6.7.1960 (Μέρoς 9): Η Βρετταvία αvαλαμβάvει vα επιστρέψει τις βάσεις στηv Κύπρo σε περίπτωση πoυ θα τις εγκαταλείψει, εvώ η Κύπρoς αvαλαμβάvει vα μη εγείρει πoτέ θέμα εγκατάλειψης τωv κυριάρχωv βάσεωv.

S-1422

6.7.1960 (Μέρος 9): Η ΒΡΕΤΑΝΙΑ ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ ΝΑ ΕΠΙΣΤΡΕΨΕΙ ΤΙΣ ΒΑΣΕΙΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΟΥ ΘΑ ΤΙΣ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΕΙ, ΕΝΩ Η ΚΥΠΡΟΣ ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ ΝΑ ΜΗ ΕΓΕΙΡΕΙ ΠΟΤΕ ΘΕΜΑ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗΣ ΤΩΝ ΚΥΡΙΑΡΧΩΝ ΒΑΣΕΩΝ.

Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η συμφωνία (που περιλήφθηκε στη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας) για το μέλλον των περιοχών των Βρεττανικών Βάσεων που έγινε και πάλι με ανταλλΑγή επιστολών, με τις οποίες η Βρεττανία ανέλαβε την υποχρέωση να επιστρέψει την έκταση των Βάσεων στη Δημοκρατία σε περίπτωση που θα τις εγκατέλειπε.

Τα κείμενα των σχετικών επιστολών έχουν ως εξής:

α. Προσχέδιο Διακοίνωσης προς τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο και το δρα Κουτσιούκ:

Εξοχότατοι,

Εχω την τιμη να αναφερθώ στις περιοχές των Κυριάρχων Βάσεων που αναφέρονται στο άρθρο 1 της Συνθήκης για την εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας της Κύπρου και σχετικά να δηλώσω ότι η Κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, της Μεγάλης Βρεττανίας και της Βορείου Ιρλανδίας, δεν έχει πρόθεση να εγκαταλείψει την κυριαρχία της ή τον αποτελεσματικό έλεγχο των Περιοχών των Κυριάρχων Βάσεων και γι' αυτό δεν εγείρεται θέμα παραχωρήσης τους.

Β. Προσχέδιο απάντησης του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και του δρα Κουτσιούκ:

Εξοχότατε,

Εχουμε την τιμή να γνωρίσουμε λήψη της Διακοίνωσης σας σημερινής ημερομηνίας που αναφέρει (Κείμενο ως Α).

2. Επιθυμούμε, εκ μέρους της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Κύπρου, να σας διαβεβαιώσουμε ότι η Δημοκρατία της Κύπρου δεν θα αξιώσει από το Ηνωμένο Βασίλειο να εγκαταλείψει την κυριαχία ή τον αποτελεσματικό έλεγχο των Περιοχών των Κυριάρχων Βάσεων. Στην περίπτωση όμως που η Κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, ενόψει μεταβολών στις στρατιωτικές της ανάγκες, οποτεδηποτε θα αποφάσιζε να απεκδυθεί της κυριαρχίας που προαναφέρθηκε ή του αποτελεσματικού ελέγχου των Περιοχών Κυριάρχων Βάσεων ή οποιουδήποτε μέρους τους, γίνεται αντιληπτόν ότι η κυριαρχία ή ο έλεγχος θα μεταβιβασθεί στην Δημοκρατία της Κύπρου.

Γ. Προσχέδιο διακοίνωσης προς τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο και τον δρα Κουτσιούκ:

Εχω την τιμή να γνωρίσω λήψη της διακοίνωσης σας σημερινής ημερομηνίας που αναφέρει τα ακόλουθα:

(Κείμενο ως Β ανωτέρω).

2. Εχω την τιμή να δηλώσω περαιτέρω ότι η Κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου συμφωνεί πλήρως με τις απόψεις που περιέχονται στη Διακοίνωση αυτή.

Μετά τη μονογράφηση των κειμένων έμενε μόνο να εξασφαλισθει η συγκατάθεση του Βρεττανικού Κοινοβουλίου το οποίο και την ενέκρινε ύστερα από μακρά συζήτηση στις 14 Ιουλίου 1960- ένα μήνα σχεδόν πριν από την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Σ' αυτή τη συζήτηση λέχθηκαν πολλά για τις βάσεις και τη συμφωνία που επιτεύχθηκε.