόμος και η τάξη. Πέραν όμως του άμεσου προβλήματος της σύστασης μιας ειρηνευτικής δύναμης, υπάρχει το άλλο πρόβλημα της αποκατάστασης στη νήσο συνθηκών υπό τις οποίες οι δύο κονότητες θα μπορέσουν να ζήσουν μαζί ειρηνικά. Το συμβούλιο φέρει ευθύνη για τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης, αυτό όμως πρέπει να πραγματοποιηθεί κατά τρόπο συνεπή προς τις συνθήκες στς οποίες στηρίζεται η ανεξαρτησία της Κύπρου και τα συνταγματικά δικαιώματα των δύο κοινοτήτων".

Καταλήγοντας ο Σερ Πάτρικ είπε:

"Εξήτασα κατά πόσο θα ήταν επωφελές για το Συμβούλιο, εάν εισηγούμουν τώρα σχέδιο ψηφίσματος για συζήτηση. Η αντιπροσωπεία μου, όμως πιστεύει, ότι είναι μάλλον πολύ νωρίς να καταθέσουμε σχέδιο ψηφίσματος στο παρόν στάδιο. Νομίζω όμως ότι τα στοιχεία ενός ψηφίσματος θα πρέπει να περιέχουν την υιοθέτηση από το Συμβούλιο της έκκλησης την οποία έκαμε ήδη ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ".

Πρέπει το ψήφισμα, είπε ο Σερ Πάτρικ, να καλεί τα ενδιαφερόμενα μέρη, περιλαμβανομένων της Βρεττανίας, της Ελλάδας και της Τουρκίας όπως σε συνεννόηση με το Γενικό Γραμματέα επιτύχουν το ταχύτερο τη συγκρότηση μιας αποτελεσματικής δύναμης ειρήνευσης. Πρέπει επίσης να προνοεί αυτό κατάλληλο τύπο για επίτευξη συμφωνίας για το διορισμό ενός ουδέτερου Μεσολαβητή, ο οποίος να βοηθήσει τα ενδιαφερόμενα μέρη, ώστε να επιτύχουν μιαν συμπεφωνημένη διευθέτηση. Το Συμβούλιο αναμφίβολα θα επιθυμεί επίσης όπως καλέσει όλες τις ενδιαφερόμενες χώρες και αρχές, να σεβασθούν την ανεξαρτησία, την εδαφική ακεραιότητα και την ασφάλεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, σύμφωνα με τη Συνθήκη Εγγύησης και όπως αυτή έχει εγκαθιδρυθεί και διέπεται από τα βασικά άρθρα του συντάγματος. Εάν το Συμβούλιο Ασφαλείας προχωρήσει πάνω στις γραμμές αυτές, κατέληξε ο βρεττανός αντιπρόσωπος, μπορεί να σας διαβεβαιώσω ότι θα έχει την πλήρη υποστήριξη της Κυβέρνησης μου.